پرش به محتوا

امام جواد علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۷: خط ۴۷:


==نقش‌ها و فعاليت‌ها==
==نقش‌ها و فعاليت‌ها==
[[امام جواد]]{{ع}} در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] او حدود ۱۷ سال بوده است. [[شیخ مفید]] نوشته است [[حضرت رضا]] {{ع}} از [[دنیا]] رفت و سراغ نداریم فرزندی از او مانده باشد جز پسر ارجمندش، [[ابوجعفر]] [[محمد]] {{ع}} که پس از او [[امامت]] را به دست گرفت<ref>مصنفات الشیخ المفید، ۱۱/ ۲۷۱.</ref>. همچنین از [[امام رضا]] {{ع}} [[نقل]] شده است که به صراحت [[فرزند]] گرامی خویش [[حضرت محمد تقی]] {{ع}} را به [[وصایت]] و [[امامت]] خوانده است<ref>الاصول من الکافی‌، ۱/ ۳۲۲؛ عیون اخبار الرضا، ۲/ ۲۴۲.</ref>. افزون بر این، [[برتری]] آشکار [[امام محمد تقی]] {{ع}} بر [[مردم]] روزگار خویش دلیلی دیگر بر [[امامت]] او است<ref>اعلام الوری‌، ۳۳۵.</ref><ref>[[رحمت الله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمت الله]]، [[امامت امام جواد (مقاله)|امامت امام جواد]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۲۳-۴۲۴؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۱۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۱۹.</ref>.
[[امام جواد]]{{ع}} در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] او حدود ۱۷ سال بوده است. [[شیخ مفید]] نوشته است: "[[حضرت رضا]] {{ع}} از [[دنیا]] رفت و سراغ نداریم فرزندی از او مانده باشد جز پسر ارجمندش، ابوجعفر محمد {{ع}} که پس از او [[امامت]] را به دست گرفت<ref>شیخ مفید، محمد بن نعمان، مصنفات الشیخ المفید، ج۱۱، ص۲۷۱.</ref>. همچنین از [[امام رضا]] {{ع}} نقل شده است که به صراحت [[فرزند]] گرامی خویش [[حضرت محمد تقی]] {{ع}} را به [[وصایت]] و [[امامت]] خوانده است<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی‌، ج۱، ص۳۲۲؛ شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۴۲.</ref>. افزون بر این، [[برتری]] آشکار [[امام محمد تقی]] {{ع}} بر [[مردم]] روزگار خویش دلیلی دیگر بر [[امامت]] او است<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری‌، ص۳۳۵.</ref><ref>[[رحمت الله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمت الله]]، [[امامت امام جواد (مقاله)|امامت امام جواد]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۲۳-۴۲۴؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۱۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۱۹.</ref>.


[[امام محمد تقی]] {{ع}} از سال ۲۰۳ تا ۲۲۰ ه. [[امامت]] کرد. خلفای معاصر آن [[امام همام]] {{ع}} عبارت‌اند از: [[مأمون]] و [[معتصم]]<ref>اعیان الشیعه‌، ۲/ ۳۲.</ref>. [[مأمون]]، [[خلیفه عباسی]] چون از نفوذ [[باطنی]] و [[معنوی]] او در میان [[مردم]] بیمناک بود، آن [[حضرت]] را تحت [[مراقبت]] خویش گرفت و از همین رو دخترش را به [[ازدواج حضرت]] جواد{{ع}} درآورد، تا یک مراقب دائمی و خانگی نسبت به او داشته باشد.
[[امام محمد تقی]] {{ع}} از سال ۲۰۳ تا ۲۲۰ ه. [[امامت]] کرد. خلفای معاصر آن [[امام همام]] {{ع}} عبارت‌اند از: [[مأمون]] و [[معتصم]]<ref>امین، سید محسن، اعیان الشیعه‌، ج۲، ص۳۲.</ref>. [[مأمون]]، [[خلیفه عباسی]] چون از نفوذ باطنی و [[معنوی]] او در میان [[مردم]] بیمناک بود، آن حضرت را تحت [[مراقبت]] خویش گرفت و از همین رو دخترش را به ازدواج [[حضرت جواد]]{{ع}} درآورد، تا یک مراقب دائمی و خانگی نسبت به او داشته باشد.


در دوران [[امامت امام رضا]]{{ع}} [[شیعه]] [[توانایی]] تجربه [[قدرت سیاسی]] را به دست آورده بود و همین امر [[مأمون]] را مجبور کرد که [[حضرت]] را به [[اجبار]] وارد دستگاه [[حکومت]] کند؛ ولی موفّق نشد و [[رفتار]] [[امام]] طوری بود که حتّی برگزاری یک [[نماز]] از سوی [[حضرت]] را بر نتافت؛ از این پس این موضع [[قدرت]] توسّط [[ائمه]] بعدی [[حفظ]] شد. [[امام]] [[محمد جواد]]{{ع}} مواضع [[پدر]] خود را ادامه داد. [[مأمون]] نیز [[توطئه]] خود را برای از بین بردن [[شیعه]] همچنان ادامه داد. او می‌خواست [[امام]] را از پایگاه‌های مردمی خود جدا کند و این [[توطئه]] را به‌گونه‌ای [[اجرا]] کند که [[مردم]] تحریک نشوند.
در دوران [[امامت امام رضا]]{{ع}} [[شیعه]] [[توانایی]] تجربه [[قدرت سیاسی]] را به دست آورده بود و همین امر [[مأمون]] را مجبور کرد که حضرت را به [[اجبار]] وارد دستگاه [[حکومت]] کند؛ ولی موفّق نشد و [[رفتار]] [[امام]] طوری بود که حتّی برگزاری یک [[نماز]] از سوی حضرت را برنتافت؛ از این پس این موضع [[قدرت]] توسّط [[ائمه]] بعدی [[حفظ]] شد. [[امام محمد جواد]]{{ع}} مواضع پدر خود را ادامه داد. [[مأمون]] نیز [[توطئه]] خود را برای از بین بردن [[شیعه]] همچنان ادامه داد. او می‌خواست [[امام]] را از پایگاه‌های مردمی خود جدا کند و این [[توطئه]] را به‌گونه‌ای [[اجرا]] کند که [[مردم]] تحریک نشوند.


مهم‌ترین برنامه [[امامت]] [[امام محمد تقی]] {{ع}} ادامه راه [[پدر]] و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش [[مذهب تشیع]] و [[هدایت]] [[امت]] بود. نخستین گام [[امام]] {{ع}} در این راه آن بود که پایتخت [[عباسیان]] را ترک کرد و به [[مدینه]] رفت. این کار به معنای رد [[مشروعیت حکومت]] [[عباسی]] و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با [[حضور امام]] {{ع}} در [[مدینه]]، [[فقیهان]] و [[عالمان]] بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب [[فیض]] کردند. [[امام]] {{ع}} برای پیگیری برنامه‌های خود، دانشمندانی را به [[بلاد اسلامی]] گسیل کرد که با عنوان "ثقات" مشهورند. آنان [[وظیفه]] داشتند [[مردم]] را از [[علوم آل محمد]] {{ع}} بهره‌مند سازند و [[تعالیم]] اصیل [[دینی]] را گسترش دهند<ref>مسند الامام الجواد، ۴۳، ۸۸ و ۸۹.</ref>.
مهم‌ترین برنامه [[امامت]] [[امام محمد تقی]] {{ع}} ادامه راه پدر و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش [[مذهب تشیع]] و [[هدایت]] [[امت]] بود. نخستین گام [[امام]] {{ع}} در این راه آن بود که پایتخت [[عباسیان]] را ترک کرد و به [[مدینه]] رفت. این کار به معنای رد مشروعیت حکومت عباسی و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با حضور امام {{ع}} در [[مدینه]]، [[فقیهان]] و [[عالمان]] بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب فیض کردند. [[امام]] {{ع}} برای پیگیری برنامه‌های خود، دانشمندانی را به [بلاد اسلامی گسیل کرد که با عنوان "ثقات" مشهورند. آنان وظیفه داشتند [[مردم]] را از [[علوم آل محمد]] {{ع}} بهره‌مند سازند و [[تعالیم]] اصیل [[دینی]] را گسترش دهند<ref>عطاردی، شیخ عزیزالله، مسند الامام الجواد، ص۴۳، ۸۸ و ۸۹.</ref>.


در [[آغاز امامت]] [[حضرت جواد]]{{ع}}، [[مأمون]] تشکیل مجالس [[مناظره]] را ـ که در دوره [[امام رضا]] همگی به نفع [[اهل بیت]] تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این [[دلیل]] که [[امام نهم]] خردسال است و تجربه [[پدر]] را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت [[علمی]] او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در [[مجلسی]] که بزرگان علمای [[اهل سنت]] از جمله [[یحیی بن اکثم]] ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، [[امام جواد]] را به [[مناظره]] فرا خواند؛ امّا [[شکست]] و [[انقطاع]] همگی، باعث ناکامی [[مأمون]] شد. به [[نقل]] [[مجلسی]] در فصل [[حجّ]] [[فقیهان]] [[بغداد]] و شهرهای دیگر و سایر [[دانشمندان]] بلاد که هشتاد تن بودند، به [[حجّ]] رفتند و سپس برای [[دیدار با امام]] راهی [[مدینه]] شدند<ref>بحار الانوار، ج۵، ص۱۰.</ref>.
در [[آغاز امامت]] [[حضرت جواد]]{{ع}}، [[مأمون]] تشکیل مجالس [[مناظره]] را ـ که در دوره [[امام رضا]] {{ع}} همگی به نفع [[اهل بیت]] تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این [[دلیل]] که [[امام نهم]] خردسال است و تجربه [[پدر]] را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت [[علمی]] او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در [[مجلسی]] که بزرگان علمای [[اهل سنت]] از جمله [[یحیی بن اکثم]] ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، [[امام جواد]] را به [[مناظره]] فرا خواند؛ امّا [[شکست]] و [[انقطاع]] همگی، باعث ناکامی [[مأمون]] شد. به نقل مجلسی در فصل [[حجّ]] [[فقیهان]] [[بغداد]] و شهرهای دیگر و سایر [[دانشمندان]] بلاد که هشتاد تن بودند، به [[حجّ]] رفتند و سپس برای [[دیدار با امام]] راهی [[مدینه]] شدند<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۵، ص۱۰.</ref>.


[[شاگردان]] و [[اصحاب]] عظیم الشأنی همچون: [[ابن ابی عمیر بغدادی]]، [[ابوجعفر محمد بن سنان زاهری]]، [[احمد بن ابی نصر برنظی کوفی]]، [[ابوتمام حبیب بن اوس طائی]]، [[علی بن مهزیار اهوازی]] و [[فضل بن شاذان نیشابوری]] از جمله دست پروردگان [[حضرت]] [[ابوجعفر]] [[امام جواد]]{{ع}} هستند. این [[شاگردان]] نیز همچون [[امام]] خود تحت تعقیب و گرفتاری بودند.
[[شاگردان]] و [[اصحاب]] عظیم الشأنی همچون: [[ابن ابی عمیر بغدادی]]، [[ابوجعفر محمد بن سنان زاهری]]، [[احمد بن ابی نصر برنظی کوفی]]، [[ابوتمام حبیب بن اوس طائی]]، [[علی بن مهزیار اهوازی]] و [[فضل بن شاذان نیشابوری]] از جمله دست پروردگان [[حضرت]] [[ابوجعفر]] [[امام جواد]]{{ع}} هستند. این [[شاگردان]] نیز همچون [[امام]] خود تحت تعقیب و گرفتاری بودند.


علاوه بر موضع علنی، [[حضرت]] در بعد [[سیاسی]] نیز به [[مبارزات]] خود ادامه می‌داد و طرح [[مأمون]] برای سکونت در [[بغداد]] و دربار در جهت [[مشروعیّت]] بخشیدن به [[حکومت]] خود را نپذیرفت و این [[توطئه]] را خنثی نمود<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص:۱۴۶-۱۴۷؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۲۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۲۰۳.</ref>.
علاوه بر موضع علنی، حضرت در بُعد [[سیاسی]] نیز به [[مبارزات]] خود ادامه می‌داد و طرح [[مأمون]] برای سکونت در [[بغداد]] و دربار در جهت [[مشروعیّت]] بخشیدن به [[حکومت]] خود را نپذیرفت و این [[توطئه]] را خنثی نمود<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص:۱۴۶-۱۴۷؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۲۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۲۰۳.</ref>.


==[[شبهه]] خردسالی [[امام]]==
==[[شبهه]] خردسالی [[امام]]==
۱۱۷٬۲۲۵

ویرایش