صفیه بنت حیی بن اخطب: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یهودیان خیبر' به 'یهودیان خیبر') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخلهای وابسته به این بحث:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخلهای وابسته به این بحث:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[صفیه بنت حیی بن اخطب در تاریخ اسلامی]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
خط ۱۶: | خط ۱۴: | ||
در [[سال چهارم هجرت]] و در پی [[جنگی]] که بین [[یهودیان بنینضیر]] و [[مسلمانان]] به [[رهبری]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پیش آمد، [[یهودیان بنینضیر]] [[شکست]] خوردند و ملزم به ترک [[مدینه]] شدند. پس از طرد از [[مدینه]]، عدهای از سران [[بنینضیر]] از جمله [[حیی بن اخطب]] و [[کنانة بن ربیع]] و دیگران به [[خیبر]] رفتند و در قلعههای آنجا ساکن شدند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۳؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۵۵۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۹۱.</ref>. | در [[سال چهارم هجرت]] و در پی [[جنگی]] که بین [[یهودیان بنینضیر]] و [[مسلمانان]] به [[رهبری]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} پیش آمد، [[یهودیان بنینضیر]] [[شکست]] خوردند و ملزم به ترک [[مدینه]] شدند. پس از طرد از [[مدینه]]، عدهای از سران [[بنینضیر]] از جمله [[حیی بن اخطب]] و [[کنانة بن ربیع]] و دیگران به [[خیبر]] رفتند و در قلعههای آنجا ساکن شدند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۳؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۵۵۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۱۹۱.</ref>. | ||
پس از [[صلح حدیبیه]]، در اوایل [[سال هفتم هجرت]]، [[رسول خدا]]{{صل}} با [[یهودیان خیبر]] وارد [[جنگ]] شد و این منطقه را -که به صورت مرکزی برای آشوبهای نظامی، توطئهها و جنگافروزیها علیه [[مسلمانان]] در آمده بود- [[فتح]] کرد. در این [[جنگ]]، [[کنانة ابیالعقیق]] -شوهر صفیه بنت حیی بن اخطب- کشته شد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۵؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۲.</ref> و [[غنایم]] بسیاری به دست [[مسلمانان]] افتاد. در جریان [[فتح]] قلعه قموص که یکی از قلعههای هفتگانه [[خیبر]] و دژ [[فرزندان]] ابیالحقیق بود، زنانی نیز به [[اسارت]] گرفته شدند. [[صفیه دختر حیی بن اخطب]] و یکی از دختر عموهایش جزء این [[اسیران]] بودند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۳۳۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | پس از [[صلح حدیبیه]]، در اوایل [[سال هفتم هجرت]]، [[رسول خدا]]{{صل}} با [[یهودیان خیبر]] وارد [[جنگ]] شد و این منطقه را -که به صورت مرکزی برای آشوبهای نظامی، توطئهها و جنگافروزیها علیه [[مسلمانان]] در آمده بود- [[فتح]] کرد. در این [[جنگ]]، [[کنانة ابیالعقیق]] -شوهر صفیه بنت حیی بن اخطب- کشته شد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۵؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۲.</ref> و [[غنایم]] بسیاری به دست [[مسلمانان]] افتاد. در جریان [[فتح]] قلعه قموص که یکی از قلعههای هفتگانه [[خیبر]] و دژ [[فرزندان]] ابیالحقیق بود، زنانی نیز به [[اسارت]] گرفته شدند. [[صفیه دختر حیی بن اخطب]] و یکی از دختر عموهایش جزء این [[اسیران]] بودند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۳۳۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۲۹-۳۰.</ref>. | ||
==[[ازدواج با پیامبر]]{{صل}}== | ==[[ازدواج با پیامبر]]{{صل}}== | ||
خط ۲۷: | خط ۲۵: | ||
[[حضرت]] چادری سراسری یا چیزی شبیه آن بر صفیه بنت حیی بن اخطب افکند. او را ترک شترش نشاند و به [[مدینه]] آورد. چون [[رسول خدا]]{{صل}} به [[مدینه]] آمد، صفیه بنت حیی بن اخطب را در خانهای از خانههای [[انصار]] منزل داد. [[زنان]] [[انصار]] به دیدن او میرفتند. [[عایشه]] [[همسر پیامبر اکرم]]{{صل}} هم در حالی که نقاب زده بود، به دیدن او رفت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۹.</ref>. | [[حضرت]] چادری سراسری یا چیزی شبیه آن بر صفیه بنت حیی بن اخطب افکند. او را ترک شترش نشاند و به [[مدینه]] آورد. چون [[رسول خدا]]{{صل}} به [[مدینه]] آمد، صفیه بنت حیی بن اخطب را در خانهای از خانههای [[انصار]] منزل داد. [[زنان]] [[انصار]] به دیدن او میرفتند. [[عایشه]] [[همسر پیامبر اکرم]]{{صل}} هم در حالی که نقاب زده بود، به دیدن او رفت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۹.</ref>. | ||
[[پیامبر اکرم]]{{صل}} صفیه بنت حیی بن اخطب را نیز به رعایت [[حجاب]] ملزم کرد. همچنین مانند [[همسران]] دیگر، برایش نوبت معین کرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۱.</ref>. مؤرخان و [[سیرهنویسان]]، صفیه بنت حیی بن اخطب را تنها [[همسر]] [[غیر عرب]] [[رسول خدا]]{{صل}} دانستهاند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۴۸؛ قاضی ابر قوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۲، ص۱۱۰۲.</ref>. در [[تاریخ]] از او به عنوان زنی جمیله، فاضله، عاقله و حلیمه یاد شده است<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۱، ص۲۴۵؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | [[پیامبر اکرم]]{{صل}} صفیه بنت حیی بن اخطب را نیز به رعایت [[حجاب]] ملزم کرد. همچنین مانند [[همسران]] دیگر، برایش نوبت معین کرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۱.</ref>. مؤرخان و [[سیرهنویسان]]، صفیه بنت حیی بن اخطب را تنها [[همسر]] [[غیر عرب]] [[رسول خدا]]{{صل}} دانستهاند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۴۸؛ قاضی ابر قوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۲، ص۱۱۰۲.</ref>. در [[تاریخ]] از او به عنوان زنی جمیله، فاضله، عاقله و حلیمه یاد شده است<ref>ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۱، ص۲۴۵؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۱.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۰-۳۲.</ref>. | ||
==[[زندگی]] ایشان پس از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}}== | ==[[زندگی]] ایشان پس از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}}== | ||
از او و احوالش پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}}، خبر چندانی در دست نیست. [[نقل]] شده است که پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} [[عمر بن خطاب]] برای او شش هزار درهم<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۳۱.</ref> و به [[نقلی]] پنج هزار در هم<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۵۳.</ref> مقرری سالیانه در نظر گرفت. او در سال ۳۵ ق و در پی [[محاصره]] [[خانه]] [[عثمان بن عفان]] - [[خلیفه سوم]] - به کمک [[عثمان]] شتافت و از [[خانه]] خود تا [[خانه]] [[عثمان]] معبری گشود تا از طریق آن، [[آب]] و [[غذا]] به او و خانوادهاش برساند<ref>دائرة المعارف الاسلامیه، ج۱۴، ص۲۴۹؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | از او و احوالش پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}}، خبر چندانی در دست نیست. [[نقل]] شده است که پس از [[وفات پیامبر]]{{صل}} [[عمر بن خطاب]] برای او شش هزار درهم<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۳۱.</ref> و به [[نقلی]] پنج هزار در هم<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۵۳.</ref> مقرری سالیانه در نظر گرفت. او در سال ۳۵ ق و در پی [[محاصره]] [[خانه]] [[عثمان بن عفان]] - [[خلیفه سوم]] - به کمک [[عثمان]] شتافت و از [[خانه]] خود تا [[خانه]] [[عثمان]] معبری گشود تا از طریق آن، [[آب]] و [[غذا]] به او و خانوادهاش برساند<ref>دائرة المعارف الاسلامیه، ج۱۴، ص۲۴۹؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۲.</ref>. | ||
==[[وفات]]== | ==[[وفات]]== | ||
سرانجام این بانوی گرامی در سال ۵۰ ق<ref>خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۷، ص۳۳۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه والاشراف، ص۲۶۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۲.</ref> و به [[نقلی]] ۵۲ ق<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۱۱، ص۶۱۰-۶۱۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۲.</ref> در [[مدینه]] در [[گذشت]]؛ [[سعید بن عاص]] بر او [[نماز]] خواند و در [[قبرستان بقیع]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | سرانجام این بانوی گرامی در سال ۵۰ ق<ref>خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۷، ص۳۳۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ علی بن حسین مسعودی، التنبیه والاشراف، ص۲۶۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۲.</ref> و به [[نقلی]] ۵۲ ق<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۱۱، ص۶۱۰-۶۱۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۲.</ref> در [[مدینه]] در [[گذشت]]؛ [[سعید بن عاص]] بر او [[نماز]] خواند و در [[قبرستان بقیع]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۲.</ref>. | ||
==[[شخصیت]] [[روایی]]== | ==[[شخصیت]] [[روایی]]== | ||
در کتب [[روایی]] ده [[حدیث]] از صفیّه وجود دارد که آنها را از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] کرده است<ref>خیر الدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۲۰۶.</ref>. | در کتب [[روایی]] ده [[حدیث]] از صفیّه وجود دارد که آنها را از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] کرده است<ref>خیر الدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۲۰۶.</ref>. | ||
[[امام سجاد]]{{ع}} و نیز [[برادر]] زادهاش و دو تن از غلامانش - به نامهای کنانه و [[یزید بن معتب]] و [[اسحاق بن عبدالله بن حارث]]<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۲.</ref> - و زنانی چون [[صُخَیره بنت جیفر بصری]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۱.</ref>، [[صافیه]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۶.</ref> و [[جدّه صالح بن حیان]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۸.</ref> از جمله کسانی هستند که از او [[روایت]] [[نقل]] کردهاند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | [[امام سجاد]]{{ع}} و نیز [[برادر]] زادهاش و دو تن از غلامانش - به نامهای کنانه و [[یزید بن معتب]] و [[اسحاق بن عبدالله بن حارث]]<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۸، ص۲۱۲.</ref> - و زنانی چون [[صُخَیره بنت جیفر بصری]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۱.</ref>، [[صافیه]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۶.</ref> و [[جدّه صالح بن حیان]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۵۸.</ref> از جمله کسانی هستند که از او [[روایت]] [[نقل]] کردهاند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۲-۳۳.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
خط ۴۴: | خط ۴۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)| | * [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[صفیه بنت حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «صفیه بنت حیی بن اخطب»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||
{{پیامبر خاتم افقی}} | {{پیامبر خاتم افقی}} | ||
[[رده:مدخل]] | [[رده:مدخل]] | ||
خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
[[رده:صحابه]] | [[رده:صحابه]] | ||
{{زنان صحابی}} | {{زنان صحابی}} | ||
[[رده:اعلام]] | |||
{{صحابه}} |