استبداد در قرآن: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'قطع' به 'قطع') |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
*از شگردهای حکومتهای [[استبدادی]] و خودکامه [[سیاست]] [[استعماری]] معروف "تفرقه بینداز و [[حکومت]] کن" و تقسیم [[مردم]] به طبقات و گروههای مختلف، برای جلوگیری از [[انسجام]] [[مردم]] و شکستن [[قدرت]] آنهاست که بعضا با [[استضعاف]] [[فکری]] و [[تضعیف]] [[عقول]] [[مردم]] و [[تحقیر]] همراه است<ref>فرهنگ علوم سیاسی، ص۱۲۳ - ۱۲۴.</ref>. این ترفند در مورد [[حکومت]] [[فرعون]] در [[قرآن]] بازتاب بیشتری دارد: {{متن قرآن|إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«بیگمان فرعون در زمین (مصر) گردنکشی ورزید و مردم آنجا را دستهدسته کرد. دستهای از آنان را به ناتوانی میکشاند، پسرانشان را سر میبرید و زنانشان را زنده وا مینهاد، به یقین او از تبهکاران بود» سوره قصص، آیه ۴.</ref>. طبق بیان [[قرآن]]، [[فرعون]] قومش را کوچک شمرد و بدینسان آنها را [[فرمانبردار]] خویش گردانید: {{متن قرآن|فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ}}<ref>«آنگاه قوم خود را سبکسار کرد (و از راه به در برد) و آنان از او فرمان بردند زیرا آنان قومی بزهکار بودند» سوره زخرف، آیه ۵۴.</ref>.<ref>[[عبدالصمد مجدی|مجدی، عبدالصمد]]، [[استبداد (مقاله)|مقاله «استبداد»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref> | *از شگردهای حکومتهای [[استبدادی]] و خودکامه [[سیاست]] [[استعماری]] معروف "تفرقه بینداز و [[حکومت]] کن" و تقسیم [[مردم]] به طبقات و گروههای مختلف، برای جلوگیری از [[انسجام]] [[مردم]] و شکستن [[قدرت]] آنهاست که بعضا با [[استضعاف]] [[فکری]] و [[تضعیف]] [[عقول]] [[مردم]] و [[تحقیر]] همراه است<ref>فرهنگ علوم سیاسی، ص۱۲۳ - ۱۲۴.</ref>. این ترفند در مورد [[حکومت]] [[فرعون]] در [[قرآن]] بازتاب بیشتری دارد: {{متن قرآن|إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«بیگمان فرعون در زمین (مصر) گردنکشی ورزید و مردم آنجا را دستهدسته کرد. دستهای از آنان را به ناتوانی میکشاند، پسرانشان را سر میبرید و زنانشان را زنده وا مینهاد، به یقین او از تبهکاران بود» سوره قصص، آیه ۴.</ref>. طبق بیان [[قرآن]]، [[فرعون]] قومش را کوچک شمرد و بدینسان آنها را [[فرمانبردار]] خویش گردانید: {{متن قرآن|فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ}}<ref>«آنگاه قوم خود را سبکسار کرد (و از راه به در برد) و آنان از او فرمان بردند زیرا آنان قومی بزهکار بودند» سوره زخرف، آیه ۵۴.</ref>.<ref>[[عبدالصمد مجدی|مجدی، عبدالصمد]]، [[استبداد (مقاله)|مقاله «استبداد»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref> | ||
===سلب [[آزادی]] از دیگران=== | ===سلب [[آزادی]] از دیگران=== | ||
*[[فرمانروایان]] [[مستبد]]، برای [[حفظ]] موقعیت خویش و از دست ندادن [[حکومت]] و انحصار [[قدرت]]، به صور گوناگون، [[آزادی]] دیگران را سلب میکنند. [[فرعون]] به این منظور پسران [[بنیاسرائیل]] را میکشت {{متن قرآن|فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُوا اقْتُلُوا أَبْنَاءَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ وَاسْتَحْيُوا نِسَاءَهُمْ وَمَا كَيْدُ الْكَافِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَالٍ}}<ref>«و چون از نزد ما حق را برای آنان آورد گفتند: پسران کسانی را که با او ایمان آوردهاند بکشید و زنانشان را زنده بگذارید! و نیرنگ کافران جز در گمراهی نیست (و راه به جایی نمیبرد)» سوره غافر، آیه ۲۵.</ref> و [[مؤمنان]] به [[موسی]] را به | *[[فرمانروایان]] [[مستبد]]، برای [[حفظ]] موقعیت خویش و از دست ندادن [[حکومت]] و انحصار [[قدرت]]، به صور گوناگون، [[آزادی]] دیگران را سلب میکنند. [[فرعون]] به این منظور پسران [[بنیاسرائیل]] را میکشت {{متن قرآن|فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُوا اقْتُلُوا أَبْنَاءَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ وَاسْتَحْيُوا نِسَاءَهُمْ وَمَا كَيْدُ الْكَافِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَالٍ}}<ref>«و چون از نزد ما حق را برای آنان آورد گفتند: پسران کسانی را که با او ایمان آوردهاند بکشید و زنانشان را زنده بگذارید! و نیرنگ کافران جز در گمراهی نیست (و راه به جایی نمیبرد)» سوره غافر، آیه ۲۵.</ref> و [[مؤمنان]] به [[موسی]] را به قطع دست و پا و به دار آویختن، [[تهدید]] میکرد {{متن قرآن|لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ}}<ref>«سوگند میخورم که دستها و پاهایتان را چپ و راست خواهم برید سپس همگی شما را به دار خواهم آویخت» سوره اعراف، آیه ۱۲۴.</ref> و [[ایمان آوردن]] دیگران را به اجازه خود منوط میدانست {{متن قرآن|قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنْتُمْ بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّ هَذَا لَمَكْرٌ مَكَرْتُمُوهُ فِي الْمَدِينَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْهَا أَهْلَهَا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ}}<ref>«فرعون گفت: آیا پیش از آنکه من به شما اجازه دهم به او ایمان آوردهاید؟ بیگمان این نیرنگی است که در این شهر به کار بردهاید تا مردم آن را از آن بیرون برانید، به زودی خواهید دانست» سوره اعراف، آیه ۱۲۳.</ref>؛ {{متن قرآن|قَالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ}}<ref>«(فرعون) گفت: آیا پیش از آنکه من به شما اجازه دهم به او گرویدید؟ بیگمان او بزرگ شماست که به شما جادوگری آموخته است؛ به زودی خواهید دانست؛ دستها و پاهایتان را از چپ و راست خواهم برید و همه شما را به دار خواهم آویخت» سوره شعراء، آیه ۴۹.</ref><ref>حق الحریه، ص۱۷۷ - ۱۷۹.</ref>.<ref>[[عبدالصمد مجدی|مجدی، عبدالصمد]]، [[استبداد (مقاله)|مقاله «استبداد»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref> | ||
==فرجام [[استبداد]]== | ==فرجام [[استبداد]]== |