اهل کتاب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←برخورد اهل کتاب با اسلام و مسلمانان
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==برخورد اهل کتاب با [[اسلام]] و [[مسلمانان]]== | ==برخورد اهل کتاب با [[اسلام]] و [[مسلمانان]]== | ||
در عصر [[نزول قرآن]] اهل کتاب در مناطقی از شبه [[جزیره عرب]] از جمله در [[شهر]] یثرب [[زندگی]] می‌کردند. آنان ضمن [[مباهات]] به داشتن [[کتاب آسمانی]] و [[پیروی از پیامبران]] بزرگی چون [[موسی]] و [[عیسی]]{{ع}} خود را [[برتر]] از [[اعراب]] [[بت‌پرست]]، [[مشرک]] و فاقد کتاب آسمانی می‌دانستند، بر همین اساس رعایت نکردن [[امانت]] درباره [[اموال]] آنان و [[تصرف]] در آن را جایز شمرده، آن را به [[حکم خداوند]] نسبت می‌دادند: | در عصر [[نزول قرآن]] اهل کتاب در مناطقی از شبه [[جزیره عرب]] از جمله در [[شهر]] یثرب [[زندگی]] می‌کردند. آنان ضمن [[مباهات]] به داشتن [[کتاب آسمانی]] و [[پیروی از پیامبران]] بزرگی چون [[موسی]] و [[عیسی]]{{ع}} خود را [[برتر]] از [[اعراب]] [[بت‌پرست]]، [[مشرک]] و فاقد کتاب آسمانی می‌دانستند، بر همین اساس رعایت نکردن [[امانت]] درباره [[اموال]] آنان و [[تصرف]] در آن را جایز شمرده، آن را به [[حکم خداوند]] نسبت می‌دادند: {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و از اهل کتاب کسی هست که اگر دارایی فراوانی بدو بسپاری به تو باز پس می‌دهد و از ایشان کسی نیز هست که چون دیناری بدو بسپاری به تو باز نخواهد داد مگر آنکه پیوسته بر سرش ایستاده باشی؛ این بدان روی است که آنان می‌گویند: درباره بی‌سوادان راهی (برای بازخواست) بر ما نیست و بر خداوند دروغ می‌بندند با آنکه خود می‌دانند» سوره آل عمران، آیه ۷۵.</ref>.<ref> تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۰۶؛ التبیان، ج ۲، ص ۵۰۵؛ مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۳۶.</ref>، آنان گرچه دچار [[اختلاف]] شده {{متن قرآن|إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَنْ يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ}}<ref>«بی‌گمان دین (راستین) نزد خداوند، اسلام است و اهل کتاب، اختلاف نیافتند مگر پس از آنکه به دانش دست یافتند ، از سر افزونجویی که در میان ایشان بود و هر کس به آیات خداوند کفر ورزد (بداند که) خداوند حسابرس سریع است» سوره آل عمران، آیه ۱۹.</ref>، گاه دست به [[تحریف]] کتاب آسمانی خود می‌زدند {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ}}<ref>«بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دستهای خود می‌نویسند آنگاه می‌گویند که این از سوی خداوند است تا با آن بهایی کم به دست آورند؛ و وای بر آنان از آنچه دست‌هایشان نگاشت و وای بر آنان از آنچه به دست می‌آورند» سوره بقره، آیه ۷۹.</ref>، با این حال همه با توجه به بشارتهای [[ظهور]] و نیز اوصافی که از [[پیامبر آخرالزمان]] در کتابهای خود دیده بودند او را به‌سان [[فرزندان]] خود می‌شناختند {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«کسانی که به آنان کتاب (آسمانی) داده‌ایم او را می‌شناسند همان‌گونه که فرزندانشان را می‌شناسند؛ و به راستی دستهای از آنان حق را دانسته پنهان می‌دارند» سوره بقره، آیه ۱۴۶.</ref> و آمدن چنین [[پیامبری]] را [[انتظار]] کشیده، آمدن او را به دیگران [[بشارت]] می‌دادند، با این [[گمان]] که از میان آنان برانگیخته خواهد شد؛ اما چون [[پیامبر]] [[موعود]] از میان اعراب [[امّی]] ظهور کرد، تنها ازاین‌رو که از میان آنها [[برگزیده]] نشده، نه تنها [[رسالت]] او را [[انکار]] کردند {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَهُمْ كِتَابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ وَكَانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكَافِرِينَ}}<ref>«و چون کتابی از سوی خداوند نزدشان آمد که آنچه را با خود داشتند، راست می‌شمرد؛ با آنکه پیش‌تر، (به مژده آمدن آن) در برابر کافران یاری می‌خواستند ؛ همین که آنچه می‌شناختند نزدشان رسید، بدان کفر ورزیدند پس لعنت خداوند بر کافران باد» سوره بقره، آیه ۸۹.</ref>، {{متن قرآن|بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْيًا أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلَى مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ فَبَاءُوا بِغَضَبٍ عَلَى غَضَبٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُهِينٌ}}<ref>«خود را به بد چیزی فروختند که به آنچه خداوند فرو فرستاده است، از سر افزونجویی کفر می‌ورزند (و می‌گویند:) چرا خداوند برای برخی از بندگانش که بخواهد، از بخشش خویش، فرو می‌فرستد! و سزاوار خشمی از پی خشمی گشتند و برای کافران، عذابی خواری آور، خواهد بود» سوره بقره، آیه ۹۰.</ref> بلکه دست به تحریف زدند و همه [[نشانه‌ها]] و بشارتهای او را در کتابهای آسمانی خود [[تغییر]] دادند. ([[مائده]] / ۵، ۱۳)<ref> مجمع البیان، ج ۳، ص ۲۶۷؛ تفسیر قرطبی، ج ۶ ص ۷۷؛ تفسیر جلالین، ص ۱۳۸.</ref> دستهای از آنان ([[یهود]]) چنان به [[دشمنی]] خود ادامه دادند که به سرسخت‌ترین [[دشمنان پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] تبدیل شدند. {{متن قرآن|لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ}}<ref>«بی‌گمان یهودیان و مشرکان را دشمن‌ترین مردم به مؤمنان می‌یابی و نزدیک‌ترین آنان در دوستی به مؤمنان کسانی را می‌یابی که می‌گویند ما مسیحی هستیم؛ این از آن روست که برخی از آنان کشیشان و راهبانی (حقجو) هستند و اینکه آنان گردنکشی نمی‌کنند» سوره مائده، آیه ۸۲.</ref> آنان ([[یهودیان]] [[مدینه]]) برای نابودی [[اسلام]] [[توطئه‌ها]] چیدند و با [[منافقان]] و [[مشرکان]] همداستان شده {{متن قرآن|لَنْ يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَذًى وَإِنْ يُقَاتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنْصَرُونَ}}<ref>«هرگز جز آزاری (اندک) زیانی به شما نمی‌رسانند و اگر با شما به جنگ برخیزند پشت به شما خواهند کرد سپس یاری نخواهند شد» سوره آل عمران، آیه ۱۱۱.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ وَإِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«ای پیامبر! آنان که در کفر شتاب می‌ورزند تو را اندوهگین نکنند، همان کسانی که به زبان می‌گفتند ایمان آورده‌ایم در حالی که دل‌هاشان ایمان نیاورده است و یهودیانی که به دروغ گوش می‌سپارند جاسوسان گروهی دیگرند که نزد تو نیامده‌اند؛ عبارات (کتاب آسمانی) را از جایگاه آنها پس و پیش می‌کنند؛ (به همدیگر) می‌گویند اگر به شما این (حکمی که ما می‌خواهیم از سوی پیامبر) داده شد بپذیرید و اگر داده نشد، (از او) دوری گزینید- و از تو در برابر خداوند، برای کسی که عذاب وی را بخواهد، هیچ‌گاه کاری ساخته نیست- آنان کسانی هستند که خداوند نخواسته است دل‌هایشان را پاکیزه گرداند؛ در این جهان، خواری و در جهان واپسین عذابی سترگ دارند» سوره مائده، آیه ۴۱.</ref>، سرانجام به [[جنگ]] تمام عیار با مسلمانان برخاستند که به [[شکست]] و کوچاندن آنان از مدینه انجامید.<ref>تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۹۶ ـ ۱۹۷؛ التبیان، ج ۳، ص ۵۲۳؛ مجمع‌البیان، ج ۳، ص ۲۹۹، ۳۰۱.</ref> ([[حشر]] / ۵۹، ۲) [[اهل کتاب]] در برخورد با اسلام دو [[هدف]] عمده داشتند: | ||
# [[دفاع]] از [[حقانیت]] [[آیین]] خود و [[منسوخ]] نشدن آن. | # [[دفاع]] از [[حقانیت]] [[آیین]] خود و [[منسوخ]] نشدن آن. | ||
#نابودی اسلام از رهگذر تشکیک در [[عقاید]] مسلمانان و ایجاد [[تفرقه]] در میان آنان و [[برانگیختن]] [[دشمنان اسلام]] برضدّ مسلمانان. آنان این اهداف را به صورتهای ذیل دنبال می‌کردند<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref>: | #نابودی اسلام از رهگذر تشکیک در [[عقاید]] مسلمانان و ایجاد [[تفرقه]] در میان آنان و [[برانگیختن]] [[دشمنان اسلام]] برضدّ مسلمانان. آنان این اهداف را به صورتهای ذیل دنبال می‌کردند<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref>: | ||
===[[انکار]] [[رسالت پیامبر]]{{صل}}=== | ===[[انکار]] [[رسالت پیامبر]]{{صل}}=== | ||
[[اهل کتاب]] بر اساس نام و خصوصیات ذکر شده در [[تورات]] و [[انجیل]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} را همانند [[فرزندان]] خود دقیق و روشن می‌شناختند: | [[اهل کتاب]] بر اساس نام و خصوصیات ذکر شده در [[تورات]] و [[انجیل]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} را همانند [[فرزندان]] خود دقیق و روشن می‌شناختند: {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«کسانی که به آنان کتاب (آسمانی) داده‌ایم او را می‌شناسند همان‌گونه که فرزندانشان را می‌شناسند؛ و به راستی دستهای از آنان حق را دانسته پنهان می‌دارند» سوره بقره، آیه ۱۴۶.</ref>؛ {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«کسانی که به آنان کتاب داده‌ایم او را می‌شناسند همان‌گونه که فرزندانشان را می‌شناسند؛ کسانی که به خود زیان زده‌اند ایمان نمی‌آورند» سوره انعام، آیه ۲۰.</ref>.<ref>جامع‌البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷ ـ ۲۱۸؛ التبیان، ج ۲، ص ۲۱؛ مجمع‌البیان، ج ۱، ص ۴۲۳.</ref> امّا هنگامی که آن [[حضرت]] برانگیخته شد، گروهی از آنان او را انکار کرده، به رغم [[آگاهی]] از [[حقانیت اسلام]] و [[قرآن]]، آموزه‌های آن را نادیده گرفته، تجاهل کردند: {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و چون فرستاده‌ای از سوی خدا نزدشان آمد که آنچه را آنان با خود داشتند راست می‌شمرد، گروهی از اهل کتاب، کتاب خداوند را پس پشت افکندند گویی (چیزی) نمی‌دانند» سوره بقره، آیه ۱۰۱.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
=== [[لجاجت]] در درخواستهای [[باطل]]=== | === [[لجاجت]] در درخواستهای [[باطل]]=== | ||
اسلام با اهل کتاب از در [[مدارا]] وارد شد؛ اما آنان به این مدارا و [[مسالمت]] تن درنداده، با لجاجت نه تنها به [[پیامبر]] [[ایمان]] نیاوردند، بلکه بر [[پیروی]] آن حضرت و مسلمانان از آیین آنان [[اصرار]] داشتند. | اسلام با اهل کتاب از در [[مدارا]] وارد شد؛ اما آنان به این مدارا و [[مسالمت]] تن درنداده، با لجاجت نه تنها به [[پیامبر]] [[ایمان]] نیاوردند، بلکه بر [[پیروی]] آن حضرت و مسلمانان از آیین آنان [[اصرار]] داشتند. {{متن قرآن|وَلَنْ تَرْضَى عَنْكَ الْيَهُودُ وَلَا النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَى وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ}}<ref>«و یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خشنود نخواهند شد تا آنکه از آیین آنها پیروی کنی. بگو تنها رهنمود خداوند، رهنمود است و اگر تو پس از دانشی که بدان دست یافته‌ای از خواسته‌های آنان پیروی کنی از سوی خداوند هیچ یار و یاوری نخواهی داشت» سوره بقره، آیه ۱۲۰.</ref> گروهی (یهود)<ref>جامع‌البیان، مج ۴، ج ۶، ص ۱۰؛ التبیان، ج ۳، ص ۳۷۶؛ مجمع‌البیان، ج ۳، ص ۲۰۵.</ref> از [[پیامبر]]، فرود آوردن کتابی مستقل را به صورت [[معجزه]] از [[آسمان]] درخواست می‌کردند: {{متن قرآن|يَسْأَلُكَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتَابًا مِنَ السَّمَاءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسَى أَكْبَرَ مِنْ ذَلِكَ فَقَالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ فَعَفَوْنَا عَنْ ذَلِكَ وَآتَيْنَا مُوسَى سُلْطَانًا مُبِينًا}}<ref>«اهل کتاب از تو می‌خواهند که برای آنان کتابی از آسمان فرود آوری ؛ از موسی درخواستی بزرگ‌تر از این کردند و گفتند: خداوند را آشکارا به ما بنما! و آذرخش آنان را برای ستمشان فرا گرفت. سپس گوساله (پرستی) را پس از آنکه برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمده بود برگزیدند و ما از آن (هم) درگذشتیم و به موسی حجتی آشکار دادیم» سوره نساء، آیه ۱۵۳.</ref> [[لجاجت]] معاندانشان<ref>مجمع البیان، ج ۱، ص ۴۲۲.</ref> بر [[کفرورزی]] چنان بود که به تصریح [[قرآن]] اگر هر [[آیه]] و [[معجزه الهی]] برایشان آورده می‌شد تن به [[ایمان]] نمی‌دادند: {{متن قرآن|وَلَئِنْ أَتَيْتَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ بِكُلِّ آيَةٍ مَا تَبِعُوا قِبْلَتَكَ وَمَا أَنْتَ بِتَابِعٍ قِبْلَتَهُمْ وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«و اگر برای اهل کتاب هر نشانه‌ای بیاوری از قبله تو پیروی نخواهند کرد و تو هم پیرو قبله آنان نخواهی بود و آنها نیز پیرو قبله یکدیگر نخواهند بود؛ و اگر تو پس از (وحی و) دانشی که به تو رسیده است، از خواست آنان پیروی کنی، در آن صورت بی‌گمان از ستمکارانی» سوره بقره، آیه ۱۴۵.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===[[کتمان حق]]=== | ===[[کتمان حق]]=== | ||
[[کافران]] [[اهل کتاب]] در گفت و گو یا [[مناظره]] با [[مسلمانان]] و به رغم [[آگاهی]] و [[اذعان]] به [[حقانیت]] اموری چون [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]] و [[تغییر قبله]]<ref>جامع البیان، مج ۲، ج ۲، ص ۳۷؛ التبیان، ج ۲، ص ۲۱؛ فقه القرآن، ج ۱، ص ۹۳.</ref> آن را پنهان می‌ساختند: | [[کافران]] [[اهل کتاب]] در گفت و گو یا [[مناظره]] با [[مسلمانان]] و به رغم [[آگاهی]] و [[اذعان]] به [[حقانیت]] اموری چون [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]] و [[تغییر قبله]]<ref>جامع البیان، مج ۲، ج ۲، ص ۳۷؛ التبیان، ج ۲، ص ۲۱؛ فقه القرآن، ج ۱، ص ۹۳.</ref> آن را پنهان می‌ساختند: {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«کسانی که به آنان کتاب (آسمانی) داده‌ایم او را می‌شناسند همان‌گونه که فرزندانشان را می‌شناسند؛ و به راستی دستهای از آنان حق را دانسته پنهان می‌دارند» سوره بقره، آیه ۱۴۶.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===تلاش برای [[منحرف]] ساختن مسلمانان=== | ===تلاش برای [[منحرف]] ساختن مسلمانان=== | ||
گروهی از اهل کتاب چنان در [[آتش]] [[حسادت]] هدایتیابی مسلمانان و نعمت‌های خداداد آنان می‌سوختند که از هیچ کوششی برای [[تضعیف]] [[عقیده]] و ایمان آنان و بازگشت از [[اسلام]] فروگذار نمی‌کردند: | گروهی از اهل کتاب چنان در [[آتش]] [[حسادت]] هدایتیابی مسلمانان و نعمت‌های خداداد آنان می‌سوختند که از هیچ کوششی برای [[تضعیف]] [[عقیده]] و ایمان آنان و بازگشت از [[اسلام]] فروگذار نمی‌کردند: {{متن قرآن|وَدَّتْ طَائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَمَا يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ}}<ref>«دستهای از اهل کتاب گمراه کردن شما را دوست دارند امّا جز خود را گمراه نمی‌کنند و درنمی‌یابند» سوره آل عمران، آیه ۶۹.</ref>، ازاین‌رو [[خداوند]] [[مؤمنان]] را از [[پیروی]] آنها بر [[حذر]] داشته تا مبادا آنان را از اسلام جدا ساخته، به [[کفر]] باز گردانند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا فَرِيقًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ يَرُدُّوكُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ كَافِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر از دستهای از کسانی که به آنان کتاب داده شده است فرمانبرداری کنید شما را پس از ایمانتان به کفر باز می‌گردانند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۰.</ref>.<ref>التبیان، ج ۲، ص ۵۴۱؛ مجمع البیان، ج ۲، ص ۳۵۳.</ref> تلاش آنان برای [[گمراه کردن]] مسلمانان به درجه‌ای رسید که در توطئه‌ای خطرناک [[تصمیم]] گرفتند صبحگاهان با اظهار اسلام به صف مسلمانان بپیوندند؛ اما شبانگاهان [[ارتداد]] خود را اعلام کنند <ref>التبیان، ج ۲، ص ۴۹۹؛ جوامع الجامع، ج ۱، ص ۱۸۲.</ref> تا مسلمانان بپندارند که آنان با اسلام مخالفتی ندارند؛ اما چون پس از [[تحقیق]]، بطلان آن را فهمیدند از آن دست کشیده‌اند. این [[توطئه]] چنان خطرناک بود که می‌توانست تهدیدی جدّی برای نو [[مسلمانان]] [[سست ایمان]] باشد؛ امّا [[قرآن]] خطر آن را به [[پیامبر]]{{صل}} گوشزد کرد و مانع این توطئه شد: {{متن قرآن|وَقَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ آمِنُوا بِالَّذِي أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُوا آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}}<ref>«و دستهای از اهل کتاب گفتند: در آغاز روز به آنچه بر مؤمنان فرو فرستاده شده است، ایمان آورید و در پایان آن بدان کفر ورزید باشد که آنان (از ایمان خود) بازگردند» سوره آل عمران، آیه ۷۲.</ref>.<ref>جامع البیان، مج ۳، ج ۳، ص ۴۲۲ ـ ۴۲۵؛ جوامع الجامع، ج ۱، ص ۱۸۲؛ تفسیر ابن‌کثیر، ج ۱، ص ۳۸۱.</ref> برخی [[آیه]] را در [[شأن]] ۱۲ نفر از [[احبار]] [[یهود]] [[خیبر]] نازل دانسته‌اند. آنان با یکدیگر قرار گذاشتند پس از اجرای [[تصمیم]] یاد شده، بگویند که ما پس از بررسی [[تورات]] و [[مشورت]] با [[عالمان]] خویش دریافتیم که [[محمد]]{{صل}} ویژگی‌های پیامبر [[موعود]] را ندارد و ادعای باطلی می‌کند <ref> جوامع الجامع، ج ۱، ص ۱۸۲.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===ایجاد [[تفرقه]] میان مسلمانان=== | ===ایجاد [[تفرقه]] میان مسلمانان=== | ||
[[اهل کتاب]] به ویژه یهود همواره در پی [[انتقام]] از مسلمانان بودند و یکی از راههای انتقام ایجاد تفرقه میان آنان بوده است و چون اهل کتاب از دیرباز در [[مدینه]] و پیرامون آن سکونت داشتند و از [[اختلافات]] دیرینه میان [[اوس و خزرج]] و ریشه این [[منازعات]] با خبر بودند با استفاده از هر [[فرصت]] مناسبی این منازعات را به یاد آنان انداخته، [[آتش فتنه]] را شعله‌ور می‌ساختند. شماری از [[مفسران]]،<ref>جامع‌البیان، مج ۳، ج ۴، ص ۳۲ ـ ۳۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۱۰۰؛ لباب النقول، ص ۶۵.</ref> [[آیات]] ۹۹ | [[اهل کتاب]] به ویژه یهود همواره در پی [[انتقام]] از مسلمانان بودند و یکی از راههای انتقام ایجاد تفرقه میان آنان بوده است و چون اهل کتاب از دیرباز در [[مدینه]] و پیرامون آن سکونت داشتند و از [[اختلافات]] دیرینه میان [[اوس و خزرج]] و ریشه این [[منازعات]] با خبر بودند با استفاده از هر [[فرصت]] مناسبی این منازعات را به یاد آنان انداخته، [[آتش فتنه]] را شعله‌ور می‌ساختند. شماری از [[مفسران]]،<ref>جامع‌البیان، مج ۳، ج ۴، ص ۳۲ ـ ۳۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۱۰۰؛ لباب النقول، ص ۶۵.</ref> [[آیات]] {{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ تَبْغُونَهَا عِوَجًا وَأَنْتُمْ شُهَدَاءُ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«بگو: ای اهل کتاب! چرا مؤمنان را از راه خداوند باز می‌دارید و آن را با آنکه خود (به درستی آن) گواهید کژ می‌خواهید و خداوند از آنچه می‌کنید غافل نیست» سوره آل عمران، آیه ۹۹.</ref>، {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا فَرِيقًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ يَرُدُّوكُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ كَافِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر از دستهای از کسانی که به آنان کتاب داده شده است فرمانبرداری کنید شما را پس از ایمانتان به کفر باز می‌گردانند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۰.</ref>، را اشاره به این [[تفرقه‌افکنی]] از سوی یهود دانسته‌اند: {{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ تَبْغُونَهَا عِوَجًا وَأَنْتُمْ شُهَدَاءُ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«بگو: ای اهل کتاب! چرا مؤمنان را از راه خداوند باز می‌دارید و آن را با آنکه خود (به درستی آن) گواهید کژ می‌خواهید و خداوند از آنچه می‌کنید غافل نیست» سوره آل عمران، آیه ۹۹.</ref>. گاهی نیز کار [[اختلاف]] برانگیزی چنان مؤثر می‌افتاد که دو طرف دست به [[سلاح]] می‌بردند. در این‌گونه موارد آتش فتنه با تماسهای مکرر پیامبر{{صل}} با اوس و خزرج و [[پند]] و [[نصیحت]] آنها خاموش می‌شد.<ref>جامع‌البیان، مج ۳، ج ۴، ص ۳۲ ـ ۳۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۱۰۰؛ لباب النقول، ص ۶۵.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===[[همدستی]] با [[منافقان]]=== | ===[[همدستی]] با [[منافقان]]=== | ||
برخی [[کافران]] [[اهل‌کتاب]] گاه با منافقان برای [[جنگ]] با [[مسلمانان]] همدست می‌شدند تا جایی که منافقان به آنان [[وعده]] [[همراهی]] در جنگ می‌دادند، ازاین‌رو [[خداوند]] این دسته از [[اهل کتاب]] را [[برادران]] منافقان دانسته است: | برخی [[کافران]] [[اهل‌کتاب]] گاه با منافقان برای [[جنگ]] با [[مسلمانان]] همدست می‌شدند تا جایی که منافقان به آنان [[وعده]] [[همراهی]] در جنگ می‌دادند، ازاین‌رو [[خداوند]] این دسته از [[اهل کتاب]] را [[برادران]] منافقان دانسته است: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نَافَقُوا يَقُولُونَ لِإِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِنْ قُوتِلْتُمْ لَنَنْصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ}}<ref>«آیا به کسانی ننگریسته‌ای که دورویی می‌کنند، به برادران کافر خود از اهل کتاب می‌گویند: اگر شما را بیرون راندند ما نیز با شما بیرون خواهیم آمد و هیچ‌گاه به زیان شما از هیچ کس فرمان نمی‌بریم و اگر با شما جنگ شود به شما یاری خواهیم رساند و خداوند گواه است» سوره حشر، آیه ۱۱.</ref> [[آیه]] را در [[شأن]] [[یهود]] [[بنی نضیر]] نازل دانسته‌اند. هنگامی که [[پیامبر اسلام]] آهنگ جنگ با آنان کرد منافقان [[مدینه]] پیغام [[مقاومت]] و [[پایداری]] دادند و اینکه در صورت درگیری یا کوچ اجباری با آنان همراه خواهند شد<ref>جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۵۹؛ مجمع البیان، ج ۹، ص ۳۹۵؛ المیزان، ج ۱۹، ص ۲۱۲.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===فشار [[اقتصادی]]=== | ===فشار [[اقتصادی]]=== | ||
یهود با عدم پرداخت دیون خود به مسلمانان درصدد فشار اقتصادی به آنان برآمدند. این [[اقدام]] زمانی صورت گرفت که وضعیت [[مالی]] مسلمانان در مدینه بسیار دشوار بود و آنان از پرداخت [[پول]] مسلمانان در ازای خرید کالا به این [[دلیل]] که این [[معامله]] در [[دوران جاهلیت]] و پیش از [[اسلام]] انجام گرفته، سر باز زدند. به گفته برخی [[مفسران]] آیه ۷۵ | یهود با عدم پرداخت دیون خود به مسلمانان درصدد فشار اقتصادی به آنان برآمدند. این [[اقدام]] زمانی صورت گرفت که وضعیت [[مالی]] مسلمانان در مدینه بسیار دشوار بود و آنان از پرداخت [[پول]] مسلمانان در ازای خرید کالا به این [[دلیل]] که این [[معامله]] در [[دوران جاهلیت]] و پیش از [[اسلام]] انجام گرفته، سر باز زدند. به گفته برخی [[مفسران]] آیه {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و از اهل کتاب کسی هست که اگر دارایی فراوانی بدو بسپاری به تو باز پس می‌دهد و از ایشان کسی نیز هست که چون دیناری بدو بسپاری به تو باز نخواهد داد مگر آنکه پیوسته بر سرش ایستاده باشی؛ این بدان روی است که آنان می‌گویند: درباره بی‌سوادان راهی (برای بازخواست) بر ما نیست و بر خداوند دروغ می‌بندند با آنکه خود می‌دانند» سوره آل عمران، آیه ۷۵.</ref> به این نکته اشاره دارد؛<ref>التبیان، ج ۲، ص ۵۰۴؛ الصحیح من السیره، ج ۶، ص ۳۲.</ref> همچنین هنگامی که [[پیامبر]]{{صل}} [[ابوبکر]] را برای دریافت [[کمک مالی]] نزد [[رهبر]] [[قبیله]] [[بنی قینقاع]] فرستاد، آنان به [[طعنه]] گفتند که خدای شما دست نیاز به سوی ما گشوده و او تهیدست و ما توانگریم. {{متن قرآن|لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«خداوند سخن آن کسان را که گفتند: خداوند تهیدست است و ما توانگریم شنیده است؛ به زودی آنچه را گفته‌اند و اینکه پیامبران را ناروا می‌کشتند می‌نویسیم و می‌گوییم: عذاب آتش سوزان را بچشید» سوره آل عمران، آیه ۱۸۱.</ref>.<ref>جامع البیان، مج ۳، ج ۴، ص ۲۵۸ ـ ۲۶۱؛ اسباب النزول، ص ۸۸.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
=== [[آزار پیامبر]]{{صل}} و مسلمانان=== | === [[آزار پیامبر]]{{صل}} و مسلمانان=== | ||
برخی [[آیات]] نشان می‌دهد که افرادی از اهل کتاب همانند [[مشرکان]] با شیوه‌های گوناگون، از جمله با سخنان خود، مسلمانان را [[اذیت]] می‌کردند: | برخی [[آیات]] نشان می‌دهد که افرادی از اهل کتاب همانند [[مشرکان]] با شیوه‌های گوناگون، از جمله با سخنان خود، مسلمانان را [[اذیت]] می‌کردند: {{متن قرآن|لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ}}<ref>«بی‌گمان با مال و جانتان آزمون خواهید شد و از آنان که پیش از شما به آنان کتاب (آسمانی) داده‌اند و از کسانی که شرک ورزیده‌اند (سخنان دل) آزار بسیار خواهید شنید و اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید؛ بی‌گمان این از کارهایی است که آهنگ آن می‌کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۶.</ref> برخی، [[آیه]] را در [[شأن]] [[کعب بن اشرفِ]] شاعر از [[یهودیان]] [[مدینه]] نازل دانسته‌اند که در اشعار خویش به تحریک [[مشرکان]] و هجو [[پیامبر]]{{صل}} و [[مسلمانان]] پرداخته و نام و زیباییهای [[زنان]] [[مسلمان]] را موضوع غزلهای عاشقانه خود قرار می‌داد.<ref>مجمع‌البیان، ج۲، ص۹۰۳؛ زادالمسیر، ج۱، ص۵۲۰.</ref> برخی نیز آن را اشاره به سخن یکی از یهودیان دانسته‌اند که با شنیدن آیه {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref> در [[تمسخر]] آن، [[خدا]] را تهیدست و خود را توانگر خوانده بود.<ref> تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۱۹۳.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===[[مسخره کردن]] [[اسلام]]=== | ===[[مسخره کردن]] [[اسلام]]=== | ||
گروهی از [[اهل کتاب]]، [[دین]] و [[آیات الهی]] را به [[بازی]] و تمسخر می‌گرفتند، برای همین، [[خداوند]] مسلمانان را از [[دوستی]] با آنان برحذر می‌داشت: | گروهی از [[اهل کتاب]]، [[دین]] و [[آیات الهی]] را به [[بازی]] و تمسخر می‌گرفتند، برای همین، [[خداوند]] مسلمانان را از [[دوستی]] با آنان برحذر می‌داشت: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! آنان را که دینتان را به ریشخند و بازی می‌گیرند- یعنی کسانی را که پیش از شما به آنان کتاب داده شده است و (یا) کافران را- سرور مگیرید و اگر مؤمنید از خداوند پروا کنید» سوره مائده، آیه ۵۷.</ref> [[مفسران]] آیه را اشاره به برخورد افرادی از اهل کتاب دانسته‌اند که نزد مسلمانان اظهار اسلام کرده، ولی در واقع بر [[کفر]] خود مانده بودند. آنان با این کار اسلام را بازیچه خود قرار می‌دادند.<ref>جامع‌البیان، مج ۴، ج ۶، ص ۳۹۱؛ مجمع‌البیان، ج ۳، ص ۳۲۸؛ المیزان، ج ۶، ص ۲۷.</ref> آنان همچنین با شنیدن صدای [[اذان]] و [[دعوت]] [[مردم]] به سوی [[نماز]]، آن را به مسخره گرفته، می‌خندیدند: {{متن قرآن|وَإِذَا نَادَيْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ}}<ref>«و چون به نماز بانگ برآورید آن را به ریشخند و بازی می‌گیرند؛ این از آن روست که آنان گروهی هستند که خرد نمی‌ورزند» سوره مائده، آیه ۵۸.</ref>.<ref>مجمع البیان، ج ۳، ص ۳۲۹؛ المیزان، ج ۶، ص ۲۸.</ref> [[قرآن]] ریشه چنین برخوردی را [[نابخردی]] و فقدان [[فهم]] درست [[معارف]] و معانی نهفته در این [[اعمال عبادی]] می‌خواند <ref>جامع البیان، مج ۴، ج ۶، ص ۳۹۳؛ تفسیر ابن‌کثیر، ج ۲، ص ۷۵؛ المیزان، ج ۶، ص ۲۸.</ref> که [[دلیل]] دیگری جز [[ایمان مسلمانان]] به خداوند، قرآن، [[کتب آسمانی پیشین]] و [[فاسق]] بودن اغلب [[اهل کتاب]] نداشت: {{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ وَأَنَّ أَكْثَرَكُمْ فَاسِقُونَ}}<ref>«بگو ای اهل کتاب! آیا جز از این رو با ما می‌ستیزید که ما به خداوند و آنچه بر ما و آنچه از پیش فرو فرستاده شده است، ایمان داریم و بیشتر شما نافرمانید؟» سوره مائده، آیه ۵۹.</ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
===[[تحریف]] و [[کتمان]] [[بشارت]] [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]]=== | ===[[تحریف]] و [[کتمان]] [[بشارت]] [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]]=== | ||
بر اساس برخی [[آیات]]، [[اهل کتاب]] برپایه بشارتهای آمده در [[تورات]] و [[انجیل]]، خیلی دقیق و روشن، پیامبر اسلام را می‌شناخته‌اند ( | بر اساس برخی [[آیات]]، [[اهل کتاب]] برپایه بشارتهای آمده در [[تورات]] و [[انجیل]]، خیلی دقیق و روشن، پیامبر اسلام را می‌شناخته‌اند {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«کسانی که به آنان کتاب (آسمانی) داده‌ایم او را می‌شناسند همان‌گونه که فرزندانشان را می‌شناسند؛ و به راستی دستهای از آنان حق را دانسته پنهان می‌دارند» سوره بقره، آیه ۱۴۶.</ref>؛ {{متن قرآن|فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْأُمِّيِّينَ أَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ}}<ref>«پس اگر با تو، به چون و چرا برخاستند بگو: من روی تسلیم به خداوند آورده‌ام و (نیز) هر کس از من پیروی کرده است (چنین است) و به اهل کتاب و درس ناخواندگان (مشرک) بگو: آیا اسلام می‌آورید؟ آنگاه اگر اسلام آوردند که رهیاب شده‌اند و اگر رو گرداندند، بی‌گمان بر تو جز پیام‌رسانی نیست و خداوند به (حال) بندگان بیناست» سوره آل عمران، آیه ۲۰.</ref>؛ اما به رغم این بشارتها، [[دست]] به تحریف * و کتمان آنها زده، از [[تصدیق]] [[حقانیت قرآن]] و پیامبر اسلام خودداری می‌کردند. | ||
[[تغییر]] کلماتی همچون "فارقلیطا" که معادل کلمه "[[احمد]]"{{صل}} است به "پارکلی [[طوس]]" نمونه‌ای از این تحریفها است،<ref>کنزالدقائق، ج۲، ص۴۶۸؛ صیانة القرآن من التحریف، ص ۱۲۱ ـ ۱۴۸؛ نورالبراهین، ج۲، ص۴۵۷ ـ ۴۵۸؛ کشف‌الغطاء، ج۲، ص۳۸۸ ـ ۳۸۹.</ref> ازاین‌رو، [[قرآن]] [[اهل‌کتاب]] را بدان جهت که در کتابهای آسمانی دست برده و آن را به صورت ناقص ارائه داده‌اند [[سرزنش]] می‌کند: | [[تغییر]] کلماتی همچون "فارقلیطا" که معادل کلمه "[[احمد]]"{{صل}} است به "پارکلی [[طوس]]" نمونه‌ای از این تحریفها است،<ref>کنزالدقائق، ج۲، ص۴۶۸؛ صیانة القرآن من التحریف، ص ۱۲۱ ـ ۱۴۸؛ نورالبراهین، ج۲، ص۴۵۷ ـ ۴۵۸؛ کشف‌الغطاء، ج۲، ص۳۸۸ ـ ۳۸۹.</ref> ازاین‌رو، [[قرآن]] [[اهل‌کتاب]] را بدان جهت که در کتابهای آسمانی دست برده و آن را به صورت ناقص ارائه داده‌اند [[سرزنش]] می‌کند: {{متن قرآن|وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى بَشَرٍ مِنْ شَيْءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاءَ بِهِ مُوسَى نُورًا وَهُدًى لِلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا وَعُلِّمْتُمْ مَا لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ}}<ref>«و خداوند را سزاوار ارجمندی وی ارج ننهادند که گفتند: خداوند بر هیچ بشری چیزی فرو نفرستاده است؛ بگو: کتابی را که موسی آورد چه کسی فرو فرستاد؟ که فروغی و رهنمودی برای مردم بود، آن را بر کاغذهایی می‌نگارید، (برخی از) آن را آشکار می‌دارید و بسیاری (دیگر) را پنهان می‌کنید؛ و آنچه شما و پدرانتان نمی‌دانستید به شما آموخته شد. بگو: خداوند (این قرآن را فرستاده است)؛ سپس آنان رها کن در بیهودگی‌شان به بازی پردازند» سوره انعام، آیه ۹۱.</ref> و چون تحریف و [[تصرف]] آنها در [[کتاب خدا]]، موجب شد بخشهای فراوانی از [[کتاب الهی]] از بین برود آنان را از کسانی می‌شمارد که تنها از بخشی از [[کتاب آسمانی]] بهره برده‌اند: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هَؤُلَاءِ أَهْدَى مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلًا}}<ref>«آیا به کسانی که بهره‌ای (اندک) از کتاب آسمانی داده شده است ننگریسته‌ای (که چگونه) به «جبت» و «طاغوت» ایمان دارند و درباره کافران می‌گویند که اینان رهیافته‌تر از مؤمنانند؟!» سوره نساء، آیه ۵۱.</ref>.<ref> المیزان، ج ۳، ص ۱۲۴، ۳۰۸، ۳۳۰.</ref><ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[ اهل کتاب - نصیری (مقاله)|مقاله "اهل کتاب"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
==برخورد قرآن با اهل کتاب== | ==برخورد قرآن با اهل کتاب== | ||