امداد غیبی: تفاوت میان نسخهها
←فرزنددار شدن
خط ۱۵۴: | خط ۱۵۴: | ||
در شأن نزول آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَرَأَيْتَ الَّذِي يَنْهَى عَبْدًا إِذَا صَلَّى }}﴾}}<ref> به من بگو آن کس که، بندهای را چون به نماز ایستد باز میدارد،؛ سوره علق، آیه ۹ - ۱۰.</ref> نیز آوردهاند که ابوجهل در حالی که پیامبر در سجده بود قصد کشتن وی را داشت؛ لیکن در همان لحظاتی که به وی نزدیک شده بود، ناگهان عقب نشست و با دستش گویا چیزی را از خود دور میکرد. و چون سبب را از وی پرسیدند گفت: ناگهان میان خودم و [[پیامبر خاتم|محمد]]{{صل}} خندقی از آتش دیدم و پر و بالهایی مشاهده کردم. [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} هم در این مورد فرمودند: سوگند به خدایی که جانم در دست اوست اگر به من نزدیک شده بود، [[فرشتگان]] خدا بدنش را پارهپاره میکردند <ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۷۸۲.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | در شأن نزول آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَرَأَيْتَ الَّذِي يَنْهَى عَبْدًا إِذَا صَلَّى }}﴾}}<ref> به من بگو آن کس که، بندهای را چون به نماز ایستد باز میدارد،؛ سوره علق، آیه ۹ - ۱۰.</ref> نیز آوردهاند که ابوجهل در حالی که پیامبر در سجده بود قصد کشتن وی را داشت؛ لیکن در همان لحظاتی که به وی نزدیک شده بود، ناگهان عقب نشست و با دستش گویا چیزی را از خود دور میکرد. و چون سبب را از وی پرسیدند گفت: ناگهان میان خودم و [[پیامبر خاتم|محمد]]{{صل}} خندقی از آتش دیدم و پر و بالهایی مشاهده کردم. [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} هم در این مورد فرمودند: سوگند به خدایی که جانم در دست اوست اگر به من نزدیک شده بود، [[فرشتگان]] خدا بدنش را پارهپاره میکردند <ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۷۸۲.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | ||
=== فرزنددار شدن=== | === فرزنددار شدن=== | ||
فرزنددار شدن زکریای [[پیامبر]] در دوران کهولت در حالی که همسر وی نیز در دوران پیری به سر میبرد و در جوانی نیز نازا بود، از امدادهای غیبی است، ازاینرو هنگامی که به [[زکریا]]{{ع}} بشارت فرزندی به نام یحیی داده شد، با شگفتی گفت: من چگونه صاحب فرزند خواهم شد، در حالی که پیری به سراغ من آمده و همسرم نازاست: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَنَّیَ يَكُونُ لِي غُلامٌ }}﴾}}<ref> چگونه مرا فرزندی میتواند بود؟؛ سوره آل عمران، آیه ۴۰.</ref> و پاسخ شنید که بدینگونه خداوند هر کاری بخواهد میکند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|كَذَلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاء }}﴾}}<ref> چنین است، خداوند هرچه را بخواهد به انجام میرساند؛ سوره آل عمران، آیه ۴۰.</ref> و بدین سان [[زکریا]]{{ع}} که اسباب عادی را برای رسیدن به فرزند مساعد نمیدید با لطف خدا و کمک ویژه او به آن دست یافت. درباره تولد [[عیسی]]{{ع}} نیز آمده است که [[فرشتگان]] به [[مریم]]{{ع}} بشارت فرزندی به نام [[عیسی]]{{ع}} دادند. وی شگفت زده پرسید: من چگونه صاحب فرزند خواهم شد، در حالی که بشری با من تماس نداشته است: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ }}﴾}}<ref> پروردگارا! چگونه مرا فرزندی تواند بود که بشری به من دست نزده است؟؛ سوره آل عمران، آیه ۴۷.</ref> آنها پاسخ دادند: خداوند اینگونه هرچه را بخواهد میآفریند؛ هنگامی که چیزی را مقرر بدارد فقط به آن میگوید: باش، آن نیز فوراً موجود میشود: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| كَذَلِكِ اللَّهُ يَخْلُقُ مَا يَشَاء إِذَا قَضَى أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُن فَيَكُونُ }}﴾}}<ref> چنین است، خداوند هر چه را بخواهد میآفریند؛ چون کاری را اراده کند تنها بدان میفرماید: باش! بیدرنگ خواهد بود؛ سوره آل عمران، آیه ۴۷.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | فرزنددار شدن زکریای [[پیامبر]] در دوران کهولت در حالی که همسر وی نیز در دوران پیری به سر میبرد و در جوانی نیز نازا بود، از امدادهای غیبی است، ازاینرو هنگامی که به [[زکریا]]{{ع}} بشارت فرزندی به نام [[یحیی]] داده شد، با شگفتی گفت: من چگونه صاحب فرزند خواهم شد، در حالی که پیری به سراغ من آمده و همسرم نازاست: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَنَّیَ يَكُونُ لِي غُلامٌ }}﴾}}<ref> چگونه مرا فرزندی میتواند بود؟؛ سوره آل عمران، آیه ۴۰.</ref> و پاسخ شنید که بدینگونه خداوند هر کاری بخواهد میکند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|كَذَلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاء }}﴾}}<ref> چنین است، خداوند هرچه را بخواهد به انجام میرساند؛ سوره آل عمران، آیه ۴۰.</ref> و بدین سان [[زکریا]]{{ع}} که اسباب عادی را برای رسیدن به فرزند مساعد نمیدید با لطف خدا و کمک ویژه او به آن دست یافت. درباره تولد [[عیسی]]{{ع}} نیز آمده است که [[فرشتگان]] به [[مریم]]{{ع}} بشارت فرزندی به نام [[عیسی]]{{ع}} دادند. وی شگفت زده پرسید: من چگونه صاحب فرزند خواهم شد، در حالی که بشری با من تماس نداشته است: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ }}﴾}}<ref> پروردگارا! چگونه مرا فرزندی تواند بود که بشری به من دست نزده است؟؛ سوره آل عمران، آیه ۴۷.</ref> آنها پاسخ دادند: خداوند اینگونه هرچه را بخواهد میآفریند؛ هنگامی که چیزی را مقرر بدارد فقط به آن میگوید: باش، آن نیز فوراً موجود میشود: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| كَذَلِكِ اللَّهُ يَخْلُقُ مَا يَشَاء إِذَا قَضَى أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُن فَيَكُونُ }}﴾}}<ref> چنین است، خداوند هر چه را بخواهد میآفریند؛ چون کاری را اراده کند تنها بدان میفرماید: باش! بیدرنگ خواهد بود؛ سوره آل عمران، آیه ۴۷.</ref><ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | ||
شگفتی [[مریم]]{{ع}} طبیعی بود، زیرا هر موجودی با علل و اسباب عادی خود، پا به عرصه وجود میگذارد؛ لیکن خداوند با بیان اینکه، «کار پروردگار چنین است، او هرچه بخواهد میآفریند. چون بهکاری فرمان دهد فقط میگوید: باش، پس میشود» به شگفتی [[مریم]]{{ع}} پایان داد<ref>الفرقان، ج ۳، ص ۱۴۴؛ نمونه، ج ۲، ص ۵۵۱ .</ref> زیرا نظام جهان را خود پدید آورده و محکوم فرمان اوست و هرگاه بخواهد میتواند آن را دگرگون ساخته و به وسیله اسباب غیر عادی موجودی بیافریند<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | شگفتی [[مریم]]{{ع}} طبیعی بود، زیرا هر موجودی با علل و اسباب عادی خود، پا به عرصه وجود میگذارد؛ لیکن خداوند با بیان اینکه، «کار پروردگار چنین است، او هرچه بخواهد میآفریند. چون بهکاری فرمان دهد فقط میگوید: باش، پس میشود» به شگفتی [[مریم]]{{ع}} پایان داد<ref>الفرقان، ج ۳، ص ۱۴۴؛ نمونه، ج ۲، ص ۵۵۱ .</ref> زیرا نظام جهان را خود پدید آورده و محکوم فرمان اوست و هرگاه بخواهد میتواند آن را دگرگون ساخته و به وسیله اسباب غیر عادی موجودی بیافریند<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۱۸]</ref>. | ||
خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
گاهی خداوند مؤمنان را با دلیل و برهان یاری میکند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ }}﴾}}<ref> خداوند مقرّر فرموده است که من و فرستادگانم پیروز خواهیم شد؛ بیگمان خداوند توانایی پیروزمند است؛ سوره مجادله، آیه ۲۱.</ref> به اعتقاد برخی از مفسران، گستره غلبه و پیروزی شامل پیروزی از جهت برهان و از زاویه تأیید غیبی است <ref>المیزان، ج ۱۹، ص ۱۹۵.</ref> برخی نیز یاری خداوند را در آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ}}﴾}}<ref> و خداوند حقّ را با کلمات خویش درست میدارد «1» هر چند گنهکاران نپسندند؛ سوره یونس، آیه ۸۲.</ref> از نظر برهان دانستهاند<ref> کشف الاسرار، ج ۴، ص ۳۲۲.</ref> | گاهی خداوند مؤمنان را با دلیل و برهان یاری میکند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ }}﴾}}<ref> خداوند مقرّر فرموده است که من و فرستادگانم پیروز خواهیم شد؛ بیگمان خداوند توانایی پیروزمند است؛ سوره مجادله، آیه ۲۱.</ref> به اعتقاد برخی از مفسران، گستره غلبه و پیروزی شامل پیروزی از جهت برهان و از زاویه تأیید غیبی است <ref>المیزان، ج ۱۹، ص ۱۹۵.</ref> برخی نیز یاری خداوند را در آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ}}﴾}}<ref> و خداوند حقّ را با کلمات خویش درست میدارد «1» هر چند گنهکاران نپسندند؛ سوره یونس، آیه ۸۲.</ref> از نظر برهان دانستهاند<ref> کشف الاسرار، ج ۴، ص ۳۲۲.</ref> | ||
<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۲۱]</ref>. | <ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۲۱]</ref>. | ||
==شرایط برخورداری از امدادهای غیبی == | ==شرایط برخورداری از امدادهای غیبی == | ||
گرچه مضمون بعضی آیات قرآن این است که خداوند به هرکس بخواهد یاری میدهد: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَن يَشَاء}}﴾}}<ref>و خداوند هر کسی را بخواهد با یاوری خویش پشتیبانی میکند؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء }}﴾}}<ref>یاری ما به آنان رسید و هر کس را که میخواستیم رهایی یافت؛ سوره یونس، آیه ۱۱۰.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاء}}﴾}}<ref>به یاری خداوند که هر کس را بخواهد یاری میرساند؛ سوره روم، آیه ۵.</ref>؛ لیکن با توجه به اینکه خواست خدا حکیمانه است <ref>نمونه، ج ۲، ص ۴۵۵.</ref> ضوابط و شرایطی برای برخورداری از کمکهای ویژه الهی وجود دارد، چنان که در قرآن به طور آشکار شرایطی را برای آن آورده است. شایان گفتن است که هر آنچه شرط امداد دانسته شده، شرط هر امداد غیبی نیست، بلکه برخی از آنها متعلق به امداد خاصی است. شاید بتوان حدود ۲۰ شرط برای امدادهای غیبی برشمرده که مهمترین آنها بدین شرح است:<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۲۱]</ref>. | گرچه مضمون بعضی آیات قرآن این است که خداوند به هرکس بخواهد یاری میدهد: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَن يَشَاء}}﴾}}<ref>و خداوند هر کسی را بخواهد با یاوری خویش پشتیبانی میکند؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء }}﴾}}<ref>یاری ما به آنان رسید و هر کس را که میخواستیم رهایی یافت؛ سوره یونس، آیه ۱۱۰.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاء}}﴾}}<ref>به یاری خداوند که هر کس را بخواهد یاری میرساند؛ سوره روم، آیه ۵.</ref>؛ لیکن با توجه به اینکه خواست خدا حکیمانه است <ref>نمونه، ج ۲، ص ۴۵۵.</ref> ضوابط و شرایطی برای برخورداری از کمکهای ویژه الهی وجود دارد، چنان که در قرآن به طور آشکار شرایطی را برای آن آورده است. شایان گفتن است که هر آنچه شرط امداد دانسته شده، شرط هر امداد غیبی نیست، بلکه برخی از آنها متعلق به امداد خاصی است. شاید بتوان حدود ۲۰ شرط برای امدادهای غیبی برشمرده که مهمترین آنها بدین شرح است:<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم، ج ۴، ص ۳۲۱]</ref>. |