صلح امام حسن مجتبی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←قرارداد صلح
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
==قرارداد صلح== | ==قرارداد صلح== | ||
[[نقل]] شده است [[معاویه]] برای [[نوشتن]] [[صلح‌نامه]] ورقه سفیدی که پای آنرا مهر کرده بود، نزد [[امام حسن]]{{ع}} فرستاد و به او نوشت: [[اختیار]] با توست؛ در این ورقه هر شرطی را می‌خواهی بنویس<ref>تاریخ الطبری، طبری، ج۶، ص۹۳.</ref>. اما مورخان، [[روایت]] را ناتمام گذارده و توضیح نداده‌اند [[امام حسن]]{{ع}} در این ورقه چه نوشت. با بررسی منابع در دسترس، در آنها جز بر مواد پراکنده‌ای که [[راویان]]، خود اعتراف کرده‌اند آنها فقط بخشی از مجموع مواد [[قرارداد]] بوده است، [[دست]] نیافتیم و فقط در یک منبع، صورت قراردادی [[نقل]] شده که نسبتا [[منظم]] است و آغاز و انجام دارد و [[راوی]] پنداشته که صورت کامل [[قرارداد صلح]]، همان است. | |||
ولی بسیاری از مواد آن با [[روایات]] دیگر که از نظر [[سند]] و عدد، بر آن [[برتری]] دارد، [[اختلاف]] دارد. اما اگر قرار باشد به [[نقل]] یک [[روایت]] بسنده کنیم باید برای اطلاع از محتوای [[قرارداد]] به شیوه [[راویان]] قدیم، از [[روایت]] ورقه سفید نگذریم و مانند آنان [[روایت]] را ناتمام گذارده و به آن بسنده کنیم؛ زیرا امضاء کردن [[قرارداد صلح]] بر مبنای این اصل که: هر شرطی را می‌خواهی بنویس، به آن معناست که [[امام حسن]]{{ع}} در ورقه سفید دارای امضای [[معاویه]] شرایط موردنظر خود را نوشته و موادی را که به [[مصلحت]] خود او و تأمین کننده نظر او درباره شخص خود یا [[خاندان]] یا [[شیعیان]] و یا هدفش بوده، در آن گنجانیده است. اکنون که ما از تمام مواد [[صلح‌نامه]] [[آگاه]] نیستیم، می‌توانیم مطمئن باشیم، در میان مطالبی که درباره محتوای [[صلح‌نامه]] در دست است، هرچه به [[صلاح]] [[امام حسن]]{{ع}}، نزدیک‌تر و با [[فکر]] و [[هدف]] او منطبق‌تر است، به واقعیت نزدیک‌تر است و در هنگام بررسی [[روایات]]، چنین روایتی را بر آن روایاتی که در آنها [[مصالح]] [[معاویه]] بیشتر در نظر گرفته شده است، ترجیح دهیم. این نتیجه را بی‌شک می‌توان از [[آزادی]] [[امام حسن]]{{ع}} در تنظیم [[صلح‌نامه]] نیز استفاده کرد. در ادامه با کنار هم قرار دادن مطالب مختلفی که در منابع مختلف آمده، متن این [[قرارداد]] را در حدی که به واقع، نزدیک‌تر است، [[نقل]] می‌کنیم: | ولی بسیاری از مواد آن با [[روایات]] دیگر که از نظر [[سند]] و عدد، بر آن [[برتری]] دارد، [[اختلاف]] دارد. اما اگر قرار باشد به [[نقل]] یک [[روایت]] بسنده کنیم باید برای اطلاع از محتوای [[قرارداد]] به شیوه [[راویان]] قدیم، از [[روایت]] ورقه سفید نگذریم و مانند آنان [[روایت]] را ناتمام گذارده و به آن بسنده کنیم؛ زیرا امضاء کردن [[قرارداد صلح]] بر مبنای این اصل که: هر شرطی را می‌خواهی بنویس، به آن معناست که [[امام حسن]]{{ع}} در ورقه سفید دارای امضای [[معاویه]] شرایط موردنظر خود را نوشته و موادی را که به [[مصلحت]] خود او و تأمین کننده نظر او درباره شخص خود یا [[خاندان]] یا [[شیعیان]] و یا هدفش بوده، در آن گنجانیده است. اکنون که ما از تمام مواد [[صلح‌نامه]] [[آگاه]] نیستیم، می‌توانیم مطمئن باشیم، در میان مطالبی که درباره محتوای [[صلح‌نامه]] در دست است، هرچه به [[صلاح]] [[امام حسن]]{{ع}}، نزدیک‌تر و با [[فکر]] و [[هدف]] او منطبق‌تر است، به واقعیت نزدیک‌تر است و در هنگام بررسی [[روایات]]، چنین روایتی را بر آن روایاتی که در آنها [[مصالح]] [[معاویه]] بیشتر در نظر گرفته شده است، ترجیح دهیم. این نتیجه را بی‌شک می‌توان از [[آزادی]] [[امام حسن]]{{ع}} در تنظیم [[صلح‌نامه]] نیز استفاده کرد. در ادامه با کنار هم قرار دادن مطالب مختلفی که در منابع مختلف آمده، متن این [[قرارداد]] را در حدی که به واقع، نزدیک‌تر است، [[نقل]] می‌کنیم: | ||