صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
[[صحیفه]] یکی از چند اثر مکتوب به جا مانده از [[امام سجاد]]{{ع}} [[چهارمین امام]] [[معصوم]] است<ref>آثار مکتوب به جای مانده از امام سجاد بسیار است از جمله: صحیفه سجادیه، مناسک الحج، رساله حقوق، الجامع فی الفقه، صحیفه الزهد، کتابی که توسط داوود بن عیسی از آن حضرت نقل شده، کتاب حدیثی است که امام سجاد آنرا گردآوری کرده است ـ به نقل از رجال النجاشی ص۱۵۷ و کتاب علی بن الحسین عنوان دیگری است که در ضمن مصادر از آن یاد شده است ـ به نقل از رجال النجاشی، ص۱۱۵ ـ ۱۱۶. (سید جواد حسینی، «با صحیفه سجادیه آشنا شویم»، مبلغان، ش۴۶ (آبان ۸۲)، ص۴۱. در بعضی کتابخانههای ایران نسخهها یا برگهایی از قرآن وجود دارد که میگویند امام علی بن الحسین{{عم}} آنها را نوشته است، از جمله: قرآن شیراز، قرآن سلطانیه قزوین، قرآن اصفهان، قرآن کتابخانه حضرت رضا{{ع}}. (سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین{{ع}}، ص۱۹۳.</ref>. این کتاب، نخستین نیایشنامه مکتوب [[جهان اسلام]]، دومین کتاب مکتوب در [[اسلام]] و سومین [[کتاب مقدس]] [[شیعیان]] که از زبان [[چهارمین امام]] [[معصوم]] صادر شده و [[امام پنجم]] آنرا کتابت فرمودهاند<ref>ریاضالعابدین، ص۴۴- ۲۳۰؛ صحیفه سجادیه، روایت ابن اشکیب، ص۱۴.</ref>. | [[صحیفه]] یکی از چند اثر مکتوب به جا مانده از [[امام سجاد]]{{ع}} [[چهارمین امام]] [[معصوم]] است<ref>آثار مکتوب به جای مانده از امام سجاد بسیار است از جمله: صحیفه سجادیه، مناسک الحج، رساله حقوق، الجامع فی الفقه، صحیفه الزهد، کتابی که توسط داوود بن عیسی از آن حضرت نقل شده، کتاب حدیثی است که امام سجاد آنرا گردآوری کرده است ـ به نقل از رجال النجاشی ص۱۵۷ و کتاب علی بن الحسین عنوان دیگری است که در ضمن مصادر از آن یاد شده است ـ به نقل از رجال النجاشی، ص۱۱۵ ـ ۱۱۶. (سید جواد حسینی، «با صحیفه سجادیه آشنا شویم»، مبلغان، ش۴۶ (آبان ۸۲)، ص۴۱. در بعضی کتابخانههای ایران نسخهها یا برگهایی از قرآن وجود دارد که میگویند امام علی بن الحسین{{عم}} آنها را نوشته است، از جمله: قرآن شیراز، قرآن سلطانیه قزوین، قرآن اصفهان، قرآن کتابخانه حضرت رضا{{ع}}. (سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین{{ع}}، ص۱۹۳.</ref>. این کتاب، نخستین نیایشنامه مکتوب [[جهان اسلام]]، دومین کتاب مکتوب در [[اسلام]] و سومین [[کتاب مقدس]] [[شیعیان]] که از زبان [[چهارمین امام]] [[معصوم]] صادر شده و [[امام پنجم]] آنرا کتابت فرمودهاند<ref>ریاضالعابدین، ص۴۴- ۲۳۰؛ صحیفه سجادیه، روایت ابن اشکیب، ص۱۴.</ref>. | ||
این کتاب مجموعهای از [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} است که آنها را به دو فرزندش [[امام محمد باقر]]{{ع}} و [[زید]] [[املا]] کرده است و آنان این [[دعاها]] را در دو نسخه نوشتهاند. [[متوکل بن هارون]]، [[راوی]] اول | این کتاب مجموعهای از [[دعاهای امام سجاد]]{{ع}} است که آنها را به دو فرزندش [[امام محمد باقر]]{{ع}} و [[زید]] [[املا]] کرده است و آنان این [[دعاها]] را در دو نسخه نوشتهاند. [[متوکل بن هارون]]، [[راوی]] اول صحیفه سجادیه موجود، پس از [[ملاقات]] با [[یحیی بن زید]] و اظهار [[ناراحتی]] [[امام صادق]]{{ع}} نسبت به [[شهادت]] زید، [[پدر]] [[یحیی]]، مجموعهای نفیس از [[ادعیه]] [[امام سجاد]]{{ع}} را که به خط جناب زید بوده است، از وی دریافت میکند تا در صورت کشته شدن او به دست [[بنیامیه]] نیفتد. | ||
[[متوکل]] بعداً این مجموعه را به امام صادق{{ع}} عرضه کرده و با نوشته امام محمد باقر{{ع}} مقابله میکند و هیچ تفاوتی بین آنها نمییابد. او از مجموعه ۷۵ دعای صحیفه، ۶۴ [[دعا]] را مینویسد که با گذشت [[زمان]] باز هم تعدادی از آنها کاسته میشود، لذا در مجموعه حاضر تنها ۵۴ دعای آن موجود است<ref>سیره پیشوایان، ص۲۶۱.</ref>. [[صحیفه]] به القابی همانند "[[زبور]] [[آل محمد]]{{صل}}"، "[[انجیل]] [[اهلالبیت]]{{عم}}"<ref>علت نامگذاری به زبور و انجیل این است که زبور کتاب حضرت داوود بود و محتوای آن غالباً دعا و مناجات است و چون صحیفه نیز کتاب دعا و مناجات است، از آن به زبور آل محمد{{صل}} نام بردهاند. انجیل نیز کتاب حضرت عیسی{{ع}} است که موعظهها و راهنماییهای حضرت مسیح را در بر دارد، صحیفه سجادیه نیز به علت دارا بودن مواعظ مؤثر در لابهلای دعاها، انجیل اهلالبیت{{عم}} نام گرفته است. (علی محمد مجد فقیهی، آشنایی با صحیفه سجادیه، ص۲۱).</ref>، "اخت القرآن"، "الدعا الکامل"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref>، "دعاء الصحیفه"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref>، و "الصحیفه الکامله"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref> مشهور است<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۴۹؛ [[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۳۱.</ref>. | [[متوکل]] بعداً این مجموعه را به امام صادق{{ع}} عرضه کرده و با نوشته امام محمد باقر{{ع}} مقابله میکند و هیچ تفاوتی بین آنها نمییابد. او از مجموعه ۷۵ دعای صحیفه، ۶۴ [[دعا]] را مینویسد که با گذشت [[زمان]] باز هم تعدادی از آنها کاسته میشود، لذا در مجموعه حاضر تنها ۵۴ دعای آن موجود است<ref>سیره پیشوایان، ص۲۶۱.</ref>. [[صحیفه]] به القابی همانند "[[زبور]] [[آل محمد]]{{صل}}"، "[[انجیل]] [[اهلالبیت]]{{عم}}"<ref>علت نامگذاری به زبور و انجیل این است که زبور کتاب حضرت داوود بود و محتوای آن غالباً دعا و مناجات است و چون صحیفه نیز کتاب دعا و مناجات است، از آن به زبور آل محمد{{صل}} نام بردهاند. انجیل نیز کتاب حضرت عیسی{{ع}} است که موعظهها و راهنماییهای حضرت مسیح را در بر دارد، صحیفه سجادیه نیز به علت دارا بودن مواعظ مؤثر در لابهلای دعاها، انجیل اهلالبیت{{عم}} نام گرفته است. (علی محمد مجد فقیهی، آشنایی با صحیفه سجادیه، ص۲۱).</ref>، "اخت القرآن"، "الدعا الکامل"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref>، "دعاء الصحیفه"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref>، و "الصحیفه الکامله"<ref>سید احمد سجادی، «بایستههای پژوهشی درباره صحیفه سجادیه»، سفینه، ۶، (بهار ۸۴)، ص۱۶۱.</ref> مشهور است<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۴۹؛ [[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۳۱.</ref>. | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
==[[دعاهای صحیفه]]== | ==[[دعاهای صحیفه]]== | ||
صحیفه سجادیه مشتمل بر ۵۴ دعاست که فهرست برخی از این [[ادعیه]] عبارتاند از: | |||
#دعای آن [[حضرت]] در [[ستایش]] [[خدای عزوجل]]؛ | #دعای آن [[حضرت]] در [[ستایش]] [[خدای عزوجل]]؛ | ||
#دعای آن حضرت بر [[محمد و آل محمد]]{{صل}}؛ | #دعای آن حضرت بر [[محمد و آل محمد]]{{صل}}؛ | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
#دعای آن حضرت در رفع اندوهها<ref>[[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۴.</ref>. | #دعای آن حضرت در رفع اندوهها<ref>[[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۴.</ref>. | ||
==[[اهداف]] | ==[[اهداف]] صحیفه سجادیه== | ||
[[صحیفه]] چگونه [[ستایش]] کردن، [[تسبیح]] نمودن و [[تهلیل]] [[خداوند]] را میآموزد و [[راه]] [[توبه]] و کیفیت [[انابه]] و عذرخواهی از [[عصیان]] و [[خطا]] را هموار میسازد و شیوه [[دعا]] و [[نیایش]] به [[درگاه الهی]] را به [[انسان]] [[تعلیم]] میدهد. این کتاب نیایش، چگونه [[درود فرستادن]] بر [[پیامبر]] و [[اهلبیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] را [[آموزش]] میدهد و راه [[استقامت]] در برابر [[ناملایمات]] و [[مصائب]] و [[صبوری]] در انجام [[تکالیف]] و [[وظایف]] [[بندگی]] را به خوبی ترسیم میکند و [[حقوق]] [[پدر]]، [[مادر]]، [[فرزندان]]، [[همسایگان]] و [[دوستان]] را برای همگان به خوبی [[تبیین]] میکند<ref>[[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۵.</ref>. | [[صحیفه]] چگونه [[ستایش]] کردن، [[تسبیح]] نمودن و [[تهلیل]] [[خداوند]] را میآموزد و [[راه]] [[توبه]] و کیفیت [[انابه]] و عذرخواهی از [[عصیان]] و [[خطا]] را هموار میسازد و شیوه [[دعا]] و [[نیایش]] به [[درگاه الهی]] را به [[انسان]] [[تعلیم]] میدهد. این کتاب نیایش، چگونه [[درود فرستادن]] بر [[پیامبر]] و [[اهلبیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] را [[آموزش]] میدهد و راه [[استقامت]] در برابر [[ناملایمات]] و [[مصائب]] و [[صبوری]] در انجام [[تکالیف]] و [[وظایف]] [[بندگی]] را به خوبی ترسیم میکند و [[حقوق]] [[پدر]]، [[مادر]]، [[فرزندان]]، [[همسایگان]] و [[دوستان]] را برای همگان به خوبی [[تبیین]] میکند<ref>[[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۵.</ref>. | ||