پرش به محتوا

تهذیب الاحکام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مقطع' به 'مقطع'
جز (جایگزینی متن - 'تحقیق' به 'تحقیق')
جز (جایگزینی متن - 'مقطع' به 'مقطع')
خط ۱۵: خط ۱۵:
اردوبادی که ابواب و [[احادیث]] [[تهذیب]] الأحکام را از نسخه دو جلدی قدیمی شمرده، می‌گوید: دارای ۳۷۳ باب و ۱۳۵۹۰ [[حدیث]] است<ref>شیخ طوسی، الإستبصار، مقدمه، ج۱، ص۲۲.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ؟؟؟.</ref>
اردوبادی که ابواب و [[احادیث]] [[تهذیب]] الأحکام را از نسخه دو جلدی قدیمی شمرده، می‌گوید: دارای ۳۷۳ باب و ۱۳۵۹۰ [[حدیث]] است<ref>شیخ طوسی، الإستبصار، مقدمه، ج۱، ص۲۲.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ؟؟؟.</ref>
==ساختار تهذیب الأحکام==
==ساختار تهذیب الأحکام==
همان‌گونه که ذکر شده، تهذیب الأحکام شرحی است بر کتاب [[فقهی]] المقنعۀ [[شیخ مفید]] که در نوع خود مفصل و در آن [[مقطع]] کتاب مفید و بی نظیری بوده است. تهذیب الأحکام با کتاب [[طهارت]] آغاز می‌شود و در آن کتاب [[جهاد]] آمده است. بر خلاف [[من لا یحضره الفقیه]] و مقنعه مفید که دارای کتاب جهاد نیستند با کتاب دیات پایان می‌یابد و در انتها، کتاب مشیخه قرار دارد. نکاتی دربارۀ ساختار این کتاب بیان می‌کنیم:
همان‌گونه که ذکر شده، تهذیب الأحکام شرحی است بر کتاب [[فقهی]] المقنعۀ [[شیخ مفید]] که در نوع خود مفصل و در آن مقطع کتاب مفید و بی نظیری بوده است. تهذیب الأحکام با کتاب [[طهارت]] آغاز می‌شود و در آن کتاب [[جهاد]] آمده است. بر خلاف [[من لا یحضره الفقیه]] و مقنعه مفید که دارای کتاب جهاد نیستند با کتاب دیات پایان می‌یابد و در انتها، کتاب مشیخه قرار دارد. نکاتی دربارۀ ساختار این کتاب بیان می‌کنیم:
#تهذیب الأحکام شرحی بر مقنعه است و [[شیخ طوسی]] در مقدمه کتاب تهذیب الأحکام به این مطلب اشاره کرده است. وی بیان می‌کند چون این کتاب، آنچه از [[احکام شریعت]] مورد نیاز است، دارد و از حشو و زواید به دور است، به شرح آن می‌پردازم ولی بخش [[اصول دین]] آن را شرح نمی‌دهم<ref>شیخ مفید، المقنعه، ص۲۷-۳۵. در اول مقنعه اعتقادات بیان شده است؛ مانند اعتقاد به معبود و توحید و صفات وی و نفی تشبیه، اعتقاد به پیامبران، اعتقاد به امامت و معرفت ائمه، ولایت اولیاءالله و دشمنی با دشمنان وی، اعتقاد به معاد و جزاء و بهشت جهنم، معرفت و عمل به شرایع اسلام و باب فرض نماز.</ref> و از کتاب طهارت آغاز می‌کنم. در پایان مقدمه هم تصریح کرده که افزون بر شرح مقنعه مطلبی نمی‌آورم؛ بلکه در نظر دارم کتاب مستقلی که مشتمل بر تمام [[احادیث شیعه]] باشد تدوین کنم؛ اما شیخ به شرح تنهای این کتاب بسنده نکرده و به تبویب جدیدی در کتب و ابواب و مسائل فقهی پرداخته است. او مسائل مورد نیاز را ارائه کرده است؛ مانند بیان کتاب جهاد که در کتاب مقنعۀ مفید نیست یا برخی ابواب دیگر.
#تهذیب الأحکام شرحی بر مقنعه است و [[شیخ طوسی]] در مقدمه کتاب تهذیب الأحکام به این مطلب اشاره کرده است. وی بیان می‌کند چون این کتاب، آنچه از [[احکام شریعت]] مورد نیاز است، دارد و از حشو و زواید به دور است، به شرح آن می‌پردازم ولی بخش [[اصول دین]] آن را شرح نمی‌دهم<ref>شیخ مفید، المقنعه، ص۲۷-۳۵. در اول مقنعه اعتقادات بیان شده است؛ مانند اعتقاد به معبود و توحید و صفات وی و نفی تشبیه، اعتقاد به پیامبران، اعتقاد به امامت و معرفت ائمه، ولایت اولیاءالله و دشمنی با دشمنان وی، اعتقاد به معاد و جزاء و بهشت جهنم، معرفت و عمل به شرایع اسلام و باب فرض نماز.</ref> و از کتاب طهارت آغاز می‌کنم. در پایان مقدمه هم تصریح کرده که افزون بر شرح مقنعه مطلبی نمی‌آورم؛ بلکه در نظر دارم کتاب مستقلی که مشتمل بر تمام [[احادیث شیعه]] باشد تدوین کنم؛ اما شیخ به شرح تنهای این کتاب بسنده نکرده و به تبویب جدیدی در کتب و ابواب و مسائل فقهی پرداخته است. او مسائل مورد نیاز را ارائه کرده است؛ مانند بیان کتاب جهاد که در کتاب مقنعۀ مفید نیست یا برخی ابواب دیگر.
#[[شیخ طوسی]] در مقدمه [[تهذیب]] الأحکام شیوه ارائه مطالب را بر اساس مقنعه مسئله به مسئله و این گونه ذکر کرده است: در [[استدلال]] بر آن اول، [[ظاهر قرآن]] یا صریح و مفهوم [[آیات]] استناد می‌کند؛ سپس [[سنت]] [[قطعی]] که [[خبر متواتر]] باشد یا [[اخبار]] همراه با قرینه بر آن دلالت کند؛ بعد [[اجماع]] [[مسلمانان]] اگر باشد یا اجماع [[فرقه]] محقه و در پایان نیز [[روایات]] مشهور [[شیعه]] ذکر می‌گردد و به اخبار متضاد پرداخته می‌شود.
#[[شیخ طوسی]] در مقدمه [[تهذیب]] الأحکام شیوه ارائه مطالب را بر اساس مقنعه مسئله به مسئله و این گونه ذکر کرده است: در [[استدلال]] بر آن اول، [[ظاهر قرآن]] یا صریح و مفهوم [[آیات]] استناد می‌کند؛ سپس [[سنت]] [[قطعی]] که [[خبر متواتر]] باشد یا [[اخبار]] همراه با قرینه بر آن دلالت کند؛ بعد [[اجماع]] [[مسلمانان]] اگر باشد یا اجماع [[فرقه]] محقه و در پایان نیز [[روایات]] مشهور [[شیعه]] ذکر می‌گردد و به اخبار متضاد پرداخته می‌شود.
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش