|
|
خط ۹: |
خط ۹: |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> |
|
| |
|
| ==مقدمه== | | ==[[اهل سنت]] و [[ولادت امام مهدی]] {{ع}}== |
| *بیشتر [[اهل سنت]] به [[تولد]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[اعتقادی]] ندارند؛ اما دانشمندانی چند از آنان، افزون بر اشاره به ولادت آن [[حضرت]] در سال ۲۵۵ ق، آن [[حضرت]] را همان [[موعود]] مورد اشاره در [[کلام]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} دانستهاند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۰۰ - ۱۰۲.</ref>.
| | بیشتر [[اهل سنت]] به [[تولد]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[اعتقادی]] ندارند و بر این باورند که [[مهدی]] موعودی{{ع}} که در [[احادیث]] [[اسلامی]] به آن نوید داده شده، هنوز چشم به [[جهان]] نگشوده است و در [[آخرالزمان]] به [[دنیا]] خواهد آمد؛ اما برخی از دانشمندان آنان علاوه بر اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، ایشان را همان [[موعود]] مورد اشاره در [[کلام]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} دانستهاند<ref>ر.ک: در انتظار ققنوس، ص۱۸۸-۱۹۸. بررسی تطبیقی مهدویت، ص۲۰۵.</ref>. |
| *کسانی که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} اشاره کردهاند را میتوان به دو دسته تقسیم کرد<ref>اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شد.برای تفصیل بیشتر ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر؛ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده، ص ۱۸۸ تا ۱۹۸</ref>:
| | |
| #کسانی که ولادت [[امام مهدی]]{{ع}} را گزارش کردهاند، ولی بر [[موعود]] بودن آن [[حضرت]]، ساکت ماندهاند<ref> یادآوری: برخی از اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی علیه السّلام را گزارش کردهاند، آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند؛ در حالی که عدهای گمان کردهاند تمام کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند، بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>.
| | کسانی که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} اشاره کردهاند را میتوان به دو دسته تقسیم کرد<ref>اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شد. برای تفصیل بیشتر ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر؛ سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، ترجمه و تحقیق مهدی علی زاده، ص ۱۸۸ تا ۱۹۸</ref>: |
| #[[ابن اثیر جزری]]، در کتاب الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین نوشته است: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] [[وفات]] کرد. او یکی از [[دوازده]] [[امام]] [[مذهب امامیه]] و [[پدر]] [[محمّد]] است که معتقدند او [[منتظر]] میباشد<ref> سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ ق</ref>. | | #کسانی که ولادت [[امام مهدی]]{{ع}} را گزارش کردهاند، ولی بر [[موعود]] بودن آن حضرت، ساکت ماندهاند<ref>یادآوری: برخی از اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی علیه السّلام را گزارش کردهاند، آنرا از دیدگاه شیعه بیان کردهاند؛ در حالی که عدهای گمان کردهاند تمام کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند، بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>. |
| #[[ابن خلکان]] در کتاب وفیات الاعیان گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن عسکری]]، [[فرزند]] [[علی الهادی]]، [[فرزند]] [[محمد]] الجواد که پیشینیان او ذکر شد، بر اساس [[اعتقاد]] [[امامیه]] دوازدهمین از [[دوازده]] [[امام]]، و معروف به [[الحجة]] است ... ولادتش، [[روز جمعه]] [[نیمه شعبان]] سال ۲۵۵ بود<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>.
| | ##[[ابن اثیر جزری]]، در کتاب الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین نوشته است: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] [[وفات]] کرد. او یکی از [[دوازده]] [[امام]] [[مذهب امامیه]] و [[پدر]] [[محمّد]] است که معتقدند او [[منتظر]] است<ref>سیّد ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ ق</ref>. |
| #[[ذهبی]] در کتاب العبر گوید: و در آن سال "یعنی ۲۵۶ ق" [[محمّد]]، [[فرزند]] [[حسن]] [[فرزند]] [[علی]] الهادی [[فرزند]] [[محمد]] الجواد، [[فرزند]] [[علی]] [[الرضا]]، [[فرزند]] [[موسی]] الکاظم، [[فرزند]] [[جعفر]] الصادق [[علوی]] [[حسینی]]، [[ابو القاسم]] به [[دنیا]] آمد که رافضیها او را الخلف الحجه و [[مهدی منتظر]] و [[صاحب الزمان]] [[لقب]] دادهاند و او، واپسین از [[دوازده]] [[امام]] است<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. | | ##[[گنجی شافعی]] فصل آخر [[کتاب]] [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] را با عنوان "فی الدلالة [[علی]] جواز بقاء المهدی حیاً"، تنظیم کرده و در این بخش، دلیلهای متعددی برای امکان زنده بودن و ادامه [[حیات امام مهدی]]{{ع}} [[بیان]] کرده است. وی میگوید: همانگونه که [[عیسی]] و [[خضر]] و [[الیاس]]{{عم}} صدها سال است که زندهاند، امکان [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} نیز هست<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۹۷.</ref>. |
| *کسانی که افزون بر گزارش ولادت آن [[حضرت]]، به [[موعود]] بودن او تصریح کردهاند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۰۰ - ۱۰۲.</ref>:
| | ##[[سبط ابنجوزی]] آورده است: {{عربی|فصل فی ذکر الحجة المهدی هو محمد بن الحسن علی... و هو الخلف الحجة صاحب الزمان، القائم المنتظر و التالی، و هو آخر الأئمة...}}<ref>تذکرة الخواص، ص۳۲۵-۳۲۶.</ref>. |
| #[[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب "مطالب السؤول" گوید: [[ابو القاسم]] [[محمد بن حسن]] [[خالص]]، پسر [[علی]] [[متوکل]]، پسر قانع، پسر [[علی]] [[الرضا]]، پسر [[موسی]] الکاظم، پسر [[جعفر]] الصادق، پسر [[محمد]] الباقر، پسر [[علی]] [[زین العابدین]]، پسر [[حسین]] الزکی، پسر [[علی]] المرتضی [[امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجّت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]] و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر او باد<ref> مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲</ref>.
| | ##[[ابن خلکان]] در کتاب وفیات الاعیان گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن عسکری]]، [[فرزند]] [[علی الهادی]]، [[فرزند]] [[محمد]] الجواد که پیشینیان او ذکر شد، بر اساس [[اعتقاد]] [[امامیه]] دوازدهمین از [[دوازده]] [[امام]]، و معروف به [[الحجة]] است ... ولادتش، [[روز جمعه]] [[نیمه شعبان]] سال ۲۵۵ بود<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. |
| #[[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتابش الفصول المهمّه را با این عنوان آورده است: "در شرح حال [[ابو القاسم]] حجه، [[خلف صالح]]، پسر [[ابو محمد]] [[حسن خالص]]، او [[امام]] دوازدهم است" در این فصل، به گفته کنجی [[شافعی]] چنین [[احتجاج]] میکند: از چیزهایی که دلالت میکند [[امام مهدی|مهدی]] از هنگام غیبتش تاکنون زنده و باقی است، کتاب و [[سنّت]] میباشد و در بقای او هیچ مانعی نیست؛ همانند باقی ماندن [[عیسی بن مریم]] و [[حضرت خضر]] و [[حضرت الیاس]] از [[اولیای خدا]] و [[دجال]] کور و [[ابلیس]] [[ملعون]] از [[دشمنان]] [[خدا]]. سپس دلیلهای خود را از کتاب و [[سنّت]] بیان میکند و [[تاریخ]] ولادت، دلیلهای [[امامت]]، گوشههایی از [[اخبار]] زندگانی، [[غیبت]]، مدت [[دولت کریمه]]، [[کنیه]]، [[خاندان]] و مطالب دیگری از [[حضرت مهدی]] [[محمد بن حسن]] [[عسکری]] را به تفصیل ذکر میکند<ref> ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷</ref>. | | ##[[ذهبی]] در کتاب العبر گوید: و در آن سال "یعنی ۲۵۶ ق" [[محمّد]]، [[فرزند]] [[حسن]] [[فرزند]] [[علی]] الهادی [[فرزند]] [[محمد]] الجواد، [[فرزند]] [[علی]] [[الرضا]]، [[فرزند]] [[موسی]] الکاظم، [[فرزند]] [[جعفر]] الصادق [[علوی]] [[حسینی]]، [[ابو القاسم]] به [[دنیا]] آمد که رافضیها او را الخلف الحجه و [[مهدی منتظر]] و [[صاحب الزمان]] [[لقب]] دادهاند و او، واپسین از [[دوازده]] [[امام]] است<ref>به نقل از: وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref>. |
| *البته کسانی که به این [[حقیقت]] اعتراف کردهاند، بسیار بیش از افراد مورد اشارهاند. علاقهمندان، لازم است به کتابهای مفصل مراجعه کنند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۰۰ - ۱۰۲.</ref>.
| | ##[[علی بن محمد بن صباغ مالکی]] باب دوازدهم کتاب الفصول المهمه را با این عنوان آغازیده است: {{عربی|فی ذکر ابی القاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابی محمّد الحسن الخالص}}. نویسنده در این فصل، برای [[اثبات]] [[حیات]] و [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} دلایلی آورده است<ref>الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمه، ص۲۸۱.</ref>. |
| *بیشتر [[اهل سنت]]، تولّد [[حضرت مهدی]]{{ع}} را نپذیرفته و بر این باورند که [[مهدی]] موعودی{{ع}} که در [[احادیث]] [[اسلامی]] به آن نوید داده شده، هنوز چشم به [[جهان]] نگشوده است و در [[آخرالزمان]] به [[دنیا]] خواهد آمد. با اینکه بیشتر [[اهل سنت]] به [[تولد]] [[مهدی موعود]]{{ع}} [[اعتقادی]] ندارند، ولی بسیاری از آنان به [[دنیا]] آمدن [[فرزند امام عسکری]]{{ع}} را به گونهای پذیرفتهاند، یا از آن به شکل گزارش [[تاریخی]] یاد کردهاند. برخی از نویسندگان نام این دستهاند [[عالمان اهل سنت]] را ۱۳۵ نفر دانستهاند<ref>ر.ک: در انتظار ققنوس، ص۱۸۸-۱۹۸. بررسی تطبیقی مهدویت، ص۲۰۵.</ref>.
| | ##[[خیرالدین زرکلی]] مینویسد: {{عربی|محمد بن الحسن العسکری (الخالص) بن علی الهادی، ابوالقاسم: آخر الأئمّة الاثنی عشر عند الامامیّة و هو المعروف عندهم بالمهدی، و صاحب الزمان، و المنتظر، والحجة و صاحب السرداب، ولد فی سامرّاء و مات ابوه و له من العمر نحو خمس سنین...}}<ref>الاعلام، ج۶، ص۸۰.</ref>. |
| *برای نمونه میتوان به چند نفر از برجستهترین آنها اشاره نمود:
| | ##[[احمد بن ابوالحسن بن محمد بن جریر]]، ملقّب به "[[شیخ]] جام"، یکی از شخصیتهای معروف و ادبای شاخص [[اهل سنت]] است که [[اقرار]] میکند: [[مهدی]] موعودی{{ع}} متولّد شده و روزی برای [[اصلاح]] [[جهان]] [[ظهور]] خواهد کرد. |
| #[[ابن اثیر جزری]] در [[الکامل فی التاریخ]] مینویسد: {{عربی|و فیها سنة ۲۶۰ ق توفی الحسن بن علی بن محمّد و هو والد محمّد الذی یعتقدونة المنتظر بسرداب سامراء}}<ref>الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۳۲۰.</ref>. | | #کسانی که افزون بر گزارش ولادت آن [[حضرت]]، به [[موعود]] بودن او تصریح کردهاند: |
| #[[سبط ابنجوزی]] آورده است: {{عربی|فصل فی ذکر الحجة المهدی هو محمد بن الحسن علی... و هو الخلف الحجة صاحب الزمان، القائم المنتظر و التالی، و هو آخر الأئمة...}}<ref>تذکرة الخواص، ص۳۲۵-۳۲۶.</ref>.
| | ##[[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب "مطالب السؤول" گوید: [[ابو القاسم]] [[محمد بن حسن]] [[خالص]]، پسر [[علی]] [[متوکل]]، پسر قانع، پسر [[علی]] [[الرضا]]، پسر [[موسی]] الکاظم، پسر [[جعفر]] الصادق، پسر [[محمد]] الباقر، پسر [[علی]] [[زین العابدین]]، پسر [[حسین]] الزکی، پسر [[علی]] المرتضی [[امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجّت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]] و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر او باد<ref> مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲</ref>. |
| #[[گنجی شافعی]] فصل آخر [[کتاب]] [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] را با عنوان "فی الدلالة [[علی]] جواز بقاء المهدی حیاً"، تنظیم کرده و در این بخش، دلیلهای متعددی برای امکان زنده بودن و ادامه [[حیات امام مهدی]]{{ع}} [[بیان]] کرده است. وی میگوید: همانگونه که [[عیسی]] و [[خضر]] و [[الیاس]]{{عم}} صدها سال است که زندهاند، امکان [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} نیز هست<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۹۷.</ref>.
| | ##[[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتابش الفصول المهمّه را با این عنوان آورده است: "در شرح حال [[ابو القاسم]] حجه، [[خلف صالح]]، پسر [[ابو محمد]] [[حسن خالص]]، او [[امام]] دوازدهم است" در این فصل، به گفته کنجی [[شافعی]] چنین [[احتجاج]] میکند: از چیزهایی که دلالت میکند [[امام مهدی|مهدی]] از هنگام غیبتش تاکنون زنده و باقی است، کتاب و [[سنّت]] میباشد و در بقای او هیچ مانعی نیست؛ همانند باقی ماندن [[عیسی بن مریم]] و [[حضرت خضر]] و [[حضرت الیاس]] از [[اولیای خدا]] و [[دجال]] کور و [[ابلیس]] [[ملعون]] از [[دشمنان]] [[خدا]]. سپس دلیلهای خود را از کتاب و [[سنّت]] بیان میکند و [[تاریخ]] ولادت، دلیلهای [[امامت]]، گوشههایی از [[اخبار]] زندگانی، [[غیبت]]، مدت [[دولت کریمه]]، [[کنیه]]، [[خاندان]] و مطالب دیگری از [[حضرت مهدی]] [[محمد بن حسن]] [[عسکری]] را به تفصیل ذکر میکند<ref> ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۰۰ ـ ۱۰۲؛ [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امامشناسی (کتاب)|درسنامه امامشناسی]]، ص:۱۹۰-۱۹۳.</ref> |
| #[[علی بن محمد بن صباغ مالکی]] باب دوازدهم کتاب الفصول المهمه را با این عنوان آغازیده است: {{عربی|فی ذکر ابی القاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابی محمّد الحسن الخالص}}. نویسنده در این فصل، برای [[اثبات]] [[حیات]] و [[زنده بودن امام مهدی]]{{ع}} دلایلی آورده است<ref>الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمه، ص۲۸۱.</ref>.
| |
| #[[شمسالدین ذهبی]] در چهار کتاب خود، [[تولد]] [[محمد بن الحسن العسکری]]{{ع}} را یاد کرده است؛ از جمله در "العبر فی خبر من غبر" مینویسد: {{عربی|الحسن بن علی الجواد بن محمد... احد الائمّة الاثنی عشر الذین تعتقد الرافضة فیهم العصمة و هو والد المنتظر محمّد، صاحب السرداب}}<ref>العبر فی خبر من غبر، ج۱، ص۳۷۳.</ref>.
| |
| #[[خیرالدین زرکلی]] مینویسد: {{عربی|محمد بن الحسن العسکری (الخالص) بن علی الهادی، ابوالقاسم: آخر الأئمّة الاثنی عشر عند الامامیّة و هو المعروف عندهم بالمهدی، و صاحب الزمان، و المنتظر، والحجة و صاحب السرداب، ولد فی سامرّاء و مات ابوه و له من العمر نحو خمس سنین...}}<ref>الاعلام، ج۶، ص۸۰.</ref>.
| |
| #[[احمد بن ابوالحسن بن محمد بن جریر]]، ملقّب به "[[شیخ]] جام"، یکی از شخصیتهای معروف و ادبای شاخص [[اهل سنت]] است که [[اقرار]] میکند: [[مهدی]] موعودی{{ع}} متولّد شده و روزی برای [[اصلاح]] [[جهان]] [[ظهور]] خواهد کرد<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[ درسنامه امامشناسی (کتاب)|درسنامه امامشناسی]]، ص:۱۹۰-۱۹۳.</ref>.
| |
|
| |
|
| ==پرسش مستقیم== | | ==پرسش مستقیم== |