ابراهیم بن اسماعیل بن داوود: تفاوت میان نسخه‌ها

از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. [[ابراهیم]] (حمدون)<ref>معجم الأدباء، ج۱، ص۲۹۶.</ref> بن اسماعیل بن داود بن حمدون مکنی به [[ابواسحاق]]<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۴.</ref> کاتب، شاعر<ref>الفهرست، ابن ندیم، ص۱۹۰.</ref> و یکی از راویان امام رضا{{ع}} بوده<ref>مسند الإمام الرضا{{ع}}، ج۲، ص۵۱۲.</ref> که در رثای او رباعی‌ای سروده است<ref>کتاب الوافی بالوفیات، ج۵، ص۲۱۴.</ref>. از جزئیات [[زندگی]] ابراهیم همچون برخی دیگر از راویان امام رضا{{ع}} اطلاع چندانی در دست نیست، شاید به همین سبب برخی وی را مجهول دانسته‌اند<ref>المفید من معجم رجال الحدیث، ص۶.</ref>، اما مؤلف [[الوافی]] بالوفیات وی را اصالتاً [[عجم]] دانسته<ref>کتاب الوافی بالوفیات، ج۵، ص۲۱۳.</ref> و بحتری شاعر [[قرن سوم]] در قصیده‌ای [[خاندان]] وی را از بنی‌زراره که تباری [[ایرانی]] داشتند، دانسته<ref>دیوان البحتری، ج۴، ص۲۲۴۹.</ref> و برخی از نویسندگان معاصر صریحاً وی را امامی و روایاتش را [[حسن]] می‌شمارند<ref>دائرة المعارف الشیعیة العامة، ج۲، ص۹۵.</ref>.

البته [[ابواسحاق]] قبل از [[خلافت]] [[معتصم]] و در [[عهد]] [[مأمون]] به دربار خلافت رفت و آمد داشت و داستان‌هایی درباره حضور وی نزد مأمون (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ق) و [[فضل بن ربیع]] (۲۰۸ق) آمده است<ref>التذکرة الحمدونیة، ج۵، ص۶۸؛ الرسائل السیاسیة، ص۶۱۴؛ معجم الأدباء، ج۴، ص۳۶۰.</ref>. همین [[حشر]] و نشر به او امکان داده تا روایتی از مأمون به نقل از پدرش، از پیشینیانش، از [[ابن‌عباس]] و از [[عمر]] درباره [[امام علی]]{{ع}} نقل کند. وی با این [[سلسله]] [[سند]] آورده است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|يَا عَلِيُّ‏ أَنْتَ‏ أَوَّلُ‏ الْمُسْلِمِينَ‏ إِسْلَاماً وَ أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ إِيمَاناً}}<ref>بحار الأنوار، ج۸ ص۲۲۹.</ref>. بر این اساس، [[ابراهیم]] معاصر [[امام رضا]]{{ع}} بوده و با ایشان [[ارتباط]] داشته است، هر چند تنها یک [[روایت]] از آن [[حضرت]] نقل می‌کند و آن هم پرسشی درباره [[روزه]] است که [[موسی بن جعفر]] مدائنی از او نقل می‌کند که از [[امام]] درباره ایام مناسب روزه می‌پرسد و امام نیز سه [[روز]] چهارشنبه، [[پنج‌شنبه]] و [[جمعه]] هر ماه را برای روزه گرفتن مناسب می‌خواند. ابراهیم سؤالش را با «ان اصحابنا» ادامه می‌دهد و پاسخ می‌گیرد<ref>تهذیب الأحکام، ج۴، ص۳۰۴؛ الاستبصار، ج۲، ص۱۳۷.</ref>. موسی بن جعفر مدائنی همین روایت را از وی نقل می‌کند<ref>مسند الإمام الرضا{{ع}}، ج۴، ص۱۱.</ref> و پسرش [[احمد بن ابراهیم]] نیز ناقل برخی سخنان وی با خلفاست<ref>کتاب بغداد، ص۵۱.</ref>.<ref>منابع: الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سیدحسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۹۰ق؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علی، محمدباقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، التذکرة الحمدونیة، محمد بن حسن معروف به ابن حمدون (۵۶۲ق)، تحقیق: احسان عباس - بکر عباس، بیروت، دار صادر، اول، ۱۴۱۷ق؛ تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سیدحسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ دائرة المعارف الشیعیة العامة، محمدحسین بن سلیمان اعلمی حائری (۱۳۹۳ق)، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۱۳ق؛ دیوان البحتری، ولید بن عبید بحتری (۲۸۴ق)، تحقیق: حسن کامل صیرفی، قاهره، دار المعارف، ۱۹۷۲م، الرسائل السیاسیة، عمرو بن بحر معروف به جاحظ (۲۵۵ق)، بیروت، مکتبة الهلال، دوم، ۱۴۲۳ق؛ الفهرست، محمد بن اسحاق معروف به ابن ندیم (۳۸۵ق)، تحقیق و نشر: رضا تجدد، تهران، اول، ۱۳۹۱ق؛ کتاب الوافی بالوفیات، خلیل بن ایبک صفدی (۷۶۴ق)، تحقیق: احمد ارناؤوط - ترکی مصطفی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق؛ کتاب بغداد، احمد بن ابی طاهر معروف به ابن طیفور (۲۸۰ق)، تصحیح: محمد زاهد کوثری، انتشارات سید عزت العطار الحسینی، ۱۳۶۸ق؛ مسند الإمام الرضا علی، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی (معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، اول، ۱۴۰۶ق؛ معجم الأدباء، یاقوت بن عبدالله رومی حموی (۶۲۶ق)، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۱ق؛ معجم المؤلفین، عمر بن رضا کحاله (۱۴۰۸ق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۷ق، المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق.</ref>.<ref>[[مرضیه شریفی|شریفی، مرضیه]]، [[ابراهیم بن اسماعیل بن داود - شریفی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن اسماعیل بن داود»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۲۱.</ref>