عمل: تفاوت میان نسخهها
←جستارهای وابسته
(←منابع) |
|||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
===فعل طبیعی=== | ===فعل طبیعی=== | ||
فعل طبیعی تعریفش این است که انسان کاری را از روی [[غریزه]] انجام دهد، خواه غریزه فردی و خواه غریزه جمعی<ref>تعلیم و تربیت در اسلام، ص۱۱۰.</ref>. [[افعال]] طبیعی، [[افعال]] عادی است و [[انسان]] به موجب این افعال مورد [[ستایش]] و تحسین واقع نمیشود. مثلاً انسان گرسنه میشود، [[غذا]] میخورد، [[تشنه]] میشود، آب میآشامد. کسل میشود، میخوابد، عمل جنسی انجام میدهد، یک کسی به او [[اهانت]] میکند یا میخواهد حقش را برباید، از [[حق]] خودش [[دفاع]] میکند، اینها را میگویند فعل طبیعی یا کارهای عادی و طبیعی که حیوانها هم در این [[کارها]] با انسان شرکت دارند<ref>فلسفه اخلاق، ص۲۹۵.</ref>. فعل طبیعی فعل غیر اکتسابی است. یعنی فعلی است که ریشه آن، [[احساسات]] غیر اکتسابی و طبیعی است<ref>فلسفه اخلاق، ص۲۹۹.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۶۱۳.</ref> | فعل طبیعی تعریفش این است که انسان کاری را از روی [[غریزه]] انجام دهد، خواه غریزه فردی و خواه غریزه جمعی<ref>تعلیم و تربیت در اسلام، ص۱۱۰.</ref>. [[افعال]] طبیعی، [[افعال]] عادی است و [[انسان]] به موجب این افعال مورد [[ستایش]] و تحسین واقع نمیشود. مثلاً انسان گرسنه میشود، [[غذا]] میخورد، [[تشنه]] میشود، آب میآشامد. کسل میشود، میخوابد، عمل جنسی انجام میدهد، یک کسی به او [[اهانت]] میکند یا میخواهد حقش را برباید، از [[حق]] خودش [[دفاع]] میکند، اینها را میگویند فعل طبیعی یا کارهای عادی و طبیعی که حیوانها هم در این [[کارها]] با انسان شرکت دارند<ref>فلسفه اخلاق، ص۲۹۵.</ref>. فعل طبیعی فعل غیر اکتسابی است. یعنی فعلی است که ریشه آن، [[احساسات]] غیر اکتسابی و طبیعی است<ref>فلسفه اخلاق، ص۲۹۹.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۶۱۳.</ref> | ||
==کار در [[فرهنگ]] [[مطهر]]== | |||
کار، در طول عرضه و در دسترس قرار دادن از یک طرف و مفید کردن و مورد تقاضا قرار دادن از طرف دیگر است، نه در عرض آنها<ref>نظری به نظام اقتصای اسلام، ص۱۳۱.</ref>. کار یعنی صَرف انرژی<ref>نظری به نظام اقتصای اسلام، ص۷۵.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۶۵۷.</ref> | |||
===کار اتفاقی=== | |||
کاری را میگویند که آن کار خود میتوانسته [[هدف]] باشد، ولی عامل آن را برای این هدف به وجود نیاورده است، اتفاقاً به وجود آمده است؛ ممکن بود یک فاعل آن را هدف خود قرار دهد، ولی آن کار بدون آنکه هدف فاعلی باشد به وجود آمده است<ref>مجموعه آثار، ج۷، ص۴۰۲.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۷.</ref> | |||
===کار [[اخلاقی]]=== | |||
کار اخلاقی کاری است که از عاطفهای عالیتر از [[تمایلات]] فردی یعنی عاطفه غیر [[دوستی]] سرچشمه میگیرد. کارهای اخلاقی [[انسانها]] کارهایی است [ناشی از این] که آن انسانها غیر را هم [[دوست]] میدارند یعنی تنها خودشان را دوست ندارند، به [[سرنوشت]] دیگران هم مانند سرنوشت خودشان علاقهمند هستند و از اینکه به غیر سود یا لذّتی برسد، همان اندازه شادمان میشوند که به خودشان سودی برسد و خودشان به لذّتی برسند<ref>فلسفه اخلاق، ص۳۸.</ref>. [به عبارت دیگر] کار اخلاقی کاری است که از نظر مبدأ، از میلی ناشی میشود که آن میل مربوط به خود [[انسان]] نیست، مربوط به دیگران است و اسمش را میگذاریم عاطفه غیر دوستی؛ و از نظر منظور، هدف انسان رسیدن خیر به خودش نیست، رسیدن خبر به دیگران است<ref>فلسفه اخلاق، ص۳۹.</ref>. کاری است که از [[وجدان]] [[الهام]] گرفته شده باشد<ref>فلسفه اخلاق، ص۵۴.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۸.</ref> | |||
===کار بایع=== | |||
کار بایع این است که توزیع بکند، دائماً بخرد و بفروشد<ref>مسأله ربا، ص۱۰۹.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۸.</ref> | |||
===[[کار حکیمانه]] انسان=== | |||
کار حکیمانه انسانها عبارت است از کاری که ما را به کمال لایقمان برساند<ref>مجموعه آثار، ج۲، ص۵۳۵.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۶۵۸.</ref> | |||
===[[کار حکیمانه]] [[خداوند]]=== | |||
کار حکیمانه خداوند عبارت است از کاری که مخلوق را به کمال لایق خود برساند و نسبت دادن کار و [[عبث]] به خداوند به این معنی است که مخلوقی را بیافریند بدون آنکه آن مخلوق را به کمال ممکن و لایقش برساند<ref>مجموعه آثار، ج۲، ص۵۳۵.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۸.</ref> | |||
===کار طبیعی=== | |||
کار طبیعی، کاری است که به [[وجدان]] مربوط نیست، به [[طبیعت]] [[ارتباط]] دارد. مثل غذاخوردن، آب [[نوشیدن]] و امثال اینها. ولی کار [[اخلاقی]] به طبیعت [[انسان]] ارتباط ندارد، به وجدان انسان ارتباط دارد، به فرمانی است که انسان از [[ضمیر]] خود میگیرد<ref>فلسفه اخلاق، ص۵۴.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۹.</ref> | |||
===کار عادی=== | |||
گروهی رمز اخلاقی بودن را در [[عواطف]] [[بشر]] میدانند، میگویند کار عادی و معمولی کاری است که از انگیزههای خودخواهانه و میلهای طبیعی انسان سرچشمه بگیرد و [[هدف]] از آن کار هم رساندن سودی به خود و یا رسیدن خود شخص به لذّتی باشد<ref>فلسفه اخلاق، ص۳۷.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۹.</ref> | |||
===کارهای غیر اختیاری=== | |||
کارهای طبیعی که در [[بدن]] صورت میگیرد اصطلاحاً آنها را کارهای غیر اختیاری مینامند<ref>حرکت و زمان، ج۲، ص۶۹.</ref>.<ref>محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر، ص ۶۵۹.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |