جنگ در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←آغاز کردن نبرد از دشمنان نزدیک تر
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
[[خداوند]] در [[آیه]] ۱۰۲ [[نساء]] / ۴ مسلمانان را به [[هشیاری]] و مراقبت از خود و نیز تجهیزات جنگی در هنگام [[نماز]] و گماردن [[نگهبان]] در سفرهای جنگی [[مأمور]] می‌کند: «واِذَا کُنتَ فیهِم فَاَقَمتَ لَهُمُ الصَّلوةَ فَلتَقُم طَـائفَةٌ مِنهُم مَعَکَ و لیَأخُذوا اَسلِحَتَهُم فَاِذا سَجَدوا فَلیَکونوا مِن وَرائکُم... ولیَأخُذوا حِذرَهُم واَسلِحَتَهُم». علت این امر، جلوگیری از [[هجوم]] ناگهانی [[دشمن]] در هنگام [[غافل]] شدن نیروهای خودی از ابزار [[جنگی]] و مواد غذایی است: «ودَّ الَّذینَ کَفَروا لَوتَغفُلونَ عَن اَسلِحَتِکُم واَمتِعَتِکُم فَیَمیلونَ عَلَیکُم مَیلَةً واحِدَةً». ([[نساء]] / ۴، ۱۰۲) <ref>جامع‌البیان، ج ۵، ص۳۵۱؛ روح المعانی، ج ۵، ص۱۳۶.</ref> [[آیه]] ۷۱ نساء / ۴ که [[لزوم]] [[مراقبت]] و [[هشیاری]] را قبل از حرکت نیروها به سوی دشمن گوشزد کرده نیز می‌تواند بر موضوع مورد بحث دلالت داشته باشد. در برخی [[احادیث]] نیز [[مسلمانان]] به همراه داشتن [[اسلحه]] به طور دائمی <ref>دعائم‌الاسلام، ج ۱، ص۳۷۱؛ جامع احادیث الشیعه، ج ۱۳، ص۱۲۱.</ref> و نیز گماردن [[نگهبان]] بر قله کوه‌ها و تپه‌ها برای جلوگیری از [[نفوذ]] دشمن توصیه شده‌اند. <ref>نهج‌البلاغه، ص۱۲ - ۱۳، نامه ۱۱؛ نهج‌السعاده، ج ۴، ص۲۳۷.</ref> | [[خداوند]] در [[آیه]] ۱۰۲ [[نساء]] / ۴ مسلمانان را به [[هشیاری]] و مراقبت از خود و نیز تجهیزات جنگی در هنگام [[نماز]] و گماردن [[نگهبان]] در سفرهای جنگی [[مأمور]] می‌کند: «واِذَا کُنتَ فیهِم فَاَقَمتَ لَهُمُ الصَّلوةَ فَلتَقُم طَـائفَةٌ مِنهُم مَعَکَ و لیَأخُذوا اَسلِحَتَهُم فَاِذا سَجَدوا فَلیَکونوا مِن وَرائکُم... ولیَأخُذوا حِذرَهُم واَسلِحَتَهُم». علت این امر، جلوگیری از [[هجوم]] ناگهانی [[دشمن]] در هنگام [[غافل]] شدن نیروهای خودی از ابزار [[جنگی]] و مواد غذایی است: «ودَّ الَّذینَ کَفَروا لَوتَغفُلونَ عَن اَسلِحَتِکُم واَمتِعَتِکُم فَیَمیلونَ عَلَیکُم مَیلَةً واحِدَةً». ([[نساء]] / ۴، ۱۰۲) <ref>جامع‌البیان، ج ۵، ص۳۵۱؛ روح المعانی، ج ۵، ص۱۳۶.</ref> [[آیه]] ۷۱ نساء / ۴ که [[لزوم]] [[مراقبت]] و [[هشیاری]] را قبل از حرکت نیروها به سوی دشمن گوشزد کرده نیز می‌تواند بر موضوع مورد بحث دلالت داشته باشد. در برخی [[احادیث]] نیز [[مسلمانان]] به همراه داشتن [[اسلحه]] به طور دائمی <ref>دعائم‌الاسلام، ج ۱، ص۳۷۱؛ جامع احادیث الشیعه، ج ۱۳، ص۱۲۱.</ref> و نیز گماردن [[نگهبان]] بر قله کوه‌ها و تپه‌ها برای جلوگیری از [[نفوذ]] دشمن توصیه شده‌اند. <ref>نهج‌البلاغه، ص۱۲ - ۱۳، نامه ۱۱؛ نهج‌السعاده، ج ۴، ص۲۳۷.</ref> | ||
===[[آغاز کردن نبرد]] از [[دشمنان]] نزدیک تر=== | ===[[آغاز کردن نبرد]] از [[دشمنان]] نزدیک تر=== | ||
لازم است [[نبرد]] را از دشمنان نزدیک آغاز کرد: | لازم است [[نبرد]] را از دشمنان نزدیک آغاز کرد: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! با کافرانی که نزدیک شمایند جنگ کنید و باید در شما صلابت بیابند و بدانید که خداوند با پرهیزگاران است» سوره توبه، آیه ۱۲۳.</ref>؛ زیرا آنان خطر بیشتری دارند و اطلاعات نیروهای خودی از امکانات آنان بیشتر است و [[جنگ]] با آنان نیز هزینه کمتری در بردارد. <ref>نمونه، ج ۸، ص۱۹۶ ـ ۱۹۷.</ref> افزون بر این، پرداختن به دشمنان دوردست، [[فرصت]] هجوم به [[سرزمین]] خودی را برای دشمن نزدیک فراهم می‌کند،<ref>المغنی، ج ۱۰، ص۳۷۲ - ۳۷۳؛ منتهی‌المطلب، ج ۲، ص۹۰۷.</ref> مگر آنکه دشمن دورتر خطرناک‌تر و جنگ با آنان [[اولویت]] داشته باشد. <ref>تذکرة الفقهاء، ج ۱، ص۴۰۵؛ مسالک الافهام، ج ۳، ص۲۲.</ref> | ||
=== [[قاطعیت]] و [[صلابت]] در جنگ=== | === [[قاطعیت]] و [[صلابت]] در جنگ=== | ||
شرط [[موفقیت]] در جنگ، [[رویارویی]] قاطعانه و شدید با دشمن است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! با کافرانی که نزدیک شمایند جنگ کنید و باید در شما صلابت بیابند و بدانید که خداوند با پرهیزگاران است» سوره توبه، آیه ۱۲۳.</ref>.<ref>جامع‌البیان، ج ۱۱، ص۹۶؛ مجمع البیان، ج ۵، ص۱۴۵؛ الصافی، ج ۲، ص۳۹۰.</ref> یکی از اهداف چنین برخوردی آن است که حامیان دشمن، [[عبرت]] بگیرند و از [[دشمنی]] با مسلمانان یا [[حمله]] به آنان دست بردارند: {{متن قرآن|فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«پس چون در جنگ بر آنان دست یافتی با (تار و مار کردن) آنها، کسانی را که در پس ایشانند پراکنده ساز! باشد که در یاد گیرند» سوره انفال، آیه ۵۷.</ref>.<ref>مجمع‌البیان، ج ۴، ص۴۸۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۱۵، ص۱۸۲ - ۱۸۳.</ref> | شرط [[موفقیت]] در جنگ، [[رویارویی]] قاطعانه و شدید با دشمن است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! با کافرانی که نزدیک شمایند جنگ کنید و باید در شما صلابت بیابند و بدانید که خداوند با پرهیزگاران است» سوره توبه، آیه ۱۲۳.</ref>.<ref>جامع‌البیان، ج ۱۱، ص۹۶؛ مجمع البیان، ج ۵، ص۱۴۵؛ الصافی، ج ۲، ص۳۹۰.</ref> یکی از اهداف چنین برخوردی آن است که حامیان دشمن، [[عبرت]] بگیرند و از [[دشمنی]] با مسلمانان یا [[حمله]] به آنان دست بردارند: {{متن قرآن|فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ}}<ref>«پس چون در جنگ بر آنان دست یافتی با (تار و مار کردن) آنها، کسانی را که در پس ایشانند پراکنده ساز! باشد که در یاد گیرند» سوره انفال، آیه ۵۷.</ref>.<ref>مجمع‌البیان، ج ۴، ص۴۸۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۱۵، ص۱۸۲ - ۱۸۳.</ref> | ||