دلایل قایلان به تام بودن علم معصوم چیستند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
دلایل قایلان به تام بودن علم معصوم چیستند؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۲۵
، ۲۳ دسامبر ۲۰۱۷بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]''' در مقاله ''«[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید علی هاشمی ۱|سید علی هاشمی]]''' در مقاله ''«[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«برخی از بابهای موجود در کتابهای روایی، ظهور در کامل بودن علوم ائمه دارند. مهمترین این ابواب عبارتاند از: | ::::::«برخی از بابهای موجود در کتابهای روایی، ظهور در کامل بودن علوم ائمه دارند. مهمترین این ابواب عبارتاند از: | ||
:::::# '''خزانهداری علوم خداوند:''' مرحوم [[کلینی]] در الکافی، بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%| | :::::# '''خزانهداری علوم خداوند:''' مرحوم [[کلینی]] در الکافی، بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أَنَّ الْأَئِمَّةَ وُلَاةُ أَمْرِ اللهِ وَ خَزَنَةُ عِلْمِه»}}<ref>«همانا امام معصوم{{عم}} سرپرستان امر خداوند متعال و گنجینههای علم او میباشند».</ref> گشوده و در آن شش روایت را آورده است که روایات ۴، ۵ و ۶ این باب، دارای سند صحیح و روایت دوم موثق است. محتوای کلی این روایات این است که [[ائمه]]{{عم}} پس از [[رسول خدا]]{{صل}} خزانهداران علوم خداوند هستند. مرحوم صفار در بصائر الدرجات نیز بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أنهم خزان الله فی السماء و الأرض علی علمه»}}<ref>«همانا ایشان گنجینه های علم خداوند متعال در آسمان و زمین می باشند».</ref> گشوده و در آن ۱۶ روایت در این موضوع نقل کرده است. روایات این باب مستفیضاند. مجموعه روایات این دو منبع مهم، موجب اطمینان به محتوای کلی این روایات میشوند. (...) | ||
:::::#'''[[رابطه علمالکتاب با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|بهرهمندی از علم الکتاب:]]''' خداوند در قرآن از کسی که نزد او علم الکتاب است، به عنوان شاهدی بر درستی [[نبوت]] [[رسول خدا]]{{صل}} یاد شده است: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۳ سوره رعد علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ]]}}﴾}} <ref> و کافران میگویند: تو فرستاده (خداوند) نیستی؛ بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس؛ سوره رعد، آیه: ۴۳.</ref> برخی اندیشهوران، آیه یادشده را اینگونه تفسیر کردهاند که مراد از «الکتاب»، همان لوح محفوظ یا کتاب مبین است. سرچشمه همه دانشها لوح محفوظ است که از آن با نامهای دیگری مانند «کتاب مکنون»، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أُمُّ الْكِتَابِ}}﴾}}<ref> سوره رعد، آیه: ۳۹.</ref> و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِمَامٍ مُبِينٍ }}﴾}}<ref> سوره یس، آیه: ۱۲.</ref> نیز در قرآن کریم یاد شده است. بنابراین تفسیر، صاحب علم الکتاب به تمام حقایق هستی دسترسی دارد. در روایات مستفیضی، ائمه صاحب «علم الکتاب» معرفی شدهاند. این تفسیر، تأیید کننده تام بودن علوم ائمه است. | :::::#'''[[رابطه علمالکتاب با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|بهرهمندی از علم الکتاب:]]''' خداوند در قرآن از کسی که نزد او علم الکتاب است، به عنوان شاهدی بر درستی [[نبوت]] [[رسول خدا]]{{صل}} یاد شده است: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۳ سوره رعد علم غیب غیر خدا را اثبات میکند؟ (پرسش)|وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ]]}}﴾}}<ref> و کافران میگویند: تو فرستاده (خداوند) نیستی؛ بگو: میان من و شما خداوند و کسی که دانش کتاب نزد اوست، گواه بس؛ سوره رعد، آیه: ۴۳.</ref> برخی اندیشهوران، آیه یادشده را اینگونه تفسیر کردهاند که مراد از «الکتاب»، همان لوح محفوظ یا کتاب مبین است. سرچشمه همه دانشها لوح محفوظ است که از آن با نامهای دیگری مانند «کتاب مکنون»، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أُمُّ الْكِتَابِ}}﴾}}<ref> سوره رعد، آیه: ۳۹.</ref> و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِمَامٍ مُبِينٍ }}﴾}}<ref> سوره یس، آیه: ۱۲.</ref> نیز در قرآن کریم یاد شده است. بنابراین تفسیر، صاحب علم الکتاب به تمام حقایق هستی دسترسی دارد. در روایات مستفیضی، ائمه صاحب «علم الکتاب» معرفی شدهاند. این تفسیر، تأیید کننده تام بودن علوم ائمه است. | ||
:::::#'''آگاهی از تمام معارف قرآن:''' در برخی روایات، برای قرآن ظاهر و باطنی معرفی شده است که باطن آن نیز درجات و مراتب گوناگونی دارد. در کافی بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|« أَنَّهُ لَمْ یَجْمَعِ الْقُرْآنَ کُلَّهُ إِلَّا الْأَئِمَّةُ وَ أَنَّهُمْ یَعْلَمُونَ عِلْمَهُ کُلَّه»}} آمده است . در این باب، شش روایت نقل شده است که روایت اول و ششم آن دارای سند صحیحاند. در بصائر نیز بابی با نام {{عربی|اندازه=150%|«أن عندهم جمیع القرآن الذی أنزل علی رسول الله»}} وجود دارد. (...) | :::::#'''آگاهی از تمام معارف قرآن:''' در برخی روایات، برای قرآن ظاهر و باطنی معرفی شده است که باطن آن نیز درجات و مراتب گوناگونی دارد. در کافی بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|« أَنَّهُ لَمْ یَجْمَعِ الْقُرْآنَ کُلَّهُ إِلَّا الْأَئِمَّةُ وَ أَنَّهُمْ یَعْلَمُونَ عِلْمَهُ کُلَّه»}}<ref>«همانا تمام قرآن کریم را کسی جمع آوری ننمود، مگر امامان معصوم{{عم}} و همانا ایشان نسبت به تمام علم قرآن کریم آگاه می باشند».</ref> آمده است . در این باب، شش روایت نقل شده است که روایت اول و ششم آن دارای سند صحیحاند. در بصائر نیز بابی با نام {{عربی|اندازه=150%|«أن عندهم جمیع القرآن الذی أنزل علی رسول الله»}}<ref>«نزد ایشان تمام قرآنی که بر پیامبر اکرم نازل شد وجود دارد».</ref> وجود دارد. (...) | ||
:::::#'''[[رابطه روح یا روح القدس با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|تأیید علمی روح القدس]]''': در بصائر الدرجات، بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أن روح القدس یتلقاهم إذ احتاجوا إلیه»}} آمده و در آن روایاتی با این محتوا نقل شده است که اگر ائمه از مسئلهای آگاه نباشند، [[روح القدس]] علمِ آن را به آنان میدهد. (...) | :::::#'''[[رابطه روح یا روح القدس با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|تأیید علمی روح القدس]]''': در بصائر الدرجات، بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أن روح القدس یتلقاهم إذ احتاجوا إلیه»}}<ref>«زمانی که نیازمند روح القدس گردند خود او با ایشان ملاقات میکند».</ref> آمده و در آن روایاتی با این محتوا نقل شده است که اگر ائمه از مسئلهای آگاه نباشند، [[روح القدس]] علمِ آن را به آنان میدهد. (...) | ||
:::::#'''[[آیا علم به گذشته و حال و آینده علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|علم به همه امور گذشته و آینده]]''': در کافی بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أَنَّ الْأَئِمَّةَ یَعْلَمُونَ عِلْمَ مَا کَانَ وَ مَا یَکُونُ، وَ أَنَّهُ لَایَخْفی عَلَیْهِمُ الشَّیْءُ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیْهِم»}} آمده است. در روایات این باب، این مسئله مطرح شده است که ائمه از همه امور گذشته و آینده آگاهاند. (...) | :::::#'''[[آیا علم به گذشته و حال و آینده علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|علم به همه امور گذشته و آینده]]''': در کافی بابی با عنوان {{عربی|اندازه=150%|«أَنَّ الْأَئِمَّةَ یَعْلَمُونَ عِلْمَ مَا کَانَ وَ مَا یَکُونُ، وَ أَنَّهُ لَایَخْفی عَلَیْهِمُ الشَّیْءُ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیْهِم»}}<ref>«همانا امامان معصوم{{عم}} نسبت به علم گذشته و علم آینده آگاه میباشند، و اینکه هیچ چیزی بر ایشان{{عم}} پوشیده نخواهد ماند».</ref> آمده است. در روایات این باب، این مسئله مطرح شده است که ائمه از همه امور گذشته و آینده آگاهاند. (...) | ||
:::::#'''[[آیا علم به عجایب یا راههای آسمان و زمین علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|داشتن علوم آسمانها و زمین:]]''' در بصائر الدرجات بابی با نام {{عربی|اندازه=150%|«ما لا یحجب من الأئمة شیء من أمر و إن عندهم جمیع ما یحتاج إلیه الأمر»}} آمده است. (...) | :::::#'''[[آیا علم به عجایب یا راههای آسمان و زمین علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|داشتن علوم آسمانها و زمین:]]''' در بصائر الدرجات بابی با نام {{عربی|اندازه=150%|«ما لا یحجب من الأئمة شیء من أمر و إن عندهم جمیع ما یحتاج إلیه الأمر»}}<ref>«روایات مربوط به اینکه هیچ چیزی بر امامان معصوم{{عم}} پوشیده نیست، و نزد ایشان تمامی مسائل مورد نیاز وجود دارد».</ref> آمده است. (...) | ||
::::::افزون بر ابواب مستقلی که ممکن است روایات آن به عنوان شاهد بر کامل بودن علوم ائمه به حساب آیند، روایات متعدد و پراکندهای وجود دارد که ممکن است، در ذیل باب مستقلی نگنجند. به نمونههایی از این روایات اشاره میکنیم: | ::::::افزون بر ابواب مستقلی که ممکن است روایات آن به عنوان شاهد بر کامل بودن علوم ائمه به حساب آیند، روایات متعدد و پراکندهای وجود دارد که ممکن است، در ذیل باب مستقلی نگنجند. به نمونههایی از این روایات اشاره میکنیم: | ||
:::::#در روایتی منزلت امام به ماه در آسمان تشبیه شده است که بر همه چیز اشراف و آگاهی دارد. دو روایت در این صفحه نقل شده است که روایت دوم سند صحیح دارد. در روایتی دیگر آمده که یکی از اصحاب، بر پشت کاغذی نوشت که «دنیا نزد امام همانند دانه گردویی حاضر است»، [[امام رضا]]{{ع}} نوشته او را تأیید کرد. اینگونه تعابیر بر احاطه علمی امام بر همه امور ظهور دارد؛ زیرا وجه تشبیه امام به ماه یا تشبیه جهان به گردویی در نزد امام، آن است که امام، همانند ماه بر همه چیز پرتو میافکند و دنیا همچون گردویی در دست اوست. | :::::#در روایتی منزلت امام به ماه در آسمان تشبیه شده است که بر همه چیز اشراف و آگاهی دارد. دو روایت در این صفحه نقل شده است که روایت دوم سند صحیح دارد. در روایتی دیگر آمده که یکی از اصحاب، بر پشت کاغذی نوشت که «دنیا نزد امام همانند دانه گردویی حاضر است»، [[امام رضا]]{{ع}} نوشته او را تأیید کرد. اینگونه تعابیر بر احاطه علمی امام بر همه امور ظهور دارد؛ زیرا وجه تشبیه امام به ماه یا تشبیه جهان به گردویی در نزد امام، آن است که امام، همانند ماه بر همه چیز پرتو میافکند و دنیا همچون گردویی در دست اوست. |