عقیده اهل سنت در رابطه با «ولایت فقیه» چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::گروه دیگری [[معتقد]] بودند که [[جانشین]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} همچون خود او باید [[معصوم]] از [[خطا]] و [[گناه]] باشد و دارای [[علم]] وافری که بتواند [[رهبری]] معنوی و مادّی [[مردم]] را به عهده بگیرد و اساس [[اسلام]] را حفظ کرده و تداوم بخشد. و آنها [[معتقد]] بودند تعیین چنین کسی تنها از سوی [[خدا]] و به وسیله [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}}‏ امکان‌پذیر است. و این گروه را [[امامیه]] یا [[شیعه]] می‌نامند<ref>آیت اللّه مکارم شیرازى، ۵۰ درس اصول عقاید براى جوانان، قم، انتشارات نسل جوان، صفحه ۲۳۸- ۲۳۷.</ref>.

::::::نقطه اصلی [[اختلاف]] بین [[شیعه]] و [[سنی]] این است که [[شیعیان]] معتقدند که [[امامت]] منصبی است [[الهی]] که باید از طرف [[خدای متعال]] به کسانی که صلاحیت آن را دارند داده شود و [[خدای متعال]] به وسیله [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} این کار را انجام داده و [[امیرالمؤمنین]] [[امام علی|علی]] {{ع}} را [[جانشین]] قرار داده... اما [[اهل سنت]] معتقدند که [[امامت الهی]] همانند [[نبوت]] و [[رسالت]] با [[رحلت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] خاتمه یافت و از آن پس، تعیین [[امام]] به [[مردم]] واگذاشته شد. و حتّی بعضی از بزرگان [[اهل سنت]]، تصریح کرده‌اند که اگر کسی به [[زور]] اسلحه، بر [[مردم]] مسلّط شد [[اطاعت]] وی بر دیگران لازم خواهد بود<ref>مصباح یزدى، آموزش عقاید، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل، سازمان تبلیغات اسلامى، ج ۲، ص ۱۳۲، الاحکام السلطانیه،؟ و ترجمه السواد الاعظم از ابو القاسم سمرقندى، ص ۳۲- ۳۰.</ref>.

::::::[[شیعه]] [[معتقد]] است [[ائمه]] {{عم}}، اسلام‌شناسانی هستند که هرگز [[خطا]] و اشتباه در آنها متصوّر نیست، [[علوم اسلامی]] را از [[پیامبر خاتم|پیغمبر اسلام]] {{صل}} گرفته‌اند از یک راه رمزی و عینی که بر ما مجهول است، ولی [[اهل سنت]] در هیچ‌کدام از [[صحابه]] [[مصونیت از خطا]] و اشتباه را قائل نیستند، بلکه هزاران اشتباه را از [[خلفا]] در مسائل [[دینی]] [[نقل]] می‌نمایند<ref>استاد شهید مطهرى، امامت و رهبرى، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۶۴، ص ۵۱ و ۵۲.</ref>.

::::::[[مذاهب چهارگانه]] [[اهل سنت]] بر این معنی اتفاق دارند که [[امام]] باید [[مسلمان]]، مکلّف، آزاد، قرشی، [[عادل]]، [[مجتهد]]، [[شجاع]]، دارای [[رأی]] و نظر صائب، و از نظر [[شنوایی]] و گویایی و [[بینایی]] سالم باشد. امّا آنچه از کلمات بزرگان استفاده می‌شود این است که [[ولایت]] و [[حاکمیت]] [[فقیه]] امر جدیدی نیست که فقهای [[شیعه]] در این زمان‌ها [[بدعت]] گذارده باشند بلکه بین مشهور علمای [[اهل سنت]] نیز [[اجتهاد]] و فقاهت از دیرباز جزو شرایط [[امام]] و [[والی]] محسوب شده است<ref>دراسات فى ولایة الفقیه، قم، المرکز العالمى للدراسات الاسلامیة، ج ۱، ص ۲۷۳، چاپ ۱۴۰۸ﻫ. ق.</ref>.

::::::پس [[اهل سنت]] بخاطر [[حفظ نظام]] [[امامت]] را [[واجب]] می‌دانند و می‌گویند بر [[مسلمان‌ها]] لازم است امامی [[انتخاب]] نمایند تا شعائر را پاس بدارد و [[حقّ]] [[مظلوم]] را از [[ظالم]] بگیرد و... ولی در زمان واحد دو نفر [[امام]] باشند صحیح نیست و در [[امام]] ده شرط قائل هستند. و نیز علمای [[مذاهب چهارگانه]] [[اهل سنت]] [[معتقد]] هستند بر این که [[امامت]] با [[بیعت]] دانایان و بزرگان [[قوم]] و فهمیده‌ها منعقد می‌شود و همچنین با معرفی [[امام]] سابق، [[خلیفه]] بعدی محقق می‌گردد و می‌گویند [[اطاعت از امام]] [[واجب]] است (در غیر [[معصیت]]) و همچنین [[اطاعت]] از [[نایب امام]] و نماینده‌های [[امام]] لازم است و جواز [[جنگ]] با بغاة از نظر علمای [[اهل سنت]] اجماعی است.

::::::[[شافعی]] می‌گوید: [[سیره]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} بر [[جنگ]] با [[مشرکان]] داریم و [[سیره]] بر قتال مرتدّین از [[ابوبکر]] و بر [[جنگ]] با بغاة از [[امام علی]] -رضی اللّه تعالی عنه- منعقد شده است.

::::::[[حنفیه]] می‌گویند: افرادی که با [[امام]] [[بیعت]] می‌نمایند چهار [[طایفه]] هستند:

::::::[[شافعیه]] و [[مالکیه]] و [[حنابله]]، هر سه گروه معتقدند جایز نیست [[امام]] [[مسلمین]] شروع‌کننده [[جنگ]] باشد، اگر مورد [[هجوم]] قرار گرفتند [[حق]] مقابله دارند، چون بغاة [[مسلمان]] هستند<ref>عبد الرحمن الجزیرى، الفقه على المذاهب الاربعة، دار احیاء التراث، بیروت، ج ۵، ص ۴۱۶، مبحث شروط الامامیة.</ref>.

::::::پس اکثر [[اهل سنت]] هم در [[امام]] و ولی [[مسلمین]] شرایطی را قائل هستند و [[امام]] [[مسلمین]] و [[حاکم اسلامی]] باید دارای آن شرایط باشد. اگرچه غالب [[اهل سنت]] می‌گویند با زوال آن شروط [[حاکم اسلامی]] از [[حکومت]] [[عزل]] نمی‌شود و اطاعتش باز هم [[واجب]] است و [[مخالفت]] با او جایز نیست؛ پس شرایطی که [[شیعه]] برای [[امام]] و [[ولی فقیه]] قائل است، [[اهل سنت]] اکثر آنها را قائل نیستند و در صورت وجود شرایط با زوالش [[شیعه]] [[معتقد]] است دیگر [[ولایت]] ندارد ولی [[اهل سنت]] باز هم [[تبعیت]] را لازم می‌دانند»<ref>[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص۲۸۱-۲۸۵.</ref>.