ابراهیم بن علی جعفری: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن علی جعفری در تراجم و رجال]] - [[ابراهیم بن علی جعفری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}

== مقدمه ==

از [[راویان امام رضا]] {{ع}} منابع رجالی نام کامل او را [[ابراهیم بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار بن ابی‌طالب]]<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲.</ref> و برخی [[ابن ابی‌الکرام جعفری]] ثبت کرده‌اند<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۲۵۹؛ معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref>. تنها اطلاعی که در منابع رجالی متقدم از او در دست است، داده [[شیخ طوسی]] است که وی از [[اصحاب امام رضا]] {{ع}} است. وی همچنین آورده است که [[مادر]] [[علی بن عبدالله]]، یعنی مادر بزرگ ابراهیم، [[زینب دختر امام علی]] {{ع}} از [[فاطمه]] {{س}} بود<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲؛ جامع الرواة، ج۱، ص۲۸؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۷۴.</ref>. دیگر منابع رجالی متقدم از او نام نبرده‌اند. روایتی از او نیز در [[منابع روایی]] دیده نمی‌شود.

برخی رجالیون متأخر وی را امامی و مجهول‌الحال معرفی کرده‌اند<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۲۰۹.</ref>. عده‌ای بر این باورند که در سلسله [[نسب]] وی افتادگی وجود دارد، چرا که بعید است بین ابراهیم از اصحاب امام رضا {{ع}} و [[جعفر بن ابی‌طالب]] از [[اصحاب امام علی]] {{ع}}، تنها دو واسطه وجود داشته باشد. در حالی که سلسله نسب [[علی بن عبدالله محمد]]، که هم‌عصر وی بود و در [[زمان]] [[مأمون]] کشته شد، تا جعفر بن ابی‌طالب تعداد بیشتری از افراد را شامل شده است<ref>قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۰.</ref>.

برخی از رجالیون متأخر او را همان ابراهیم بن ابی‌الکرام دانسته‌اند<ref>نقد الرجال، ج۱، ص۵۲-۵۳؛ جامع الرواة، ج۱، ص۲۸؛ وسائل الشیعة، ج۲۰، ص۲۹۸.</ref> که [[نجاشی]] او را در زمره اصحاب امام رضا {{ع}} آورده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱.</ref>. دیگران نیز به [[پیروی]] از آنها به [[اتحاد]] این دو نظر داده‌اند<ref>منهج المقال، ج۱، ص۲۵۸، ۳۲۵؛ منتهی المقال، ج۱، ص۱۸۴؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۷۲.</ref>، چنان که عمر رضا کحاله ذیل ابراهیم بن علی به صورت [[قطعی]] می‌نویسد: معروف به ابن ابی‌الکرام جعفری، [[فقیه]] اخباری<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref>. اما با این حال، برخی دیگر اتحاد این دو را منتفی دانسته‌اند<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۲۰۹.</ref>. [[سید محسن امین]]، در باب اتحاد ابی‌الکرام با علی بن عبدالله، در یک جمع‌بندی می‌نویسد: صاحب [[مجمع]] الرجال بر [[اتحاد]] آنها جازم بود و [[جهت]] آن هم وجوه اشتراکی است که میان آن دو وجود دارد: اشتراک در [[روایت]] از [[امام رضا]] {{ع}}، وصف به [[جعفری]]، اتحاد [[پدران]] و وقوع [[علی]] به جای ابی‌الکرام. سپس ادامه می‌دهد که [[واقعیت]] آن است که نام ابی‌الکرام «محمد» بود مگر نام پدرش علی ابی‌الکرام باشد، جز اینکه گفته شود نام «محمد» از قلم شیخ افتاده و در اصل [[ابراهیم بن محمد ابی‌الکرام]]، [[علی بن عبدالله]] باشد، هر چند دو تن بودن آنان ناممکن نیست<ref>أعیان الشیعة، ج۲، ص۱۸۴.</ref>، چنان که برخی از شواهد آن را [[تأیید]] می‌کنند. ظاهراً گفته برخی که [[ابراهیم بن علی بن عبدالله بن جعفر]] را عموی ابن ابی‌الکرام دانسته‌اند<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۰۸-۱۰۹.</ref>، شنیدنی باشد، اما در عین حال [[داوری]] قاطعانه آسان نیست.<ref>منابع: أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، بی تا، تنقیح المقال فی علم الرجال، عبد الله بن محمد حسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت لیلا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، مکتبة المحمدی، بی تا؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، سوم، ۱۴۱۵ق؛ رجال النجاشی، احمد بن علی معروف به نجاشی (۴۵۰ق)، تحقیق: سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، پنجم، ۱۴۱۶ق، طرائف المقال فی معرفة طبقات الرجال، سید علی اصغر بن محمد شفیع بروجردی (۱۳۱۳ق)، تحقیق: سید مهادی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۱۰ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، دوم، ۱۴۱۰ق؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، علی بن محمد نمازی شاهرودی (۱۴۰۵ق)، تهران، شفق - حیدری، اول، ۱۴۱۲ق؛ معجم المؤلفین، عمر بن رضا کحاله (۱۴۰۸ق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۷ق؛ منتهی المقال فی أحوال الرجال، محمد بن اسماعیل حائری مازندرانی (۱۲۱۶ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیها لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۶ق؛ منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال، محمد بن علی استر آبادی (۱۰۲۸ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت لا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۲۲ق؛ نقد الرجال، سید مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (۱۰۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت ل لإحباء التراث، قم، اول، ۱۴۱۸ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیا لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.</ref><ref>[[معصومه اخلاقی|اخلاقی، معصومه]]، [[ابراهیم بن علی جعفری - اخلاقی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن علی جعفری»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۲۱.</ref>

== منابع ==

== پانویس ==