محتوای دعای ندبه چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '\. \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به '. $1 '
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-}} {{پاسخ پرسش +}} {{پاسخ پرسش )) |
جز (جایگزینی متن - '\. \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به '. $1 ') |
||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
::::::«گرچه موضوع و مناسبت آن استغاثه به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است، لکن حاوی [[فضایل]] [[اهل بیت]]{{عم}} و ماجرای [[مظلومیت]] [[خاندان]] [[رسالت]] و ذکر [[جایگاه]] [[حضرت امیر]] و [[فضایل]] اوست. در سلسلۀ [[پیامبران]] به [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] میرسد و ماجرای مودّت [[اهل بیت]] به عنوان اجر [[رسالت]] و حادثۀ [[غدیر]] و [[نصب]] [[امام علی|امیر مؤمنان]]{{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] و اشاره به [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث مدینة العلم]]، موضوع [[وصایت]] و اخوّت آن حضرت با [[پیامبر]] و اینکه او [[ساقی کوثر]] است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از [[پیامبر]]، دورۀ "[[قتال بر تأویل]]" بود و وی با [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] جنگید و سران [[کفر]] و [[شرک]] و [[نفاق]] را درهم کوبید و در [[دل]] آنان کینههای [[بدر]] و [[خیبر]] و حنین را نهاد و سرانجام به دست شقیترین فرد به [[شهادت]] رسید. سپس اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و [[دشمنی]] [[قریش]] با او و کنار زدنش از [[خلافت]] و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیتهای [[خاندان رسالت]] دارد. در بخش مربوط به [[امام مهدی|امام زمان]] نیز از انتقامگیری او از خونهای به ناحق ریختۀ [[اهل بیت]] و احیاگری او نسبت به [[دین خدا]] و اعادۀ شکوه [[مکتب]] و [[قبله]] و [[نبرد]] با [[بدعتها]] و تحریفها و تجدید [[عدالت]] [[علوی]] سخن به میان میآید. [[دعای ندبه]] را میتوان منشور خط [[علوی]] و [[مظلومیت]] [[شیعه]] دانست که به فلسفۀ [[غیبت]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} و [[اعتقاد]] به [[ظهور منجی]] و احیای کتاب و سنّت گره میخورد.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۵۹.</ref> | ::::::«گرچه موضوع و مناسبت آن استغاثه به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است، لکن حاوی [[فضایل]] [[اهل بیت]]{{عم}} و ماجرای [[مظلومیت]] [[خاندان]] [[رسالت]] و ذکر [[جایگاه]] [[حضرت امیر]] و [[فضایل]] اوست. در سلسلۀ [[پیامبران]] به [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] میرسد و ماجرای مودّت [[اهل بیت]] به عنوان اجر [[رسالت]] و حادثۀ [[غدیر]] و [[نصب]] [[امام علی|امیر مؤمنان]]{{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] و اشاره به [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث مدینة العلم]]، موضوع [[وصایت]] و اخوّت آن حضرت با [[پیامبر]] و اینکه او [[ساقی کوثر]] است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از [[پیامبر]]، دورۀ "[[قتال بر تأویل]]" بود و وی با [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] جنگید و سران [[کفر]] و [[شرک]] و [[نفاق]] را درهم کوبید و در [[دل]] آنان کینههای [[بدر]] و [[خیبر]] و حنین را نهاد و سرانجام به دست شقیترین فرد به [[شهادت]] رسید. سپس اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و [[دشمنی]] [[قریش]] با او و کنار زدنش از [[خلافت]] و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیتهای [[خاندان رسالت]] دارد. در بخش مربوط به [[امام مهدی|امام زمان]] نیز از انتقامگیری او از خونهای به ناحق ریختۀ [[اهل بیت]] و احیاگری او نسبت به [[دین خدا]] و اعادۀ شکوه [[مکتب]] و [[قبله]] و [[نبرد]] با [[بدعتها]] و تحریفها و تجدید [[عدالت]] [[علوی]] سخن به میان میآید. [[دعای ندبه]] را میتوان منشور خط [[علوی]] و [[مظلومیت]] [[شیعه]] دانست که به فلسفۀ [[غیبت]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} و [[اعتقاد]] به [[ظهور منجی]] و احیای کتاب و سنّت گره میخورد.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۵۹.</ref> | ||
::::::بیگمان یکی از احساسات اصیل و حقیقی [[انسان]] که ریشه در [[فطرت]] او دارد، توجّه به نیایش و ارتباط با مبدأ [[آفرینش]] و [[جهان غیب]] و [[آفریدگار]] هستی است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::بیگمان یکی از احساسات اصیل و حقیقی [[انسان]] که ریشه در [[فطرت]] او دارد، توجّه به نیایش و ارتباط با مبدأ [[آفرینش]] و [[جهان غیب]] و [[آفریدگار]] هستی است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
از جمله دعاهای مشهور که [[مستحب]] است در چهار عید "عید فطر، عید قربان، [[عید غدیر]] و [[روز جمعه]]" خوانده شود، "[[دعای ندبه]]" است. همواره بسیاری از [[مؤمنان]]، مشتاقان و [[منتظران]] [[ظهور]] [[دولت حق]] و [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] و ارادتمندان [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} خواندن آن را شعار خود قرار داده و در مناسبتها و فرصتهای معین، به وسیله آن، با آن [[رهبر]] پنهان از نظر، به [[نجوا]] میپردازند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | |||
ندبه، به معنای فراخوانی و نیز گریه و ناله است. این دعای شریف، مشتمل بر استغاثه و [[استمداد]] از [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} و تأسّف بر [[غیبت]] و گریه از فراق آن بزرگوار است؛ از اینرو به این نام شهرت یافته است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | |||
این [[دعا]] از چهار فراز تشکیل شده است که با یکدیگر مرتبط بوده و در مجموع، یک منظومه منظم و منسجم را سامان داده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>: | |||
::::::'''فراز اول: [[حمد]] و صلوات:''' این [[دعا]] با [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] و [[درود]] بر [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} آغاز میشود. [[ستایش]]، مخصوص [[پروردگار]] جهانیان است و [[درود]] و [[سلام]] مخصوص [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر آقای ما، پیامبرش و [[خاندان]] او باد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::'''فراز اول: [[حمد]] و صلوات:''' این [[دعا]] با [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] و [[درود]] بر [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} آغاز میشود. [[ستایش]]، مخصوص [[پروردگار]] جهانیان است و [[درود]] و [[سلام]] مخصوص [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر آقای ما، پیامبرش و [[خاندان]] او باد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
'''فراز دوم: ثنای بر قضاء:''' این فراز که با [[حمد]] و ثنای دوباره بر جریان [[قضای الهی]] نسبت به اولیایش شروع میشود، در واقع دربردارنده همه [[دعا]] به نحو اجمال است که با عباراتی مختصر، مضامین بعدی [[دعا]] را مورد اشاره قرار میدهد: بارخدایا! [[ستایش]] فقط تو را سزا است بر آن [[قضا]] و قدری که درباره [[اولیا]] و نمایندگانت جاری شد ... و آنان را سبب دستآویزی به سویت و وسیلهای برای خشنودی محضت قرار دادی<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | |||
'''فراز سوم: [[تاریخ]]، از آغاز تا تکامل''' در سومین فراز از این دعای شریف، ماجرای تفصیلی [[قضا]] و [[حکم]] الهی درباره اولیایش بررسی میشود که در آن، نقطه شروع [[تاریخ]] [[بشریت]] و تحوّلات اساسی و در نهایت، سیر تکاملی آن به سوی عصر [[حاکمیت]] [[امام مهدی|حضرت بقیة اللّه]]{{ع}} که اوج تقرّب جامعهای بشری به [[خدای متعال]] و [[هدف]] نهایی از [[خلقت]] است، مورد توجه واقع میشود. این فراز با عبارت {{عربی|" فَبَعْضٌ أَسْكَنْتَهُ جَنَّتَك "}} آغاز و با جمله {{عربی|" وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمِين "}} به پایان میرسد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | |||
'''فراز چهارم: استغاثه و طلب:''' استغاثه به درگاه حضرت [[حق]]، آخرین فراز از [[دعای ندبه]] را به خود اختصاص میدهد: خدایا! تویی تنها برطرفکننده گرفتاریها و سختیها .... | |||
لازم به یادآوری است از آنجایی که برخی در این [[دعا]] و [[سند]] آن پرسشهایی را مطرح کردهاند در پاسخ کتابهای فراوانی نگاشته شده که برخی بدین قرارند: [[فروغ ولایت در دعای ندبه]]، اثر [[لطفالله صافی گلپایگانی]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]] اثر [[علی اصغر رضوانی]]، [[با دعای ندبه در پگاه جمعه]]، اثر [[علی اکبر مهدیپور]]»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>. | |||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
خط ۷۸: | خط ۸۵: | ||
:::::#«[[آداب دعا]] {{متن حدیث| الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين،...وَ سَلَّمَ تَسْلِيما}}؛ در [[آداب دعا]] بیان شده است که با [[نام خداوند]] و تحمید و [[تمجید]] او و [[صلوات بر محمد]]{{صل}} و آل او انجام گیرد که این امر، در این [[دعا]]، به [[زیبایی]] به چشم میخورد<ref>کلینی، کافی، ج۲، ص۴۸۴ و ۴۹۱.</ref>. | :::::#«[[آداب دعا]] {{متن حدیث| الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين،...وَ سَلَّمَ تَسْلِيما}}؛ در [[آداب دعا]] بیان شده است که با [[نام خداوند]] و تحمید و [[تمجید]] او و [[صلوات بر محمد]]{{صل}} و آل او انجام گیرد که این امر، در این [[دعا]]، به [[زیبایی]] به چشم میخورد<ref>کلینی، کافی، ج۲، ص۴۸۴ و ۴۹۱.</ref>. | ||
:::::#[[سپاس]] به درگاه [[الهی]] برای [[نعمت]] بزرگ [[وحی]] و [[نبوت]] و [[ولایت]] و [[امامت]] {{متن حدیث| اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْد... وَ الْوَسِيلَةَ إِلَى رِضْوَانِك}}. | :::::#[[سپاس]] به درگاه [[الهی]] برای [[نعمت]] بزرگ [[وحی]] و [[نبوت]] و [[ولایت]] و [[امامت]] {{متن حدیث| اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْد... وَ الْوَسِيلَةَ إِلَى رِضْوَانِك}}. | ||
[[انسان]] در [[نیکوترین]] [[سرشت]]<ref>تین: ۴.</ref> توسط احسن الخالقین آفریده شد<ref>مؤمنون: ۱۴. </ref> و استعداد بالقوهای در وجود او قرار داده شد که میتواند به اعلی علیین پر بکشد و [[سعادت]] و [[رستگاری]] [[دنیا]] و عقبا را نصیب خود نماید<ref>توبه: ۲۰.</ref>. لازمه این امر، وجود انسانهایی [[برگزیده]] است که خود در اوج و قله این راه باشند و از همه هواها و تعلقات آزاد بوده و از هرگونه آلودگی، [[پاک]] و دارای [[مقام عصمت]] باشند تا بتوانند سکان [[کشتی هدایت]] را به دست بگیرند و برای سالکان الی [[الله]] الگوی کاملی باشند.[[خداوند]] در این باره میفرماید: "به اینها بگو اگر [[ملائکه]] (مثل [[آدمیان]]) در [[زمین]] راه میرفتند و سکونت داشتند، ما از [[آسمان]] ملکی را فرود میآوردیم که [[رسول]] باشد"<ref>اسراء: ۹۵.</ref>. | |||
یعنی اگر [[فرشتگان]] نیز در روی [[زمین]] ساکن میشدند، حتماً لازم بود از سوی [[خداوند]] هادیانی برای آنان فرستاده شود و رابطه بین [[زمین]] و [[آسمان]] و عالم [[غیب و شهود]] پیوسته برقرار باشد. در بیان مرحوم [[علامه طباطبایی]]، قید {{متن حدیث| الارض }} بیانگر این [[ضرورت]] است<ref>طباطبائی، المیزان، ج۱۳، ص۲۰۵.</ref>. | |||
در فرازهای ابتدایی این [[دعا]]، ویژگی این [[اولیای الهی]] به ویژه [[زهد]] و بیرغبت بودن به مادیات، و [[علت]] این [[گزینش]] و [[اصطفاء]] که همان [[وفای به عهد]] و پیمانی است که با خدای خود بستهاند بیان شده و بر این نکته تاکید میگردد که این [[حجتهای الهی]]، واسطه درگاه [[خداوند]] و راه رسیدن به [[رضایت]] و [[خشنودی]] [[حق تعالی]] هستند<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۸۷-۸۹.</ref>. | |||
:::::۳. [[ضرورت وحی]] و [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]] {{متن حدیث| فَبَعْضٌ أَسْكَنْتَه.... فَنَتَّبِعَ آياتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى }}. در این بخشِ از [[دعا]]، به [[پیامبران بزرگ الهی]] که [[صاحب]] [[دین]] و [[شریعت]] بودند با برشمردن برخی از ویژگیهایشان اشاره شده است. این [[پیامبران]] عبارت است از: [[حضرت آدم]]{{ع}}، [[حضرت نوح]]{{ع}}، [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}، [[حضرت موسی]]{{ع}}، و [[حضرت عیسی]]{{ع}}. | :::::۳. [[ضرورت وحی]] و [[نبوت]] و [[خالی نبودن زمین از حجت]] {{متن حدیث| فَبَعْضٌ أَسْكَنْتَه.... فَنَتَّبِعَ آياتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى }}. در این بخشِ از [[دعا]]، به [[پیامبران بزرگ الهی]] که [[صاحب]] [[دین]] و [[شریعت]] بودند با برشمردن برخی از ویژگیهایشان اشاره شده است. این [[پیامبران]] عبارت است از: [[حضرت آدم]]{{ع}}، [[حضرت نوح]]{{ع}}، [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}، [[حضرت موسی]]{{ع}}، و [[حضرت عیسی]]{{ع}}. | ||
در ادامه اشاره به چند مطلب ضروری است: | |||
:::::#هر کدام از اینان [[صاحب]] [[شریعت]] بودند. | :::::#هر کدام از اینان [[صاحب]] [[شریعت]] بودند. | ||
:::::#[[خداوند]] برای هر یک از آنها جانشینانی را قرار داد تا هر کدام بر اساس زمان تعیین شده، از آن [[دین]] نگهبانی کنند. | :::::#[[خداوند]] برای هر یک از آنها جانشینانی را قرار داد تا هر کدام بر اساس زمان تعیین شده، از آن [[دین]] نگهبانی کنند. | ||
خط ۹۰: | خط ۱۰۱: | ||
:::::##[[حق]] از بین نرود و [[باطل]] بر اهل آن [[دین]] [[غلبه]] نکند؛ | :::::##[[حق]] از بین نرود و [[باطل]] بر اهل آن [[دین]] [[غلبه]] نکند؛ | ||
:::::##هیچ کس بهانهای نداشته باشد که بگوید چرا [[پیامبری]] برایمان نفرستادی که ما را [[انذار]] کند! و [[راهنمایی]] برایمان قرار ندادی! که در نتیجه از [[آیات]] تو [[پیروی]] میکردیم و [[خوار]] و ذلیل نمیشدیم!<ref>نساء: ۱۶۵.</ref>. | :::::##هیچ کس بهانهای نداشته باشد که بگوید چرا [[پیامبری]] برایمان نفرستادی که ما را [[انذار]] کند! و [[راهنمایی]] برایمان قرار ندادی! که در نتیجه از [[آیات]] تو [[پیروی]] میکردیم و [[خوار]] و ذلیل نمیشدیم!<ref>نساء: ۱۶۵.</ref>. | ||
با وجود [[سنت]] استمرار [[حجت]] و [[هادی]] در هر زمان، [[حجت]] بر همه تمام است و [[مردم]] میتوانند از هدایتهای او بهرمند شوند و در صورت عدم دسترسی، باز هم میتوانند همانند [[خورشید پشت ابر]] از پرتو هدایتهای او استفاده کنند. | |||
:::::۴. [[شریعت خاتم]] [[انبیا]]، [[حضرت محمد]]{{صل}}. ({{متن حدیث| إِلَى أَنِ انْتَهَيْتَ بِالْأَمْرِ إِلَى حَبِيبِكَ وَ نَجِيبِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه،... وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً}}). [[دین اسلام]] به عنوان آخرین و [[کاملترین]] [[دین]] از سوی [[خداوند]] بر [[خاتم انبیا]]، [[حضرت محمد]]{{صل}}، برای [[جن]] و انس فرستاده شد و سرانجام بر همه دینها [[غلبه]] پیدا خواهد کرد و [[دین]] واحد جهانی خواهد شد!<ref>توبه: ۳۳ و فتح: ۲۸ و صف:۹.</ref><ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>. | :::::۴. [[شریعت خاتم]] [[انبیا]]، [[حضرت محمد]]{{صل}}. ({{متن حدیث| إِلَى أَنِ انْتَهَيْتَ بِالْأَمْرِ إِلَى حَبِيبِكَ وَ نَجِيبِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه،... وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً}}). [[دین اسلام]] به عنوان آخرین و [[کاملترین]] [[دین]] از سوی [[خداوند]] بر [[خاتم انبیا]]، [[حضرت محمد]]{{صل}}، برای [[جن]] و انس فرستاده شد و سرانجام بر همه دینها [[غلبه]] پیدا خواهد کرد و [[دین]] واحد جهانی خواهد شد!<ref>توبه: ۳۳ و فتح: ۲۸ و صف:۹.</ref><ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>. | ||
:::::۵. [[اهل بیت]] طاهرین [[پیامبر خدا]]{{عم}}. {{متن حدیث|فَقُلْتَ: إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ .... وَ الْمَسْلَكَ إِلَى رِضْوَانِك }}. در این فراز از [[دعا]]، [[عصمت اهل بیت]]{{عم}} با ذکر [[آیه]] سی وسوم از [[سوره]] احزاب، تاکید میگردد، سپس [[وظیفه]] [[امت]] در برابر آنان و سرِّ این [[وظیفه]] و [[فلسفه]] وجودی آن بیان میشود<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۲.</ref>. | :::::۵. [[اهل بیت]] طاهرین [[پیامبر خدا]]{{عم}}. {{متن حدیث|فَقُلْتَ: إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ .... وَ الْمَسْلَكَ إِلَى رِضْوَانِك }}. در این فراز از [[دعا]]، [[عصمت اهل بیت]]{{عم}} با ذکر [[آیه]] سی وسوم از [[سوره]] احزاب، تاکید میگردد، سپس [[وظیفه]] [[امت]] در برابر آنان و سرِّ این [[وظیفه]] و [[فلسفه]] وجودی آن بیان میشود<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۲.</ref>. | ||
[[آیه تطهیر]]: این [[آیه]] در میان [[آیات]] مربوط به [[همسران رسول خدا]]{{صل}} و در پایان [[آیه]] ۳۳ از [[سوره]] احزاب قرار دارد، همان طور که [[آیه اکمال دین]] و [[اتمام نعمت]] در بین [[آیه]] سوم از [[سوره]] [[مائده]] آمده است<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۹۲.</ref>. | |||
:::::۶. [[ولایت]] و [[امامت]] [[امیر المؤمنین]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} و [[فضائل]] و [[مناقب]] ایشان ({{متن حدیث| فَلَمَّا انْقَضَتْ أَيَّامُهُ أَقَامَ وَلِيَّهُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِمَا وَ آلِهِمَا هَادِيا... وَ لَمَّا قَضَى نَحْبَهُ وَ قَتَلَهُ أَشْقَى الْآخِرِينَ، يَتْبَعُ أَشْقَى الْأَوَّلِينَ، لَمْ يُمْتَثَلْ أَمْرُ الرَّسُولِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي الْهَادِينَ بَعْدَ الْهَادِين }}). در این فراز با اشاره به [[سنت الهی]] در [[آیه]] ۷ از [[سوره]] رعد بر اساس وجود "[[هادی]]" در هر زمان<ref>خداوند متعال در این آیه شریفه میفرماید: {{متن قرآن| إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هاد }} بنابر آن چه که در آیه ۳۵ سوره یونس آمده است، این «هادی» باید ویژگی عصمت را داشته باشد (ر.ک: المیزان، ج۱، ص۲۷۴، ادامه آیه ۱۲۴ سوره بقره) و بر اساس روایات زیادی که در منابع اهل سنت نیز آمده، مراد از «هادی» علی بن ابی طالب{{ع}} است. (ر.ک: قافله سالار، ص۵۱).</ref>. | :::::۶. [[ولایت]] و [[امامت]] [[امیر المؤمنین]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} و [[فضائل]] و [[مناقب]] ایشان ({{متن حدیث| فَلَمَّا انْقَضَتْ أَيَّامُهُ أَقَامَ وَلِيَّهُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِمَا وَ آلِهِمَا هَادِيا... وَ لَمَّا قَضَى نَحْبَهُ وَ قَتَلَهُ أَشْقَى الْآخِرِينَ، يَتْبَعُ أَشْقَى الْأَوَّلِينَ، لَمْ يُمْتَثَلْ أَمْرُ الرَّسُولِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي الْهَادِينَ بَعْدَ الْهَادِين }}). در این فراز با اشاره به [[سنت الهی]] در [[آیه]] ۷ از [[سوره]] رعد بر اساس وجود "[[هادی]]" در هر زمان<ref>خداوند متعال در این آیه شریفه میفرماید: {{متن قرآن| إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هاد }} بنابر آن چه که در آیه ۳۵ سوره یونس آمده است، این «هادی» باید ویژگی عصمت را داشته باشد (ر.ک: المیزان، ج۱، ص۲۷۴، ادامه آیه ۱۲۴ سوره بقره) و بر اساس روایات زیادی که در منابع اهل سنت نیز آمده، مراد از «هادی» علی بن ابی طالب{{ع}} است. (ر.ک: قافله سالار، ص۵۱).</ref>. | ||
:::::۷. سرّ [[مخالفت]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} با وجود [[اقرار]] و اعتراف به [[فضائل]] و [[مناقب]] بیشمار ایشان ({{متن حدیث|وَ لَا تَأْخُذُهُ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِم.... حَتَّى قَتَلَ النَّاكِثِينَ وَ الْقَاسِطِينَ وَ الْمَارِقِين }}).ترجمه این بخش از [[دعا]]: [[سرزنش]] ملامت کننده او را (از راهش) در [[راه خدا]] (و انجام [[فرمان الهی]]) باز نمیداشت و [[خون]] بزرگان [[عرب]] را (که به [[جنگ]] با [[دین خدا]] برخاسته بودند) به [[خاک]] ریخت و دلاورانشان را کشت و با گردن کشان و گرگانشان درافتاد؛ در نتیجه کینههایی از [[جنگ بدر]] و [[خیبر]] و [[حنین]] از او به [[دل]] گرفتند و دشمنیش را در [[دل]] خود پنهان نمودند و به [[جنگ]] و [[مخالفت]] با او بر خاستند تا اینکه با [[پیمانشکنان]] (اهل [[جمل]]) و [[زورگویان]] ([[معاویه]] و اصحابش) و خارج شدگان از [[دین]] ([[خوارج]]) جنگید. | :::::۷. سرّ [[مخالفت]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} با وجود [[اقرار]] و اعتراف به [[فضائل]] و [[مناقب]] بیشمار ایشان ({{متن حدیث|وَ لَا تَأْخُذُهُ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لَائِم.... حَتَّى قَتَلَ النَّاكِثِينَ وَ الْقَاسِطِينَ وَ الْمَارِقِين }}).ترجمه این بخش از [[دعا]]: [[سرزنش]] ملامت کننده او را (از راهش) در [[راه خدا]] (و انجام [[فرمان الهی]]) باز نمیداشت و [[خون]] بزرگان [[عرب]] را (که به [[جنگ]] با [[دین خدا]] برخاسته بودند) به [[خاک]] ریخت و دلاورانشان را کشت و با گردن کشان و گرگانشان درافتاد؛ در نتیجه کینههایی از [[جنگ بدر]] و [[خیبر]] و [[حنین]] از او به [[دل]] گرفتند و دشمنیش را در [[دل]] خود پنهان نمودند و به [[جنگ]] و [[مخالفت]] با او بر خاستند تا اینکه با [[پیمانشکنان]] (اهل [[جمل]]) و [[زورگویان]] ([[معاویه]] و اصحابش) و خارج شدگان از [[دین]] ([[خوارج]]) جنگید. | ||
خط ۱۱۲: | خط ۱۲۵: | ||
:::::#موضعگیری [[امت]] با [[ولایت]] و [[ائمه]]{{عم}} در نهایت [[ظلم و ستم]] [[امت]] بر [[ائمه]]{{عم}} و [[شهادت]] آنها و بودن [[جهان]] بدون [[امام]] حاضر را بیان میکند. | :::::#موضعگیری [[امت]] با [[ولایت]] و [[ائمه]]{{عم}} در نهایت [[ظلم و ستم]] [[امت]] بر [[ائمه]]{{عم}} و [[شهادت]] آنها و بودن [[جهان]] بدون [[امام]] حاضر را بیان میکند. | ||
:::::#آخرین مقطع، [[بکاء]] و ندبه بر [[اهلبیت]] را همراه با طلب و [[امید]] بیان مینماید. | :::::#آخرین مقطع، [[بکاء]] و ندبه بر [[اهلبیت]] را همراه با طلب و [[امید]] بیان مینماید. | ||
در بخشی از [[دعای ندبه]] میفرماید:"و برای هر کدام از [[پیغمبران]]، [[شریعت]] و کتاب عطا کردی و طریقه و قانونی معین داشتی و برایشان جانشینانی [[انتخاب]] کردی که یکی پس از دیگری از مدتی تا مدتی معین [[نگهبان دین]] و [[شریعت]] باشند، برای [[اقامه دین]] تو و [[دلیل]] بر بندگانت و به [[علت]] اینکه [[حق]] از قرارگاه خود خارج نشود و [[باطل]] بر اهلش چیره نگردد و احدی نگوید که ای [[خدا]] چرا [[رسول]] برای ما نفرستادی که ما را [[انذار]] و [[نصیحت]] و [[ارشاد]] کند؟ و چرا [[پیشوا]] و [[رهبری]] برای ما نگماشتی که ما از [[آیات]] تو [[پیروی]] کنیم پیش از آنکه [[خوار]] و رسوا شویم"<ref>{{متن حدیث|وَ كُلٌّ شَرَعْتَ لَهُ شَرِيعَةً، وَ نَهَجْتَ لَهُ مِنْهاجاً، وَ تَخَيَّرْتَ لَهُ أَوْصِياءَ، مُسْتَحْفِظاً بَعْدَ مُسْتَحْفِظٍ، مِنْ مُدَّةٍ إِلى مُدَّةٍ، إِقامَةً لِدِينِكَ، وَ حُجَّةً عَلى عِبادِكَ، وَ لِئَلّا يَزُولَ الْحَقُّ عَنْ مَقَرِّهِ، وَ يَغْلِبَ الْباطِلُ عَلى أَهْلِهِ، وَ لا يَقُولَ أَحَدٌ لَوْ لا أَرْسَلْتَ إِلَيْنا رَسُولًا مُنْذِراً، وَ أَقَمْتَ لَنا عَلَماً هادِياً، فَنَتَّبِعَ آياتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى}}؛ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.</ref>. | |||
این بخشها با وجود [[جامعه]] معنا مییابد؛ زیرا بدون [[جامعه]] چگونه میتوان این فراز "تا [[حق]] از میان نرود و [[باطل]] بر اهلش [[غلبه]] نکند"<ref>مفاتیح الجنان، دعای ندبه.</ref> را فهمید و معنا کرد. | |||
در نتیجه [[اقامه دین]] بدون [[جامعه]] امکان ندارد و این [[ضرورت]] [[جامعه اسلامی]] را بیان میکند. | |||
در بخش دیگری از [[دعای ندبه]] آمده: "کجاست آن کسی که برای تجدید و احیای فرایض و [[سنن]] [[ذخیره]] شده و..."<ref>شرحی بر ترجمه دعای ندبه، ص۲۱۵.</ref>. | |||
این [[دعا]] را زمانی باید درخواست کرد که جامعهای باشد تا زنده کردن فرایض در [[جامعه]] درخواست گردد. بنابراین، [[جامعه اسلامی]] [[ضرورت]] دارد و در واقع بدون [[ضرورت]] [[جامعه اسلامی]] بخشهای [[دعای ندبه]] بیمعناست»<ref>[[محسن کبیری|کبیری، محسن]]، [[بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه (مقاله)|بررسی مفاهیم سیاسی دعای ندبه]]، ص۱۳۷.</ref>. | |||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
خط ۱۲۴: | خط ۱۴۲: | ||
| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی اکبر مهدیپور]]'''، در کتاب ''«[[با دعای ندبه در پگاه جمعه (کتاب)|با دعای ندبه در پگاه جمعه]]»'' در اینباره گفته است: | | پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی اکبر مهدیپور]]'''، در کتاب ''«[[با دعای ندبه در پگاه جمعه (کتاب)|با دعای ندبه در پگاه جمعه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::«دعای ندبهای که در این کتاب ثبت شده، ۱۴۸ سطر میباشد و بخش اوّل آن از سطر یک تا سطر ۱۹ قرار دارد، این بخش اختصاص به [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] در برابر [[نعمت]] بزرگ [[ارسال رسل]] و انزال کتب دارد و با جمله: {{متن حدیث|الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ}} آغاز میشود. | ::::::«دعای ندبهای که در این کتاب ثبت شده، ۱۴۸ سطر میباشد و بخش اوّل آن از سطر یک تا سطر ۱۹ قرار دارد، این بخش اختصاص به [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] در برابر [[نعمت]] بزرگ [[ارسال رسل]] و انزال کتب دارد و با جمله: {{متن حدیث|الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ}} آغاز میشود. | ||
بخش دوم آن از سطر ۲۰ تا سطر ۳۶ قرار دارد، این بخش به [[نبوت خاصّه]]، [[نعمت]] بزرگ [[بعثت رسول اکرم]] {{صل}} و قسمتی از [[فضائل]] و [[مناقب]] آن [[حضرت]] اختصاص دارد و با جمله: {{متن حدیث|إِلَى أَنِ انْتَهَيْتَ بِالْأَمْرِ إِلَى حَبِيبِكَ وَ نَجِيبِكَ}} آغاز میشود. | |||
بخش سوم آن از سطر ۳۶ تا ۵۸ قرار دارد، این بخش به [[نصب]] [[امامت]]، داستان [[تاریخی]] [[غدیر خم]] و ذکر [[فضائل]] و [[مناقب]] مولای [[متقیان]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} اختصاص دارد و با جمله: {{متن حدیث| فَلَمَّا انْقَضَتْ أَيَّامُهُ أَقَامَ وَلِيَّهُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ{{ع}}}} آغاز میشود. | |||
بخش چهارم آن از سطر ۵۹ تا ۷۲ قرار دارد، این بخش به ذکر [[مصائب]] وارد شده بر [[عترت طاهره]] و [[اشک]] [[حسرت]] بر محرومیّت [[امّت]] از آثار [[پیشوایی]] [[امامان معصوم]] {{عم}} اختصاص دارد و با جمله: {{متن حدیث|وَ لَمَّا قَضَى نَحْبَهُ}} آغاز میشود. | |||
بخش پنجم آن از سطر ۷۲ تا ۱۲۱ قرار دارد و به ابراز تأثّر و تأسّف از طولانی شدن [[دوران غیبت]]، درد هجران و اظهار [[اشتیاق]] به [[دیدار]] [[یار]] اختصاص دارد و با جمله: {{متن حدیث|أَيْنَ بَقِيَّةُ اللَّهِ الَّتِي لَا تَخْلُو مِنَ الْعِتْرَةِ الْهَادِيَةِ}} آغاز میشود. | |||
بخش ششم آن از سطر ۱۲۲ تا ۱۴۸ در آخرین قسمت از [[دعای ندبه]] قرار دارد و به [[دعا]] و [[نیایش]] و [[مناجات]] با [[خداوند]] [[قاضی]] الحاجات اختصاص دارد و با جمله: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَنْتَ كَشَّافُ الْكُرَبِ وَ الْبَلْوَى}} آغاز میشود»<ref>[[علی اکبر مهدیپور|مهدیپور، علی اکبر]]، [[با دعای ندبه در پگاه جمعه (کتاب)|با دعای ندبه در پگاه جمعه]]، ص ۱۵۵-۱۵۶.</ref>. | |||
}} | }} | ||