پرش به محتوا

نسب نفس زکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'موقعیت' به 'موقعیت'
جز (جایگزینی متن - 'بعنوان' به 'به‌عنوان')
جز (جایگزینی متن - 'موقعیت' به 'موقعیت')
خط ۱۰: خط ۱۰:
#'''از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[فرزند]] [[امام حسن|حسن]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ قَتْلُ غُلَامٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ اسْمُهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ "}}<ref>کمال‌الدین، ص۳۳۰، باب۳۲، ح۱۶.</ref>. این [[روایت]] از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>معجم احادیث الامام المهدی {{ع}}، ج۳، ص۴۹۳، ح۱۰۶۳.</ref> و [[سفیان بن ابراهیم الجریری]]<ref>الغیبة للطوسی، ص۴۶۴، ح۴۸۰.</ref> از [[اصحاب]] [[امام باقر]] {{ع}} نیز [[نقل]] شده است. از این سه [[روایت]] استفاده می‌شود که [[نفس زکیه]] از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است، اما درباره [[محمد بن حسن]] دو احتمال وجود دارد:
#'''از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[فرزند]] [[امام حسن|حسن]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ قَتْلُ غُلَامٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ اسْمُهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ "}}<ref>کمال‌الدین، ص۳۳۰، باب۳۲، ح۱۶.</ref>. این [[روایت]] از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>معجم احادیث الامام المهدی {{ع}}، ج۳، ص۴۹۳، ح۱۰۶۳.</ref> و [[سفیان بن ابراهیم الجریری]]<ref>الغیبة للطوسی، ص۴۶۴، ح۴۸۰.</ref> از [[اصحاب]] [[امام باقر]] {{ع}} نیز [[نقل]] شده است. از این سه [[روایت]] استفاده می‌شود که [[نفس زکیه]] از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است، اما درباره [[محمد بن حسن]] دو احتمال وجود دارد:
##منظور از [[حسن]]، [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}} است؛
##منظور از [[حسن]]، [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}} است؛
##منظور از [[حسن]]، [[پدر]] حقیقی و بدون واسطه اوست. بر این اساس، از این [[روایات]] نمی‌توان [[حسنی]] بودن (انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}}) را استفاده کرد. البته احتمال این‌که نام [[پدر]] حقیقی [[نفس زکیه]] [[حسن]] باشد، بسیار بعید می‌نماید؛ چرا که در [[روایات]] برای [[پدر]] [[نفس زکیه]] [[موقعیت]] مهم یا فعالیت خاصی بیان نشده است. وی شخصیتی عادی و معمولی خواهد داشت. از این‌رو، ذکر نام وی در [[روایات]] و تأکید بر این‌که [[نفس زکیه]] [[فرزند]] چنین پدری است، توجیه معقول و منطقی ندارد.
##منظور از [[حسن]]، [[پدر]] حقیقی و بدون واسطه اوست. بر این اساس، از این [[روایات]] نمی‌توان [[حسنی]] بودن (انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}}) را استفاده کرد. البته احتمال این‌که نام [[پدر]] حقیقی [[نفس زکیه]] [[حسن]] باشد، بسیار بعید می‌نماید؛ چرا که در [[روایات]] برای [[پدر]] [[نفس زکیه]] موقعیت مهم یا فعالیت خاصی بیان نشده است. وی شخصیتی عادی و معمولی خواهد داشت. از این‌رو، ذکر نام وی در [[روایات]] و تأکید بر این‌که [[نفس زکیه]] [[فرزند]] چنین پدری است، توجیه معقول و منطقی ندارد.
#'''از [[خاندان]] [[امام حسین]] {{ع}}:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن‏"}}<ref>و [[نفس زکیه]] از فرزندان [[امام حسین|حسین]] {{ع}} است؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۶۵، ح۱۱۷.</ref>. [[روایت]] یاد شده را عیاشی در [[تفسیر]] خود از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] مرسل کرده است. این [[روایت]]، با الفاظی مشابه به [[سند]] معتبر در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]]<ref>ص۲۸۸، باب۱۴، ح۶۷.</ref> نیز وجود دارد. مقایسه فقرات این دو [[روایت]] و [[نقل]] شدن آن دو از [[جابر جعفی]]، از [[امام باقر]] {{ع}} نشان می‌دهد این دو [[حدیث]] جز یک [[حدیث]] نیستند. اما از آن‌جا که جمله {{متن حدیث|"وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن"}}؛ در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]] که [[سند]] معتبری دارد، نیامده است، از این‌رو، به روایتی که [[نفس زکیه]] را از [[فرزندان]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌داند نیز به [[دلیل]] ضعف [[سند]] و هم به [[دلیل]] فقدان این فقره در [[نقل]] دیگر همان [[روایت]]، نمی‌توان [[اعتماد]] کرد.
#'''از [[خاندان]] [[امام حسین]] {{ع}}:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن‏"}}<ref>و [[نفس زکیه]] از فرزندان [[امام حسین|حسین]] {{ع}} است؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۶۵، ح۱۱۷.</ref>. [[روایت]] یاد شده را عیاشی در [[تفسیر]] خود از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] مرسل کرده است. این [[روایت]]، با الفاظی مشابه به [[سند]] معتبر در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]]<ref>ص۲۸۸، باب۱۴، ح۶۷.</ref> نیز وجود دارد. مقایسه فقرات این دو [[روایت]] و [[نقل]] شدن آن دو از [[جابر جعفی]]، از [[امام باقر]] {{ع}} نشان می‌دهد این دو [[حدیث]] جز یک [[حدیث]] نیستند. اما از آن‌جا که جمله {{متن حدیث|"وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن"}}؛ در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]] که [[سند]] معتبری دارد، نیامده است، از این‌رو، به روایتی که [[نفس زکیه]] را از [[فرزندان]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌داند نیز به [[دلیل]] ضعف [[سند]] و هم به [[دلیل]] فقدان این فقره در [[نقل]] دیگر همان [[روایت]]، نمی‌توان [[اعتماد]] کرد.
*بنابراین، به [[دلیل]] ضعف [[سند]] [[روایات]] یاد شده درباره [[نسب]] [[نفس زکیه]] نمی‌توان قاطعانه [[قضاوت]] کرد. البته در کتاب [[شریف]] کافی در [[روایت]] صحیحی از کشته شدن شخصی [[حسنی]]، اندکی پیش از [[ظهور]] گزارش شده، اما از آن‌جا که [[دلیل]] قاطعانه‌ای بر یکی بودن [[حسنی]] یاد شده با [[نفس زکیه]] وجود ندارد، نمی‌توان آن را بر انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[دلیل]] دانست، گرچه احتمال آن وجود دارد. {{متن حدیث|" وَ يَسْتَأْذِنَ اللَّهَ فِي ظُهُورِهِ فَيَطَّلِعُ عَلَى ذَلِكَ بَعْضُ مَوَالِيهِ فَيَأْتِي الْحَسَنِيَّ فَيُخْبِرُهُ الْخَبَرَ فَيَبْتَدِرُ الْحَسَنِيُّ إِلَى الْخُرُوجِ فَيَثِبُ عَلَيْهِ أَهْلُ مَكَّةَ فَيَقْتُلُونَهُ وَ يَبْعَثُونَ بِرَأْسِهِ إِلَى الشَّامِيِّ فَيَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِكَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ "}}<ref>و [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} از خداوند درباره [[ظهور]]ش اجازه می‌خواهد. پس یکی از موالیان آن حضرت از این موضوع آگاه می‌شود و نزد حسنی می‌آید و او را از این خبر آگاه می‌کند و حسنی در قیام بر آن حضرت پیش‌دستی می‌کند، پس مردم [[مکه]] بر او می‌شورند و او را به قتل می‌رسانند و سرش را نزد شامی می‌فرستند. در این هنگام صاحب این امر [[ظهور]] می‌کند؛ الکافی، ج۸ ، ص۲۲۴، ح۲۸۵. (درباره اعتبار این حدیث، نک: [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۰۷)</ref>. این احتمال را روایتی تأیید می‌کند که [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]] را به [[فرمان]] [[سفیانی]] می‌داند<ref>منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر {{ع}}، ج۳، ص۹۲، ح۱۰۳۸.</ref>، هم‌چنان‌که طبق [[روایات]] بالا، فرستاده شدن سر [[نفس زکیه]] برای شامی کشته شدن وی را به [[دستور]] [[سفیانی]] نشان می‌دهد»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۳۱ - ۲۳۴.</ref>.
*بنابراین، به [[دلیل]] ضعف [[سند]] [[روایات]] یاد شده درباره [[نسب]] [[نفس زکیه]] نمی‌توان قاطعانه [[قضاوت]] کرد. البته در کتاب [[شریف]] کافی در [[روایت]] صحیحی از کشته شدن شخصی [[حسنی]]، اندکی پیش از [[ظهور]] گزارش شده، اما از آن‌جا که [[دلیل]] قاطعانه‌ای بر یکی بودن [[حسنی]] یاد شده با [[نفس زکیه]] وجود ندارد، نمی‌توان آن را بر انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[دلیل]] دانست، گرچه احتمال آن وجود دارد. {{متن حدیث|" وَ يَسْتَأْذِنَ اللَّهَ فِي ظُهُورِهِ فَيَطَّلِعُ عَلَى ذَلِكَ بَعْضُ مَوَالِيهِ فَيَأْتِي الْحَسَنِيَّ فَيُخْبِرُهُ الْخَبَرَ فَيَبْتَدِرُ الْحَسَنِيُّ إِلَى الْخُرُوجِ فَيَثِبُ عَلَيْهِ أَهْلُ مَكَّةَ فَيَقْتُلُونَهُ وَ يَبْعَثُونَ بِرَأْسِهِ إِلَى الشَّامِيِّ فَيَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِكَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ "}}<ref>و [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} از خداوند درباره [[ظهور]]ش اجازه می‌خواهد. پس یکی از موالیان آن حضرت از این موضوع آگاه می‌شود و نزد حسنی می‌آید و او را از این خبر آگاه می‌کند و حسنی در قیام بر آن حضرت پیش‌دستی می‌کند، پس مردم [[مکه]] بر او می‌شورند و او را به قتل می‌رسانند و سرش را نزد شامی می‌فرستند. در این هنگام صاحب این امر [[ظهور]] می‌کند؛ الکافی، ج۸ ، ص۲۲۴، ح۲۸۵. (درباره اعتبار این حدیث، نک: [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۰۷)</ref>. این احتمال را روایتی تأیید می‌کند که [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]] را به [[فرمان]] [[سفیانی]] می‌داند<ref>منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر {{ع}}، ج۳، ص۹۲، ح۱۰۳۸.</ref>، هم‌چنان‌که طبق [[روایات]] بالا، فرستاده شدن سر [[نفس زکیه]] برای شامی کشته شدن وی را به [[دستور]] [[سفیانی]] نشان می‌دهد»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۳۱ - ۲۳۴.</ref>.
۲۱۸٬۱۳۹

ویرایش