امامت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←کاربردهای امام در قرآن
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
# این واژه به صورت مطلق به [[کار]] رفته که اگر جهت خاصی از [[هدایت]] و [[ضلالت]] در آن منظور باشد، باید با قرینه و قید و صفات و ویژگی‌ها مشخص شود؛ | # این واژه به صورت مطلق به [[کار]] رفته که اگر جهت خاصی از [[هدایت]] و [[ضلالت]] در آن منظور باشد، باید با قرینه و قید و صفات و ویژگی‌ها مشخص شود؛ | ||
# از آنجا که [[هدف خلقت انسان]] و [[نزول قرآن]]، هدایت و [[سعادت انسان]] در سایه [[اطاعت]] و [[پیروی]] از [[پیشوا]] و امام است، با برشمردن ویژگی‌های [[امامان]] و [[پیشوایان باطل]]، [[لزوم]] [[اقتدا]] به [[پیشوایان حق]] را ضروری می‌سازد<ref>رک: جمعی از نویسندگان، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص۲۴۴؛ [[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی ۵]]، ص۳۲.</ref>. | # از آنجا که [[هدف خلقت انسان]] و [[نزول قرآن]]، هدایت و [[سعادت انسان]] در سایه [[اطاعت]] و [[پیروی]] از [[پیشوا]] و امام است، با برشمردن ویژگی‌های [[امامان]] و [[پیشوایان باطل]]، [[لزوم]] [[اقتدا]] به [[پیشوایان حق]] را ضروری می‌سازد<ref>رک: جمعی از نویسندگان، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص۲۴۴؛ [[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی ۵]]، ص۳۲.</ref>. | ||
======[[ویژگی‌های امام]] [[حق]]====== | |||
======[[ویژگی‌های امام]] [[باطل]]====== | |||
# '''[[دعوت]] به سوی [[آتش]]:''' مهم‌ترین ویژگی [[امامت]] باطل دعوت به سوی آتش است: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ}}<ref>«و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا می‌خوانند» سوره قصص، آیه ۴۱.</ref>، مراد از فرا [[خواندن]] به آتش، دعوت به [[معصیت]] و [[کفر]] و افعالی است که [[استحقاق]] [[عذاب]] [[جهنم]] و آتش را در پی دارد<ref>مجمع‌البیان، ج۷، ص۳۲۹؛ المیزان، ج۱۶، ص۳۸؛ کنزالدقائق، ج۱۰، ص۷۳.</ref>. | |||
# '''[[پیمان شکنی]] و [[طعن]] در [[دین]]:''' ویژگیِ دیگرِ [[امامان]] باطل، [[پیمان‌شکنی]] و طعن در دین و ازاین‌رو [[پیکار]] با آنها لازم است: {{متن قرآن|وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَا أَيْمَانَ لَهُمْ}}<ref>«و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند» سوره توبه، آیه ۱۲.</ref>. | |||
افزون بر این، امامان باطل پس از مرگشان در [[دنیا]] به [[لعنت الهی]] گرفتار می‌شوند و در [[قیامت]] کسی آنان را [[یاری]] نمی‌کند و در آنجا از [[زشت]] چهرگان خواهند بود: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يُنْصَرُونَ وَأَتْبَعْنَاهُمْ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِينَ}}<ref>«و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا می‌خوانند و روز رستخیز یاری نخواهند شد و در این جهان، لعنتی بدرقه آنان کردیم و در روز رستخیز، آنان از زشت چهرگانند» سوره قصص، آیه ۴۱ ـ ۴۲.</ref>. | |||
نکتۀ قابل توجه آنکه [[خداوند]] در [[قرآن]] میان [[امام]] و پیروانش سنخیت برقرار کرده است و فرموده: {{متن قرآن|يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ}}<ref>«روزی که هر دسته‌ای را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.</ref> و یا در مورد [[فرعونیان]] (که [[گمراه]] و [[جهنمی]] بودند) فرموده: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ}}<ref>«و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا می‌خوانند» سوره قصص، آیه ۴۱.</ref> و در باب امامان [[هدایت]] فرموده: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا}}<ref>«برخی از آنان را پیشوایانی گماردیم که به فرمان ما (مردم را) رهنمایی می‌کردند» سوره سجده، آیه ۲۴.</ref>، از این [[آیات]] روشن می‌شود که امامت در قرآن، به تعبیر دیگری به دو قسم امامت [[شیطان]] و [[طاغوت]] که [[امت]] و پیروانشان را به سوی جهنم سوق می‌دهند و [[امامت الهی]] که [[پیروان]] خودشان را به طرف [[کمال]] و [[سعادت]] و [[بهشت]] هدایت می‌نمایند؛ تقسیم می‌شود. خداوند این دو قسم [[رهبری]] را در [[آیه]] ۲۵۷ [[سوره بقره]] بیان فرموده: {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد اما سروران کافران، طاغوت‌هایند که آنها را از روشنایی به سوی تیرگی‌ها بیرون می‌کشانند؛ آنان دمساز آتشند، آنها در آن جاودانند» سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref>.<ref>[[محمد رضا مصطفی‌پور|مصطفی‌پور، محمد رضا]]، [[امامت (مقاله)|مقاله «امامت»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴]]، ج۴.</ref> | |||
====اصطلاح امامت در کتب کلامی==== | ====اصطلاح امامت در کتب کلامی==== | ||