آیه تأویل در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ}}<ref>«اوست که این کتاب را بر تو فرو فرستاد؛ برخی از آن، آیات «محکم» (/ استوار/ یک رویه)‌اند، که بنیاد این کتاب‌اند و برخی دیگر (آیات) «متشابه» (/ چند رویه)‌اند؛ اما آنهایی که در دل کژی دارند، از سر آشوب و تأویل جویی، از آیات متشابه آن، پیروی می‌کنند در حالی که تأویل آن را جز خداوند نمی‌داند و استواران در دانش، می‌گویند: ما بدان ایمان داریم، تمام آن از نزد پروردگار ماست و جز خردمندان، کسی در یاد نمی‌گیرد» سوره آل عمران، آیه ۷.</ref>.

[[آیات قرآن]] که همه از سوی [[خداوند]] نازل شده، بنابر سطح [[درک]] و [[طهارت]] افراد مختلف، به دو بخش تقسیم می‌شود: برخی از [[آیات]] دارای معنا و غرضی روشن‌اند؛ اما برخی دیگر آیاتی هستند که وجوه گوناگونی از معنای آنها قابل استفاده است و در نتیجه، در غرضی که خداوند از [[نزول]] آنها [[اراده]] فرموده تشابه حاصل می‌شود. دسته اول [[محکمات]] و دسته دوم [[متشابهات]] است. کسانی که دارای [[ایمانی]] استوارند، در برابر [[آیات متشابه]] توقف می‌کنند تا از [[راسخین در علم]] و آگاهان به [[کلام]] [[وحی]]، مراد اصلی آن را سؤال کنند. اما فتنه‌جویان و [[منافقان]] [[بیماردل]] از آیات متشابه در جهت اغراض خود استفاده می‌کنند و به جای مراجعه به راسخین در علم، به تفسیرهای ناصحیح خود [[تمسک]] می‌جویند؛ آنها [[قرآن]] را دست‌آویزی برای اغراض خویش قرار داده و [[فتنه‌انگیزی]] می‌کنند.

با توجه به اینکه قرآن [[کتاب الهی]] است و [[امت]] در همه ایام محتاج آن است و باید به همه [[آیات قرآن]] عمل کند؛ لذا لازم است در همه زمان‌ها کسانی باشند که از [[تأویل آیات]] [[الهی]]، خواه محکمات یا متشابهات، باخبر باشند تا بتوانند متشابهات قرآن را به درستی و آن‌چنان که مرضیّ [[رضای الهی]] است، به محکمات برگردانده و امت را از [[تحیر]] و فرو افتادن در ورطه هلاک و نیز فتنه‌گری فتنه‌جویان [[نجات]] دهند. در نتیجه، [[وجود امام]] در همه زمان‌ها ضروری است.

اولاً، آیات متشابه قرآن را تنها راسخین در قرآن می‌توانند [[تفسیر]] و تبیین نمایند {{متن قرآن|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}}.

در مرحله بعد نیز قیاسی استثنایی را به شکل زیر ترتیب می‌دهیم و می‌گوییم:

اولاً، اگر قرآن کتاب امت خاتم است، پس امت همیشه نیازمند [[وجود امام معصوم]] در تبیین متشابهات کتاب الهی است.

== جستارهای وابسته ==

* [[راسخان در علم]]

* [[محکم و متشابه]]

[[آیه تأویل چگونه نصب الهی امام را اثبات می‌کند؟ (پرسش)]]

{{منابع}}

# [[پرونده:1379153.jpg|22px]] [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵ (کتاب)|'''ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵''']]

{{پایان منابع}}

{{پانویس}}