استقامت: تفاوت میان نسخه‌ها
←تدبر در آیات استقامت و بررسی آنها به ترتیب نزول‌شان
| خط ۲۲۱: | خط ۲۲۱: | ||
# استقامت، در طاعت [[خدای متعال]] بوده و در فعلیت آن باید از [[پیروی]] [[راه]] [[ناآگاهان]]، [[سرکشی]] از [[طاعت الهی]] و پیروی از [[امیال]] بر [[حذر]] بود. در آیه ۸۹ [[سوره یونس]]، بعد از امر به استقامت، خطاب به [[موسی]] و [[هارون]]{{عم}}، آنان را در برابر [[استعلا]] و [[استکبار]] [[فرعون]] و [[فرعونیان]]، از [[متابعت]] راه ناآگاهان و [[نادانان]] [[نهی]] می‌نماید: {{متن قرآن|قَالَ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ}}. در [[آیه]] ۱۱۲ [[سوره هود]]، بعد از امر به استقامت مطابق با [[مأمور]] به، خطاب به [[پیامبر]]{{صل}} و [[یاران]] او با لفظ {{متن قرآن|لَا تَطْغَوْا}} که خطاب عامی است، [[نهی]] از [[سرکشی]] در مأمور به، [[طاعت الهی]]، می‌نماید: {{متن قرآن|فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ}}. در آیه ۱۵ [[سوره شوری]] هم بعد از امر به [[دعوت]] و استقامت بر طبق مأمور به، خطاب به پیامبر{{صل}}، آن [[حضرت]] را از [[پیروی]] [[امیال]] آنان بر [[حذر]] می‌دارد: {{متن قرآن|فَلِذَلِكَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ}}. | # استقامت، در طاعت [[خدای متعال]] بوده و در فعلیت آن باید از [[پیروی]] [[راه]] [[ناآگاهان]]، [[سرکشی]] از [[طاعت الهی]] و پیروی از [[امیال]] بر [[حذر]] بود. در آیه ۸۹ [[سوره یونس]]، بعد از امر به استقامت، خطاب به [[موسی]] و [[هارون]]{{عم}}، آنان را در برابر [[استعلا]] و [[استکبار]] [[فرعون]] و [[فرعونیان]]، از [[متابعت]] راه ناآگاهان و [[نادانان]] [[نهی]] می‌نماید: {{متن قرآن|قَالَ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ}}. در [[آیه]] ۱۱۲ [[سوره هود]]، بعد از امر به استقامت مطابق با [[مأمور]] به، خطاب به [[پیامبر]]{{صل}} و [[یاران]] او با لفظ {{متن قرآن|لَا تَطْغَوْا}} که خطاب عامی است، [[نهی]] از [[سرکشی]] در مأمور به، [[طاعت الهی]]، می‌نماید: {{متن قرآن|فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ}}. در آیه ۱۵ [[سوره شوری]] هم بعد از امر به [[دعوت]] و استقامت بر طبق مأمور به، خطاب به پیامبر{{صل}}، آن [[حضرت]] را از [[پیروی]] [[امیال]] آنان بر [[حذر]] می‌دارد: {{متن قرآن|فَلِذَلِكَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ}}. | ||
# استقامت در [[اعتقاد]] به [[ربوبیت]] [[الله]]، [[سلامت]] از [[خوف]]، [[رهایی]] از [[حزن]] و مژده [[بهشت]] [[موعود]] را در بر خواهد داشت. [[قرآن کریم]] در دو آیه از [[آیات]] استقامت با تأکید {{متن قرآن|إِنَّ}}، به کسانی که بگویند: [[پروردگار]] ما، [[اللّه]] است و پس از آن، استقامت ورزند، خبر سلامت از خوف و رهایی از حزن را داده است. در یک آیه از این دو آیه، با [[نزول]] ملایکه بر استقامت‌کنندگان، آنان را از خوف و حزن بر حذر داشته و به بهشت موعود [[بشارت]] می‌دهد: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ}}. و در آیه دیگر هم، از عدم خوف و بی‌حزنی آنان خبر می‌دهد: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}}. | # استقامت در [[اعتقاد]] به [[ربوبیت]] [[الله]]، [[سلامت]] از [[خوف]]، [[رهایی]] از [[حزن]] و مژده [[بهشت]] [[موعود]] را در بر خواهد داشت. [[قرآن کریم]] در دو آیه از [[آیات]] استقامت با تأکید {{متن قرآن|إِنَّ}}، به کسانی که بگویند: [[پروردگار]] ما، [[اللّه]] است و پس از آن، استقامت ورزند، خبر سلامت از خوف و رهایی از حزن را داده است. در یک آیه از این دو آیه، با [[نزول]] ملایکه بر استقامت‌کنندگان، آنان را از خوف و حزن بر حذر داشته و به بهشت موعود [[بشارت]] می‌دهد: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ}}. و در آیه دیگر هم، از عدم خوف و بی‌حزنی آنان خبر می‌دهد: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}}. | ||
# استقامت در [[راه]] [[اسلام]]، [[کثرت]] بهره‌مندی از مایه‌های [[حیات]] را در بر خواهد داشت. | # استقامت در [[راه]] [[اسلام]]، [[کثرت]] بهره‌مندی از مایه‌های [[حیات]] را در بر خواهد داشت. قرآن کریم خبر می‌دهد که اگر استقامت بر راه اسلام و [[ایمان]] باشد، استقامت‌کنندگان از مایه‌های حیات [[حقیقی]] که در [[روایات]] به [[علم]] [[ائمه معصومین]]{{عم}} [[تفسیر]] شده، به حد وفور [[سیراب]] خواهند شد: {{متن قرآن|وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا}}. | ||
قرآن کریم خبر می‌دهد که اگر استقامت بر راه اسلام و [[ایمان]] باشد، استقامت‌کنندگان از مایه‌های حیات [[حقیقی]] که در [[روایات]] به [[علم]] [[ائمه معصومین]]{{عم}} [[تفسیر]] شده، به حد وفور [[سیراب]] خواهند شد: {{متن قرآن|وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا}}. | |||
#امر به مستقیم شدن [[مشرکان]] به جانب [[توحید الله]]، مقارن با امر به [[استغفار]] از گذشته‌ای که توأم با [[مشرک]] بودن آنان بوده، گشته است: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ وَوَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ}}.<ref>[[عبدالنبی امامی|امامی، عبدالنبی]]، [[فرهنگ قرآن ج۱ (کتاب)|فرهنگ قرآن ج۱]]، ص ۱۶۴.</ref> | #امر به مستقیم شدن [[مشرکان]] به جانب [[توحید الله]]، مقارن با امر به [[استغفار]] از گذشته‌ای که توأم با [[مشرک]] بودن آنان بوده، گشته است: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ وَوَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ}}.<ref>[[عبدالنبی امامی|امامی، عبدالنبی]]، [[فرهنگ قرآن ج۱ (کتاب)|فرهنگ قرآن ج۱]]، ص ۱۶۴.</ref> | ||
==[[کلمات قصار]] پیرامون استقامت== | |||
در کتاب غررالحکم و دررالکلم در «باب الاستقامة»، سخنانی به اقتصار از مولای [[موحدان]]، [[امیرمؤمنان]]، [[امام علی بن ابی طالب]]{{ع}}، بیان شده است که در این جا به برخی از آنها اشاره می‌شود: | |||
#{{متن حدیث|الِاسْتِقَامَةُ سَلَامَةٌ}}: [[پایداری]] و [[ایستادگی]] بر [[راه راست]]، [[سلامتی]] (از تمام [[مهالک]]) است. | |||
#{{متن حدیث|لَا سَبِيلَ أَشْرَفُ مِنَ الِاسْتِقَامَةِ}}: هیچ راهی بلند مرتبه‌تر از استقامت و [[راستی]] (در گفتار و [[کردار]]) نیست. | |||
#{{متن حدیث|لَا مَسْلَكَ أَسْلَمُ مِنَ الِاسْتِقَامَةِ}}: هیچ طریقه‌ای، سالم‌تر از استقامت و راستی نیست. | |||
#{{متن حدیث|كَيْفَ يَسْتَقِيمُ مَنْ لَمْ يَسْتَقِمْ دِينُهُ}}: کسی که [[دین]] او مستقیم نشده است، چگونه [[دل]] او مستقیم می‌شود؟ | |||
#{{متن حدیث|مَنْ لَزِمَ الِاسْتِقَامَةَ لَمْ يَعْدَمِ السَّلَامَةَ}}: هر کس ملازم با استقامت و راه راست باشد، [[سلامت]] را از دست ندهد. | |||
#{{متن حدیث|لَا يُقِيمُ أَمْرَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ إِلَّا مَنْ لَا يُصَانِعُ وَ لَا يُخَادِعُ وَ لَا تَغُرُّهُ الْمَطَامِعُ}}: [[فرمان]] [[خدای سبحان]] را بر پا ندارد جز آن‌که (در امور به ویژه در [[امور دینی]]) [[سستی]] ننماید، و [[مکر]] نکند، و طمع‌ها او رانفریبد. | |||
پروردگارا! تو خود فرموده‌ای که: {{متن قرآن|فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ}}<ref>«خداوند هر کس را که بخواهد راهنمایی کند دلش را برای (پذیرش) اسلام می‌گشاید» سوره انعام، آیه ۱۲۵.</ref>، پس به [[فضل]] و کرمت تو را [[سوگند]] می‌دهیم که [[سرمایه]] اصلی استقامت را که همان [[هدایت]] به [[راه مستقیم]] است، و منشأ هدایت را که همان [[شرح صدر]] برای [[اسلام]] است، در حد [[اخلاص]] به سوی خودت، در ما قرار [[بدهی]]<ref>عبدالنبی امامی|امامی، عبدالنبی، فرهنگ قرآن ج۱ (کتاب)|فرهنگ قرآن ج۱، ص ۱۶۶.</ref> | |||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||