مکر و فریبکاری در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

واژه [[قرآنی]] دیگر، واژه “خدعه” است که به معنی پنهان کردن چیزی است که باید آشکار و معلوم باشد؛ برای نمونه، [[اظهار ایمان]] و [[طاعت]] با وجود [[کفر]] و [[نفاق]] درونی، [[خدعه]] کردن با خداست<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۳، ص۳۴.</ref>. واژه “کید” نیز با [[قرابت]] بیشتر به هر نوع [[اندیشه]] و [[تدبیر]] عملی بر زیان دیگران اطلاق می‌شود؛ از این‌رو، سه عنصر مقوم در آن ملحوظ است: [[تدبیر]]، عمل و قصد اضرار به دیگران. [[کید]] از ناحیه [[خداوند]]، یعنی [[تدبیر]] بر وفق [[نظام]] تقدیر تام و [[ثابت]] [[الهی]] در مقابل [[کید]] دیگران. [[اقدام]] [[خداوند]] به [[کید]]، [[متمم]] [[نظام احسن]] عالم و مانع حدوث اختلال و [[باطل]] کننده [[کید]] زیان‌بخش خائنان است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۱۶۱.</ref>.<ref>سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۲۷۵.</ref>

#در آیاتی نیز [[مکر]] و [[فریب]] [[مستکبران]] زمینه‌ساز [[کفر]] [[مستضعفان]] معرفی شده است<ref>{{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَنْ نَكْفُرَ بِاللَّهِ وَنَجْعَلَ لَهُ أَنْدَادًا وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ وَجَعَلْنَا الْأَغْلَالَ فِي أَعْنَاقِ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}} «ناتوان شمرده‌شدگان به گردنکشان می‌گویند: بلکه نیرنگ شب و روز شما بود که به ما فرمان می‌دادید به خدا کفر بورزیم و برای او شریک قرار دهیم؛ و چون عذاب را بنگرند پشیمانی را آشکار می‌دارند؛ و ما غل‌ها را بر گردن کافران می‌نهیم، آیا کیفری جز آنچه می‌کردند خواهند دید؟» سوره سبأ، آیه ۳۳.</ref>. مکاران، در برخی [[آیات]] به [[نزول]] [[عذاب الهی]] در [[دنیا]]<ref>{{متن قرآن|قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيَانَهُمْ مِنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُونَ}} «به راستی، کسانی پیش از ایشان نیرنگ باختند آنگاه خداوند بنیان آنان را از پایه برکند و بام از فراز سرشان بر آنها فرود آمد و عذاب از جایی که درنمی‌یافتند به آنان فرا رسید» سوره نحل، آیه ۲۶.</ref> و ابتلای به [[عذاب]] سخت [[اخروی]] [[تهدید]] شده‌اند<ref>{{متن قرآن|وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ}} «و هنگامی که نشانه‌ای (از سوی خداوند) نزدشان آید می‌گویند ما هرگز ایمان نمی‌آوریم تا به ما نیز همانند آنچه به پیامبران خداوند داده شده است داده شود» سوره انعام، آیه ۱۲۴.</ref>.<ref>سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۲۷۵.</ref>