وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==

{{پاسخ پرسش  

::::::[[آیت‌الله]] '''[[محمد تقی مصباح یزدی]]'''، در کتاب ''«[[ آفتاب ولایت (کتاب)|آفتاب ولایت]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«[[وظیفه]] ما در زمان [[غیبت]] [[امام زمان]] {{ع}} این است که [[منتظر فرج]] [[حضرت]وا] باشیم که این [[انتظار]]، [[برترین]] [[عبادت]] است: {{عربی|" أَفْضَلُ أَعْمَالِ شِيعَتِنَا انْتِظَارُ الْفَرَجِ"}}<ref>با فضیلت‌ترین اعمال [[شیعیان]] ما [[انتظار فرج]] است؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶، ح ۱، باب ۹.</ref>. [[ثواب]] [[انتظار فرج]] [[امام زمان]]، از [[ثواب]] [[روزه]] گرفتن و [[نماز خواندن]] و [[جهاد]] کردن در [[راه خدا]] بیش‌تر است. ما درباره این گونه [[روایات]]، [[فهم]] دقیق و کاملی نداریم. حتی در [[مقام]] تحلیل این [[روایات]]، به این نتیجه می‌رسیم که برای [[امیدوار]] نگه داشتن [[مردم]] است. درست نیست که با وجود این همه [[ظلم]] در [[دنیا]]، از [[انتظار فرج]] [[امام زمان]] {{ع}} [[ناامید]] شویم: {{متن قرآن|أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء وَزُلْزِلُواْ حَتَّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ}}<ref>سوره بقره، ۲۱۴.</ref>؛ آیا [[گمان]] کردید داخل [[بهشت]] می‌شوید، بی آن که حوادثی همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان که [[گرفتاری‌ها]] و ناراحتی‌ها به آن‌ها رسید و آن چنان ناراحت شدند که [[پیامبر]] وافرادی که با او [[ایمان]] آورده بودند، گفتند: "پس [[یاری]] [[خدا]] کی خواهد آمد؟!" [[آگاه]] باشید که [[یاری]] [[خدا]] نزدیک است. در جایی دیگر آمده است: {{متن قرآن|حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُواْ جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء وَلاَ يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ}}<ref>تا آن گاه که رسولان مأیوس شدند و مردم گمان کردند به آنان دروغ گفته شده است. در این هنگام، یاری ما به سراغ آن‌ها آمد؛ پس آنان را که خواستیم، نجات یافتند و مجازات و عذاب ما از قوم گنهکار باز گردانده نمی‌شود؛ سوره یوسف، ۱۱۰.</ref>؛ این احساس [[یأس]] و [[ناامیدی]] در امت‌های قدیم نیز وجود داشته است. وقتی ما [[منتظر فرج]] [[امام زمان]] {{ع}} باشیم، در [[جامعه]] فعالیت می‌کنیم. وقتی [[انسان]] مأیوس شود و [[گمان]] کند که از دستش کاری برنمی‌آید، با [[خیال]] راحت به [[مرگ]] تن می‌دهد. کسی در [[دنیا]] هدفدار [[زندگی]] می‌کند که [[منتظر فرج]] [[امام زمان]] {{ع}} باشد. راه استفاده از [[روایات]] این است که تمام [[روایات]]، و قراین آن‌ها را با [[دلیل]]، از نظر [[سند]] بررسی کنیم؛ یعنی این که صدر و ذیل [[روایت]] را مورد دقت قرار دهیم و [[روایات]] مشابه دیگری را که در [[مقام]] و مکان دیگری وارد شده است، با آن تطبیق کنیم. مهم‌ترین اصل استفاده از [[روایات]] این است که [[محکمات]] را فدای [[متشابهات]] نکنیم. دو سلسله از [[محکمات]] وجود دارند که از [[نص]] [[قرآن]]، [[نص]] [[سنت]]، [[روایت]] [[متواتر]] و [[روایات]] صحیح و دارای [[سند]] معتبر [[استنباط]] می‌شوند.ما باید در وهله اول، [[محکمات]] را بیابیم؛ سپس با توجه به آن‌ها سراغ [[متشابهات]] [[روایات]] برویم»<ref>[[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[آفتاب ولایت (کتاب)|آفتاب ولایت]]، ص۸۶ - ۸۹.</ref>.

{{پایان جمع شدن}}

{{پاسخ پرسش  

::::::[[آیت الله]] [[سید منذر حکیم]] در کتاب ''«[[پیشوایان هدایت ج۱۴ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]»'' در اين باره گفته است:

:::::*«اولین [[وظیفه]]، ریشه دار کردن [[شناخت]] [[امام زمان]] {{ع}} و [[ایمان]] به [[غیبت]] و حتمی بودن [[ظهور]] آن [[حضرت]] در [[دل]] و [[جان]] [[مردم]] و [[ایمان]] به این‌که آن بزرگوار زنده و [[آگاه]] از [[اعمال]] و اوضاع [[مردم]] بوده، [[منتظر]] مهیا شدن شرایط لازم برای [[ظهور]] است. ایجاد چنین [[معرفت]] و شناختی کاملًا بر آمده از [[دلایل نقلی]] صحیح و برهان‌های درست [[عقلی]] می‌باشد. و هنگامی که عدم حضور [[آشکار]] [[امام زمان]] در [[زمان غیبت]] و [[شک]] و شبهه‌هایی که از همین مسأله در [[جامعه]] بر انگیخته می‌شود را در نظر بگیریم اهمیت این [[وظیفه]] بر ما بیشتر [[آشکار]] می‌شود.

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] [[محسن قرائتی]] در کتاب ''«[[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]»'' در اين باره گفته است:

::::::«در عصر [[غیبت]] ما چند [[وظیفه]] داریم:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید جعفر موسوی‌نسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«[[علما]] و [[دانشمندان]] و خدمتگزاران به [[مکتب]] [[اهل بیت]] {{عم}} خصوصا کسانی که راجع به [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]] {{ع}} کتاب نوشته‌اند با بهره‌گیری از کلمات [[نورانی]] و [[روایات]] وارده در این موضوع برای [[پیروان]] آن [[حضرت]] در [[غیبت]] آن [[امام مهدی|امام]] همان [[تکالیف]] و [[وظایف]] را تعیین نموده‌اند.

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر [[حبیب‌الله طاهری]] در کتاب ''«[[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]»'' در این‌باره گفته‌است:

:::::*«بزرگان و [[دانشمندان]] [[شیعه]] به ویژه صاحبان قلم که در مورد وجود [[حضرت مهدی]] کتاب نوشته‌اند، با بهره‌گیری از کلمات [[نورانی]] و [[روایات]] وارده در این باب، برای [[شیعه]] و [[دوستان]] [[امام عصر]]{{ع}} [[تکالیف]] و وظایفی را مقرر داشته‌اند، تکالیفی که یک فرد [[شیعه]] باید در عصر [[غیبت]] نسبت به آنها اهتمام ورزد. البته هر کسی در حد وسع خود اموری را به عنوان [[وظایف]] تعیین کرده‌اند. در این مورد، [[بهترین]] کتاب، کتاب "مکیال المکارم" است که مؤلف آن ([[سید محمد تقی موسوی]]) در باب هشتم کتاب، هشتاد امر را به عنوان [[تکالیف]] عباد نسبت به [[امام عصر،]] بر شمرده است. ما در این نوشتار در صدد بررسی و جمع تمامی [[تکالیف]] نیستیم، بلکه تنها به برخی [[تکالیف]] و [[وظایف]] عباد مخصوصاً [[شیعه]] اشاره می‌کنیم، چرا که بررسی تمام و کمال آن نه در وسع [[فهم]] مؤلف است و نه در این نوع نوشتار می‌گنجد. البته معلوم است که این [[تکالیف]]، دستوراتی هستند که از طرف مبادی عالیه و [[ائمه]]{{عم}} صادر شده‌اند که عبارتند از:  

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عبدالمجید زهادت]]'''، در کتاب  ''«[[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«در مورد [[وظایف]] و [[تکالیف]] [[شیعیان]] در [[دوران غیبت]] سخن‌های بسیاری گفته شده است و حتی تا هشتاد [[وظیفه]] برای [[منتظران]] [[ظهور]] [[امام مهدی]]{{ع}} برشمرده شده است.<ref>مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref> در این بخش به تعدادی از مهم‌ترین این [[وظایف]] اشاره می‌کنیم:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[رحیم کارگر]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«کسی که [[منتظر]] و چشم به راه [[ظهور]] و [[قیام جهانی]] نجات‌‏دهنده بزرگ و [[موعود]] امت‏‏‌ها است، بایسته است از نظر عملی، [[فکری]] و [[اعتقادی]] نیز [[انتظار]] و [[آمادگی]] خود را نشان دهد. تنها با لقلقه زبان و ادعای چشم به راه بودن، نمی‏‌توان خود را [[منتظر واقعی]] دانست!! البته مرحله نخست [[انتظار سازنده]]، [[باور]] به وجود [[منجی]] و [[اعتقاد]] به [[ظهور]] او و برپا داشت [[انقلاب جهانی]] به دست او است. سپس نوبت به [[اصلاح]] و همسوسازی رفتارها، گفتارها و پندارها با این [[اعتقاد]] و [[باور]] است. وقتی [[انسان]] حقیقتا [[منتظر]] کسی باشد، تمام رفتارها و سکناتش نشان از [[منتظر]] بودن او دارد. به عنوان مثال اگر [[منتظر]] میهمان باشد، حتما خانه را تمیز و مرتب می‏‌کند، وسایل [[پذیرایی]] را آماده می‏‌کند و با [[لباس]] مرتّب و چهره‏‌ای شاداب، در [[انتظار]] می‏‌ماند. چنین کسی می‏‌تواند ادعا کند که [[منتظر]] میهمان است. اما کسی که نه خانه را مرتّب کرده و نه وسایل [[پذیرایی]] را آماده نموده است و نه [[لباس]] مرتّب و تمیزی پوشیده و نه اصلا به [[فکر]] میهمان بوده است؛ اگر ادعا کند که در [[انتظار]] میهمان است. همه او را ریشخند کرده، بر گزافه‌‏گویی او خواهند خندید!! بعضی از بایسته‏‏‌ها و [[وظایف منتظران]] [[امام مهدی]]{{ع}} را چنین می‏‌‏توان شمارش کرد:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا رجالی تهرانی]]'''، در کتاب ''«[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«باتوجّه به [[احادیث]] [[خاندان]] [[وحی]]، در [[عصر غیبت]]، [[وظایف]] و تکالیفی برای [[شیعه]] مشخّص و معین نموده‏‌اند که بخشی از آنها بدین ترتیب است:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در دو کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' و ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«درباره [[وظایف]] و مسؤولیت‌‏های [[منتظران]]، سخن‏های بسیاری گفته شده است؛ اما به اختصار می‌‏توان گفت [[وظایف]] انسان‏ها در این دوران به دو دسته تقسیم می‏‌شود:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در کتاب ''«[[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*«[[انتظار]] [[ظهور]] [[امام عصر]]{{ع}} دارای ویژگی‌ها و نشانه‌هایی است که در [[اندیشه]] و چگونگی [[رفتار]] [[منتظران]]، نمود پیدا می‌کند. در [[روایات]] به برخی از این شناسه‌ها اشاره شده است:

{{پایان جمع شدن}}

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عباس رحیمی]]'''، در کتاب ''«[[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*«در [[زمان غیبت]] [[شیعیان]] همه‌جا [[مظلوم]] و مغلوب می‌شوند، سختی‌های فراوان [[تحمل]] می‌کنند و [[امتحان]] می‌شوند. [[قتل]] و [[خون‌ریزی]] زیاد می‌شود و بسیاری از [[مردم]]، دست از [[دین]] بر می‌دارند. [[صبر]] و [[تحمل]] [[سختی‌ها]] و [[انتظار]] فَرَج کشیدن بسیار اجر دارد<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۵۲.</ref>. در [[حدیثی]] آمده است: هر کس در آن زمان بر [[دین]] خود [[صبر]] کند [[خداوند]] پاداشی مانند هفتاد [[شهید]] از [[شهیدان]] [[بدر]] را به او عطا می‌نماید.

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[رسول رضوی]]'''، در کتاب ''«[[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«[[دین اسلام]]، [[کامل‌ترین]] و آخرین [[دین الهی]] است که از سوی [[خداوند متعال]] و توسط [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} برای [[هدایت]] [[انسان‌ها]] به سوی [[کمالات]] [[دنیوی]] و [[اخروی]]، [[ابلاغ]] شده است، ولی ختم [[نبوت]]، به معنای ختم [[رهبری]] و [[امامت]] نیست؛ زیرا، وجود [[تکلیف]]، مستلزم وجود [[حجت الهی]] بر روی [[زمین]] است. به همین [[دلیل]]، بعد از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} [[امامان]]، عهده‌دار [[هدایت]] [[انسان‌ها]] هستند. [[امام علی|امیر المؤمنین علی]]{{ع}} می‌فرماید: "هرگز، روی [[زمین]]، از قیام‌کننده‌ای با [[حجت]] و [[دلیل]]، خالی نمی‌ماند، خواه ظاهر و [[آشکار]] باشد، خواه بیمناک و [[پنهان]]. چنین است‌ تا دلائل و اسناد روشن [[الهی]]، از بین نرود و به [[فراموشی]] نگراید."<ref>شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۳۴۷، حکمت ۱۴۳.</ref>. طبق فرمایش [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} [[حجت الهی]]، همیشه روی [[زمین]] هست و با [[وجود امام]] و [[حجت الهی]] و [[دین اسلام]]، باید به تکالیفی که از سوی [[دین]] [[ابلاغ]] شده، عمل شود. بنابراین، از این لحاظ، [[مردم]] دوره [[غیبت]]، از حیث‌ [[مکلف]] بودن به [[تکالیف]] [[اسلامی]]، با [[مردم]] دوره حضور [[امام]]، هیچ فرقی ندارند و باید به همه [[تکالیف]] [[اسلامی]] که اصطلاحا، [[فروع]] [[دین]] نامیده میشوند، عمل کنند، لکن در دوره [[غیبت]] و مستور بودن [[امام]]{{ع}} برخی از [[تکالیف]]، به [[دلیل]] مستور بودن [[امام]]، اهمیت بیشتری مییابد، به گونه‌ای که برخی از مؤلفان، تعداد این [[تکالیف]] را هشتاد مورد دانسته‌اند<ref>میرزا محمد تقی موسوی اصفهانی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref>. چون [[تبیین]] همه آنها در این موجز نمی‌گنجد، به تعدادی از مهمترین این [[وظایف]] اشاره می‌شود:

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[فرج‌الله هدایت‌نیا]]'''، در مقاله ''«[[امام مهدی در نگاه امام خمینی (مقاله)|امام مهدی در نگاه امام خمینی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::*«اعمالی که [[منتظران]] باید انجام دهند چنین است:

{{پایان جمع شدن}}

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عبدالرحمن انصاری]]'''، در کتاب ''«[[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«در [[زمان غیبت]] وظایفی برای [[شیعیان]] در نظر گرفته شده که به مهمترین آنها اشاره می‌شود:

{{پایان جمع شدن}}

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا امامی میبدی]]'''، در کتاب ''«[[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«این بخش از آن جا که دارای جنبه کاربردی و تکلیفی می‌‌باشد، [[جایگاه]] مهم و ویژه‌‌ای را در مباحث [[مهدویت]] دارد و به همین [[علت]] بسیاری از علمای [[شیعه]] به این موضوع پرداخته‌‌اند و حتی مباحث مستقلی را در این زمینه تدوین کرده‌اند<ref>از جمله می‌‌توان به بخش هشتم از کتاب نجم الثاقب، تالیف مرحوم محدث نوری اشاره نمود.</ref>. در لابلای نوشته‌‌ها و مصاحبه‌‌هایی که از [[مرحوم علامه]] به دست ما رسیده است، نکات و سفارش‌‌های مختصری در این زمینه به دست آمده که به ذکر آنها می‌‌پردازیم.

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[احمد زمانی]]'''، در کتاب  ''«[[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#« '''[[شناخت امام عصر]]{{ع}}:''' [[شناخت]] ما نسبت به هر موجودی باعث [[تقرب]] و یا دور شدن از آن موجود می‌شود و تکالیفی را بر دوش ما می‌گذارد که به صورت طبیعی انجام آن [[وظایف]]، موجب [[آرامش]] و سکینۀ [[روح]] و [[قلب]] می‌گردد. [[عثمان بن سعید عمری]] که خود [[وکیل]] [[امام هادی]]، [[عسکری]] و [[قائم آل محمد]]{{عم}} بوده است، می‌گوید در محضر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بودم. از آن [[حضرت]] نسبت به [[روایت]] معروفِ [[نقل]] شده از پدرانش سؤال کردند: آیا صحیح است که آنان فرموده‌اند: "همانا [[زمین]] از [[حجت الهی]] تا [[روز قیامت]] خالی نخواهد بود و او در میان [[مردم]] است و هر کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]] از [[دنیا]] رفته است؟ "<ref>{{متن حدیث|"أَنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّةِ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً "}}.</ref>. [[امام عسکری]]{{ع}} پاسخ داد: این مطلب [[حق]] است و همانند روزِ روشن، [[حق]] است و نمی‌توان آن را [[انکار]] کرد. آن‌گاه پرسیدند: یابن [[رسول الله]]! [[حجت]] و [[امام زمان]] پس از شما چه کسی است؟ فرمود:  [[امام زمان]] پس از من پسرم، [[محمد]] است. او [[امام]] و [[حجت]] بعد از من است. هر کس بمیرد و او را نشناسد به [[مرگ جاهلیت]]<ref>{{متن حدیث|ابْنِي مُحَمَّدٌ هُوَ الْإِمَامُ وَ الْحُجَّةُ بَعْدِي مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة}}؛ مرگ جاهلیت به فرمایش امام صادق{{ع}} همان مرگ در گمراهی است و بعضی آن را مردن به آیین یهود و انصارای منسوخ دانسته‌اند که نتیجه یکی است.</ref> مرده است. سپس فرمود: [[آگاه]] باشید برای آن [[حجت الهی]] [[غیبت]] شگفت‌انگیزی است که در آن دوران، انسان‌های [[ناآگاه]] در سرگردانی و [[اضطراب]] شدیدی به سر می‌برند و آنانی که راه [[باطل]] را پیموده‌اند عَلَم [[مخالفت]] را در دست دارند و یا [[همراهی]] می‌کنند نابود می‌گردند و عده‌ای که برای [[فریب]] [[مردم]]، زمان خاصی را معین می‌کنند، [[دروغ]] می‌گویند. سپس از پردۀ [[غیبت]] خارج خواهد شد و [[ظهور]] می‌کند. آن‌گاه فرمود: پس گویا از هم اکنون [[پرچم‌ها]] و علائمی را می‌بینم که بر بالای سرش حرکت می‌کنند<ref>{{متن حدیث|أَمَا إِنَّ لَهُ غَيْبَةً يَحَارُ فِيهَا الْجَاهِلُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُبْطِلُونَ وَ يَكْذِبُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى الْأَعْلَامِ وَ رَايَاتٍ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأْسِهِ}}؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۴۴۳؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۲۸؛ القمی، کفایة الأثر، ص ۲۹۶ و شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۴۰۹. اختلاف مختصری در بعضی نسخه‌ها است که رؤیت پرچم‌ها در نجف و کوفه مطرح شده و در آدرس اول به صورت مطلق ذکر شده است.</ref>. [[شناخت امام عصر]]{{ع}} آن‌قدر مهم و پراهمیت است که از ده‌ها و صدها سال قبل، [[پیشوایان معصوم]]، [[مردم]] را بدان ترغیب می‌کردند و ادامه [[زندگی معنوی]] و استمرار [[هدایت]] را مربوط به آن می‌دانستند. [[زراره]] از [[امام صادق]]{{ع}} پرسید: چنان‌چه در [[عصر غیبت]] واقع شدم و دسترسی به [[امام عصر]]{{ع}} نداشتم، [[بهترین]] کار جهت تلاش برای رسیدن به او چیست؟ [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[خواندن]] دعای ذیل که در بردارندۀ [[شناخت]] و نقش [[معرفت امام زمان]]{{ع}} است]: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي }}<ref>بارخدایا! خودت را به من بشناسان، چنان‌چه "[[توفیق]] [[شناخت]] تو را پیدا نکنم و" خودت را به من نشناسانی پیامبرت را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! پیامبرت را به من بشناسان، چنان‌چه [[توفیق]] [[شناخت]] پیامبرت را به من [[عنایت]] نکنی [[حجت]] تو را نخواهم [[شناخت]]. بارخدایا! [[حجت]] و ولیت را به من بشناسان، چنان‌چه ولیت را به من نشناسانی از [[دین]] و فطرتم "که به من [[عنایت]] کرده‌ای" [[منحرف]] گشته و [[گمراه]] خواهم شد؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، باب فی الغیبة، ح ۵؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ص ۱۶۷ و شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۸۸۵ (ملحقات).</ref>.  

{{پاسخ پرسش  

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[میرزا عباس مهدوی‌فرد]]'''، در کتاب ''«[[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«شخص [[منتظر]] کسی است که چشم به راه آن یارِ مهر است و آنکه چشم به راه شخصی است باید در عمل مراتب دلبستگی خود را به او نشان دهد. آنان که سر به زیر [[فرمان]] [[اطاعت]] أن [[عزیز]] فرود آورده‌اند و خود را ریزه‌خوار [[خوان ]] [[احسان]] آن [[واسطه فیض الهی]] می‌دانند لازم است [[آداب و رسوم]] فرمانبرداری را بجا آورند.

{{پاسخ پرسش  

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید مهدی شمس‌الدین]]'''، در کتاب''«[[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#«آشنایی با [[امام زمان]]، و [[شناخت]] شخص او، و [[معرفت]] به شخصیت [[عظیم]] آسمانیاش<ref>کمال الدین: ۱ / ۴۱۳ - ۳۰۲ - کافی: ۱ / ۳۷۱ - ۲۷۲.</ref> [[امام صادق]]{{ع}}به [[زراره]] فرمودند: اگر [[امامت]] را بشناسی،  تقدیم و تأخیر [[ظهور امام زمان]] {{ع}} به تو ضرری نمی‌رساند)<ref>کافی: ۱ / ۳۷۱.</ref>

{{پاسخ پرسش  

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[محبوب شفائی]]'''، در کتاب ''«[[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*«'''[[انتظار ظهور]] [[مصلح بزرگ]] آسمانی''': طبق متون اصیل [[اسلامی]] [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} در همان عصر [[غربت]] و دوران تنهایی خویش و در روزگاری که هیچ کس [[باور]] نداشت که [[آیین]] [[توحید]] و [[یکتاپرستی]] از مرز جزیره‌العرب فراتر [[رود]]، از [[پیروزی اسلام]] و [[آینده جهان]] و سرانجام [[بشر]] سخن می‌راند. [[شاهد]] [[صادق]] این گفتار [[آیات]] متعددی است که در [[قرآن کریم]] وارد شده و [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} و [[پیشوایان معصوم]]{{عم}} آنها را به وجود [[مقدس]] [[مهدی موعود]] و [[انتظار]] و [[زمان ظهور]] [[مبارک]] آن [[حضرت]] [[تفسیر]] و تاویل نموده‌اند، علاوه بر این در ضمن صدها [[حدیث]] معتبر و [[متواتر]] که بزرگان و [[محدثان]] [[شیعه]] و [[سنی]] در منابع خود آورده‌اند به معرفی [[مهدی موعود]]{{ع}} و پایه‌گذار جکومت [[واحد]] جهانی پرداخته‌اند.(...) آری، [[عقیده]] به [[انتظار ظهور]] یک [[مصلح بزرگ]] آسمانی در [[پایان جهان]]، یکی از مسائل بسیار مهم و حساسی است که نه تنها در [[آیین]] مبین [[اسلام]]، بلکه در همه [[ادیان آسمانی]]، و نه تنها در میان [[پیروان ادیان]] و [[مذاهب]] بلکه در نزد بسیاری از مکاتب مختلف [[جهان]] سابقه دیرین دارد و تمامی [[پیروان ادیان]] بزرگ عالم از [[مسیحیان]]، کلیمیان و [[زرتشتیان]] گرفته تا [[پیروان]] مکتب‌های [[الحادی]] همه و همه بدان [[عقیده]] دارند، ناگفته نماند که [[پیروان ادیان]] و [[مذاهب]] گوناگون و دیگر [[ملل]] و [[اقوام]] گذشته و مکاتب مختلف [[جهان]] درباره نام آن بزرگوار با هم [[اختلاف]] نظر دارند. [[مسلمانان]] او را [[مهدی]] [[موعود منتظر]]{{ع}} و [[پیروان]] سایر [[ادیان]] و مکتب‌ها و [[ملت‌ها]] و توده‌های [[محروم]] وی را [[مصلح جهانی]] یا [[مصلح]] غیبی یا رهاننده بزرگ یا [[نجات‌بخش]] آسمانی و یا [[منجی اعظم]] می‌نامند؛ ولی درباره اوصاف کلی، [[برنامه‌های اصلاحی]]، تشکیل [[حکومت واحد جهانی]] بر اساس [[عدالت]] و [[آزادی]]، و [[ظهور]] او در [[آخرالزمان]] [[اتفاق نظر]] دارند.(...)

{{پاسخ پرسش  

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[مجید حیدری‌نیک]]'''، در کتاب ''«[[نگاهی دوباره به انتظار (کتاب)|نگاهی دوباره به انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«کسی که در [[انتظار]] است، بی تفاوت و بی [[خیال]] نیست. [[حضرت یعقوب]] {{ع}} [[منتظر]] [[یوسف]] {{ع}} بود، ولی بیکار نبود. به فرزندانش گفت: بروید و به دنبال [[یوسف]] و برادرش بگردید و از [[روح]] و [[رحمت خدا]] [[ناامید]] نشوید {{متن قرآن|يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ}}<ref>«ای فرزندان من! بروید و از یوسف و برادرش خبر گیرید و از رحمت  خداوند نومید نگردید که جز گروه کافران (کسی) از رحمت خداوند نومید نمی‌گردد» سوره یوسف، آیه ۸۷.</ref> همین تعبیر در مورد [[حضرت مهدی]] {{ع}} وارد شده است: «[[منتظر فرج]] باشید و از [[روح]] و [[رحمت خدا]] [[ناامید]] نشوید»<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ‏}} (بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳).</ref>.

{{پاسخ پرسش  

::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«در مورد [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و [[موقعیت]] او، [[شیعیان]] آن [[حضرت]] هر یک [[وظایف]] سنگینی بر عهده دارند، اینک به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

{{پاسخ پرسش  

::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*«اظهار [[شوق]] و میل به [[دیدار]] آن [[حضرت]] و [[دعا]] برای [[دیدار]] او، [[وظیفه]] هر [[مؤمن]] [[منتظر]] است. در [[دعای ندبه]] می‌خوانیم: "بر من گران است که همه را ببینم و تو را نبینم و از تو ندایی به گوشم نرسد<ref>مفاتیح الجنان، دعای ندبه.</ref>. در [[دعای عهد]] که از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] شده است، می‌خوانیم: "بارخدایا! آن طلعت رشیده و آن چهره نازنین را به من نشان بده و دیده‌ام را به سرمه یک نگاه به او، روشن ساز"<ref>بحار الانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۱۱.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرمود: "هرگاه یکی از شما [[آرزوی دیدار]] [[قائم]] {{ع}} را داشته باشد، باید [[آرزو]] کند او را در عافیت [[دیدار]] نماید که همانا [[خداوند]]، [[محمد]] {{صل}} را به‌عنوان [[رحمت]] [[مبعوث]] کرد و [[قائم]] {{ع}} را برای [[عقوبت]] [[مبعوث]] می‌کند"<ref>کافی، ج ۸، ص ۲۳۳.</ref>. و نیز فرمود: هرکس پس از هرنماز [[واجب]] خود، این [[دعا]] را بخواند، همانا [[امام]] "م ح م د" [[فرزند]] [[حسن عسکری]] {{ع}} را در [[بیداری]] یا [[خواب]] خواهد دید<ref>بحار الانوار، ج ۸۶، ص ۶۱.</ref>. مطلع آن [[دعا]] این است: {{متن حدیث|"اللَّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلَانَا صَاحِبَ الزَّمَانِ أَيْنَمَا كَانَ وَ حَيْثُمَا كَانَ..."}}.  

{{پاسخ پرسش  

::::::آقای دکتر '''[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]'''، در کتاب ''«[[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«در مورد [[وظایف]] و [[تکالیف]] [[شیعیان]] در [[دوران غیبت]]، بسیار سخن گفته شده است. حتی در بعضی کتاب‌ها، از جمله کتاب [[مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (کتاب)|مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم]] تا هشتاد [[وظیفه]] برای [[منتظران]] [[خاتم اوصیا]] [[حضرت بقیة الله]] {{ع}} آمده است<ref>ر.ک: موسوی اصفهانی، سید محمدتقی، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم {{ع}}، ۲ ج، ترجمه: سید مهدی حائری قزوینی، چاپ دوم: تهران، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر، ۱۴۱۲ ه- ق، ج ۲، ص ۱۰۴ به بعد.</ref>. از آنجا که [[تبیین]] همه وظایفی که [[شیعیان]] در [[عصر غیبت]] بر عهده دارند، در این محدوده نمی‌گنجد، به شماری از مهم‌ترین [[وظایف]] اشاره می‌کنیم:  

{{پاسخ پرسش  

::::::آقای '''[[منصور هرنجی]]'''، در کتاب ''«[[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::*«[[خودسازی]]

{{پاسخ پرسش  

::::::سرکار خانم '''[[سکینه طاووسی]]'''، در کتاب ''«[[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

:::::#«'''شناخت [[حجت خدا]]، [[امام عصر]]{{ع}}:''' مهم‌ترین و واجب‌ترین [[وظیفه]] هر [[شیعه]] [[منتظر]]، [[کسب معرفت]] نسبت به [[مقام]] و [[وجود مقدس امام زمان]]{{ع}} است. [[حضرت حجت بن الحسن]] العسکری{{ع}} ذریه [[رسول خدا]]، چهاردهمین [[معصوم]]، [[دوازدهمین امام]]، ولی [[حی]] [[امت]]، [[واسطه فیض الهی]]، [[امان زمین]] و زمان و... است. این [[جایگاه]] رفیع و [[موقعیت]] ممتاز که دارای [[برکات]] وجودی بی شمار است، [[حقوقی]] را برای آن [[حضرت]] اثبات می‌‌کند که [[پیروان]] [[صدیق]] و [[مخلص]] برای تنظیم دقیق رابطه خود با مولا و رهبرشان بر اساس [[ادب]] [[دینی]] باید آن [[حقوق]] را شناخته و در پی آن وظایفی را که متوجه آنان می‌‌شود، به [[شایستگی]] انجام دهند<ref>[[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص 108-109.</ref>.

{{پاسخ پرسش  

::::::'''[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::::«مهم‌ترین وظایفی که در این دوره بر عهده هر [[شیعه]] منتظری است، عبارت است از:

{{پاسخ پرسش  

::::::نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::::«وظایفی که بر عهده یک [[منتظر]] است عبارت است از:

{{پاسخ پرسش  

::::::نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفته‌اند:

::::::«در [[روایات]] و بیانات [[پیشوایان]] [[دین]]، [[وظایف]] فراوانی برای [[منتظران]] [[ظهور]] بیان شده است که در اینجا مهم‌ترین آن‌ها را بیان می‌کنیم:

{{پاسخ پرسش  

::::::'''[[پژوهشگران مسجد مقدس جمکران]]'''، در دو کتاب ''«[[ انتظار چیست منتظر کیست؟ (کتاب)|انتظار چیست منتظر کیست؟]]»'' و ''«[[ آیین انتظار (کتاب)|آیین انتظار]]»''در این‌باره گفته‌اند:

:::::#*«تحصیل [[شناخت]] صفات و [[ویژگی‌های امام عصر]]{{ع}}: اولین و مهم‌ترین [[وظیفه]] هر [[شیعه]] و [[منتظِر]]، آن است که ابتداء [[منتظَر]] - یعنی کسی که انتظارش کشیده می‌شود - را بشناسد، و [[معرفت]] او و صفات و ویژگی هایش را کسب نماید. این مطلب به اندازه‌ای اهمیت دارد که در [[روایات]] [[فریقین]] ([[شیعه]] و [[سنی]]) از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه هدی]]{{عم}} آمده است: "هرکس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است"<ref>{{متن حدیث|"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة"}}؛ بحار الانوار، ج ۸، ص ۳۶۸ و ج ۳۲، ص ۳۲۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۳۷۲؛ شناخت هستی بخش، ص ۹۸.</ref>؛ در روایتی دیگر که مرحوم کلینی به [[سند صحیح]] از "[[فضیل بن یسار]]" و به [[نقل]] از [[امام باقر]]{{ع}} در [[اصول کافی]] آورده، چنین آمده است:"[[فضیل بن یسار]]: شنیدم که [[حضرت]] اباجعفر ([[امام محمد باقر]]{{ع}})، می‌فرمودند: هرکس در حالی که امامی نداشته باشد بمیرد، مُردنش، مردن [[جاهلیت]] است و هرکس در حالی که امامش را شناخته است بمیرد، پیش افتادن و یا تأخیر این امر ([[دولت]] [[آل محمد]]{{عم}}) به او ضرر نمی‌رساند، و هرکس بمیرد ‌در حالی‌که امامش را شناخته باشد، همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]]{{ع}} با آن [[حضرت]] بوده باشد"<ref> {{متن حدیث|"عَنْ فُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، قَالَ:سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ: "مَنْ مَاتَ و لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، فَمِيتَتُهُ مِيتَةُ جَاهِلِيَّةٍ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، لَمْ يَضُرَّهُ تَقَدَّمَ هذَا الْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ؛ و مَنْ مَاتَ و هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ، كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ"}}؛ اصول کافی، کتاب الحجه، ج ۱، ص ۳۷۱، ح ۵.</ref>؛ مؤلف محترم کتاب "[[ مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (کتاب)|مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم]]"، مقصود از "[[معرفت امام]]{{ع}}" را که در [[روایات]] مورد تأکید قرار گرفته، چنین شرح می‌دهند: "بدون [[تردید]] مقصود از شناختی که [[امامان]] ما - که درودها و سلام‌های [[خداوند]] بر ایشان باد - ما را نسبت به [[امام]] زمانمان امر فرموده‌اند؛ شناختن آن [[حضرت]] است آن چنان که هست، به گونه‌ای که (این [[شناخت]]) سبب سالم ماندنمان از شبهه‌های [[دشمنان]] و ملحدین گردد و مایه نجاتمان از [[گمراه]] ساختن افترا زنندگان شود، و چنین شناختی جز به دو امر حاصل نمی‌گردد:

{{پاسخ پرسش  

::::::'''[[پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان نوجوان (کتاب)|پرسمان نوجوان]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::::«در [[دوران ظهور]] [[وظایف]] را خود ایشان تعیین خواهند نمود، آنچه مورد بحث است [[وظایف]] در [[دوران غیبت]] است. وقتی بحث از [[وظایف]] در مقابل [[حضرت حجت]]{{ع}} می‌شود، قبل از هر چیز باید دید ما چه داریم تا با آن [[انجام وظیفه]] کنیم. حضرات [[معصومین]]{{عم}} [[وظایف]] ما را در مقابل آن [[حضرت]] در چند بخش مطرح نموده و متوجه چند چیز نموده‌اند:

{{پاسخ پرسش  

::::::'''[[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]'''، در  کتاب ''«[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

:::::::«#[[کسب معرفت]] درست از [[امام زمان]] {{ع}}؛