روز شمار فتنه سقیفه: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-\n{{امامت}} +{{امامت}})) |
(←مقدمه) |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = سقیفه بنی ساعده | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
'''روز شمار فتنه سقیفه''' حوادث تلخی را که در روزهای آخر عمر [[ | '''[[روز شمار فتنه سقیفه]]''' حوادث تلخی را که در روزهای آخر [[عمر]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و چند [[روز]] پس از رحلت او در [[مدینه]] واقع شد و سیاست‌بازان [[سقیفه]]، امام حق و پیشوای [[نور]] را کنار زدند و [[اهل بیت]] را از جایگاه خود دور ساخته و وصایای [[رسول خدا]]{{صل}} را نادیده گرفتند، می‌توان "فتنۀ سقیفه" نام نهاد. | ||
== مقدمه == | |||
[[سیر]] آن دو هفته به صورت زیر بود:<ref>برگرفته و تلخیص از «جواهر التاریخ» علی الکورانی (دار الهدی)، ج ۱ ص۱۶۷ تا ۱۷۵.</ref> | |||
# روز یک‌شنبه (۲۷ صفر ۱۱ هجری) [[عایشه]] و [[حفصه]] در حالی که [[پیامبر]] بیهوش بود، به آن حضرت دوایی خوراندند که به بدتر شدن حال پیامبر انجامید و روز دوشنبه [[وفات]] نمود. | |||
# تعدادی از افراد، از جمله [[ابوبکر]] و عمر از پیوستن به [[سپاه اسامه]] [[سرپیچی]] کردند و بعضی از آنان هم که رفته بودند، روز یک‌شنبه به مدینه برگشتند. | |||
# بعدازظهر دوشنبه تا صبح سه‌شنبه، علی{{ع}} مشغول تجهیز و [[غسل]] و کفن پیامبر بود. [[مسلمانان]] [[اجازه]] یافتند از ظهر تا عصر سه‌شنبه، تک‌تک بر پیامبر [[نماز]] بخوانند، و عصر همان روز بر علی{{ع}} فشار آوردند که [[بیعت]] کند، وگرنه به خانه‌اش هجوم می‌آورند. | |||
# یکی دو [[ساعت]] پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}}، [[قریش]] و کسانی از [[اوس و خزرج]] در سقیفه جمع شدند و گفتگوها برای [[انتخاب خلیفه]] آغاز شد. در نهایت، حاضران با ابوبکر[[بیعت]] کردند. | |||
# [[سعد بن عباده]]، با حالت [[بیماری]] که داشت، نسبت به [[انتخابات]] سقیفه [[اعتراض]] کرد، امّا مورد هجوم و [[دشنام]] قرار گرفت و هوادارانش او را به [[خانه]] بردند. سقیفه پایگاه [[سلطه]] و [[برنامه‌ریزی]] برای سرکوب مخالفان شد. | |||
# ابوبکر، عمر و دیگر افراد [[قریش]] و باند سقیفه، جنازۀ پیامبر را برای دودمانش واگذاشتند و درپی تحکیم پایه‌های [[قدرت]] خود بودند. | |||
# روز دوّم، همراهان ابوبکر و عمر، با [[سلاح]] و سروصدا ابوبکر را به [[مسجد پیامبر]] آوردند و با نیروی [[اسلحه]] و [[تهدید]]، از افراد خواستند [[بیعت]] کنند. [[ابوبکر]] بر [[منبر]] نشست، عدّه‌ای بیعت کردند، ابوبکر [[نماز]] [[مغرب]] را با آنان خواند، و بی‌آنکه خانۀ [[پیامبر]] را دیدار کنند و بر جنازه‌اش نماز بخوانند، ابوبکر به [[سقیفه]] برگشت. | |||
# شب چهارشنبه، پس از نیمه‌شب، علی{{ع}} بر جنازۀ پیامبر نماز خواند و [[بنی هاشم]] و بعضی از [[انصار]] در مراسم دفن آن حضرت شرکت داشتند و هیچ‌یک از سران قریش و [[طلقاء]] حضور نداشتند. | |||
# شب پنج‌شنبه، [[امیر المؤمنین]]، همراه [[فاطمه]] و حسنین{{عم}} به در خانه‌های انصار رفتند و از آنان خواستند که به بیعت و عهدی که با پیامبر بسته بودند که از او و خاندانش [[دفاع]] و [[یاری]] کنند [[وفا]] کنند. چهل و چهار نفر پاسخ مساعد دادند. حضرت از آنان خواست که فردا با سرهای تراشیده و آمادۀ [[شهادت]] نزد او بیایند، جز چهار نفر نیآمدند. [[شب جمعه]] و [[شنبه]] باز هم در خانه‌های [[مردم]] رفت امّا جز همان چهار نفر ([[مقداد]]، [[عمّار]]، [[ابوذر]]، و [[سلمان]]) نیآمدند. | |||
# [[قدرت]] [[حاکم]] در این مدّت، کسانی را نزد [[اسامه]] و [[سپاه]] او فرستاد که از اردوگاه به [[مدینه]] بیایند و با ابوبکر[[بیعت]] کنند. اسامه می‌گفت: وقتی پیامبر درگذشت، من فرمانده ابوبکر بودم، او هنوز سرباز تحت [[فرمان]] من است و حاضر نبود برگردد و بیعت کند. | |||
# [[قریش]]، از [[بیم]] آنکه علی{{ع}} قدرت یابد و بر ضدّ آنان اقدام کند، پیاپی کسانی را نزد آن حضرت می‌فرستادند و می‌خواستند که به سقیفه آید و بیعت کند. حضرت هم عذر می‌آورد که مشغول مراسم پس از دفن پیامبر و [[جمع‌آوری قرآن]] هستم. امّا فشار زیاد شد و مسلّحانه به [[خانه]] هجوم آوردند و علی{{ع}} را دست بسته به سقیفه بردند. امیر المؤمنین آنجا با [[اقتدار]] تمام با آنان بحث و [[احتجاج]] کرد، آن [[روز]] او را واگذاشتند و این هجوم اول به خانۀ علی و [[فاطمه زهرا]]{{عم}} بود که احتمالا چهارشنبه یا پنج‌شنبه بود. | |||
# دوازده نفر از [[مهاجرین]] و انصار، هماهنگ شدند که در نخستین جمعۀ پس از [[وفات پیامبر]]، در [[مسجد]] حاضر شوند و بر ضدّ [[غصب خلافت]] حرف بزنند و وصایای [[رسول خدا]]{{صل}} را در [[روز غدیر]] یادآوری کنند. آنان عبارت بودند از: [[خالد بن سعید]]، [[سلمان]]، [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[عمار یاسر]]، بریدۀ اسلمی، [[ابو الهیثم بن تیهان]]، [[سهل بن حنیف]]، [[عثمان بن حنیف]]، [[خزیمة بن ثابت]]، [[ابی بن کعب]]، [[ابو ایوب انصاری]] (و به قولی: [[ابن مسعود]]). وقتی [[ابوبکر]] به [[منبر]] رفت، تصمیم داشتند او را از منبر پایین بکشند، امّا چون با [[حضرت علی]]{{ع}} [[مشورت]] کردند، [[امام]] آن را [[صلاح]] ندانست و به زیانشان ارزیابی کرد، امّا فرمود: هرکدامتان آنچه را از [[پیامبر]] شنیده‌اید، بیان کنید تا [[حجت]] تمام باشد. آنان یکایک برخاستند، شنیده‌های خود را دربارۀ [[امیر المؤمنین]] و [[خلافت]] او یادآور شدند و ابوبکر را مورد توبیخ و ملامت قرار دادند و به [[تقوا]] و [[خداترسی]] [[دعوت]] کردند. | |||
# هجوم دوم به خانۀ علی{{ع}} و آسیب رساندن به [[حضرت زهرا]]{{عم}} و سقط جنین آن حضرت، پس از این واقعۀ مسجد و [[احتجاج]] [[اصحاب]] بود، که علی{{ع}} را به [[سقیفه]] کشاندند و [[تهدید]] کردند که اگر [[بیعت]] نکند او را می‌کشند. | |||
# درپی تأثیر سخنان و [[احتجاجات]] آن دوازده [[صحابی]] که موجی بر ضدّ توطئۀ سقیفه برانگیخت و ابوبکر پاسخی نداشت، سه [[روز]] در [[خانه]] ماند، ولی [[عمر]] و دیگران او را [[سرزنش]] کردند و دوباره تحریک کردند که بر سر کار بیاید و خلافت را ادامه دهد. | |||
# جمعۀ دوم پس از وفات پیامبر، حضرت علی{{ع}} در [[مسجد مدینه]] خطبۀ معروف به "خطبۀ وسیله" را خواند و با اهل سقیفه [[احتجاج]] کرد و از [[حق]] خلافت خود و جایگاه اهل بیت [[دفاع]] نمود. | |||
# پس از قضایای سقیفه و [[غصب فدک]] و فشار [[اقتصادی]] به [[اهل بیت]]، حضرت زهرا{{عم}} به مسجد مدینه آمد و در حضور [[مهاجران]] و [[انصار]]، آن خطبۀ معروف را در نقد عملکرد [[غاصبان خلافت]] و [[فدک]] ایراد کرد و آنان را [[رسوا]] ساخت. | |||
# حادثۀ [[کتک زدن]] [[حضرت زهرا]]{{عم}} توسط [[عمر]] در کوچه، باید یکی دو [[روز]] پس از خطبۀ آن حضرت باشد که جداگانه پیش [[ابوبکر]] رفت و با او [[احتجاج]] کرد، ابوبکر دستخطی نوشت که فدک را به او برگردانند. عمر فهمید، در راه خود را به حضرت زهرا{{عم}} رساند و او را کتک زد و نامه را از او گرفت و پاره کرد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۸۵.</ref>. | |||
== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
# | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:سقیفه بنی ساعده]] | |||
[[رده: | |||
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | [[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | ||