شیبة بن عثمان در قرآن: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←پانویس) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
برخی منابع از [[عمر طولانی]] شیبه سخن گفته و درگذشت وی را در [[روزگار]] [[حکومت یزید]] دانستهاند،<ref> تاریخ خلیفه، ص۱۵۵ - ۱۵۶؛ انساب الاشراف، ج۹، ص ۴۰۴.</ref> چنان که [[ابن سعد]] از زنده بودن وی تا [[زمان]] یزید خبر داده است <ref> الطبقات، ج۶، ص۶.</ref>. برخی دیگر از زنده بودن وی تا سال ۵۹ سخن گفتهاند <ref>التاریخ الکبیر، ج۴، ص۲۴۱.</ref>. [[شیبة بن عثمان]] [[فرزندان]] بسیاری داشت <ref> انساب الاشراف، ج۹، ص۴۰۴؛ جمهرة انساب العرب، ص ۱۲۷.</ref> که تیره [[بنیشیبه]] را شکل میدادند. آنها را به سبب انتساب به پدرشان [[شیبه]] "شَیبی"<ref> الانساب، ج۸، ص۲۰۸.</ref> و جد اعلایشان عبدالدار، "عَبدَری"<ref> الانساب، ج۹، ص۱۸۴.</ref> و به سبب [[منصب]] [[حجابت]] (پردهداری)، "حَجَبی"<ref> الانساب، ج۸، ص۲۰۸.</ref> میگویند. و چون بنیشیبه در [[همسایگی]] [[کعبه]] میزیستند، یکی از درهای [[مسجدالحرام]] به نام "بنیشیبه" [[شهرت]] یافته است که نشانِ [[جایگاه معنوی]] و [[اجتماعی]] آنها در ادوار گوناگون است.<ref> الطبقات، ج۱، ص۱۱۶؛ احسن التقاسیم، ص۷۳.</ref> بر پایه دیدگاه مشهور نسبشناسان، [[نسل]] شیبه هیچگاه در [[مکه]] گسسته نشده است.<ref> تاریخ مکه، ص۵۶۸.</ref> البته [[مهاجرت]] تبار او به مناطق پیرامون [[جزیرة العرب]] و پدیدآمدن تیرههایی از آنها در برخی گزارشها آمده است که از مشهورترین آنها در [[عراق]] میتوان به بنیجبیر <ref> انساب الاشراف، ج۹، ص۴۱۴.</ref> و [[آل حمزه]]<ref>معجم قبائل العرب، ج۲، ص۷۹۴.</ref> اشاره کرد؛ همچنین گروهی از بنیشیبه ساکن عراق در سال ۹۷۸ قمری از سوی عثمانیها به کلیدداری [[حرم]] [[امام جواد]] و [[امام کاظم]]{{ع}}رسیدند و این [[مقام]] در خاندانشان ادامه یافت.<ref> موسوعة العتبات المقدسه، ج۱۰، ق۲، ص۱۲۷.</ref>گزارشهایی از [[همکاری]] نزدیک میان بنیشیبه و [[ابن زبیر]]، در مدت [[خلافت]] وی در مکه حکایت دارند.<ref>تاریخ دمشق، ج۲۸، ص۲۰۸؛ تاریخ الاسلام، ج۵، ص ۴۴۲؛ تاریخ الکعبة المعظمه، ص۶۳.</ref> در [[روزگار]] کنونی نیز آل سعود پس از [[سلطه]] بر [[حجاز]] از سال ۱۳۴۳ قمری بنیشیبه را همچنان بر پردهداری کعبه ابقا کردند و [[جامه]] کعبه و ضمایم آن را در [[اختیار]] آنها نهادند<ref>التاریخ القویم، ج۴۲، ص۱۵.</ref>.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[شیبة بن عثمان (مقاله)|مقاله «شیبة بن عثمان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶]]، ج۱۶.</ref> | برخی منابع از [[عمر طولانی]] شیبه سخن گفته و درگذشت وی را در [[روزگار]] [[حکومت یزید]] دانستهاند،<ref> تاریخ خلیفه، ص۱۵۵ - ۱۵۶؛ انساب الاشراف، ج۹، ص ۴۰۴.</ref> چنان که [[ابن سعد]] از زنده بودن وی تا [[زمان]] یزید خبر داده است <ref> الطبقات، ج۶، ص۶.</ref>. برخی دیگر از زنده بودن وی تا سال ۵۹ سخن گفتهاند <ref>التاریخ الکبیر، ج۴، ص۲۴۱.</ref>. [[شیبة بن عثمان]] [[فرزندان]] بسیاری داشت <ref> انساب الاشراف، ج۹، ص۴۰۴؛ جمهرة انساب العرب، ص ۱۲۷.</ref> که تیره [[بنیشیبه]] را شکل میدادند. آنها را به سبب انتساب به پدرشان [[شیبه]] "شَیبی"<ref> الانساب، ج۸، ص۲۰۸.</ref> و جد اعلایشان عبدالدار، "عَبدَری"<ref> الانساب، ج۹، ص۱۸۴.</ref> و به سبب [[منصب]] [[حجابت]] (پردهداری)، "حَجَبی"<ref> الانساب، ج۸، ص۲۰۸.</ref> میگویند. و چون بنیشیبه در [[همسایگی]] [[کعبه]] میزیستند، یکی از درهای [[مسجدالحرام]] به نام "بنیشیبه" [[شهرت]] یافته است که نشانِ [[جایگاه معنوی]] و [[اجتماعی]] آنها در ادوار گوناگون است.<ref> الطبقات، ج۱، ص۱۱۶؛ احسن التقاسیم، ص۷۳.</ref> بر پایه دیدگاه مشهور نسبشناسان، [[نسل]] شیبه هیچگاه در [[مکه]] گسسته نشده است.<ref> تاریخ مکه، ص۵۶۸.</ref> البته [[مهاجرت]] تبار او به مناطق پیرامون [[جزیرة العرب]] و پدیدآمدن تیرههایی از آنها در برخی گزارشها آمده است که از مشهورترین آنها در [[عراق]] میتوان به بنیجبیر <ref> انساب الاشراف، ج۹، ص۴۱۴.</ref> و [[آل حمزه]]<ref>معجم قبائل العرب، ج۲، ص۷۹۴.</ref> اشاره کرد؛ همچنین گروهی از بنیشیبه ساکن عراق در سال ۹۷۸ قمری از سوی عثمانیها به کلیدداری [[حرم]] [[امام جواد]] و [[امام کاظم]]{{ع}}رسیدند و این [[مقام]] در خاندانشان ادامه یافت.<ref> موسوعة العتبات المقدسه، ج۱۰، ق۲، ص۱۲۷.</ref>گزارشهایی از [[همکاری]] نزدیک میان بنیشیبه و [[ابن زبیر]]، در مدت [[خلافت]] وی در مکه حکایت دارند.<ref>تاریخ دمشق، ج۲۸، ص۲۰۸؛ تاریخ الاسلام، ج۵، ص ۴۴۲؛ تاریخ الکعبة المعظمه، ص۶۳.</ref> در [[روزگار]] کنونی نیز آل سعود پس از [[سلطه]] بر [[حجاز]] از سال ۱۳۴۳ قمری بنیشیبه را همچنان بر پردهداری کعبه ابقا کردند و [[جامه]] کعبه و ضمایم آن را در [[اختیار]] آنها نهادند<ref>التاریخ القویم، ج۴۲، ص۱۵.</ref>.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[شیبة بن عثمان (مقاله)|مقاله «شیبة بن عثمان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶]]، ج۱۶.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:1100410.jpg|22px]] [[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[شیبة بن عثمان (مقاله)|مقاله «شیبة بن عثمان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶''']] | * [[پرونده:1100410.jpg|22px]] [[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[شیبة بن عثمان (مقاله)|مقاله «شیبة بن عثمان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶''']] | ||
==پانویس== | ==پانویس== |