سبق و رمایه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
←آیات
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←آیات) |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
#{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ...}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید که بدان دشمن خداوند و دشمن خود را به هراس می‌افکنید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>. این [[آیه]] از جمله مدارک شرعی بودن سبق و رمایه است. [[خداوند]] در این آیه “تسلیح و تجهیز” را تا آن اندازه که بتوانند، به [[مسلمانان]] [[فرمان]] داده است. تهیه نیرو و “قوه” که در آیه به آن امر شده، جمله بسیار وسیع و عامی است که تمام ابزار و [[آلات جنگی]] و [[آموزش]] نیروی [[انسانی]] را در بر می‌گیرد. صاحب کنز العرفان و کتاب [[فقه]] الامام [[جعفر]] الصادق{{ع}} به این آیه استناد کرده و مشروعیت سبق و رمایه را از آن استفاده کرده‌اند. | #{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ...}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید که بدان دشمن خداوند و دشمن خود را به هراس می‌افکنید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>. این [[آیه]] از جمله مدارک شرعی بودن سبق و رمایه است. [[خداوند]] در این آیه “تسلیح و تجهیز” را تا آن اندازه که بتوانند، به [[مسلمانان]] [[فرمان]] داده است. تهیه نیرو و “قوه” که در آیه به آن امر شده، جمله بسیار وسیع و عامی است که تمام ابزار و [[آلات جنگی]] و [[آموزش]] نیروی [[انسانی]] را در بر می‌گیرد. صاحب کنز العرفان و کتاب [[فقه]] الامام [[جعفر]] الصادق{{ع}} به این آیه استناد کرده و مشروعیت سبق و رمایه را از آن استفاده کرده‌اند. | ||
#{{متن قرآن|فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ}}<ref>«و آنچه خداوند به پیامبرش از (دارایی) آنان (به غنیمت) بازگرداند چیزی نبود که شما برای (به دست آوردن) آن، اسبان و شترانی دوانده باشید ولی خداوند پیامبرانش را بر هر کس بخواهد چیره می‌گرداند و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره حشر، آیه ۶.</ref>. این آیه در مورد [[طایفه]] [[یهود]] [[بنی‌نضیر]] نازل شده که بدون [[جنگ]] مسلحانه، [[تسلیم]] [[مسلمانان]] شده بودند. صاحب کنز العرفان در باب [[مشروعیت]] [[سبق و رمایه]] به آن [[استدلال]] کرده است<ref>کنز العرفان، ج۲، ص۸۱.</ref>. به طور مفهومی می‌توان از این [[آیه]] مراد بودن سبق و رمایه را فهمید، چون همان‌گونه که صاحب کنز العرفان نیز گفته “اوجفتم” از کلمه “وجیف” گرفته شده و به معنای “سرعت [[سیره]] است و [[خداوند]] برای اسب‌دوانی و سرعت حرکت آن، نقشی قائل شده است. | #{{متن قرآن|فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ}}<ref>«و آنچه خداوند به پیامبرش از (دارایی) آنان (به غنیمت) بازگرداند چیزی نبود که شما برای (به دست آوردن) آن، اسبان و شترانی دوانده باشید ولی خداوند پیامبرانش را بر هر کس بخواهد چیره می‌گرداند و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره حشر، آیه ۶.</ref>. این آیه در مورد [[طایفه]] [[یهود]] [[بنی‌نضیر]] نازل شده که بدون [[جنگ]] مسلحانه، [[تسلیم]] [[مسلمانان]] شده بودند. صاحب کنز العرفان در باب [[مشروعیت]] [[سبق و رمایه]] به آن [[استدلال]] کرده است<ref>کنز العرفان، ج۲، ص۸۱.</ref>. به طور مفهومی می‌توان از این [[آیه]] مراد بودن سبق و رمایه را فهمید، چون همان‌گونه که صاحب کنز العرفان نیز گفته “اوجفتم” از کلمه “وجیف” گرفته شده و به معنای “سرعت [[سیره]] است و [[خداوند]] برای اسب‌دوانی و سرعت حرکت آن، نقشی قائل شده است. | ||
#[[برادران یوسف]] در توجیه اینکه [[یوسف]] را گرگ خورده است، به [[حضرت یعقوب]] چنین گفتند: {{متن قرآن|قَالُوا يَا أَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ...}}<ref>«گفتند: ای پدر! ما رفته بودیم مسابقه بدهیم و یوسف را کنار بار خود وانهاده بودیم که گرگ او را خورد و (می‌دانیم) اگر (هم) راستگو می‌بودیم (سخن) ما را باور نمی‌کردی» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref> این آیه از برقراری و مشروعیت سبق و رمایه در زمان حضرت یعقوب خبر می‌دهد و چنین مسابقه‌هایی جزء [[شریعت آسمانی]] آن زمان بوده و در [[شریعت اسلام]] نیز “نسخ” نشده و به [[قوّت]] خود باقی است. عدم [[نسخ]] آیه فوق، مورد [[تأیید]] [[فقهای اسلام]] و [[شیعه]] است. شیخ جمال‌الدین [[مقداد بن عبدالله سیوری]] به عدم نسخ آن استدلال کرده است<ref>کنزالعرفان فی فقه القرآن، ج۲، ص۸۱.</ref>.<ref>ابوالفضل شکوری|شکوری، | #[[برادران یوسف]] در توجیه اینکه [[یوسف]] را گرگ خورده است، به [[حضرت یعقوب]] چنین گفتند: {{متن قرآن|قَالُوا يَا أَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ...}}<ref>«گفتند: ای پدر! ما رفته بودیم مسابقه بدهیم و یوسف را کنار بار خود وانهاده بودیم که گرگ او را خورد و (می‌دانیم) اگر (هم) راستگو می‌بودیم (سخن) ما را باور نمی‌کردی» سوره یوسف، آیه ۱۷.</ref> این آیه از برقراری و مشروعیت سبق و رمایه در زمان حضرت یعقوب خبر می‌دهد و چنین مسابقه‌هایی جزء [[شریعت آسمانی]] آن زمان بوده و در [[شریعت اسلام]] نیز “نسخ” نشده و به [[قوّت]] خود باقی است. عدم [[نسخ]] آیه فوق، مورد [[تأیید]] [[فقهای اسلام]] و [[شیعه]] است. شیخ جمال‌الدین [[مقداد بن عبدالله سیوری]] به عدم نسخ آن استدلال کرده است<ref>کنزالعرفان فی فقه القرآن، ج۲، ص۸۱.</ref>.<ref>[[ابوالفضل شکوری|شکوری، ابوالفضل]]، [[فقه سیاسی اسلام (کتاب)|فقه سیاسی اسلام]]، ص ۳۱ و ۲۶۹.</ref> | ||
===[[روایات]]=== | ===[[روایات]]=== | ||