مذحج در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←اعلام و رجال مذحج در ابتدای اسلام
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
#'''[[مالک اشتر نخعی]]''': [[مالک بن حارث بن عبدیغوث نخعی]] معروف به اشتر از بزرگترین [[شجاعان]] بود و [[رئیس]] [[قوم]] خود [[نخع]]. [[دوران جاهلیت]] را [[درک]] کرد و پس از [[پذیرش اسلام]] و در پی [[مهاجرت]] قومش به [[کوفه]]، به این [[شهر]] رفت و در آن ساکن شد. او در [[یرموک]] حضور یافت و در این جنگ از ناحیه [[چشم زخم]] برداشت. بدین جهت اشتر لقب گرفت. او از شرکت کنندگان در محاصره [[خانه]] [[عثمان]] بود. در ایام [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}} در جمل و صفین حضور یافت و از سوی [[حضرت]] به [[امارت]] مصر گماشته شد. او بر این قصد بود اما در میانه راه [[مسموم]] و به شهادت رسید. علی{{ع}} درباره‌اش فرمود: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ مَالِكاً فَلَقَدْ كَانَ لِي كَمَا كُنْتَ لِرَسُولِ اللَّهُ}}<ref>زرکلی، الاعلام قاموس تراجم الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ج۵، ص۲۵۹.</ref> مالک را به شجاعی بسیار [[بخشنده]] و عالمی بسیار [[فصیح]] ستوده‌اند.<ref>زرکلی، الاعلام قاموس تراجم الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ج۵، ص۲۵۹.</ref> | #'''[[مالک اشتر نخعی]]''': [[مالک بن حارث بن عبدیغوث نخعی]] معروف به اشتر از بزرگترین [[شجاعان]] بود و [[رئیس]] [[قوم]] خود [[نخع]]. [[دوران جاهلیت]] را [[درک]] کرد و پس از [[پذیرش اسلام]] و در پی [[مهاجرت]] قومش به [[کوفه]]، به این [[شهر]] رفت و در آن ساکن شد. او در [[یرموک]] حضور یافت و در این جنگ از ناحیه [[چشم زخم]] برداشت. بدین جهت اشتر لقب گرفت. او از شرکت کنندگان در محاصره [[خانه]] [[عثمان]] بود. در ایام [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}} در جمل و صفین حضور یافت و از سوی [[حضرت]] به [[امارت]] مصر گماشته شد. او بر این قصد بود اما در میانه راه [[مسموم]] و به شهادت رسید. علی{{ع}} درباره‌اش فرمود: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ مَالِكاً فَلَقَدْ كَانَ لِي كَمَا كُنْتَ لِرَسُولِ اللَّهُ}}<ref>زرکلی، الاعلام قاموس تراجم الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ج۵، ص۲۵۹.</ref> مالک را به شجاعی بسیار [[بخشنده]] و عالمی بسیار [[فصیح]] ستوده‌اند.<ref>زرکلی، الاعلام قاموس تراجم الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ج۵، ص۲۵۹.</ref> | ||
#'''[[ابراهیم بن مالک]]''': [[ابراهیم بن مالک اشتر نخعی مذحجی]] [[فرمانده سپاه]] [[مختار بن عبیده ثقفی]] و [[قاتل]] [[عبید الله بن زیاد]]. <ref>بلاذری، انساب آلاشراف، ج۶، ص۴۲۶</ref> او پس از [[شهادت]] مختار به [[مصعب بن زبیر]] پیوست تا این که در [[جنگ]] با [[سپاهیان]] [[عبدالملک بن مروان]] کشته شد. <ref>بلاذری، انساب آلاشراف، ج۷، ص۹۱-۹۲؛ مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۳۶۲.</ref> عشایر [[آل ابراهیم]] مذحجیه در [[عراق]] از [[نسل]] اویند. <ref>کحاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۲.</ref> | #'''[[ابراهیم بن مالک]]''': [[ابراهیم بن مالک اشتر نخعی مذحجی]] [[فرمانده سپاه]] [[مختار بن عبیده ثقفی]] و [[قاتل]] [[عبید الله بن زیاد]]. <ref>بلاذری، انساب آلاشراف، ج۶، ص۴۲۶</ref> او پس از [[شهادت]] مختار به [[مصعب بن زبیر]] پیوست تا این که در [[جنگ]] با [[سپاهیان]] [[عبدالملک بن مروان]] کشته شد. <ref>بلاذری، انساب آلاشراف، ج۷، ص۹۱-۹۲؛ مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۳۶۲.</ref> عشایر [[آل ابراهیم]] مذحجیه در [[عراق]] از [[نسل]] اویند. <ref>کحاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۲.</ref> | ||
#'''[[هانی بن عروه]]''': [[هانی بن عروه مرادی مذحجی]] را از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}}<ref>محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین{{ع}}، ص۱۳۹ و علی النمازی الشاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۱۳۸.</ref> و [[یار]] [[صدیق]] امیرالمؤمنین علی{{ع}} <ref>محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین{{ع}}، ص۱۳۹. </ref> و از اشراف و بزرگان [[شیعه در کوفه]] گفته‌اند.<ref>خیرالدین زرکلی،ج۸، ص۶۸.</ref> وی [[زعیم]] قبائل [[مذحج]] در [[زمان]] خود و میزبان [[مسلم بن عقیل]] -[[سفیر | #'''[[هانی بن عروه]]''': [[هانی بن عروه مرادی مذحجی]] را از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}}<ref>محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین{{ع}}، ص۱۳۹ و علی النمازی الشاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۱۳۸.</ref> و [[یار]] [[صدیق]] امیرالمؤمنین علی{{ع}} <ref>محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین{{ع}}، ص۱۳۹. </ref> و از اشراف و بزرگان [[شیعه در کوفه]] گفته‌اند.<ref>خیرالدین زرکلی،ج۸، ص۶۸.</ref> وی [[زعیم]] قبائل [[مذحج]] در [[زمان]] خود و میزبان [[مسلم بن عقیل]] - [[سفیر امام حسین]]{{ع}} - در [[کوفه]] بود<ref>ابوحنیفه احمد بن داوود الدینوری، الاخبار الطوال، ص۲۳۳.</ref> و بدین جهت توسط [[عبیدالله بن زیاد]] در بازار کوفه به شهادت رسید. <ref>محمد بن جریر الطبری، تاریخ الأمم و الملوک(تاریخ الطبری)، ج۵، ص۳۷۸-۳۷۹؛ علی بن ابی الکرم ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۲۷-۲۸.</ref> | ||
#'''[[اویس قرنی]]''': او از [[اصحاب]] و حواریان علی{{ع}} است و به فرموده [[رسول خدا]]{{صل}} "خیر التابعین". <ref>شیخ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۱، ص۳۱۵</ref> برخی [[اویس]] را "[[سید]] | #'''[[اویس قرنی]]''': او از [[اصحاب]] و حواریان علی{{ع}} است و به فرموده [[رسول خدا]]{{صل}} "خیر التابعین". <ref>شیخ طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۱، ص۳۱۵</ref> برخی [[اویس]] را "[[سید التابعین]]" گفته‌اند<ref>ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج۲، ص۵۴۴؛ ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۱، ص۲۱۴</ref> و [[نسب]] شریفش را [[أویس بن عامر بن جزء بن مالک بن عمرو بن سعد بن عصوان بن قرن مذحجی مرادی]] دانسته‌اند<ref>هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۳۳۴</ref> و با عباراتی همچون "ذو [[مناقب]] الشهیره" و "سید الزهاد زمانه" ستوده‌اند. <ref>ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۱، ص۲۱۴</ref> او که منزلتی رفیع نزد [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{ع}} برخوردار بود، در [[نبرد صفین]] در کنار علی{{ع}} در حالی که از شدت [[پیکار]] شمشیرش شکسته شده بود و [[سپاه کوفه]] را به [[نبرد]] علیه [[شامیان]] [[تحریض]] می‌کرد، به شهادت رسید. <ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ج۲، ص۳۶۶؛ ابن‌حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۶۲.</ref> | ||
#'''[[کمیل بن زیاد]]''': [[کمیل بن زیاد نخعی مذحجی]] صاحب سِرّ [[امام علی]]{{ع}} و [[راوی]] دعای مشهور [[کمیل]] از امام علی{{ع}}. وی از رؤسای [[شیعه]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۶.</ref> و مردی [[شریف]] و فرامینش در قومش [[مطاع]] بود. <ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۱۷.</ref> | #'''[[کمیل بن زیاد]]''': [[کمیل بن زیاد نخعی مذحجی]] صاحب سِرّ [[امام علی]]{{ع}} و [[راوی]] دعای مشهور [[کمیل]] از امام علی{{ع}}. وی از رؤسای [[شیعه]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۶.</ref> و مردی [[شریف]] و فرامینش در قومش [[مطاع]] بود. <ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۱۷.</ref> | ||
#'''[[عبد الله بن حارث بن جزء]]''': [[عبدالله بن حارث بن جزء بن عبدالله بن معدیکرب زبیدی]] حلیف [[أبی وداعة سهمی]] از [[اصحاب]] و [[راویان]] [[پیامبر]]{{صل}} و از حاضران در [[بدر]]. برخی او را از کشته شدگان [[جنگ]] یمامه گفته‌اند و برخی او را از ساکنان [[مصر]] دانسته‌اند و از [[مرگ]] او در این [[سرزمین]] خبر داده‌اند. <ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۹۹-۱۰۰.</ref> | #'''[[عبد الله بن حارث بن جزء]]''': [[عبدالله بن حارث بن جزء بن عبدالله بن معدیکرب زبیدی]] حلیف [[أبی وداعة سهمی]] از [[اصحاب]] و [[راویان]] [[پیامبر]]{{صل}} و از حاضران در [[بدر]]. برخی او را از کشته شدگان [[جنگ]] یمامه گفته‌اند و برخی او را از ساکنان [[مصر]] دانسته‌اند و از [[مرگ]] او در این [[سرزمین]] خبر داده‌اند. <ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۹۹-۱۰۰.</ref> | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
#'''[[علقمة بن یزید مرادی]]''': او را از اصحاب و وفود کنندگان بر پیامبر{{صل}} گفته‌اند. در [[فتوحات]] مصر حضور یافت و در ایام [[حکومت معاویه]] عهده‌دار [[امارت]] اسکندریه گردید. <ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۸۶.</ref> | #'''[[علقمة بن یزید مرادی]]''': او را از اصحاب و وفود کنندگان بر پیامبر{{صل}} گفته‌اند. در [[فتوحات]] مصر حضور یافت و در ایام [[حکومت معاویه]] عهده‌دار [[امارت]] اسکندریه گردید. <ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۸۶.</ref> | ||
#'''فرزندان [[عمرو بن زهیر جعفی]]''': خولی، هلال، عبدالله و عبیدالله فرزندان عمرو بن زهیر جعفی جملگی به تیره [[بنی‌حریم بن جعفی بن سعد العشیره]] منتسبند. آنان نزد پیامبر{{صل}} [[ایمان]] آوردند و در جنگ بزرگ بدر حضور یافتند. <ref>ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۱۰.</ref> | #'''فرزندان [[عمرو بن زهیر جعفی]]''': خولی، هلال، عبدالله و عبیدالله فرزندان عمرو بن زهیر جعفی جملگی به تیره [[بنی‌حریم بن جعفی بن سعد العشیره]] منتسبند. آنان نزد پیامبر{{صل}} [[ایمان]] آوردند و در جنگ بزرگ بدر حضور یافتند. <ref>ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۱۰.</ref> | ||
#'''[[ | #'''[[عبدالرحمن بن ملجم مرادی]]''': از حاضران در [[فتح مصر]] بود و به جهت آنکه از قراء [[قرآن]] و [[اهل فقه]] بود به دستور [[عمرو بن عاص]] در [[مصر]] ساکن گردید. [[عمر بن خطاب]] طی نامه‌ای از عمرو بن عاص خواست تا منزلی را برای [[عبدالرحمن بن مُلْجَم]] نزدیک [[مسجد]] [[تدارک]] ببیند تا او به [[مردم]] قرآن بیاموزد. مدتی بعد، [[ابن‌ملجم]] در جرگه [[خوارج]] درآمد و [[علی بن أبی طالب]]{{ع}} را به [[شهادت]] رساند. <ref>سمعانی، الانساب، ج۳، ص۲۵-۲۶.</ref> | ||
#'''[[زیاد بن نضر بن بشر بن مالک بن دیان]]''': از اشراف و بزرگان بود و در تمام جنگ‌های علی بن أبی طالب{{ع}} همراه ایشان حضور داشت. [[حضرت]] او را در [[جنگ صفین]] بر مقدمه [[سپاه]] گماشت. <ref>هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ۲۷۲.</ref> | #'''[[زیاد بن نضر بن بشر بن مالک بن دیان]]''': از اشراف و بزرگان بود و در تمام جنگ‌های علی بن أبی طالب{{ع}} همراه ایشان حضور داشت. [[حضرت]] او را در [[جنگ صفین]] بر مقدمه [[سپاه]] گماشت. <ref>هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ۲۷۲.</ref> | ||
#'''[[أُذینة بن نضر]]''': او را از اشراف [[شام]] گفته‌اند. <ref>هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ۲۷۲.</ref> | #'''[[أُذینة بن نضر]]''': او را از اشراف [[شام]] گفته‌اند. <ref>هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ۲۷۲.</ref> | ||