آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[عبدالرحمن انصاری]]'''، در کتاب ''«[[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«[[اعتقاد]] به [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} و اینکه سرانجام نزاع‌ها و [[جنگ‌ها]] و زحمت‌ها، [[صلح]] و [[صفا]] و [[امنیت]] و [[آسایش]] است، سبب می‌شود که [[انسان]] خود را بسازد و شرایط لازم برای قرار گرفتن در صف [[منتظران واقعی]] را پیدا کند و این افتخار نصیبش شود که یکی از [[زمینه سازان]] [[حکومت]] [[مهدی موعود]] {{ع}} باشد. [[انتظار فرج]] باعث می‌شود که فرد [[مسلمان]] آنچه در [[توان]] دارد، به کار گیرد تا سطح [[اندیشه]] و [[آگاهی]] و [[آمادگی]] روحی و جسمی و مادی و معنوی خود را بالا ببرد تا بتواند در پیاده کردن آن [[اصلاحات]] عمیق و همه جانبه و گسترش [[قسط]] و [[عدل]] و [[یکتاپرستی]] در سراسر [[گیتی]] سهیم باشد. کسی که خود [[فاسد]] و [[ناصالح]] است، نمی‌تواند در [[انتظار]] [[حکومتی]] باشد که با افراد [[فاسد]] بشدت [[مبارزه]] می‌کند و آنها را از خود می‌راند. [[اعتقاد]] به اینکه سرانجام، کره [[زمین]] از [[شر]] [[مستکبران]] و [[ظالمان]] [[نجات]] یافته و [[اصلاح]] خواهد شد و به تمام [[تبعیض‌ها]] و نابسامانی‌ها خاتمه داده می‌شود، [[انسان]] را وادار می‌کند که خود [[ظلم]] نکند و دنبال [[فساد]] و بی بند و باری نرود و در حد امکان با آنها [[مبارزه]] کند. [[انتظار فرج]] و [[ظهور]] [[مصلح کل]] [[حضرت صاحب الزمان]] {{ع}} در [[حقیقت]] به معنای آماده باش کامل [[فکری]]، عملی، مادی و معنوی است. چنین فردی باید خود را بسازد که [[شایستگی]] شرکت در چنین برنامه بزرگی را به دست آورد. بنابراین، لازمه [[فرج]] این است که ابتدا خود را بسازیم و [[رفتار]] و گفتارمان مورد پسند [[خدا]] و [[رسول]] {{صل}} باشد و سپس به [[سازندگی]] [[جامعه]] و [[تربیت]] دیگران، بخصوص [[خانواده]] و نزدیکان‌مان بپردازیم. با توجه به این تلازم، روشن می‌شود که [[بینش]] [[انتظار]] و [[امید]] به [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} و [[اعتقاد]] به [[آمادگی]] مادی و معنوی برای [[ظهور]] آن [[حضرت]]، در [[سازندگی]] و [[تربیت]] [[انسان]] بسیار مؤثر و نقش آفرین است. از این رو، در [[روایات]] مربوط به [[انتظار فرج]] آمده است که [[مسلمان]] باید [[امام زمان]] خود را بشناسد و [[رفتار]] و گفتارش بگونه‌ای [[امام]] پسند باشد و آن [[حضرت]] را [[شاهد]] و ناظر [[اعمال]] خود بداند. و در این صورت است که در زمره [[منتظران واقعی]] [[ظهور حضرت حجت]] {{ع}} محسوب خواهد شد.  

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین زینتی؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[علی زینتی]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«شخص [[منتظر]] برای [[همراهی]] در یک تحول اصلاح‌گرانه فراگیر که [[جهان]] درون و بیرون و عالم [[کبیر]] و صغیر را فرا می‌گیرد، باید خود را مهیا و آماده سازد. و الا فارغ از [[آمادگی]] لازم نه تنها [[همراهی]] ممکن نمی‌شود بلکه از [[درک]] تحول و [[درک]] [[منتظر]] باز می‌ماند. ایفای [[نقش انتظار]]، [[منتظر]] را به ایجاد تحولات و [[اصلاحات]] اساسی در حطیه شناختی و [[رفتاری]] و انگیزشی فرا می‌خواند. این [[آمادگی]] در حوزه‌های زیر قابل گزارش است:

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی نقی فقیهی]]''' و همکاران، در مقاله ''«[[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«در [[فرهنگ شیعی]] [[انتظار]]، [[امید]] به [[نصرت]] و [[پیروزی]] [[حق]] و [[عدالت]]، [[حاکمیت]] ارزش‌های انسانی و ارتقای [[معنوی]] [[بشر]] است که با زمینه‌سازی‌های افراد [[منتظر]] برای تحقق آنها و تشکیل [[حکومت عدل علوی]] میسر می‌شود. [[انتظار]] [[حیات]] فردی و [[اجتماعی]] [[شیعیان]] را متحول می‌سازد و [[امید]]، حرکت و [[پویایی]] به آن می‌بخشد. در عمکرد [[اخلاقی]]، [[زمینه‌سازی]] و به‌کارگیری عوامل روانی بسیار مؤثر است، فرد [[منتظر]] به [[دلیل]] داشتن [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} احقاق [[حقوق]]، برجستگی [[حق]] بر [[باطل]]، [[حاکمیت]] [[عدالت]] در [[جامعه]] و... [[آمادگی]] رفتارهای [[اخلاقی]] را به صورت مناسب‌تر دارد. به عبارت دیگر، [[انتظار]] در بستر سازی، تقویت و عملیاتی ساختن [[هویت]] [[اخلاقی]] مؤثر است. همچنین با توجه به اینکه لازمه [[انتظار واقعی]] [[صبر]] همه‌جانبه از سوی فرد [[منتظر]] است، بروز و [[ظهور]] [[صبر]] بر [[سختی‌ها]]، [[مصیبت‌ها]] ومقاومت در برابر [[معصیت]] - که از مهم‌ترین ویژگی‌های [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[مسلمان]] است - را در فرد تقویت می‌کند. از سویی با توجه به شخصیت [[منتظر]] و نقش خاصی که باید در [[زمینه‌سازی ظهور]] داشته باشد، در تزاحم رفتارهای فردی و [[اجتماعی]] به الویت‌بندی دست می‌زند و [[اخلاق اجتماعی]] را ترجیح می‌دهد. به بیان دیگر، [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[منتظر]] با مفهوم [[انتظار]] پیوند می‌یابد و [[روح]] تازه‌ای در آن دمیده می‌شود. [[هویت]] [[اخلاقی]] [[انسان]] [[منتظر]] با اعتقادش به [[ولایت]]، [[اهداف امامت]] و تلاش و [[زمینه‌سازی برای ظهور]] گره می‌خورد. در [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[منتظر]]، [[اعتقاد]] او به [[ولایت]] با احساس [[محبت]] و [[عشق]] او به [[ولایت الهی]] و [[معصومین]]{{عم}} و [[امام زمان]]{{ع}} خویش عجین می‌شود و در [[رفتار]] او نمود می‌یابد.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین هدایت‌نیا؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[فرج‌الله هدایت‌نیا]]'''، در مقاله ''«[[ابعاد انتظار در قرآن کریم و روایات (مقاله)|ابعاد انتظار در قرآن کریم و روایات]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#«'''بُعد فردی [[انتظار]]:''' [[دینداری]] و [[پارسایی]] از مهم‌ترین خصوصیات [[منتظران]] [[دینداری]]، [[پارسایی]] و [[پرهیزگاری]] است. شخص [[منتظر]] خود را در منظر [[خدا]] و اولیای او می‌‌بیند. نظارت [[خدا]] و [[پیامبر]] و [[امامان]] بر [[اعمال]] ما از حقایق [[قرآنی]] است. [[قرآن کریم]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید» سوره توبه، آیه ۱۰۵.</ref>. لفظ {{متن قرآن|المُؤْمِنُونَ}} به [[امام]] [[معصوم]] و [[اوصیاء]] [[رسول خدا]] [[تفسیر]] شده است<ref>ر.ک: [[سید محمد حسین  طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان، ج۹، ص۲۸۰ – ۳۷۸.</ref>. بنابراین مقصود از مؤمنون در این [[آیه]] [[ائمه معصومین]] هستند. در روایتی از [[امام رضا]]{{ع}} به عرضه [[اعمال شیعیان]] به [[امام]] زمانشان اشاره شده است: [[موسی]] بن سیار که که [[راوی]] این [[حدیث]] است می‌‌گوید: با آقا [[امام]] ‌رضا{{ع}} در حال حرکت بودیم که صدای مردمی که جنازه‌ای را حمل می‌کردند به گوشمان رسید.[[امام رضا]]{{ع}} پیاده شد و به طرف آنان راه افتاد. پس از [[دفن]] میت، [[امام]] او را به [[عاقبت]] [[نیکو]] و [[بهشت]] برین [[بشارت]] داد. پرسیدم: مگر او را می‌‌شناسی؟ در پاسخ فرمود: "آیا نمی‌دانی که ما گروه [[امامان]]، [[اعمال شیعیان]] ما هر صبح و [[شام]] به ما عرضه می‌‌شود؟"<ref>بحارالانوار، ج۴۹، ص۹۹.</ref>. بنابراین، [[اعمال]] [[شیعه]] در هر دوره‌ای به محضر [[امام]] زمانش عرضه می‌‌شود. [[امام زمان]] ما نیز [[حضرت مهدی]]{{ع}} است و اوست که از حال ما خبر دارد و برای او [[غیبت]] و حضور فرقی ندارد<ref>[[فرج‌الله هدایت‌نیا|هدایت‌نیا، فرج‌الله]]، [[ابعاد انتظار در قرآن کریم و روایات (مقاله)|ابعاد انتظار در قرآن کریم و روایات]]، ص۱۱۵-۱۱۶.</ref>.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین ضمیری؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد رضا ضمیری]]'''، در مقاله ''«[[کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاری‌­های اجتماعی (مقاله)|کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاری‌­های اجتماعی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«[[انتظار]] شخصیت فرد [[منتظر]] را تقویت می‌‌کند و او را برای ایفای نقش‌های [[جدید]] [[اجتماعی]] [[کمک]] می‌‌رساند. [[انتظار]]، صفتی است که موجب می‌‌شود شخصیت فرد دگرگون شود. [[انتظار]] به عادت‌ها، نگرش فرد [[منتظر]] به خود موجب و [[جامعه]] و مجموعه‌ تصورات او از [[نفس]] و [[جامعه]] اثر می‌‌گذارد و موجب بروز نقش‌های جدیدی برای فرد [[منتظر]] می‌شود و پایگاه [[اجتماعی]] او در [[جامعه]] در اثر [[پویایی]] و تحرک و تحول در [[جامعه]] تغییر می‌‌یابد.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی‌نیا؛

::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد سبحانی‌نیا]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«یکی از کارکردهای فردی [[انتظار]]، [[معرفت]]، [[محبت]] و علاقه‌مندی [[انسان]] به [[حضرت حق]] است؛ زیرا اگر [[انسان]] [[چشم به راه]] کسی باشد و نتواند حضور او را [[درک]] کند، به کسی که بتواند برای او تکیه‌گاهی محکم و مطلق باشد، [[پناه]] می‌‌برد و او، جز [[خدای سبحان]] نیست؛ چنان‌که [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} از قول [[خداوند]] می‌‌فرماید: "هرگاه اشتغال من برجان [[بنده]] غالب آید، خواهش ولذت او را در یاد خود قرار دهم و چون خواهش و لذتش را در یاد خویش قرار دهم، [[عاشق]] می‌‌گردد و من نیز [[عاشق]] او می‌‌شوم و چون [[عاشق]] یکدیگر شدیم، پرده میان خود و او را بالا می‌‌زنم و مشاهد جلال و [[جمال]] خود را بر [[جان]] او مسلط می‌کنم؛ طوری‌که وقتی [[مردم]] دچار [[سهو]] و اشتباه می‌‌شوند، او دست‌خوش [[سهو]] نمی‌شود<ref>{{متن حدیث|إذا کان الغالب علی العبد الاشتغال بی‌ جعلت بغیته و لذته فی ذکری، فإذا جعلت بغیته و لذته فی ذکری، عشقنی وعشقته، فإذا عشقنی وعشقته رفعت الحجاب فیما بینی وبینه و صیرت ذلک تغالبا علیه، لا یسهو إذاسها الناس}}؛ متقی هندی، کنزالعمال، ج۱، ص۴۳۳، ح۱۸۷۲.</ref>؛ [[امام سجاد]]{{ع}} می‌‌فرماید: "کسانی که قائل به [[امامت]] و [[منتظر ظهور]] [[حضرت]] ([[مهدی]]) باشند، [[بهترین]] انسان‌های هر زمان‌اند و [[خداوند]] به آنان [[عقل]]، [[معرفت]] و [[فهم]] می‌دهد که [[غیبت]] نزد آنها، مانند حضورشان نزد ما باشد"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَيْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى ذِكْرُهُ أَعْطَاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهَامِ وَ الْمَعْرِفَةِ مَا صَارَتْ بِهِ الْغَيْبَةُ عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ الْمُشَاهَدَةِ}}؛ کمال الدین، ج۱، ص۲۹۹ و ۳۰۰، ح۲.</ref>؛ و بدیهی است این [[عشق]] و معرفت، در [[خودسازی]] [[انسان]] مؤثر است»<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۶۹-۷۰.</ref>.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. آقای دکتر شرفی (متخصص روان‌شناسی و علوم تربیتی)؛

::::::آقای دکتر '''[[محمد رضا شرفی]]'''، در مقاله ''«[[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::«از لحاظ فردی، موجب تمرکز افکار و نیروهای [[آدمی]] می‌شود؛ زیرا همه آنها، ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] هستند و این امر به نوبه خود، موجب [[وحدت]] شخصیت او می‌گردد. در مقابل، می‌توان به پراکنده بودن و متفرق بودن تلاش‌های [[انسان]] اشاره نمود که هیچ نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت. این معنا در [[قرآن کریم]] چنین آمده است: «هر آینه سعی و کوشش شما پراکنده است»<ref>لیل(۹۲) آیه ۴.</ref>.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۸. آقای دکتر عبدی‌پور؛

::::::آقای دکتر '''[[حسن عبدی‌پور]]'''، در کتاب ''«[[نقش اجتماعی انتظار (کتاب)|نقش اجتماعی انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:

:::::#«'''[[خداپرستی]]:''' گام نخست برای فرد [[منتظر]] در مسیر [[خودسازی]]، "[[خداپرستی]]" و اجتناب از شیطان‌پرستی است. [[توحید]] و [[یکتاپرستی]] و [[مبارزه با شیطان]] است که [[انتظار]] را معنا می‌‌بخشد و همه حرکت‌های [[انسان]] را به سمت و سوی واحدی سوق می‌‌دهد. [[پرستش]] [[خدا]]، در واقع عهدی است که از روز ازل و هنگام [[آفرینش]]، [[خدا]] با [[بشر]] بسته است، در [[قرآن]] می‌‌خوانیم: {{متن قرآن|أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ * وَأَنِ اعْبُدُونِي هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ}}<ref>«ای فرزندان آدم! آیا به شما سفارش  نکردم که شیطان را نپرستید که او دشمن آشکار شماست؟ * و اینکه مرا بپرستید که این راهی است راست؟» سوره یس، آیه ۶۰-۶۱.</ref>. دغدغه مهم [[حضرت]] هم آن است که [[بشر]] به این [[عهد الهی]]، پای‌بند باشد؛ چنان که ایشان فرموده است: "اگر [[شیعیان]] ما - که [[خداوند]] آنان را به [[اطاعت]] خویش موفق گرداند. در [[وفای به عهد الهی]]، هم‌دل و هم‌پیمان می‌‌شدند، [[سعادت]] [[دیدار]] ما از آنان به تأخیر نمی‌افتاد"<ref>{{متن حدیث|وَ لَوْ أَنَّ أَشْيَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَى اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِي الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَيْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقَائِنَا}}؛ بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>. شایان ذکر است، [[عهد الهی]]، چیزی جز [[پرستش]] [[خداوند متعال]] نیست و این کارکرد مهم [[انتظار]] است که [[آدمی]] را به [[پیمان]] نخستینی که با [[حضرت حق]]، برای [[پرستش]] او بسته است، رهنمون می‌‌کند.  

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۹. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛

::::::'''[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

::::::«[[بشر]] در زندگی فردی و [[اجتماعی]] خود از [[نعمت]] [[انتظار]] بهره‌مند است و اگر از آن تهی شود و به آینده [[امید]] نداشته باشد، زندگی برایش مفهومی نخواهد داشت و گرفتار بی‌هدفی و پوچی می‌گردد.