دشمنی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مادر حضرت' به 'مادر حضرت'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مادر حضرت' به 'مادر حضرت')
خط ۳۲: خط ۳۲:
در [[آیه]] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ}}<ref>«و بدین‌گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های آدمی و پری قرار دادیم که برخی به برخی دیگر یکدیگر، به فریب سخنان آراسته الهام می‌کنند و اگر پروردگار تو می‌خواست آن (کار) را نمی‌کردند پس آنان را با دروغی که می‌بافند واگذار» سوره انعام، آیه ۱۱۲.</ref> از شیاطینی یاد می‌شود که از جنس [[بشر]] و [[جن]] بوده و با [[پیامبران خدا]] [[دشمنی]] می‌کردند. واژه {{متن قرآن| لِكُلِّ}} در این [[آیه]]، مفید عموم است و شامل همه [[پیامبران اولواالعزم]] و جز ایشان از [[رسولان الهی]] می‌شود؛ <ref>اطیب‌البیان، ج ۵، ص۱۷۴؛ تفسیر ثعالبی، ج ۲، ص۵۰۸. </ref> همچنین [[خدا]] به [[حضرت آدم]]{{ع}} هشدار می‌دهد که [[شیطان]] [[دشمن]] او و همسرش است. {{متن قرآن|فَقُلْنَا يَا آدَمُ إِنَّ هَذَا عَدُوٌّ لَكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَى}}<ref>«گفتیم: ای آدم! این (ابلیس) دشمن تو و دشمن همسر توست، مبادا شما را از بهشت بیرون براند که در سختی افتی» سوره طه، آیه ۱۱۷.</ref> دشمن‌ تراشی برای پیامبران خدا ابزار [[آزمایش]] ایشان و آشکار شدن [[صبر]] و [[ثبات]] آنها و افزایش [[ثواب]] و [[پاداش]] آنان است. <ref>الکشاف، ج ۲، ص۵۹؛ جوامع‌الجامع، ج ۱، ص۴۰۴؛ روح المعانی، ج ۴، ص۲۵۰. </ref> [[خدای سبحان]]، [[دشمنان]] [[انبیا]] را [[مجرم]] می‌خواند و خود را در مقابل [[دشمنی]] آنها با [[پیامبر]]{{صل}} [[یاور]] و راهنمای آن [[حضرت]] اعلام می‌کند که [[رسول خدا]]{{صل}} را از یاور دیگری [[بی‌نیاز]] می‌سازد: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ وَكَفَى بِرَبِّكَ هَادِيًا وَنَصِيرًا}}<ref>«و بدین‌گونه برای هر پیامبری دشمنی از گناهکاران نهادیم و پروردگارت (تو را) رهنما و یاور بس» سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref> بر دل‌های [[گناهکاران]] به [[جرم]] گناهانشان مهر می‌زند، در نتیجه آنها دشمن[[حق]] و [[دعوت]] کنندگان به سوی [[حق]]، یعنی [[پیامبران]]، می‌شوند. <ref>المیزان، ج ۱۵، ص۲۰۵. </ref>
در [[آیه]] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ}}<ref>«و بدین‌گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های آدمی و پری قرار دادیم که برخی به برخی دیگر یکدیگر، به فریب سخنان آراسته الهام می‌کنند و اگر پروردگار تو می‌خواست آن (کار) را نمی‌کردند پس آنان را با دروغی که می‌بافند واگذار» سوره انعام، آیه ۱۱۲.</ref> از شیاطینی یاد می‌شود که از جنس [[بشر]] و [[جن]] بوده و با [[پیامبران خدا]] [[دشمنی]] می‌کردند. واژه {{متن قرآن| لِكُلِّ}} در این [[آیه]]، مفید عموم است و شامل همه [[پیامبران اولواالعزم]] و جز ایشان از [[رسولان الهی]] می‌شود؛ <ref>اطیب‌البیان، ج ۵، ص۱۷۴؛ تفسیر ثعالبی، ج ۲، ص۵۰۸. </ref> همچنین [[خدا]] به [[حضرت آدم]]{{ع}} هشدار می‌دهد که [[شیطان]] [[دشمن]] او و همسرش است. {{متن قرآن|فَقُلْنَا يَا آدَمُ إِنَّ هَذَا عَدُوٌّ لَكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَى}}<ref>«گفتیم: ای آدم! این (ابلیس) دشمن تو و دشمن همسر توست، مبادا شما را از بهشت بیرون براند که در سختی افتی» سوره طه، آیه ۱۱۷.</ref> دشمن‌ تراشی برای پیامبران خدا ابزار [[آزمایش]] ایشان و آشکار شدن [[صبر]] و [[ثبات]] آنها و افزایش [[ثواب]] و [[پاداش]] آنان است. <ref>الکشاف، ج ۲، ص۵۹؛ جوامع‌الجامع، ج ۱، ص۴۰۴؛ روح المعانی، ج ۴، ص۲۵۰. </ref> [[خدای سبحان]]، [[دشمنان]] [[انبیا]] را [[مجرم]] می‌خواند و خود را در مقابل [[دشمنی]] آنها با [[پیامبر]]{{صل}} [[یاور]] و راهنمای آن [[حضرت]] اعلام می‌کند که [[رسول خدا]]{{صل}} را از یاور دیگری [[بی‌نیاز]] می‌سازد: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ وَكَفَى بِرَبِّكَ هَادِيًا وَنَصِيرًا}}<ref>«و بدین‌گونه برای هر پیامبری دشمنی از گناهکاران نهادیم و پروردگارت (تو را) رهنما و یاور بس» سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref> بر دل‌های [[گناهکاران]] به [[جرم]] گناهانشان مهر می‌زند، در نتیجه آنها دشمن[[حق]] و [[دعوت]] کنندگان به سوی [[حق]]، یعنی [[پیامبران]]، می‌شوند. <ref>المیزان، ج ۱۵، ص۲۰۵. </ref>


[[قرآن‌کریم]] از [[بت‌ها]] و [[بت‌پرستان]] به دشمنان انبیا یاد می‌کند؛ آنها برای [[نجات]] [[خدایان]] خویش به افکندن [[ابراهیم]]{{ع}} در [[آتش]] [[دستور]] دادند: {{متن قرآن|قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانْصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ}}<ref>«گفتند: اگر می‌خواهید کاری کنید، او را بسوزانید و خدایان خود را یاری کنید» سوره انبیاء، آیه ۶۸.</ref> و آن [[حضرت]] نیز [[بت‌ها]] را [[دشمن]] خویش خواند: {{متن قرآن|فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِي إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«اینان (همه) دشمن منند جز پروردگار جهانیان» سوره شعراء، آیه ۷۷.</ref> دشمن بودن بت‌ها بر اثر آسیب‌رسانی آنها به [[دین]] و هلاک انسان‌هاست. <ref> تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص۱۴۱. </ref> [[فرعون]] نیز [[دشمن خدا]] و [[موسی]]{{ع}} معرفی شده است، چنان که [[خدا]] به [[مادر حضرت]] [[وحی]] کرد که موسی{{ع}} را درون صندوقی در نیل رها کن و دشمن او و من وی را از آب می‌گیرد: {{متن قرآن|أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِي وَعَدُوٌّ لَهُ وَأَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِنِّي وَلِتُصْنَعَ عَلَى عَيْنِي}}<ref>«که او را در صندوقی بگذار و در دریا بیفکن! آنگاه دریا باید او را به ساحل اندازد تا دشمن من و دشمن او (فرعون) او را بر دارد و بر تو از خویش مهری افکندم و (خواستم) تا زیر نظر من پرورده شوی» سوره طه، آیه ۳۹.</ref> فرعون با [[ادعای الوهیت]] با خدا [[دشمنی]] می‌کرد و با [[فرمان]] [[قتل]] نوزادان [[بنی‌اسرائیل]] با [[حضرت موسی]]{{ع}}. <ref>تفسیر اثنی عشری، ج ۸، ص۲۶۸؛ المیزان، ج ۱۴، ص۱۵۰. </ref> [[پیامبران]] نیز دشمن [[اعمال زشت]] بدکاران‌اند، چنان که [[حضرت لوط]]{{ع}} خود را دشمن سرسخت [[اعمال]] [[پلید]] [[قوم]] خویش می‌خواند: {{متن قرآن|قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُمْ مِنَ الْقَالِينَ}}<ref>«(لوط) گفت: به راستی من از دشمنان (این) کار شمایم» سوره شعراء، آیه ۱۶۸.</ref>. {{متن قرآن| الْقَالِينَ}} از ریشه «ق ـ ل ـ ی» به معنای [[بغض]] و [[کراهت]] شدید است. <ref>لسان العرب، ج ۱۵، ص۱۹۸؛ العین، ج ۵، ص۲۱۵، «قلی».</ref>.<ref>[[اکبر زراعتیان|زراعتیان، اکبر]]، [[دشمنی (مقاله)|مقاله «دشمنی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
[[قرآن‌کریم]] از [[بت‌ها]] و [[بت‌پرستان]] به دشمنان انبیا یاد می‌کند؛ آنها برای [[نجات]] [[خدایان]] خویش به افکندن [[ابراهیم]]{{ع}} در [[آتش]] [[دستور]] دادند: {{متن قرآن|قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانْصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ}}<ref>«گفتند: اگر می‌خواهید کاری کنید، او را بسوزانید و خدایان خود را یاری کنید» سوره انبیاء، آیه ۶۸.</ref> و آن [[حضرت]] نیز [[بت‌ها]] را [[دشمن]] خویش خواند: {{متن قرآن|فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِي إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«اینان (همه) دشمن منند جز پروردگار جهانیان» سوره شعراء، آیه ۷۷.</ref> دشمن بودن بت‌ها بر اثر آسیب‌رسانی آنها به [[دین]] و هلاک انسان‌هاست. <ref> تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص۱۴۱. </ref> [[فرعون]] نیز [[دشمن خدا]] و [[موسی]]{{ع}} معرفی شده است، چنان که [[خدا]] به [[مادر]] [[حضرت]] [[وحی]] کرد که موسی{{ع}} را درون صندوقی در نیل رها کن و دشمن او و من وی را از آب می‌گیرد: {{متن قرآن|أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِي وَعَدُوٌّ لَهُ وَأَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِنِّي وَلِتُصْنَعَ عَلَى عَيْنِي}}<ref>«که او را در صندوقی بگذار و در دریا بیفکن! آنگاه دریا باید او را به ساحل اندازد تا دشمن من و دشمن او (فرعون) او را بر دارد و بر تو از خویش مهری افکندم و (خواستم) تا زیر نظر من پرورده شوی» سوره طه، آیه ۳۹.</ref> فرعون با [[ادعای الوهیت]] با خدا [[دشمنی]] می‌کرد و با [[فرمان]] [[قتل]] نوزادان [[بنی‌اسرائیل]] با [[حضرت موسی]]{{ع}}. <ref>تفسیر اثنی عشری، ج ۸، ص۲۶۸؛ المیزان، ج ۱۴، ص۱۵۰. </ref> [[پیامبران]] نیز دشمن [[اعمال زشت]] بدکاران‌اند، چنان که [[حضرت لوط]]{{ع}} خود را دشمن سرسخت [[اعمال]] [[پلید]] [[قوم]] خویش می‌خواند: {{متن قرآن|قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُمْ مِنَ الْقَالِينَ}}<ref>«(لوط) گفت: به راستی من از دشمنان (این) کار شمایم» سوره شعراء، آیه ۱۶۸.</ref>. {{متن قرآن| الْقَالِينَ}} از ریشه «ق ـ ل ـ ی» به معنای [[بغض]] و [[کراهت]] شدید است. <ref>لسان العرب، ج ۱۵، ص۱۹۸؛ العین، ج ۵، ص۲۱۵، «قلی».</ref>.<ref>[[اکبر زراعتیان|زراعتیان، اکبر]]، [[دشمنی (مقاله)|مقاله «دشمنی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
===[[دشمنی]] با [[فرشتگان]]===
===[[دشمنی]] با [[فرشتگان]]===
در [[آیات]] {{متن قرآن|قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«بگو: هر که دشمن جبرئیل است (آگاه باشد که) بی‌گمان او، آن (قرآن) را بر دلت با اذن خداوند فرو فرستاده است در حالی که آنچه را پیش از آن بوده است راست می‌شمارد و رهنمود و نویدی برای مؤمنان است» سوره بقره، آیه ۹۷.</ref>، {{متن قرآن|مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ}}<ref>«آنکه دشمن خداوند و فرشتگان او و فرستادگان وی و جبرئیل و میکائیل باشد، (کافر است) و بی‌گمان خداوند دشمن کافران است» سوره بقره، آیه ۹۸.</ref> از کسانی یاد می‌شود که [[دشمن]] [[ملائکه]]، [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] بوده‌اند. بر پایه این [[آیه]]، هرکس [[دشمن خدا]] و [[فرشتگان]] و [[پیامبران]] او و دشمن [[جبرئیل]] و میکائیل است، [[کافر]] است و بی‌تردید، [[خدا]] دشمن [[کافران]] است. این آیه درباره یهودیانی است که جبرئیل را دشمن خود می‌دانستند؛ زیرا [[معتقد]] بودند که او [[حضرت محمد]]{{صل}} را از رازهای آنان [[آگاه]] می‌کند و همیشه [[فرامین]] [[دشواری]] درباره [[جهاد]] می‌آورد و همیشه دستورهای [[عذاب]] را بر ایشان فرو می‌فرستد. <ref>تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص۲۲۴ ـ ۲۲۵. </ref>.<ref>[[اکبر زراعتیان|زراعتیان، اکبر]]، [[دشمنی (مقاله)|مقاله «دشمنی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
در [[آیات]] {{متن قرآن|قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«بگو: هر که دشمن جبرئیل است (آگاه باشد که) بی‌گمان او، آن (قرآن) را بر دلت با اذن خداوند فرو فرستاده است در حالی که آنچه را پیش از آن بوده است راست می‌شمارد و رهنمود و نویدی برای مؤمنان است» سوره بقره، آیه ۹۷.</ref>، {{متن قرآن|مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ}}<ref>«آنکه دشمن خداوند و فرشتگان او و فرستادگان وی و جبرئیل و میکائیل باشد، (کافر است) و بی‌گمان خداوند دشمن کافران است» سوره بقره، آیه ۹۸.</ref> از کسانی یاد می‌شود که [[دشمن]] [[ملائکه]]، [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] بوده‌اند. بر پایه این [[آیه]]، هرکس [[دشمن خدا]] و [[فرشتگان]] و [[پیامبران]] او و دشمن [[جبرئیل]] و میکائیل است، [[کافر]] است و بی‌تردید، [[خدا]] دشمن [[کافران]] است. این آیه درباره یهودیانی است که جبرئیل را دشمن خود می‌دانستند؛ زیرا [[معتقد]] بودند که او [[حضرت محمد]]{{صل}} را از رازهای آنان [[آگاه]] می‌کند و همیشه [[فرامین]] [[دشواری]] درباره [[جهاد]] می‌آورد و همیشه دستورهای [[عذاب]] را بر ایشان فرو می‌فرستد. <ref>تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص۲۲۴ ـ ۲۲۵. </ref>.<ref>[[اکبر زراعتیان|زراعتیان، اکبر]]، [[دشمنی (مقاله)|مقاله «دشمنی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۳.</ref>
۲۱۸٬۸۷۸

ویرایش