رفق و ملایمت در خانواده چه اهمیتی دارد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::“رفق در معیشت” [[نرمش]] و ملایمت در حوزه‌های مختلف زندگی اعم از [[اقتصادی]] و [[اجتماعی]]، و [[پرهیز]] از هرگونه [[تندی]] و تیزی و [[تندروی]] در روابط و مناسبات خانوادگی و [[اقتصاد]] [[خانواده]] است. وجود رفق و ملایمت در خانواده مایه برکت و میمنت و فقدان آن سبب نقمت و [[ذلت]] است. [[رسول خدا]]{{صل}} در آموزه‌ای والا به [[عایشه]] فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِقَوْمٍ خَيْرًا رَزَقَهُمُ الرِّفْقَ فِي مَعِيشَتِهِمْ، وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهِمْ سُوءًا أَوْ غَيْرَ ذَلِكَ سَلَّطَ عَلَيْهِمُ الْخَرَقَ فِي مَعِيشَتِهِمْ}}<ref>«بی‌گمان خداوند اگر برای مردمانی نیکی بخواهد نرمی در گذران زندگی را روزی آنان سازد، و اگر برای آنان بدی یا چون آن رقم زند، تندی در گذران زندگی را بر ایشان چیره نماید». مصنف عبدالرزاق، ج۱۰، ص۴۱۴؛ قریب به همین: الجامع الصغیر، ج۱، ص۶۳؛ کنزالعمال، ج۳، ص۵۲.</ref>.

::::::زندگی خانوادگی در پرتو رفق و ملایمت سامانی درست می‌یابد و برای اعضای خانواده [[لذت‌بخش]] می‌گردد؛ و اساسا [[درک]] درست از زندگی و [[فهم]] عمیق از [[دین]] افراد را به همین سوق می‌دهد. پیام‌آور [[رفق و مدارا]]، [[محمد مصطفی]]{{صل}} فرموده است: {{متن حدیث|إِذَا أَرَادَ اللَّهُ‏ بِأَهْلِ‏ بَيْتٍ‏ خَيْراً فَقَّهَهُمْ‏ فِي‏ الدِّينِ‏ وَ رَزَقَهُمُ الرِّفْقَ فِي مَعَايِشِهِمْ وَ الْقَصْدَ فِي شَأْنِهِمْ}}<ref>«هرگاه خداوند برای خانواده‌ای خیر و خوبی بخواهد، آنان را در دین فهیم نماید، و رفق و ملایمت در معیشت را روزی‌شان سازد، و اهل اعتدالشان گرداند». دعائم الاسلام، ج۲، ص۲۵۵؛ مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۹۲، ج۱۳، ص۵۰، ج۱۵، ص۲۶۳.</ref>.

::::::زندگی و [[دینداری]] بدون ملایمت و [[نرمی]] به شدت در معرض آسیب و [[نابسامانی]] است، و از این‌روست که [[پیشوایان دین]] بر تکیه کردن به آن برای زندگی سالم تأکید بسیار کرده‌اند. امام صادق{{ع}} از پیامبر اکرم{{صل}} [[روایت]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|مُدَارَاةُ النَّاسِ‏ نِصْفُ‏ الْإِيمَانِ‏ وَ الرِّفْقُ بِهِمْ نِصْفُ الْعَيْشِ}}<ref>«مدارا با مردمان نیمی از ایمان، و نرمش با ایشان نیمی از زندگی است». الکافی، ج۲، ص۱۱۷؛ تحف العقول، ص۲۹؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۵۴۰؛ بحار الانوار، ج۷۵، ص۴۴۰؛ جامع أحادیث الشیعة، ج۱۵، ص۵۶۰.</ref>. در زندگی خانوادگی اگر نرمش و ملایمت به دلایلی آسیب ببیند و زن و مرد به عدم [[رفق]] با یکدیگر کشیده شوند، آسیب‌های ناشی از آن تمام وجوه زندگی را متأثر می‌سازد و شرنگ تلخکامی در [[جان]] زندگی مشترک جاری می‌نماید، به طوری که عنوان [[زندگی]] برازنده آن نیست. به تعبیر [[امیر]] بیان، [[علی]]{{ع}}: {{متن حدیث|لا عیش لمن لا رفق له}}<ref>«زندگی ندارد آن‌که رفق و ملایمت ندارد». شرح ابن أبی الحدید، ج۲۰، ص۲۶۷.</ref>. [[سلامت]] و [[برکت]] زندگی [[خانوادگی]] تابع قواعدی است که در این میان، [[رفق]] و [[ملایمت]] بسیار اساسی است، و اگر [[تضعیف]] شود و بدان پشت گردد، ناسالمی و بی‌برکتی [[خانواده]] را به [[تباهی]] می‌کشد. [[امام صادق]]{{ع}} [[حدیثی]] را از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[روایت]] کرده است که این [[حقیقت]] را به خوبی و گویایی نشان می‌دهد: {{متن حدیث|الرِّفْقُ‏ يُمْنٌ‏ وَ الْخُرْقُ‏ شُؤْمٌ‏}}<ref>«رفق و ملایمت برکت است و تندی و خشونت نکبت است». کتاب الزهد، ص۲۹؛ الکافی، ج۲، ص۱۱۹؛ مشکاة الانوار، ص۱۸۰؛ وسائل الشیعة، ج۲، ص۴۹۸، ج۱۱، ص۲۱۳؛ بحارالانوار، ج۱، ص۱۵۰، ج۷۵، ص۵۱، ۵۴، ۵۹؛ مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۹۳.</ref>.

::::::[[خداوند]] [[اهل]] رفق و [[نرمش]] است و [[دوست]] دارد که [[انسان‌ها]] با یکدیگر به رفق و نرمش [[رفتار]] کنند. امام صادق{{ع}} فرموده است: {{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى‏ رَفِيقٌ‏ يُحِبُّ‏ الرِّفْقَ‏}}<ref>«خدای تبارک و تعالی ملایم است و رفیق و ملایمت را دوست می‌دارد». الکافی، ج۲، ص۱۱۸؛ مشکاة الانوار، ص۱۸۱؛ وسائل الشیعة، ج۱۱، ص۲۱۳؛ بحار الانوار، ج۷۵، ص۵۶.</ref>. رفق و ملایمت در همه [[کارها]] مفید و راهگشاست، چنان‌که [[رسول خدا]]{{صل}} در آموزه‌ای گرانقدر به [[عایشه]] فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى‏ يُحِبُّ الرِّفْقَ فِي الْأَمْرِ كُلِّهِ}}<ref>«خدای متعال رفق و ملایمت را در همه کارها دوست می‌دارد». أبوالقاسم علی بن الحسین الموسوی (الشریف المرتضی)، الانتصار، الطبعة الاولی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۵ ق. ص۴۸۲؛ المحلی، ج۱۱، ص۴۱۶؛ المغنی لابن قدامة، ج۲، ص۳۲۴؛ تذکرة الفقهاء، ج۱، ص۴۴۶، ج۹، ص۳۴۸؛ منتهی المطالب، ج۲، ص۹۷۳؛ مولی محمد صالح المازندرانی، شرح اصول الکافی، مع تعلیقات المیرزا أبو الحسن الشعرانی، ضبط و تصحیح السید علی عاشور، الطبعة الاولی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۱ ق. ج۱۱، ص۱۱۸.</ref>.