پرش به محتوا

تدبیر در خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زندگی خانوادگی' به 'زندگی خانوادگی'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'زندگی خانوادگی' به 'زندگی خانوادگی')
خط ۲۳: خط ۲۳:
تابیدن پشم و واتابیدن آن، نه تنها کاری [[بیهوده]] است که موجب آسیب دیدن پشم و اتلاف [[عمر]] و توان است؛ و [[رسول خدا]]{{صل}} بی‌تدبیری و بی‌برنامگی در [[زندگی]] را این‌گونه معرفی کرده است. بنابراین، لازم است [[تدبیر امور]] در زندگی [[خانوادگی]] به عنوان یک اصل اساسی، تکیه‌گاه زندگی باشد<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۴۸۱.</ref>
تابیدن پشم و واتابیدن آن، نه تنها کاری [[بیهوده]] است که موجب آسیب دیدن پشم و اتلاف [[عمر]] و توان است؛ و [[رسول خدا]]{{صل}} بی‌تدبیری و بی‌برنامگی در [[زندگی]] را این‌گونه معرفی کرده است. بنابراین، لازم است [[تدبیر امور]] در زندگی [[خانوادگی]] به عنوان یک اصل اساسی، تکیه‌گاه زندگی باشد<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۴۸۱.</ref>
==فواید [[تدبیر امور]]==
==فواید [[تدبیر امور]]==
تدبیر امور در [[زندگی]] [[خانوادگی]] فواید بسیاری دارد که توجه به این فواید موجب می‌شود، [[تدبیر]] و [[برنامه‌ریزی]]، و [[دوراندیشی]] و [[آینده‌نگری]] جدی گرفته شود.
تدبیر امور در [[زندگی خانوادگی]] فواید بسیاری دارد که توجه به این فواید موجب می‌شود، [[تدبیر]] و [[برنامه‌ریزی]]، و [[دوراندیشی]] و [[آینده‌نگری]] جدی گرفته شود.


==[[پیشگیری]] از [[خطاکاری]]، [[گرفتاری]] و [[پشیمانی]]==
==[[پیشگیری]] از [[خطاکاری]]، [[گرفتاری]] و [[پشیمانی]]==
خط ۵۶: خط ۵۶:


===هدف‌گذاری===
===هدف‌گذاری===
داشتن اهداف<ref>«هدف عبارت است از نقطه‌ای که کوشش‌ها معطوف به رسیدن به آن است». سید مهدی الوانی، مدیریت عمومی، چاپ سیزدهم، نشر نی، ۱۳۷۸ ش. ص۶۹.</ref> مشخص در [[زندگی]] [[خانوادگی]] در سروسامان دادن به آن نقش اساسی دارد. اینکه [[زن]] و مرد بدانند برای چه در کنار هم قرار گرفته‌اند و به کدام سمت می‌خواهند بروند، زندگی را معنادار و جهت‌دار می‌سازد؛ و نیز هدف‌گذاری در [[تربیت فرزند]] از [[مبانی تربیت]] است<ref>ر.ک: سیری در تربیت اسلامی، ص۷۷-۹۲(بخش مبانی تربیت، فصل اهداف تربیت).</ref>.
داشتن اهداف<ref>«هدف عبارت است از نقطه‌ای که کوشش‌ها معطوف به رسیدن به آن است». سید مهدی الوانی، مدیریت عمومی، چاپ سیزدهم، نشر نی، ۱۳۷۸ ش. ص۶۹.</ref> مشخص در [[زندگی خانوادگی]] در سروسامان دادن به آن نقش اساسی دارد. اینکه [[زن]] و مرد بدانند برای چه در کنار هم قرار گرفته‌اند و به کدام سمت می‌خواهند بروند، زندگی را معنادار و جهت‌دار می‌سازد؛ و نیز هدف‌گذاری در [[تربیت فرزند]] از [[مبانی تربیت]] است<ref>ر.ک: سیری در تربیت اسلامی، ص۷۷-۹۲(بخش مبانی تربیت، فصل اهداف تربیت).</ref>.
اگر [[انسان]] بداند به کجا می‌خواهد برود، برای وصول به [[هدف]] خود را آماده می‌کند، تلاش‌هایش [[جهت]] می‌یابد، راه‌های رسیدن به هدف را مشخص می‌سازد، مناسب‌ترین مسیر را [[انتخاب]] می‌کند و امکانات لازم را فراهم می‌نماید. صدر المتألهین از قول [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} آورده است: {{متن حدیث|رَحِمَ اللّهُ امْرَءًا عَرِفَ مِنْ أَیْنَ وَ فِي أَیْنَ وَ إِلی أَیْنَ}}<ref>«خدا رحمت کند انسانی را که بشناسد از کجاست، در کجاست و به سوی کجاست». صدر الدین محمد بن ابراهیم الشیرازی (صدر المتألهین)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (الاسفار الاربعة)، مکتبة المصطفوی، قم، ۱۳۷۸ ق. ج۸، ص۳۵۵.</ref>.
اگر [[انسان]] بداند به کجا می‌خواهد برود، برای وصول به [[هدف]] خود را آماده می‌کند، تلاش‌هایش [[جهت]] می‌یابد، راه‌های رسیدن به هدف را مشخص می‌سازد، مناسب‌ترین مسیر را [[انتخاب]] می‌کند و امکانات لازم را فراهم می‌نماید. صدر المتألهین از قول [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} آورده است: {{متن حدیث|رَحِمَ اللّهُ امْرَءًا عَرِفَ مِنْ أَیْنَ وَ فِي أَیْنَ وَ إِلی أَیْنَ}}<ref>«خدا رحمت کند انسانی را که بشناسد از کجاست، در کجاست و به سوی کجاست». صدر الدین محمد بن ابراهیم الشیرازی (صدر المتألهین)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (الاسفار الاربعة)، مکتبة المصطفوی، قم، ۱۳۷۸ ق. ج۸، ص۳۵۵.</ref>.


خط ۹۰: خط ۹۰:


===تدبیر مقتصدانه===
===تدبیر مقتصدانه===
از لوازم مهم تدبیر امور در [[زندگی]] [[خانوادگی]] [[برنامه‌ریزی]] مقتصدانه است؛ یعنی تنظیم و [[مدیریت]] [[اقتصادی]] [[خانواده]] به گونه‌ای که زندگی دچار افت‌وخیزهای آسیب‌زا نشود و [[معتدل]] و در گشایشی معقول پیش رود. بی‌برنامگی اقتصادی در زندگی خانوادگی موجب [[زیاده‌روی]] و ولخرجی، یا تنگنا و کمبود می‌گردد، و مطلوب آن است که [[اقتصاد]] خانواده در پرتو تدبیری عاقلانه، مبتنی بر [[اعتدال]] و [[میانه‌روی]]، و [[دوراندیشی]] و [[آینده‌نگری]] سامان یابد؛ اقتصادی به دور از [[اسراف]] (بیش از اندازه بایسته و [[شایسته]] [[مصرف]] کردن)<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۱۰.</ref>، [[تبذیر]] (ریخت و پاش کردن و هدر دادن امکانات)<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱، ص۲۳۸.</ref>، [[اتراف]] ([[فرورفتن]] در لذت‌طلبی و [[هوسرانی]] و [[خوشگذرانی]])<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱، ص۳۸۵؛ سید محمدکاظم رجائی، معجم موضوعی آیات اقتصادی قرآن، چاپ اول، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۸۲ ش. ص۳۴۱.</ref>، و اتلاف (تلف کردن و از بین بردن امکانات و [[دارایی‌ها]])<ref>نک: لسان العرب، ج۲، ص۴۴.</ref>.
از لوازم مهم تدبیر امور در [[زندگی خانوادگی]] [[برنامه‌ریزی]] مقتصدانه است؛ یعنی تنظیم و [[مدیریت]] [[اقتصادی]] [[خانواده]] به گونه‌ای که زندگی دچار افت‌وخیزهای آسیب‌زا نشود و [[معتدل]] و در گشایشی معقول پیش رود. بی‌برنامگی اقتصادی در زندگی خانوادگی موجب [[زیاده‌روی]] و ولخرجی، یا تنگنا و کمبود می‌گردد، و مطلوب آن است که [[اقتصاد]] خانواده در پرتو تدبیری عاقلانه، مبتنی بر [[اعتدال]] و [[میانه‌روی]]، و [[دوراندیشی]] و [[آینده‌نگری]] سامان یابد؛ اقتصادی به دور از [[اسراف]] (بیش از اندازه بایسته و [[شایسته]] [[مصرف]] کردن)<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۱۰.</ref>، [[تبذیر]] (ریخت و پاش کردن و هدر دادن امکانات)<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱، ص۲۳۸.</ref>، [[اتراف]] ([[فرورفتن]] در لذت‌طلبی و [[هوسرانی]] و [[خوشگذرانی]])<ref>نک: التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱، ص۳۸۵؛ سید محمدکاظم رجائی، معجم موضوعی آیات اقتصادی قرآن، چاپ اول، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۸۲ ش. ص۳۴۱.</ref>، و اتلاف (تلف کردن و از بین بردن امکانات و [[دارایی‌ها]])<ref>نک: لسان العرب، ج۲، ص۴۴.</ref>.
تدبیر مقتصدانه به معنای تنگ گرفتن اقتصادی در زندگی خانوادگی نیست، بلکه برنامه‌ریزی خردمندانه اقتصادی است، به‌گونه‌ای که زندگی خانوادگی معتدل و میانه، و مبتنی بر بایسته‌ها و شایسته‌های یک [[زندگی]] [[اقتصادی]] اداره شود، چنان‌که [[روایات نبوی]] گویای چنین امری است: {{متن حدیث|الِاقْتِصَادُ فِي‏ النَّفَقَةِ نِصْفُ‏ الْمَعِيشَةِ}}<ref>«میانه‌روی در خرجی نیمی از معیشت است». المعجم الاوسط، ج۷، ص۲۵؛ تاریخ مدینة دمشق، ج۵۷، ص۱۷۹، ج۶۱، ص۳۶۰؛ تهذیب الکمال، ج۳۹، ص۲۲۰؛ مجمع الزوائد، ج۱، ص۱۶۰؛ الجامع الصغیر، ج۱، ص۴۷۵؛ کنز العمال، ج۳، ص۴۹.</ref>.
تدبیر مقتصدانه به معنای تنگ گرفتن اقتصادی در زندگی خانوادگی نیست، بلکه برنامه‌ریزی خردمندانه اقتصادی است، به‌گونه‌ای که زندگی خانوادگی معتدل و میانه، و مبتنی بر بایسته‌ها و شایسته‌های یک [[زندگی]] [[اقتصادی]] اداره شود، چنان‌که [[روایات نبوی]] گویای چنین امری است: {{متن حدیث|الِاقْتِصَادُ فِي‏ النَّفَقَةِ نِصْفُ‏ الْمَعِيشَةِ}}<ref>«میانه‌روی در خرجی نیمی از معیشت است». المعجم الاوسط، ج۷، ص۲۵؛ تاریخ مدینة دمشق، ج۵۷، ص۱۷۹، ج۶۱، ص۳۶۰؛ تهذیب الکمال، ج۳۹، ص۲۲۰؛ مجمع الزوائد، ج۱، ص۱۶۰؛ الجامع الصغیر، ج۱، ص۴۷۵؛ کنز العمال، ج۳، ص۴۹.</ref>.


۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش