دین و وجدان (کتاب): تفاوت میان نسخهها
←فهرست کتاب
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
بخش اول: پیرامون مبدء اعلی | |||
*قدم اول: اثبات مبدأ اعلی | *قدم اول: [[اثبات]] [[مبدأ اعلی]] | ||
#اولین مرتبه ایمان به غیب؛ | #اولین مرتبه [[ایمان]] به غیب؛ | ||
*قدم دوم: آیا میتوان بکنه واجب الوجود رسید؟ | *قدم دوم: آیا میتوان بکنه [[واجب]] الوجود رسید؟ | ||
#ادراک هر چیزی نمونهای از آن چیز میخواهد؛ | # [[ادراک]] هر چیزی نمونهای از آن چیز میخواهد؛ | ||
*قدم سوم: امتیاز انواع و مسئولیت خاص انسان | *قدم سوم: [[امتیاز]] انواع و [[مسئولیت]] خاص [[انسان]] | ||
*قدم چهارم: صفات سلبی خدا چگونه ثابت میشود | *قدم چهارم: صفات سلبی [[خدا]] چگونه [[ثابت]] میشود | ||
#دو نوع وجود و دو نوع آثار؛ | |||
#چرا وجود خدا ذاتی و [[سرمدی]] است نه عرضی و فانی؛ | |||
#چرا مرکب نیست؟ | |||
#چرا محدود نیست؟ | |||
#چرا [[جسم]] نیست؟ | |||
#چرا مرئی نیست؟ | |||
#چرا متعدد نیست؟ | |||
#چرا حال و محل نیست؟ | |||
#چرا جوهر و عرض نیست؟ | |||
*قدم پنجم: [[صفات کمال]] خدا چگونه ثابت میشود | |||
*قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم! | |||
# [[علم]] و [[قدرت]] شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات؛ | |||
#پیدایش [[اختیار]] یا مزیت اولی و اصلی انسان؛ | |||
#چگونگی [[استقلال]] یا مبدء [[بلوغ]] و [[تکامل]] انسان؛ | |||
#ریشه این صفات کمال کجاست؟ | |||
#چرا [[حق تعالی]] بیمعانی است؟ | |||
*قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت میشود | |||
#صفت اختیار خدا قدیم است ولی ارادهاش حادث است؛ | |||
*قدم هشتم: [[کمالات]] خدا بهطور کلی چگونه است؟ | |||
*قدم نهم: صفت [[حکمت خدا]] و مفهوم وسیع و حیرتانگیز آن | |||
#صفت [[حکمت]] صفات دیگر را محدود میکند؛ | |||
*قدم دهم: [[پرسش]] و پاسخ | |||
#مطالب وجدانی منحصر به این نیست؛ | |||
*قدم یازدهم: [[عدالت خدا]] چگونه ثابت میشود؟ | |||
*قدم دوازدهم: توجیه غلطی که [[اشاعره]] برای [[عدالت]] میکنند | |||
#فاسدترین [[عقاید]] باطل؛ | |||
#معنای [[حقیقی]] عدالت و ظلم؛ | |||
#فرق بین حکمت و [[عدالت]]؛ | |||
*قدم سیزدهم: [[جود]] و [[افاضه]]، ذاتی حق تعالی است | |||
#*قدم بین جود و [[سخاوت]]؛ | |||
*قدم چهاردهم: چگونگی انتساب [[صفات حق]] بذات حق | |||
*قدم بین جود و | *قدم پانزدهم: [[صفات فعل]] و صفات ذات | ||
'''بخش دوم: پیرامون [[ارتباط]] مبدأ اعلی با انسان و سایر [[مخلوقات]]''' | |||
*قدم شانزدهم: دستگاه [[تولید]] و تأثیر موجودات بیاراده و اختیار | |||
#موجود [[مضطر]] همانطوری که از خودش ارادهای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛ | |||
#فاعلهای طبیعی مانند ماشینهای صنعتی است؛ | |||
# [[ملائکه]] یا قوای زنده و با اراده؛ | |||
''' قدم شانزدهم: دستگاه تولید و تأثیر موجودات بیاراده و اختیار | # [[برهان]] نمیتواند با [[وجدان]] معارضه کند؛ | ||
*قدم هفدهم: اقسام [[اراده]] در موجودات با اراده و اختیار | |||
#چهار احتمال؛ | |||
#احتمال درست قابل قبول؛ | |||
*قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ | |||
#حل اشکال مهم؛ | |||
#مثال روشن بحث؛ | |||
#در مورد خدا نیز چنین است؛ | |||
#اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل میکند؛ | |||
*قدم نوزدهم: [[تذکر]] چند موضوع لازم | |||
#ملاک [[پیروزی]] و شکست؛ | |||
*قدم بیستم: نتیجه چند *قدم گذشته این بخش | |||
*قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیثهای روشن | |||
#فقط دو [[راه]] [[افراط و تفریط]] را میپیمایند؛ | |||
#حدیثهای مورد نظر؛ | |||
*قدم بیست و دوم: درباره اصل [[طینت]]؛ و اختیاری بودن [[سعادت]] و [[شقاوت]] | |||
# [[اختلاف]] صفتها و طبیعتها و اختلاف آثار آنها؛ | |||
#منشأ اختلاف طینتها و طبیعتها؛ | |||
#مطلب دوم آیا [[ملکات]] و [[صفات]] [[انسان]] قابل [[تغییر]] هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست؛ | |||
#طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است؛ | |||
#معنای خبر معروف الشقی [[شقی]] فی بطن امه، و السعید [[سعید]] فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛ | |||
#طینت باعث [[اضطرار]] و سلب [[اختیار]] نیست؛ | |||
*قدم بیست و سوم: درباره [[روایات]] طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه | |||
#معنای [[محکم و متشابه]] چیست؛ | |||
# [[تقیه]] یا یک علت روایات متشابه؛ | |||
#روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده؛ | |||
#سه نوع طینت؛ | |||
*قدم بیست و چهارم: تحقیق جالبی درباره مصادیق [[امر بین الامرین]] | |||
#مصداق اول امر بین الامرین؛ در [[ارتباط]] [[واجب]] و ممکن؛ | |||
#حساب [[خلقت]] از حساب [[صنعت]] جداست؛ | |||
#تعبیرهای جالب در سخنان [[امام علی]]{{ع}}؛ | |||
#مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب؛ | |||
#مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات [[حق]] بصفات؛ | |||
#مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و [[اتحاد]] جنس و فصل؛ | |||
# [[معیت]] در عین غیریت و غیریت در عین معیت؛ | |||
#مصداق پنجم امر بین الامرین در [[قوه]] که مرتبه [[ضعیف]] از وجود است؛ | |||
#مصداق ششم امر بین الامرین در امور [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و عبادی؛ | |||
#سه دسته از [[صراط مستقیم]] منحرفاند. | |||
'''بخش سوم پیرامؤمن [[عوالم]] ماوراء الطبیعه و [[اثبات نبوت عامه]] و خاصه''' | |||
*قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به [[جهان]] دیگر | |||
*قدم بیست و ششم: موجودات نامرئی با [[ادراک]] (اجنه؛ [[شیاطین]]، [[ملائکه]]) | |||
#اشارهای به تاریخچه اجنه و شیاطین؛ | |||
#خواستههای شیطان؛ | |||
#گفتگوئی که در هنگام [[خلقت آدم]] شد؛ | |||
''' قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به جهان دیگر | #عذرهای مغلطه آمیز شیطان؛ | ||
#دستههای مختلف موجودات نامرئی؛ | |||
#پارهای از خصوصیات اجنه و شیاطین؛ | |||
#مرحلههای گوناگون وساوس شیطانی؛ | |||
#توهم عجیب؛ | |||
#مقصر اصلی انسانست نه شیطان؛ | |||
#راه برطرف کردن اذیتهای اجنه دیگر؛ | |||
#آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست؛ | |||
#پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی؛ | |||
#نظری به [[علم]] تنویم و نظائرش؛ | |||
#نتیجه علم تنویم و نظائرش؛ | |||
#آیا [[احضار ارواح]] قابل قبول است؛ | |||
#چند نمونه از علم [[تسخیر]]؛ | |||
#علم [[شیاطین]] از چه راهی است؛ | |||
*قدم بیست و هفتم | |||
#در [[اثبات نبوت عامه]] علت اصلی [[لزوم]] [[پیغمبر]]{{صل}}؛ | |||
# [[بشر]] نمیتواند [[قوانین]] سودمند کامل وضع کند؛ | |||
#چرا به همه افراد [[وحی]] نمیشود؛ | |||
#چرا [[مقام]] [[پیغمبری]] را بافراد خاصی میدهد؛ | |||
*قدم بیست و هشتم: در [[اثبات نبوت]] خاصه | |||
#دلیل [[نبوت خاصه]]؛ [[اعجاز]] است؛ | |||
*قدم بیست و نهم: [[معجزه]] چیست | |||
#معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛ | |||
#موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای [[خدا]] دفعی است؛ | |||
#هر موجودی هم بعلت [[محدثه]] احتیاج دارد و هم به علت مبقیه؛ | |||
#مادیین بیچاره هستند؛ | |||
*قدم سیم: جهات مختلف [[اعجاز قرآن]] و مطالبی درباره [[علما]] و حاملان قرآن | |||
# [[قرآن]] یا معجزه زنده جاویدان؛ | |||
#اول [[جهت]] [[فصاحت]] و [[بلاغت]] آنست؛ | |||
#دوم از جهت [[معارف]] و معانی قرآنست؛ | |||
#سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست؛ | |||
# [[حقیقت]] [[تمدن]] چیست؟ | |||
#و اگر نبود [[افکار]] دینی؛ | |||
#نقش [[عظیم]] علمای دینی؛ | |||
'''بخش چهارم: [[اعجاز قرآن]]''' | |||
#امتیاز خاص پیشگوئیهای پیغمبران؛ | |||
*قدم سی و یکم: نمونههائی از پیشگوئی [[پیغمبر اسلام]]{{صل}} | |||
#خبرهای [[حیرت]] انگیزی که پیغمبر{{صل}} به [[سلمان]] فرموده؛ | |||
*قدم و سی و دوم: [[لزوم عصمت]] [[پیغمبران]] و رمز [[اختلاف]] درجات آن پیغمبر{{صل}} | |||
#رمز اختلاف درجات پیغمبران؛ | |||
*قدم سی و سوم: لزوم [[اعلمیت]] پیغمبران | |||
#چرا پیغمبر{{صل}} هر زمانی باید از همه [[مردم]] آن [[زمان]] [[اعلم]] باشد؛ | |||
#کیفیت علم [[انبیاء]]؛ | |||
#تمدن، [[هدف]] پیغمبران نیست بلکه وسیله است؛ | |||
*قدم سی و چهارم: [[فضائل]] پیغمبر{{صل}} و امتیاز قوانین [[مالی]] [[اسلام]] | |||
#نمونهای از فضیلتهای پیغمبر اسلام{{صل}}؛ | |||
#اهمیت [[انفاق]] در اسلام؛ | |||
#چرا [[اسلام]] زکوه را اجباری، و انفاقهای دیگر را اختیاری کرده است؛ | |||
#امتیاز قوانین [[معتدل]] اسلام؛ | |||
*قدم سی و پنجم: اسلام دارای [[سلطنت]] هست نه دولت | |||
# [[قوانین اسلام]] برای یک دسته سودمند نیست؛ | |||
#علت مهم پیشروی مسلمین؛ | |||
#نه [[زور]] سرنیزه و نه [[نظام]] تمدن کاذب؛ | |||
*قدم و سی و ششم: قرآن [[تحریف]] لفظی نیافته ولی [[تحریف معنوی]] یافته | |||
#تحریفی که به قرآن نسبت میدهند چگونه و بچه معنی است؟؛ | |||
#تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین؛ | |||
#قرآن با شرح و قرآن بیشرح؛ | |||
#دومین [[قیام]] [[منافقین]] [[ریاست]] پرست برای نابودی حقیقت اسلام؛ | |||
#اولین قیام [[اختلاف]] آور [[منافقین]] [[ریاست]] برای نابودی [[باطن]] [[اسلام]]؛ | |||
*قدم سی و هفتم: اصل [[امامت]] و علل اختلاف در آن | |||
# [[شفاعت]] مقامایست برای شفاعت کنندگان؛ | |||
#آثار و [[برکات]] [[زیارت]] و [[توسل]] به اولیای حق؛ | |||
#آیا [[توبه]] بشفاعت احتیاج دارد؛ | |||
*قدم سی و هشتم: [[ادله]] [[لزوم]] [[وصی]] بعد از هر [[نبی]] | |||
# [[امام]]{{ع}} نیز لازم است؛ | |||
#هر [[پیغمبری]] موظف است [[جانشین]] [[تعیین]] کند؛ | |||
# امام باید [[کرامت]] و [[عصمت]] داشته باشد؛ | |||
# امامت منصبی جعلی و جزافی نیست؛ | |||
# [[سر غیبت]] [[امام زمان]]؛ | |||
#حالت [[انتظار]] برای مسلمانهای با [[ایمان]]، طبیعی است؛ | |||
# [[کشف]] و کرامت دلیل بر [[حقانیت]] نیست؛ | |||
#چرا دعاهای کافرها و گنهکارها [[مستجاب]] میشود؛ | |||
'''بخش پنجم: پیرامون [[آخر الزمان]]''' | |||
*قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن | |||
# آخر الزمان یعنی چه؟ | |||
# آخر الزمان از چه وقت شروع شده؛ | |||
#علت [[انحطاط]] رو بسقوط مسلمین؛ | |||
*قدم چهلم: درباره [[وظائف]] [[مسلمین]] در آخر الزمان | |||
# [[اجتماعی]] بودن [[دین اسلام]] در همه شرائط نیست؛ | |||
''' قدم سی و نهم: درباره مفهوم | {{پایان}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||