اخلاق در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
در آموزه‌های [[صحیفه]]، [[تمسّک به قرآن]] می‌تواند در دوری از اخلاق‌های [[پست]] و [[رشد]] و تعالی [[انسان]] بسیار مؤثر باشد: «بارخدایا بر [[محمد]] و خاندانش [[درود]] بفرست و به یُمن [[قرآن]]... ما را از [[صفات ناپسند]] و [[خصال]] نکوهیده دور دار»<ref>نیایش بیست و پنجم.</ref>. | در آموزه‌های [[صحیفه]]، [[تمسّک به قرآن]] می‌تواند در دوری از اخلاق‌های [[پست]] و [[رشد]] و تعالی [[انسان]] بسیار مؤثر باشد: «بارخدایا بر [[محمد]] و خاندانش [[درود]] بفرست و به یُمن [[قرآن]]... ما را از [[صفات ناپسند]] و [[خصال]] نکوهیده دور دار»<ref>نیایش بیست و پنجم.</ref>. | ||
در میان [[دعاهای صحیفه]]، [[دعای هشتم]] مهم‌ترین اشارات را به [[اخلاقیات]] سوء و [[افعال]] ناپسندی دارد که باید از آنها اجتناب کرد و از شرشان به [[خدا]] پناه را برد. آنها را برمی‌شماریم: | در میان [[دعاهای صحیفه]]، [[دعای هشتم]] مهم‌ترین اشارات را به [[اخلاقیات]] سوء و [[افعال]] ناپسندی دارد که باید از آنها اجتناب کرد و از شرشان به [[خدا]] پناه را برد. آنها را برمی‌شماریم: | ||
#شر و شور آزمندی؛ | |||
#شدت خشم؛ | |||
#غلبه حسد؛ | |||
#ناتوانی شکیبایی؛ | |||
#اندک بودن قناعت؛ | |||
#بدی خلق و خوی؛ | |||
#[[اصرار]] [[شهوت]]؛ | |||
#[[چیرگی]] [[عصبیت]]؛ | |||
#[[پیروی از هوای نفس]]؛ | |||
#[[مخالفت]] با [[هدایت]]؛ | |||
#فرو رفتن به [[خواب غفلت]]؛ | |||
#[[اختیار]] تکلّف؛ | |||
#[[برتری]] دادن [[باطل]] بر [[حق]]؛ | |||
#[[اصرار بر گناه]]؛ | |||
#[[خرد]] شمردن گناه؛ | |||
#بزرگ شمردن [[طاعت]] خویش؛ | |||
#به خود بالیدن [[توانگران]]؛ | |||
#[[خوار]] داشتن درویشان؛ | |||
#بد [[رفتاری]] با زیردستان؛ | |||
#[[ناسپاسی]] در [[حق]] کسی که به ما [[نیکی]] کرده؛ | |||
#[[یاری]] [[ستمگران]]؛ | |||
#[[خوار]] داشتن [[ستمدیدگان]]؛ | |||
#قصد کردن چیزی که در آن حقّی نداریم؛ | |||
#از روی بی‌دانشی در [[دانش]] [[سخن گفتن]]؛ | |||
#[[خیال]] [[فریب]] کسی را در [[دل]] داشتن؛ | |||
#[[خودپسندی]] نسبت به کارهای خویش؛ | |||
#[[آرزوهای دور و دراز]] داشتن؛ | |||
#[[بدی]] [[باطن]]؛ | |||
#[[حقیر شمردن]] [[گناهان]] کوچک؛ | |||
#[[چیرگی]] [[شیطان]]؛ | |||
#واژگون‌بختی [[زمان]]؛ | |||
#[[ستم]] سلطه‌داران؛ | |||
#اسراف‌کاری؛ | |||
#[[بینوایی]] و فقدان [[کفاف]]؛ | |||
#[[شماتت]] و [[شادکامی]] [[دشمنان]]؛ | |||
#[[نیازمند]] شدن به [[اقرار]] همگنان؛ | |||
#تنگنای [[معیشت]]؛ | |||
#مردن بی‌آنکه ساز و برگ رفتن مهیّا باشد؛ | |||
#بزرگ‌ترین و بدترین [[مصیبت]] و شوم‌ترین [[شقاوت]]؛ یعنی [[محرومیت]] از [[ثواب]] [[الهی]] و گرفتار شدن به عقویت وی. | |||
[[امام سجاد]]{{ع}}، در کنار اینها، در [[نیایش بیستم]]، از اخلاق‌های عالی و مکارم [[انسانی]] هم سخن گفته است<ref>همچنین نک: مدخل مکارم اخلاق.</ref>.<ref>اخلاق و تربیت اسلامی، محمدتقی رهبر و محمد حسن رحیمیان، سمت، تهران، ۱۳۸۰، چاپ هفتم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ علم اخلاق اسلامی (گزیده کتاب جامع‌السعادات)، ملامهدی نراقی، ترجمه و گزینش سید جلال‌الدین مجتبوی، حکمت، تهران، ۱۳۸۳، چاپ ششم: معراج السعادة، ملااحمد نراقی، تصحیح رضا مرندی، انتشارات دهقان، ۱۳۷۹، چاپ دوم؛ نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، محمدرضا مهدوی کنی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۰، چاپ دهم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «اخلاق»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۹.</ref> | [[امام سجاد]]{{ع}}، در کنار اینها، در [[نیایش بیستم]]، از اخلاق‌های عالی و مکارم [[انسانی]] هم سخن گفته است<ref>همچنین نک: مدخل مکارم اخلاق.</ref>.<ref>اخلاق و تربیت اسلامی، محمدتقی رهبر و محمد حسن رحیمیان، سمت، تهران، ۱۳۸۰، چاپ هفتم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ علم اخلاق اسلامی (گزیده کتاب جامع‌السعادات)، ملامهدی نراقی، ترجمه و گزینش سید جلال‌الدین مجتبوی، حکمت، تهران، ۱۳۸۳، چاپ ششم: معراج السعادة، ملااحمد نراقی، تصحیح رضا مرندی، انتشارات دهقان، ۱۳۷۹، چاپ دوم؛ نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، محمدرضا مهدوی کنی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۰، چاپ دهم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «اخلاق»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۹.</ref> | ||