آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۶

۱۶ بایت حذف‌شده ، ‏۱۶ مارس ۲۰۲۱

جز

جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش

@@ خط ۳۴: / خط ۳۴: @@
 #استقرار و ایجاد [[وحدت]] و همبستگی و همگرایی: چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] می‌‌شود و از حیث جمعی، موجب هم دلی، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸؛ [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>.
 #احساس حضور: یکی از آثار غیر قابل تردید در [[انتظار راستین]]، احساس حضور در محضر آن [[امام غایب]] و احساس حضور آن [[امام غایب]] در [[زندگی]] است و این خود در [[اصلاح]] [[رفتار]] وی بسیار مؤثر است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>.
-#[[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]]: از حیث ارتباط منطقی و معنایی، خانوادۀ سالم [[زمینه‌ساز]] جامعۀ سالم و جامعۀ سالم، عامل تداوم و بقای خانوادۀ سالم است، بنابراین نوعی [[التزام]] منطقی میان [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[خانواده]] و [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]] وجود دارد. لذا خانوادۀ [[منتظر]] با [[درک]] [[مسؤولیت]] [[اجتماعی]] در برابر [[اصلاح]] [[جامعه‌]]، تا [[حد ]] [[توان]] خود تلاش می‌‌کند<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>‌.
+#[[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]]: از حیث ارتباط منطقی و معنایی، خانوادۀ سالم زمینه‌ساز جامعۀ سالم و جامعۀ سالم، عامل تداوم و بقای خانوادۀ سالم است، بنابراین نوعی [[التزام]] منطقی میان [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[خانواده]] و [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]] وجود دارد. لذا خانوادۀ [[منتظر]] با [[درک]] [[مسؤولیت]] [[اجتماعی]] در برابر [[اصلاح]] [[جامعه‌]]، تا [[حد ]] [[توان]] خود تلاش می‌‌کند<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>‌.
 #الگوسازی: [[آدمی]]، فطرتاً به کمال [[گرایش]] دارد؛ لازمۀ نیل به کمال شخصیت‌‌هایی است که [[انسان]] خود را با آنان همانند کند‌. [[گرایش]] به [[فرهنگ مهدوی]]{{ع}} موجب می‌‌شود، [[آدمی]] الگوی مورد نظر خویش را در شخصیت [[مبارک]] [[امام زمان]]{{ع}} و [[سعادت]] خود را در [[پیروی]] از آن [[حضرت]] بداند<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>.
 #مداومت بر [[دعا]]: [[منتظر]] برای [[تعجیل در فرج]] [[حضرت ولی عصر]] ‌{{ع}}، بر [[دعا]] و به ویژه دعاهایی نظیر [[دعای ندبه]] و [[دعای فرج]] استمرار دارد. مداومت بر دعای فرج‌، یکی از مصادیق [[نیایش]] است که [[آدمی]] را به این مقصود نایل می‌گرداند‌. بر این اساس، انس و الفت [[آدمی]] با [[دعای فرج]] یا [[دعای ندبه]] برای به پایان رسیدن دورۀ [[انتظار]] و آغاز دورۀ [[ظهور]] [[محبوب]]، در راستای [[هدف خلقت]] است<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>.
@@ خط ۸۱: / خط ۸۱: @@
 ::::::[[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است‌. برخی آن را انگیزه و پاره‌ای دیگر آن را نیاز [[آدمی]] می‌‌دانند. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] می‌‌کند: "در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] می‌‌کنند‌، نباتات از [[دل]] [[زمین]] می‌‌رویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌‌فرستد. [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او آشکار می‌‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌‌شود‌. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود‌"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است‌؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست‌؛
 :::::::[[پویایی]] معطوف به هدف‌:
-:::::::[[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است. یکی از روان‌شناسان می‌‌نویسد: "چیزی که به [[زندگی]] [[شور و هیجان]] می‌‌بخشد‌، تعقیب است نه تسخیر‌. راه است نه مقصد، تلاش است نه کامیابی"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل، ص ۴۴.</ref>. [[پویایی]] از دو نظر قابل تأمل است. [[انسان]] پویا ابتدا به نفی [[بی‌تفاوتی]] برمی‌خیزد و همین امر [[زمینه‌ساز]] نوآوری، خلاقیت و [[شکوفایی]] می‌‌شود. دیگر این که [[پویایی]] فارغ از [[هدف]]، عقیم و ناکارآمد است. [[پویایی]] [[منتظران حقیقی]]، نیل به [[جامعه موعود]] [[انبیا]] و [[اوصیا]] است. [[تجلی]] این نوع تلاش را در فرمایش [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌بینیم: "هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، باید [[انتظار]] او را داشته باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند. پس اگر او به این حال، پیش از [[قیام]] [[حضرت]] از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]]{{ع}} را خواهد گرفت. بنابراین بکوشید و [[جدیت]] کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ١۴٠.</ref>.
+:::::::[[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است. یکی از روان‌شناسان می‌‌نویسد: "چیزی که به [[زندگی]] [[شور و هیجان]] می‌‌بخشد‌، تعقیب است نه تسخیر‌. راه است نه مقصد، تلاش است نه کامیابی"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل، ص ۴۴.</ref>. [[پویایی]] از دو نظر قابل تأمل است. [[انسان]] پویا ابتدا به نفی [[بی‌تفاوتی]] برمی‌خیزد و همین امر زمینه‌ساز نوآوری، خلاقیت و [[شکوفایی]] می‌‌شود. دیگر این که [[پویایی]] فارغ از [[هدف]]، عقیم و ناکارآمد است. [[پویایی]] [[منتظران حقیقی]]، نیل به [[جامعه موعود]] [[انبیا]] و [[اوصیا]] است. [[تجلی]] این نوع تلاش را در فرمایش [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌بینیم: "هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، باید [[انتظار]] او را داشته باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند. پس اگر او به این حال، پیش از [[قیام]] [[حضرت]] از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]]{{ع}} را خواهد گرفت. بنابراین بکوشید و [[جدیت]] کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ١۴٠.</ref>.
 :::::::استقرار [[وحدت]] و همبستگی:
-:::::::چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] می‌‌شود و ازحیث جمعی، موجب هم دلی، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد. آلپورت می‌‌گوید: "تلاش برای [[آینده]]، به همه شخصیت [[آدمی]]، [[یگانگی]] و [[یکپارچگی]] می‌‌بخشد"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل.</ref>؛ به عبارت دیگر، می‌‌توان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف]] ها، جنبه‌های شخصیت را یکپارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید. تحقق [[آرمان]] مشترک [[انتظار]] در میان [[امت اسلامی]] [[زمینه‌ساز]] احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا نظارت همگانی می‌‌شود.
+:::::::چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] می‌‌شود و ازحیث جمعی، موجب هم دلی، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد. آلپورت می‌‌گوید: "تلاش برای [[آینده]]، به همه شخصیت [[آدمی]]، [[یگانگی]] و [[یکپارچگی]] می‌‌بخشد"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل.</ref>؛ به عبارت دیگر، می‌‌توان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف]] ها، جنبه‌های شخصیت را یکپارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید. تحقق [[آرمان]] مشترک [[انتظار]] در میان [[امت اسلامی]] زمینه‌ساز احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا نظارت همگانی می‌‌شود.
 :::::::[[مراقبه]] دایمی:
 ::::::: یکی از پیامدهای منطقی [[انتظار]]، احساس حضور است. [[منتظر حقیقی]] با [[اعتقاد]] به این که اعمالش پیوسته در منظر آن عزیر [[منتظر]] است، هر جا که باشد گویی خود را در [[خیمه]] آن [[حضرت]] و [[گوش به فرمان]] ایشان احساس می‌‌کند<ref>حضرت امام صادق{{ع}} فرمود: «کسی از شما بمیرد در حالی که منتظر امر ظهور باشد، مانند کسی است که در خیمه حضرت‌ قائم‌{{ع}} است». صدرالاسلام همدانی، دبیرالدین، پیوند معنوی با ساحت قدس مهدوی (تکالیف الانام فی غیبة الامام)، ص ٢۵٣؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ٢، ص ۵۴۶‌.</ref> و لازمه انتظار‌ واقعی را تلاش برای جلب [[رضایت]] [[حضرت]] می‌‌داند. امیرالمؤمنین علی{{ع}} می‌‌فرماید: "هیچ مؤمنی در [[شرق]] و [[غرب]] [[زمین]] از ما [[غایب]] نیست‌"<ref>بنی هاشمی، سید محمد، معرفت امام عصر{{ع}}، ص ٣٠٠.</ref>. بر مبنای بعضی [[آیات]] قرآن‌، [[اعمال]] ما در محضر [[خدای تعالی]]، [[رسول گرامی اسلام]] و [[مؤمنان]] [[حقیقی]] انجام می‌‌گیرد<ref>{{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}} «و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید» سوره توبه، آیه ۱۰۵.</ref> و [[حضرت ولی عصر]]{{ع}}، عالی‌ترین مصداق [[مؤمن حقیقی]] است که بر [[اعمال]] ما نظارت می‌‌کند.
 :::::::[[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]]:
-:::::::از حیث ارتباط منطقی و معنایی، [[خانواده]] سالم [[زمینه‌ساز]] [[جامعه]] سالم و [[جامعه]] سالم، عامل تداوم و بقای [[خانواده]] سالم است و این دو با یکدیگر نسبت تعاملی دارند. بنابراین نوعی [[التزام]] منطقی میان [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[خانواده]] و [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]] وجود دارد.  [[حضرت]] در سفارش دیگری می‌‌فرماید: "بر شماست رعایت کردن [[ورع]]، به درستی که [[ورع]] آن [[دینی]] است که ما ملتزم به آن هستیم و [[خدا]] را به وسیله آن [[بندگی]] می‌‌کنیم و همین را از [[اهل ولایت]] و [[محبت]] خود [[انتظار]] داریم. ما را به خاطر [[شفاعت]] کردن به [[سختی]] و زحمت نیندازید"<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ١۵، ص ٢۴٨‌.</ref>. لذا [[خانواده]] [[منتظر]] با [[درک]] [[مسؤولیت]] [[اجتماعی]] در برابر [[اصلاح]] [[جامعه‌]]، تا [[حد ]] [[توان]] خود تلاش می‌‌کند‌.
+:::::::از حیث ارتباط منطقی و معنایی، [[خانواده]] سالم زمینه‌ساز [[جامعه]] سالم و [[جامعه]] سالم، عامل تداوم و بقای [[خانواده]] سالم است و این دو با یکدیگر نسبت تعاملی دارند. بنابراین نوعی [[التزام]] منطقی میان [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[خانواده]] و [[سلامت]] [[اخلاقی]] [[جامعه]] وجود دارد.  [[حضرت]] در سفارش دیگری می‌‌فرماید: "بر شماست رعایت کردن [[ورع]]، به درستی که [[ورع]] آن [[دینی]] است که ما ملتزم به آن هستیم و [[خدا]] را به وسیله آن [[بندگی]] می‌‌کنیم و همین را از [[اهل ولایت]] و [[محبت]] خود [[انتظار]] داریم. ما را به خاطر [[شفاعت]] کردن به [[سختی]] و زحمت نیندازید"<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ١۵، ص ٢۴٨‌.</ref>. لذا [[خانواده]] [[منتظر]] با [[درک]] [[مسؤولیت]] [[اجتماعی]] در برابر [[اصلاح]] [[جامعه‌]]، تا [[حد ]] [[توان]] خود تلاش می‌‌کند‌.
 :::::::الگوسازی:
 :::::::[[آدمی]]، فطرتاً به کمال [[گرایش]] دارد؛ لازمه نیل به کمال شخصیت‌‌هایی است که وی خود را با آنان همانند کند‌، لذا [[قرآن کریم]] یکی از مصادیق سرمشق [[نیک]] را [[پیامبر اسلام]]{{صل}}<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}} «بی‌گمان فرستاده خداوند برای شما نمونه‌ای نیکوست» سوره احزاب، آیه ۲۱.</ref>) و همچنین [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}<ref>{{متن قرآن|قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ}} «بی‌گمان برای شما ابراهیم و همراهان وی نمونه‌ای نیکویند» سوره ممتحنه، آیه ۴.</ref> می‌‌داند و هم‌اندیشان<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ}} «بی‌گمان برای شما آنان نمونه‌ای نیکویند، برای هر کس که به خداوند و روز بازپسین امید می‌ورزید» سوره ممتحنه، آیه ۶.</ref> او را [[اسوه]] حسنه می‌‌نامد. [[حضرت]] ولی عصر‌{{ع}} نیز [[مادر]] بزرگوارشان را [[اسوه]] حسنه خویش می‌‌دانند<ref>{{متن حدیث|وَ فِي ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} لِي أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}}؛ «و در دختر رسول خدا{{صل}} فاطمه زهرا{{س}} برای من الگوی نیکویی است».</ref><ref>خآدمی شیرازی، محمد، تحفه امام مهدی، ص ٩٢.</ref>؛ لذا [[گرایش]] به [[فرهنگ مهدوی]]{{ع}} موجب می‌‌شود که [[آدمی]] الگوی مورد نظر خویش را در شخصیت [[مبارک]] [[امام زمان]]{{ع}} و [[سعادت]] خود را در [[پیروی]] از آن [[حضرت]] بداند.