پرش به محتوا

برهان تمانع در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==جستارهای وابسته== +== جستارهای وابسته ==))
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
خط ۱۴: خط ۱۴:
*پس از این سه مقدمه، می‌‌گوییم: اگر دو واجب‌الوجود یا بیشتر وجود داشته باشند، به [[حکم]] مقدمه اول باید به این موجود [[افاضه]] وجود شود. پس، از طرف همه واجب‌ها باید به او [[افاضه]] وجود شود و به [[حکم]] مقدمه دوم و سوم، وجود هر معلول و انتساب آن معلول به علتش یکی است. پس در ایجاد، مستلزم دو وجود است و چون معلول مورد نظر، امکان وجود واحد بیش ندارد، بنابراین امکان انتساب به واحد ندارد. در این صورت، انتساب معلول به یکی از واجب‌ها، نه [[واجب]] دیگر، با اینکه هیچ امتیاز و رجحانی علی‌الفرض میان آنها نیست، ترجح [[بلا]] مرجح است. این نیز محال است؛ زیرا فرض این است که چیزی که امکان وجود یافته و شرایط وجودش محقق شده است، یکی بیش نیست و اگر فرض کنیم امکان وجودهای متعدد در کار است، درباره هر یک از آنها این اشکال وجود دارد؛ یعنی هر واحد از آن متعددها باید متعدد شود و هر یک از این متعددها نیز باید متعدد شود، تا بی‌نهایت و هرگز به واحدهایی که متعدد نشوند، منتهی نگردد. نتیجه اینکه هیچ چیز وجود پیدا نکند، و [[جهان]] نیست و نابود شود<ref>مطهری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۵، ص۱۵۵ - ۱۵۳؛ صدرالمتألهین شیرازی، فی المبدأ و المعاد، ص۱۴.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۶۳-۶۴.</ref>.
*پس از این سه مقدمه، می‌‌گوییم: اگر دو واجب‌الوجود یا بیشتر وجود داشته باشند، به [[حکم]] مقدمه اول باید به این موجود [[افاضه]] وجود شود. پس، از طرف همه واجب‌ها باید به او [[افاضه]] وجود شود و به [[حکم]] مقدمه دوم و سوم، وجود هر معلول و انتساب آن معلول به علتش یکی است. پس در ایجاد، مستلزم دو وجود است و چون معلول مورد نظر، امکان وجود واحد بیش ندارد، بنابراین امکان انتساب به واحد ندارد. در این صورت، انتساب معلول به یکی از واجب‌ها، نه [[واجب]] دیگر، با اینکه هیچ امتیاز و رجحانی علی‌الفرض میان آنها نیست، ترجح [[بلا]] مرجح است. این نیز محال است؛ زیرا فرض این است که چیزی که امکان وجود یافته و شرایط وجودش محقق شده است، یکی بیش نیست و اگر فرض کنیم امکان وجودهای متعدد در کار است، درباره هر یک از آنها این اشکال وجود دارد؛ یعنی هر واحد از آن متعددها باید متعدد شود و هر یک از این متعددها نیز باید متعدد شود، تا بی‌نهایت و هرگز به واحدهایی که متعدد نشوند، منتهی نگردد. نتیجه اینکه هیچ چیز وجود پیدا نکند، و [[جهان]] نیست و نابود شود<ref>مطهری، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۵، ص۱۵۵ - ۱۵۳؛ صدرالمتألهین شیرازی، فی المبدأ و المعاد، ص۱۴.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۶۳-۶۴.</ref>.


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش