پرش به محتوا

غزوه السویق در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = غزوه السویق
| عنوان مدخل  = [[غزوه السویق]]
| مداخل مرتبط = [[غزوه السویق در تاریخ اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =
}}
'''غزوة السویق''' در ذی الحجة [[سال دوم هجری]] و بعد از [[گذشت]] ۲۲ ماه از [[هجرت]] [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} در پی [[کینه‌توزی]] [[ابوسفیان]] از کشته شدن فرزندش در [[جنگ بدر]] به وقوع پیوست. منتها ابوسفیان و سپاهیانش بعد از کشتن یک نفر از [[مسلمانان]] و [[آتش]] زدن باغ او به سمت [[مکه]] فرار کردند و [[جنگی]] درنگرفت و چون کیسه‌های آرد آنها نصیب سپاه اسلام شده بود این [[جنگ]] به [[غزوه سویق]] معروف شد.


{{نبوت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
[[غزوة السویق]] در ذی الحجة [[سال دوم هجری]] و بعد از [[گذشت]] ۲۲ ماه از [[هجرت]] [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} در روز یکشنبه به وقوع پیوست<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[غزوه السویق]]''' است. "'''[[غزوه السویق]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
 
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
== [[کینه‌توزی]] [[ابوسفیان]] ==
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[غزوه السویق در حدیث]] - [[غزوه السویق در نهج البلاغه]] - [[غزوه السویق در تاریخ اسلامی]]</div>
[[ابوسفیان]] که در [[جنگ بدر]] یک پسرش به دست [[مسلمانان]] کشته و دیگری [[اسیر]] شده بود، قسم یاد کرد که تا از [[رسول خدا]] {{صل}} [[انتقام]] کشته‌های [[قوم]] خود را نگیرد، با [[زنان]] همبستر نشود، [[بدن]] خود را روغن نمالد و آن را شستشو ندهد. وی دو [[ماه]] بعد از [[جنگ بدر]]، به قصد [[انتقام]]، همراه با دویست نفر ـ که در بعضی [[احادیث]] [[چهل]] نفر<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲.</ref> و یا صد نفر<ref>شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۱۷۲.</ref> آمده است ـ به سوی [[مدینه]] حرکت کرد. هنگامی که به منطقه نجدیه در نزدیکی [[مدینه]] رسید، شبانه به [[خانه]] "[[حیی بن اخطب]]"، [[رئیس]] [[قبیله]] بنی‌نظیر رفت تا از [[مسلمانان]] و [[پیامبر]] {{صل}} اطلاعاتی به دست آورد، اما [[حیی بن اخطب]] که با [[رسول خدا]] {{صل}}[[پیمان]] [[صلح]] [[امضا]] کرده بود او را به خانه‌اش راه نداد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴.</ref>.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[غزوه السویق (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
[[ابوسفیان]] پس از [[ناامیدی]] از [[همکاری]] [[حیی بن اخطب]]، همراه او به [[خانه]] "[[سلام بن مِشکَم]]"، از بزرگان بنی‌نظیر و [[مسئول]] [[خزانه]] رفت. [[سلام بن مِشکَم]] او را به [[خانه]] خود راه داد و با روی باز و شراب از او [[پذیرایی]] کرد و [[اخبار]] و اطلاعات [[مسلمانان]] را در اختیارش گذاشت<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴.</ref>.
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
طبق [[نقل]] [[زهری]]، [[ابوسفیان]]، دو [[بیت]] [[شعر]] در [[مدح]] [[سلام بن مشکم]] و شرابی که وی به او نوشانید، سروده است. [[ابوسفیان]] همان شب نزد [[سپاهیان]] خود بازگشت و همراه تعدادی از آنها [[سحرگاه]] به نخلستان‌های عُرَیض در [[مدینه]] رفت. آنها شخصی از [[انصار]] را که همراه غلامش در نخلستان مشغول کار بود کشتند و باغ آنها و دو [[خانه]] را به [[آتش]] کشیدند. [[ابوسفیان]] از جنایتی که مرتکب شده بود، [[راضی]] شد و [[تصور]] کرد [[انتقام]] کشته‌های [[بدر]] را از [[مسلمانان]] گرفته است. سپس آنها از [[ترس]] [[سپاهیان]] [[رسول خدا]] {{صل}} به سمت [[مکه]] فرار کردند<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵.</ref>.<ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۸۴-۱۸۵.</ref>
[[غزوة السویق]] در [[ذی الحجة]] [[سال دوم هجری]] و بعد از [[گذشت]] ۲۲ [[ماه]] از [[هجرت]] [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} در روز یکشنبه به وقوع پیوست<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲.</ref><ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۸۴-۱۸۳.</ref>.


==[[کینه‌توزی]] [[ابوسفیان]]==
== [[خروج]] [[رسول خدا]] {{صل}} در تعقیب [[ابوسفیان]] ==
*[[ابوسفیان]] که در [[جنگ بدر]] یک پسرش به دست [[مسلمانان]] کشته و دیگری [[اسیر]] شده بود، قسم یاد کرد که تا از [[رسول خدا]]{{صل}} [[انتقام]] کشته‌های [[قوم]] خود را نگیرد، با [[زنان]] همبستر نشود، [[بدن]] خود را روغن نمالد و آن را شستشو ندهد. وی دو [[ماه]] بعد از [[جنگ بدر]]، به قصد [[انتقام]]، همراه با دویست نفر -که در بعضی [[احادیث]] [[چهل]] نفر<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲.</ref> و یا صد نفر<ref>شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۱۷۲.</ref> آمده است- به سوی [[مدینه]] حرکت کرد. هنگامی که به منطقه نجدیه در نزدیکی [[مدینه]] رسید، شبانه به [[خانه]] "[[حیی بن اخطب]]"، [[رئیس]] [[قبیله]] بنی‌نظیر رفت تا از [[مسلمانان]] و [[پیامبر]]{{صل}} اطلاعاتی به دست آورد، اما [[حیی بن اخطب]] که با [[رسول خدا]]{{صل}}[[پیمان]] [[صلح]] [[امضا]] کرده بود او را به خانه‌اش راه نداد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴.</ref>.
صبح روز بعد که [[فرستاده خدا]] {{صل}} از [[اقدام]] [[ابوسفیان]] باخبر شد، [[اصحاب]] را فرا خواند و به تعقیب آنها پرداخت. حضرت، قبل از [[خروج]] از [[مدینه]]، [[ابولُبابة بن عبدالمنذر]] را به [[جانشینی]] خود در [[شهر]] [[منصوب]] کرد<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵.</ref>.
*[[ابوسفیان]] پس از [[ناامیدی]] از [[همکاری]] [[حیی بن اخطب]]، همراه او به [[خانه]] "[[سلام بن مِشکَم]]"، از بزرگان بنی‌نظیر و [[مسئول]] [[خزانه]]، رفت. [[سلام بن مِشکَم]]، او را به [[خانه]] خود راه داد و با روی باز و شراب از او [[پذیرایی]] کرد و [[اخبار]] و اطلاعات [[مسلمانان]] را در اختیارش گذاشت<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴.</ref>.
*طبق [[نقل]] [[زهری]]، [[ابوسفیان]]، دو [[بیت]] [[شعر]] در [[مدح]] [[سلام بن مشکم]] و شرابی که وی به او نوشانید، سروده است. [[ابوسفیان]] همان شب نزد [[سپاهیان]] خود بازگشت و همراه تعدادی از آنها [[سحرگاه]] به نخلستان‌های عُرَیض در [[مدینه]] رفت. آنها شخصی از [[انصار]] را که همراه غلامش در نخلستان مشغول کار بود کشتند و باغ آنها و دو [[خانه]] را به [[آتش]] کشیدند. [[ابوسفیان]] از جنایتی که مرتکب شده بود، [[راضی]] شد و [[تصور]] کرد [[انتقام]] کشته‌های [[بدر]] را از [[مسلمانان]] گرفته است. سپس آنها از [[ترس]] [[سپاهیان]] [[رسول خدا]]{{صل}} به سمت [[مکه]] فرار کردند<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵.</ref><ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۸۴-۱۸۵.</ref>.


==[[خروج]] [[رسول خدا]]{{صل}} در تعقیب [[ابوسفیان]]==
ایشان تا منطقه قَرقَرة الکدر، در چهارده منزلی [[مدینه]]، آنها را تعقیب کردند؛ اما فاصله زیادی با [[دشمن]] داشتند و نتوانستند به آنها برسند. [[ابوسفیان]] و همراهانش به علت [[ترس]] از [[سپاه اسلام]]، تمام وسایل خود، حتی کیسه‌های آرد را که آذوقه‌شان بود جا گذاشتند و فرار کردند. [[مسلمانان]]، کیسه‌ها را با خود به [[مدینه]] آوردند. به همین علت، این [[غزوه]] را "سَویق" یعنی آرد نامیدند<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۳.</ref>.
*صبح روز بعد که [[فرستاده خدا]]{{صل}} از [[اقدام]] [[ابوسفیان]] باخبر شد، [[اصحاب]] را فرا خواند و به تعقیب آنها پرداخت. [[حضرت]]، قبل از [[خروج]] از [[مدینه]]، [[ابولُبابة بن عبدالمنذر]] را به [[جانشینی]] خود در [[شهر]] [[منصوب]] کرد<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۲؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵.</ref>.
*ایشان تا منطقه قَرقَرة الکدر، در چهارده منزلی [[مدینه]]، آنها را تعقیب کردند؛ اما فاصله زیادی با [[دشمن]] داشتند و نتوانستند به آنها برسند. [[ابوسفیان]] و همراهانش به علت [[ترس]] از [[سپاه اسلام]]، تمام وسایل خود، حتی کیسه‌های آرد را که آذوقه‌شان بود جا گذاشتند و فرار کردند. [[مسلمانان]]، کیسه‌ها را با خود به [[مدینه]] آوردند. به همین علت، این [[غزوه]] را "سَویق" یعنی آرد نامیدند<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۸۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۳.</ref>.
*زمانی که [[فرستاده خدا]]{{صل}} و [[مسلمانان]] به [[مدینه]] بازگشتند، از [[رسول خدا]]{{صل}} سؤال کردند: "آیا [[حق]] داریم این ماجرا را برای خود [[غزوه]] به حساب بیاوریم؟" (با توجه به اینکه [[جنگی]] اتفاق نیفتاده است) [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} در پاسخ فرمود: "آری"<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۱۷۳.</ref>. در واقع چون [[اصحاب]] به [[نیت]] [[جنگ]] و [[مبارزه]] از [[مدینه]] خارج شده بودند، [[پیامبر]]{{صل}} اجازه دادند تا [[خروج]] خود را [[غزوه]] به حساب بیاورند<ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۸۵-۱۸۶.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
زمانی که [[فرستاده خدا]] {{صل}} و [[مسلمانان]] به [[مدینه]] بازگشتند، از [[رسول خدا]] {{صل}} سؤال کردند: "آیا [[حق]] داریم این ماجرا را برای خود [[غزوه]] به حساب بیاوریم؟" (با توجه به اینکه [[جنگی]] اتفاق نیفتاده است) [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} در پاسخ فرمود: "آری"<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۴۸۴؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۱۷۳.</ref>. در واقع چون [[اصحاب]] به [[نیت]] [[جنگ]] و [[مبارزه]] از [[مدینه]] خارج شده بودند، [[پیامبر]] {{صل}} اجازه دادند تا [[خروج]] خود را [[غزوه]] به حساب بیاورند<ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۱۸۵-۱۸۶.</ref>.


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[غزوه السویق (مقاله)|غزوه السویق]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
{{غزوه‌ها}}
[[رده:غزوه السویق]]
 
[[رده:غزوه‌ها]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش