پرش به محتوا

باقیات صالحات: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق'
جز (جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
در دو [[آیه]] از دو [[سوره]] [[قرآن کریم]] که هر دوی‌شان در [[مکه]] نازل شده، کلمه {{متن قرآن|الْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ}} ذکر شده است: یکی آیه ۲۶ [[سوره کهف]]، و دیگری آیه ۷۶ [[سوره مریم]]. ما در این جا به طریق معمول خود در این امر، ابتدا [[آیات]] را به ترتیب مصحفی آن، تنظیم نموده و پس از آن، به [[تحقیق]] در معنای باقیات صالحات، و سپس به تحقیق [[تفسیری]] آن از کتب [[تفسیر]] [[علمای شیعه]] و [[اهل تسنن]] پرداخته و بعد به تفسیر [[روایی]] آن از کتب تفسیر روایی [[شیعی]] و [[سنی]] می‌پردازیم و سرانجام هم به [[فضل الهی]]، با [[تدبر]] در آیات مذکور آنها را مورد دقت و [[تأمل]] قرار می‌دهیم.<ref>[[عبدالنبی امامی|امامی، عبدالنبی]]، [[فرهنگ قرآن ج۱ (کتاب)|فرهنگ قرآن ج۱]]، ص ۲۶۵.</ref>
در دو [[آیه]] از دو [[سوره]] [[قرآن کریم]] که هر دوی‌شان در [[مکه]] نازل شده، کلمه {{متن قرآن|الْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ}} ذکر شده است: یکی آیه ۲۶ [[سوره کهف]]، و دیگری آیه ۷۶ [[سوره مریم]]. ما در این جا به طریق معمول خود در این امر، ابتدا [[آیات]] را به ترتیب مصحفی آن، تنظیم نموده و پس از آن، به تحقیق در معنای باقیات صالحات، و سپس به تحقیق [[تفسیری]] آن از کتب [[تفسیر]] [[علمای شیعه]] و [[اهل تسنن]] پرداخته و بعد به تفسیر [[روایی]] آن از کتب تفسیر روایی [[شیعی]] و [[سنی]] می‌پردازیم و سرانجام هم به [[فضل الهی]]، با [[تدبر]] در آیات مذکور آنها را مورد دقت و [[تأمل]] قرار می‌دهیم.<ref>[[عبدالنبی امامی|امامی، عبدالنبی]]، [[فرهنگ قرآن ج۱ (کتاب)|فرهنگ قرآن ج۱]]، ص ۲۶۵.</ref>
==معنای باقیات صالحات==
==معنای باقیات صالحات==
راغب در مفردات فرموده: بقاء، [[ثابت]] بودن شیء بر حالت اولیه بوده و ضدّ فناست، و باقی، بر دو قسم است: باقی بنفسه که [[مقید]] به [[زمان]] نیست (بلکه خود [[خالق]] زمان است) و او همان [[باری تعالی]] است و بر او فنا صحیح نیست، و باقی به غیر خود، و او به جز باری تعالی است و فنا بر آن صحیح باشد. باقی بالله نیز بر دو قسم است: باقی بشخصه تا اینکه [[خدای تعالی]] بخواهد آن را فنا کند، مانند بقای اجرام آسمانی، و باقی بنوعه و جنسه بدون شخص و جزئش، مانند: [[انسان]] و حیوان؛ همچنین در [[آخرت]]، باقی بشخصه است، مانند: [[اهل بهشت]] که آنان نه برای مدتی، بلکه تا ابد ماندنی هستند؛ چنان‌که [[خدای عزوجل]] فرمود: {{متن قرآن|خَالِدِينَ فِيهَا}}<ref>«در آن جاودانند» سوره بقره، آیه ۱۶۲.</ref>، و قسم دیگر باقی به‌نوعه و جنسه است؛ چنان‌که از [[پیامبر]]{{صل}} [[روایت]] شده که: {{متن حدیث|أَنَّ ثِمَارَ أَهْلِ الْجَنَّةِ يَقْطِفُهَا أَهْلُهَا وَ يَأْكُلُونَهَا ثُمَّ تَخَلَّفَ مَكَانَهَا مِثْلُهَا}}: البته، میوه‌های [[بهشت]] را [[اهل]] آن چیده و آن را می‌خورند و پس از آن، مانند آنها در جای آن میوه‌ها جایگزین می‌گردد. به همین جهت است که آنچه در [[آخرت]] می‌باشد، دایمی بوده و خدای عزوجل درباره آن فرمود: {{متن قرآن|وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَأَبْقَى}}<ref>«و آنچه نزد خداوند است بهتر و پایاتر است، آیا خرد نمی‌ورزید؟» سوره قصص، آیه ۶۰.</ref>، و نیز قوله تعالی: {{متن قرآن|وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ}}<ref>«دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref>، آنچه از [[اعمال]] است که [[پاداش]] آن برای [[انسان]] باقی می‌ماند و آن، [[تفسیر]] به نمازهای پنج‌گانه شده است و گفته‌اند که آن، {{متن حدیث|سُبْحَانَ‏ اللَّهِ‏ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ‏}} است و صحیح آن است که آن، شامل هر عبادتی است که در آن [[قصد قربت]] به [[خدای متعال]] شده باشد، و بر این مبناست فرموده خدای متعال: {{متن قرآن|بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ}}<ref>«برنهاده خداوند برای شما بهتر است» سوره هود، آیه ۸۶.</ref>، و آن را به [[الله]] تعالی اضافه گردانیده<ref>مفردات، ص۵۴-۵۵.</ref>.
راغب در مفردات فرموده: بقاء، [[ثابت]] بودن شیء بر حالت اولیه بوده و ضدّ فناست، و باقی، بر دو قسم است: باقی بنفسه که [[مقید]] به [[زمان]] نیست (بلکه خود [[خالق]] زمان است) و او همان [[باری تعالی]] است و بر او فنا صحیح نیست، و باقی به غیر خود، و او به جز باری تعالی است و فنا بر آن صحیح باشد. باقی بالله نیز بر دو قسم است: باقی بشخصه تا اینکه [[خدای تعالی]] بخواهد آن را فنا کند، مانند بقای اجرام آسمانی، و باقی بنوعه و جنسه بدون شخص و جزئش، مانند: [[انسان]] و حیوان؛ همچنین در [[آخرت]]، باقی بشخصه است، مانند: [[اهل بهشت]] که آنان نه برای مدتی، بلکه تا ابد ماندنی هستند؛ چنان‌که [[خدای عزوجل]] فرمود: {{متن قرآن|خَالِدِينَ فِيهَا}}<ref>«در آن جاودانند» سوره بقره، آیه ۱۶۲.</ref>، و قسم دیگر باقی به‌نوعه و جنسه است؛ چنان‌که از [[پیامبر]]{{صل}} [[روایت]] شده که: {{متن حدیث|أَنَّ ثِمَارَ أَهْلِ الْجَنَّةِ يَقْطِفُهَا أَهْلُهَا وَ يَأْكُلُونَهَا ثُمَّ تَخَلَّفَ مَكَانَهَا مِثْلُهَا}}: البته، میوه‌های [[بهشت]] را [[اهل]] آن چیده و آن را می‌خورند و پس از آن، مانند آنها در جای آن میوه‌ها جایگزین می‌گردد. به همین جهت است که آنچه در [[آخرت]] می‌باشد، دایمی بوده و خدای عزوجل درباره آن فرمود: {{متن قرآن|وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَأَبْقَى}}<ref>«و آنچه نزد خداوند است بهتر و پایاتر است، آیا خرد نمی‌ورزید؟» سوره قصص، آیه ۶۰.</ref>، و نیز قوله تعالی: {{متن قرآن|وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ}}<ref>«دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref>، آنچه از [[اعمال]] است که [[پاداش]] آن برای [[انسان]] باقی می‌ماند و آن، [[تفسیر]] به نمازهای پنج‌گانه شده است و گفته‌اند که آن، {{متن حدیث|سُبْحَانَ‏ اللَّهِ‏ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ‏}} است و صحیح آن است که آن، شامل هر عبادتی است که در آن [[قصد قربت]] به [[خدای متعال]] شده باشد، و بر این مبناست فرموده خدای متعال: {{متن قرآن|بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ}}<ref>«برنهاده خداوند برای شما بهتر است» سوره هود، آیه ۸۶.</ref>، و آن را به [[الله]] تعالی اضافه گردانیده<ref>مفردات، ص۵۴-۵۵.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش