پرش به محتوا

ابراهیم بن شعیب عقرقوفی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:


گروهی معتقدند عقرقوفی همان ابراهیم بن شعیب واقفی است که زمان امام کاظم{{ع}} را نیز [[درک]] کرده و [[طوسی]] نام وی را به صورت جداگانه در زمره راویان ایشان و [[امام رضا]]{{ع}} ذکر کرده است. دلیل این گروه وجود دو روایت است که حاکی از [[ارتباط]] ابن‌شعیب واقفی با امام رضا{{ع}} می‌باشد. مورد نخست مربوط به [[روز عرفه]] است که امام رضا{{ع}} توسط [[غلام]] خویش آبی [[جهت]] [[نوشیدن]] به ابن‌شعیب واقفی داد. ماجرای دوم نیز در [[مسجد رسول]] [[الله]]{{صل}} رخ داد که طی آن امام رضا{{ع}} نام اجداد و [[فرزندان]] او را طی نامه‌ای توسط غلام خویش به اطلاعش رساند<ref>منهج المقال، ج۱، ص۲۷۸-۲۹۰.</ref>. در صورت پذیرش این دیدگاه، برخی به دلیل واقفی [[مذهب]] بودن ابن‌شعیب، روایات او را غیر قابل [[اعتماد]] دانسته‌اند<ref>خلاصة الأقوال، ص۳۱۳.</ref>. دسته دوم، دیدگاه نخست را بعید می‌دانند و معتقدند [[عقرقوفی]] شخصیتی مجزا از سایر افراد است، هر چند احتمال‌های متعددی درباره یکی بودن سایر شخصیت‌ها مطرح است<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۶۴؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۰۴-۲۰۶.</ref>. کسانی که [[معتقد]] به دیدگاه دوم هستند، ضمن وارد نمودن ایرادات سندی و محتوایی بر [[روایات]] مذکور، [[اعتقاد]] دارند چنانچه عقرقوفی نیز [[واقفی]] بود، [[شیخ طوسی]] همچون سایرین آن را به [[صراحت]] یادآور می‌شد<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۶۴؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۰۱-۲۰۶؛ أعیان الشیعة، ج۲، ص۱۴۴.</ref>. دسته سوم، ضمن بیان روایاتی که حاکی از [[ارتباط]] ابن‌شعیب واقفی از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} با [[امام رضا]]{{ع}} است، از ابراهیم بن شعیب عقرقوف به عنوان شخصیتی جداگانه از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} نام برده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۲۱۱-۲۱۳.</ref>. به هر حال، از مجموع داده‌ها و مباحث گفته شده، می‌توان عقرقوفی را فردی مستقل از دیگران و از [[راویان امام رضا]]{{ع}} محسوب کرد.<ref>منابع: اختیار معرفة الرجال، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه فردوسی، ۱۳۴۸ش؛ أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، بی تا، تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمدحسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت علا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة نشر الفقاهة، اول، ۱۴۱۷ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۲۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ قاموس الرجال، محمدتقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، اول، ۱۴۲۲ق؛ معجم البلدان، یاقوت بن عبدالله رومی حموی (۶۲۶ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابوالقاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال، محمد بن علی استر آبادی (۱۰۲۸ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت طلب لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۲۲ق.</ref>.<ref>[[منیره شریعت‌جو|شریعت‌جو، منیره]]، [[ابراهیم بن شعیب عقرقوفی - شریعت‌جو (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن شعیب عقرقوفی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۴۹.</ref>
گروهی معتقدند عقرقوفی همان ابراهیم بن شعیب واقفی است که زمان امام کاظم{{ع}} را نیز [[درک]] کرده و [[طوسی]] نام وی را به صورت جداگانه در زمره راویان ایشان و [[امام رضا]]{{ع}} ذکر کرده است. دلیل این گروه وجود دو روایت است که حاکی از [[ارتباط]] ابن‌شعیب واقفی با امام رضا{{ع}} می‌باشد. مورد نخست مربوط به [[روز عرفه]] است که امام رضا{{ع}} توسط [[غلام]] خویش آبی [[جهت]] [[نوشیدن]] به ابن‌شعیب واقفی داد. ماجرای دوم نیز در [[مسجد رسول]] [[الله]]{{صل}} رخ داد که طی آن امام رضا{{ع}} نام اجداد و [[فرزندان]] او را طی نامه‌ای توسط غلام خویش به اطلاعش رساند<ref>منهج المقال، ج۱، ص۲۷۸-۲۹۰.</ref>. در صورت پذیرش این دیدگاه، برخی به دلیل واقفی [[مذهب]] بودن ابن‌شعیب، روایات او را غیر قابل [[اعتماد]] دانسته‌اند<ref>خلاصة الأقوال، ص۳۱۳.</ref>. دسته دوم، دیدگاه نخست را بعید می‌دانند و معتقدند [[عقرقوفی]] شخصیتی مجزا از سایر افراد است، هر چند احتمال‌های متعددی درباره یکی بودن سایر شخصیت‌ها مطرح است<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۶۴؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۰۴-۲۰۶.</ref>. کسانی که [[معتقد]] به دیدگاه دوم هستند، ضمن وارد نمودن ایرادات سندی و محتوایی بر [[روایات]] مذکور، [[اعتقاد]] دارند چنانچه عقرقوفی نیز [[واقفی]] بود، [[شیخ طوسی]] همچون سایرین آن را به [[صراحت]] یادآور می‌شد<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۶۴؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۰۱-۲۰۶؛ أعیان الشیعة، ج۲، ص۱۴۴.</ref>. دسته سوم، ضمن بیان روایاتی که حاکی از [[ارتباط]] ابن‌شعیب واقفی از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} با [[امام رضا]]{{ع}} است، از ابراهیم بن شعیب عقرقوف به عنوان شخصیتی جداگانه از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} نام برده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۲۱۱-۲۱۳.</ref>. به هر حال، از مجموع داده‌ها و مباحث گفته شده، می‌توان عقرقوفی را فردی مستقل از دیگران و از [[راویان امام رضا]]{{ع}} محسوب کرد.<ref>منابع: اختیار معرفة الرجال، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه فردوسی، ۱۳۴۸ش؛ أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، بی تا، تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمدحسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت علا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة نشر الفقاهة، اول، ۱۴۱۷ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۲۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ قاموس الرجال، محمدتقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، اول، ۱۴۲۲ق؛ معجم البلدان، یاقوت بن عبدالله رومی حموی (۶۲۶ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابوالقاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ منهج المقال فی تحقیق أحوال الرجال، محمد بن علی استر آبادی (۱۰۲۸ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت طلب لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۲۲ق.</ref>.<ref>[[منیره شریعت‌جو|شریعت‌جو، منیره]]، [[ابراهیم بن شعیب عقرقوفی - شریعت‌جو (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن شعیب عقرقوفی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۴۹.</ref>
==ابراهیم بن شعیب در رضانامه==
از اهالی [[عراق]] و در زمره [[یاران امام کاظم]]{{ع}} قرار داشت که بعد از [[شهادت امام]]{{ع}} به [[مذهب]] [[واقفی]] گرائید. 
او می‌گوید: «من در [[مسجد رسول]] [[الله]]{{صل}} نشسته بودم. مردی از [[اهل]] [[مدینه]] نیز در کنار من نشسته بود. از من پرسید: اهل کجایی؟ گفتم: [[اهل عراق]]. از او پرسیدم: تو کیستی؟ گفت: [[غلام]] [[ابو الحسن علی بن موسی الرضا]]{{ع}}. گفتم: با تو کاری دارم. پرسید: کارت چیست؟ گفتم: [[نامه]] دارم، می‌خواهم آن را به مولایت [[بدهی]]. آن مرد قبول کرد و من از [[مسجد]] خارج شدم و کاغذی خریدم و در آن، بعد از [[بسم الله الرحمن الرحیم]] نوشتم: [[پدران]] تو به ما خبر می‌دادند از چیزهایی که در آن [[برهان]] و دلایلی بود، و من دوست دارم به من خبر بدهی از اسم من و اسم پدرم و فرزندم. سپس نوشته را مهر کردم و به آن مرد دادم. [[روز]] بعد، نوشته‌ام را مهر شده دریافت کردم. آن را گشودم؛ در پایین نامه نوشته بود: بسم الله الرحمن الرحیم. ای ابا [[ابراهیم]]، از پدران تو [[شعیب]] و صالح‌اند و از فرزندانت [[محمد]] و [[علی]] و فلان و فلان. بعد از پی بردن [[حقیقت]] امر، به [[امامت امام رضا]]{{ع}} [[ایمان]] آوردم»<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۳۲- ۲۳۴.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۳۸.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
# [[پرونده:13681348.jpg|22px]]، [[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|'''رضانامه''']]
# [[پرونده: 1100514.jpg|22px]] [[منیره شریعت‌جو|شریعت‌جو، منیره]]، [[ابراهیم بن شعیب عقرقوفی - شریعت‌جو (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن شعیب عقرقوفی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۱''']]
# [[پرونده: 1100514.jpg|22px]] [[منیره شریعت‌جو|شریعت‌جو، منیره]]، [[ابراهیم بن شعیب عقرقوفی - شریعت‌جو (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن شعیب عقرقوفی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۱''']]
{{اصحاب امام رضا}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{اصحاب امام رضا}}


[[رده:ابراهیم بن شعیب عقرقوفی]]
[[رده:ابراهیم بن شعیب عقرقوفی]]
۷۳٬۳۴۳

ویرایش