امدادهای غیبی امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:

::::#'''فرشتگان:''' از نیروهای غیبی که به یاری آخرین حجت خداوند و یاران او می‌آیند، "فرشتگان الهی" هستند. [[عبدالرحمن بن کثیر]] روایت کرده است: [[امام صادق]] {{ع}} درباره این آیه که: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ}}<ref>هان امر خدا در رسید، پس در آن شتاب مکنید؛ سورهنحل، آیه ۱.</ref>؛فرمود: "آن امر ما است، خدای عز و جل امر فرموده که در مورد آن شتاب نشود تا آنکه خداوند او را با سه لشکر یاری فرماید که عبارتند از: فرشتگان، مؤمنان و هراس"<ref>{{عربی|"هُوَ أَمْرُنَا أَمْرُ اللَّهِ لَا يُسْتَعْجَلُ بِهِ يُؤَيِّدُهُ ثَلَاثَةُ أَجْنَادٍ الْمَلَائِكَةُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الرُّعْب‏"}}؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص ۱۹۸، ح۹.</ref>؛ در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} که به طور مفصل به چگونگی حضور و نقش فرشتگان در قیام [[حضرت مهدی]] {{ع}} اشاره شده است. [[ابان بن تغلب]] نقل شده است: شنیدم [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمود: "گویی قائم را می‌بینم بر نجف کوفه که جامه‌ای از استبرق به تن دارد و زره رسول خدا {{صل}} را می‌پوشد. چون آن را پوشید به تن او، از هم باز و گشاد می‌شود تا اندازه بدن آن حضرت گردد. سپس سوار بر اسبی سیاه و سفید می‌شود که میان دو چشمش، سفیدی مشخص و آشکاری است. پرچم [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} با اوست. عرض کردم: پرچم اکنون موجود و پنهان است یا برای او آورده می‌شود؟ فرمود: جبرئیل آن را برای آن حضرت می‌آورد، دسته آن از عمودهای عرش خدا، و سایه آن از نصرت خداوند است. با آن پرچم بر چیزی فرود نمی‌آید، مگر اینکه خداوند آن را نابود می‌سازد. همراه با آن نه هزار فرشته فرود می‌آیند و نیز ۳۱۳ فرشته. عرض کردم: فدایت گردم! آیا همه این فرشتگان همراه هستند؟ فرمود: آری، آنان همان فرشتگانی‌اند که با نوح در کشتی بودند و همان فرشتگانی‌اند که وقتی ابراهیم به آتش افکنده شد، همراه او بودند، و همان‌هایی‌اند که وقتی دریا برای موسی شکافته شد همراه او بودند، و همان هائی‌اند هستند که وقتی خداوند، عیسی را به سوی خویش به آسمان برد همراه او بودند، و چهار هزار فرشته نشان دار هستند که با [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} همراه بودند، و ۳۱۳ فرشته‌ای که در روز بدر، با آن حضرت بودند، و همراه با آنان چهار هزار فرشته‌ای هستند که به آسمان بالا رفتند تا اجازه جنگیدن در رکاب [[امام حسین|حسین]]{{ع}} را بگیرند؛ ولی وقتی به زمین بازگشتند که آن حضرت کشته شده بود! آنان در کنار قبر آن حضرت پریشان موی و غبار آلود ماندند و بر آن حضرت تا روز قیامت می‌گریند و آنان خروج [[قائم]]{{ع}} را انتظار می‌کشند<ref>محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص ۳۰۹، ح۴.</ref>. [[عیاشی]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل کرده که فرمود: "فرشتگانی که در جنگ بدر [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} را در زمین یاری کردند، از آن پس به آسمان نرفتند و پس از این نیز نخواهند رفت تا آنکه یاری کنند صاحب این امر را و آنان پنج هزار تن هستند"<ref>{{عربی|" إِنَّ الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ نَصَرُوا مُحَمَّداً ص يَوْمَ بَدْرٍ فِي الْأَرْضِ مَا صَعِدُوا بَعْدُ وَ لَا يَصْعَدُونَ حَتَّى يَنْصُرُوا صَاحِبَ هَذَا الْأَمْرِ وَ هُمْ خَمْسَةُ آلَافٍ"}}؛ تفسیر عیاشی، ج۱، ص۱۹۷.</ref>؛ [[پیامبر خاتم|پیامبر گرامی]] اسلام {{صل}} در روایتی، به نقل از خداوند در شب معراج چنین می‌گوید: "و با لشکریان خود او (مهدی) را یاری می‌کنم و با فرشتگانم به او مدد می‌رسانم، تا آنکه دعوتم را آشکار کند"<ref>{{عربی|"وَ لَأَنْصُرَنَّهُ بِجُنْدِي وَ لَأُمِدَّنَّهُ بِمَلَائِكَتِي حَتَّى يُعْلِنَ دَعْوَتِي "}}؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۵۴، ح۴.</ref>.

::::#'''ترس در دل دشمنان:''' خدای متعال، در قیام جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}}، ترس و دلهره را بر دل کافران، مشرکان و ستمگران حق ستیز افکنده، قدرت تصمیم گیری و دشمنی را از آنان سلب می‌کند. در روایاتی گفته شده که او، {{عربی|"مَنْصُورٌ بِالرعْبِ وَ مُؤَیدٌ بِالنصْرِ"}} است؛ یعنی هنگام [[ظهور]]، هراس از وی، در دل قدرتمندان می‌افتد و نیروهای غیبی و نادیدنی، به کمک او و یارانش می‌شتابند. البته این امر، منافاتی با لزوم حضور مردم در صحنه ندارد و مردم باید آن حضرت را تا رسیدن به اهداف متعالی‌اش یاری کنند. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "انقلاب مهدی را سه سپاه یاری می‌کنند و در پیروزی او شرکت دارند: سپاهی از فرشتگان، سپاهی از مؤمنان و سپاهی از رعب و وحشت"<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۹۸، ح۹، ص۲۴۳، ح۴۳.</ref>. [[محمد بن مسلم ثقفی]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل می‌کند که فرمود: "[[قائم]] ما به افتادن ترس در دل دشمنان، یاری شده است"<ref>{{عربی|"الْقَائِمُ مِنَّا مَنْصُورٌ بِالرُّعْبِ "}}؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۳۳۰، ح ۱۶.</ref>.

::::#'''طِی الاَرْض:''' یکی از امدادهای الهی در عصر [[ظهور]] آن است که زمین، برای آن حضرت و یارانش در هم نوردیده شود. در روایاتی چند از چگونگی طی مسافت آن حضرت و یارانش به "طی الارض" تعبیر شده است. [[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید: "او، کسی است که زمین برایش درنوردیده می‌شود"<ref> {{عربی|"وَ هُوَ الَّذِي تُطْوَى لَهُ الْأَرْضُ وَ يَذِلُّ لَهُ كُلُّ صَعْب‏"}}صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۱، ح۵.</ref>؛  

::::#'''میراث‌های پیامبران {{ع}}:''' از روایات استفاده می‌شود افزون بر امدادهای یاد شده، [[حضرت مهدی]] {{ع}} هنگام [[ظهور]]، برخی میراث‌های پیامبران گذشته را نیز همراه خواهد داشت. [[امام علی]]{{ع}} فرمود: [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} می‌فرماید: "[[امام مهدی|مهدی]] از فرزندان من است، برای او [[غیبت]] و حیرتی خواهد بود که مردم در آن گمراه شوند. او ذخیره پیامبران را می‌آورد و زمین را پر از عدل و داد می‌کند؛ همان گونه که پر از ظلم و جور شده باشد"<ref> {{عربی|" الْمَهْدِيُّ مِنْ وُلْدِي تَكُونُ لَهُ غَيْبَةٌ وَ حَيْرَةٌ تَضِلُّ فِيهَا الْأُمَمُ يَأْتِي بِذَخِيرَةِ الْأَنْبِيَاءِ{{ع}} فَيَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً"}}؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص ۲۸۷، ح ۵.</ref>؛ درباره اینکه این امور به چه هدفی نزد حضرت جمع شده است، سخن روشنی در دست نیست؛ ولی با توجه به اینکه نقش [[حضرت مهدی]] {{ع}}، ادامه فعالیت همه انبیا و اولیا است و او خواسته آنان را محقق خواهد ساخت؛ می‌توان نتیجه گرفت که تمام ابزار آنان در اختیار وی قرار خواهد گرفت. دیگر اینکه آن حضرت وظیفه دارد پیروان همه ادیان را به دین راستین الهی (اسلام) دعوت کند و این میراث‌ها، نشانه‌هایی از برحق بودن آن حضرت است. از این‌رو همان گونه که در روایات، زنده ماندن [[حضرت مسیح]]{{ع}}، عامل هدایت مسیحیان و برگرداندن ایشان به پیروی از [[حضرت مهدی]] {{ع}} معرفی شده است؛ می‌توان میراث‌های دیگر [[پیامبران]]{{ع}} را ابزاری برای اتمام حجت بر آنان دانست. بعضی از این میراث‌ها، عبارت است از: "پیراهن"<ref>نعمانی، الغیبه، ص۳۵۰، ج۴۲.</ref>، "عمامه"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۲۴، ح۲۸۵.</ref>، "زره"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۲۴، ح۲۸۵.</ref>، "سلاح"<ref>نعمانی، الغیبه، ص۳۴۹، ح۴۰؛محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۲۴، ح۲۸۵؛ متقی هندی، کنز العمال، ح۳۹۶۷۳.</ref>، و "پرچم [[پیامبر خاتم|پیامبر گرامی]] اسلام {{صل}}"<ref>نعمانی، الغیبه، ۳۴۳، ح۲۸ و ۴۳۵، ح۱.</ref>، "سنگ"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۳۱، ح۳.</ref> و "عصای حضرت موسی {{ع}}"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۳۱، ح۱؛ نعمانی، الغیبه، ص۲۳۸، ح۲۸، صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۷۶، ح۷.</ref> و "طشتی که وی در آن قربانی می‌کرد"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۳۲، ح۱.</ref> و "انگشتری [[حضرت سلیمان]]{{ع}}"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۳۱، ح۱. نعمانی، الغیبه، ص۳۴۳، ح۲۷.</ref>. به هر حال هدف [[حضرت مهدی]] {{ع}} و قیام ایشان، در برگیرنده تمامی اهداف پیامبران بزرگ است. از این‌رو در آن هنگامه عظیم، او با در اختیار گرفتن میراث پیامبران بزرگ {{ع}}، هدف خود را که در واقع هدف جمیع آنان بوده است تحقق می‌بخشد و پیروان ادیان را، سوی خود دعوت می‌کند

::::#'''سپاهیان دیده نشدنی:''' [[قرآن]] در سه مورد با تعبیر {{متن قرآن|بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا}} (سپاهیان دیده نشدنی) یاد کرده است: یکی در آنجا که به وضع مخاطره آمیز [[پیامبر]]{{صل}} در غار ثور اشاره کرده، می‌فرماید: {{متن قرآن|...فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا...}}<ref>پس خدا آرامش خود را بر او فرو فرستاد، و او را با سپاهیانی که آنها را نمی‌دیدید، تأیید کرد؛ سوره توبه، آیه ۴۰.</ref>؛ همچنین آن گاه که دشمن در جنگ حنین، به پیروزی موقت رسید و مسلمانان از گرد [[پیامبر]]{{صل}} پراکنده شدند، [[امدادهای غیبی]] از جمله سپاه نامرئی آنان را نجات بخشید: {{متن قرآن|ثُمَّ أَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَأَنزَلَ جُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا...}}<ref>آن گاه خدا آرامش خود را بر فرستاده خود و بر مؤمنان، فرود آورد و سپاهیانی فرو فرستاد که آنها را نمی‌دیدید؛ سوره توبه، آیه ۲۶.</ref>؛ سوم موقعی بود که دشمنان اسلام، شهر [[مدینه]] را محاصره کردندو مسلمانان ناچار به ماندن در شهر و کندن خندق در اطراف آن شدند! چشم‌های رزمندگان مسلمان خیره و جانشان به گلوگاه رسیده و گمان‌های خاصی درباره خدا پیدا کرده بودند!! [[پیامبر]]{{صل}} از خداوند کمک خواست، در پی آن [[امدادهای غیبی]] به یاری آنان آمد که از مهم‌ترین آنها لشکرهای نامرئی بود: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا}}<ref>ای کسانی که ایمان آورده‌اید! نعمت خدا را بر خود به یاد آرید؛ آن گاه که لشکرهایی به سوی شما [در] آمدند. پس بر سر آنان تندبادی و لشکرهایی که آنها را نمی‌دیدید، فرستادیم و خدا به آنچه می‌کنید، همواره بیناست؛ سوره احزاب، آیه ۹.</ref>.

::::#'''یاری با فرشتگان:''' مهم‌ترین مصداق کمک‌های پنهان خداوند، آمدن فرشتگان به یاری پیامبران خود است. بخش قابل توجهی از آیات [[قرآن]]، از یاری فرشتگان به [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} و مسلمانان در جنگ‌های صدر [[اسلام]] حکایت می‌کند. روشن‌ترین نمونه آیاتی است که در آن به این حضور در جنگ بدر اشاره کرده است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ * إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَن يَكْفِيَكُمْ أَن يُمِدَّكُمْ رَبُّكُم بِثَلاثَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلائِكَةِ مُنزَلِينَ * بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ}}<ref>یقیناً خدا شما را در [جنگ] بدر- با آنکه ناتوان بودید- یاری کرد. پس، از خدا پروا کنید! باشد که سپاس گزاری نمایید. آن گاه که به مؤمنان می‌گفتی: "آیا شما را بس نیست که پروردگارتان، شما را با سه هزار فرشته فرودآمده، یاری کند؟" آری، اگر صبر کنید و پرهیزگاری نمایید و با همین جوش و خروش بر شما بتازند، [همان گاه] پروردگارتان شما را با پنج هزار فرشته نشاندار یاری خواهد کرد؛ سوره آل عمران آیات ۱۲۳- ۲۱۲۵.</ref>.  

::::#'''ترس در دل‌های دشمنان:''' خداوند متعال افزون بر امدادهای یاد شده، گاهی با انداختن هراس در دل دشمنان، جبهه حق را یاری می‌کرد. به عنوان نمونه خداوند جنگ بدر براساس وعده خویش سپاه ترس را یک باره و ناگهانی بر قلب دشمن چیره ساخت: {{متن قرآن|...سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرُّعْبَ...}}<ref>به زودی در دل کافران وحشت خواهم افکند؛ انفال، آیه ۱۲.</ref>.

::::#'''فرستادن بادهای ویرانگر:''' یکی دیگر از امدادهای الهی، بادهایی است که سبب از بین رفتن دشمنان و یاری مؤمنان شده است. خداوند می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا}}<ref>ای کسانی که ایمان آورده‌اید! نعمت خدا را بر خود به یاد آرید؛ آن گاه که لشکرهایی به سوی شما [در] آمدند، پس بر سر آنان تندبادی و لشکرهایی که آنها را نمی‌دیدید، فرستادیم؛ احزاب، آیه ۹.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص‌ص۲۲۱-۲۲۴، ۲۲۶ - ۲۳۱.</ref>.

::::#[[فرشتگان]] [[یاری]] دهنده [[حضرت لوط]]{{ع}}؛ آنگاه که آن [[پیامبر]] الهی از نابخردان و مفسدان به تنگ آمد، [[خداوند]] نیروهای پنهان خود را به [[یاری]] او فرستاد، در [[قرآن مجید]] از این رخ داد اینگونه یاد کرده است: {{متن قرآن|قَالَ فَمَا خَطْبُكُمْ أَيُّهَا الْمُرْسَلُونَ قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُّجْرِمِينَ لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن طِينٍ مُسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ }}<ref> ابراهیم) گفت: ای فرستادگان به چه کار آمده‌اید؟  گفتند: ما برای گروهی گنهکار فرستاده شده‌ایم. تا بر آنان سنگ‌هایی از گل بباریم. که نزد پروردگارت برای گزافکاران نشانه‌دار شده است؛ سوره ذاریات، آیه: ۳۱- ۳۴.</ref>

::::#[[فرشتگان]] [[جنگ بدر]]؛ [[جنگ بدر]] به عنوان یکی از مهمترین نبردهای عصر [[بعثت]]، از جمله نبردهایی است که [[خداوند]] پیامبرش را با نیروهای فرا طبیعی [[یاری]] فرمود. در آیه‌ای از [[آیات]] [[قرآن]] از این استعانت الهی اینگونه یاد شده است: {{متن قرآن|إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلائِكَةِ مُرْدِفِينَ }}<ref> یاد کن آنگاه را که از پروردگارتان فریادخواهی می‌کردید و به شما پاسخ داد که من با هزار فرشته پیاپی امدادگر شما خواهم بود؛ سوره انفال، آیه: ۹.</ref>

::::#[[فرشتگان]] در [[جنگ]] احزاب؛ یکی دیگر از نبردهای سرنوشت‌ساز در سالهای نخست طلوع [[آفتاب]] [[اسلام]]، [[جنگ]] احزاب است. [[خداوند]] در این [[جنگ]] افزون بر [[فرشتگان]]، برخی از عوامل طبیعی را نیز به [[یاری]] آن [[پیامبر]] بزرگ فرستاد. این [[نعمت]] بزرگ را در آیهای از [[قرآن]] اینگونه [[وصف]] فرموده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا }}<ref> ای کسانی که ایمان آوردهاید! نعمت خدا را بر خودتان به یاد آورید؛ در آن هنگام که لشکرهای عظیمی به سراغ شما آمدند؛ ولی ما باد و طوفان سختی بر آنها فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمیدیدید و به این وسیله آنها را در هم شکستیم و خداوند به آنچه انجام میدهید بینا است؛ سوره احزاب، آیه: ۹.</ref>. [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} در روایتی، پس از آنکه [[یاری]] خداوندی را از جمله [[امدادهای غیبی]] مربوط به [[قیام]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} ذکر فرموده، چنین می‌گوید: "... و به وسیله [[فرشتگان]] [[خداوند]] [[یاری]] می‌شود ...". <ref>{{عربی|" وَ يَنْصُرُ بِمَلَائِكَةِ اللَّه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۷، ح ۲.</ref>

::::*همچنین درباره [[یاری]] [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}}، در [[جنگ]] احزاب به وسیله باد و [[طوفان]] فرموده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا }}<ref> ای کسانی که ایمان آوردهاید! نعمت خدا را بر خودتان به یاد آورید؛ در آن هنگام که لشکرهای عظیمی به سراغ شما آمدند؛ ولی ما باد و طوفان سختی بر آنها فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمیدیدید و به این وسیله آنها را در هم شکستیم و خداوند به آنچه انجام میدهید بینا است؛ سوره احزاب، آیه: ۹.</ref>. این نیروهای عظیم از جمله عواملی است که به [[یاری]] واپسین [[حجّت]] الهی آمده، [[پیروزی]] آن [[حضرت]] را حتمیت می‌بخشد. [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]{{صل}} در "[[حدیث معراج]]" به [[نقل]] از [[خداوند متعال]] چنین فرموده است: "... و باد را مسخّر او می‌کنم و گردنکشان سخت را، رام او میسازم ...". <ref>{{عربی|" وَ لَأُسَخِّرَنَّ لَهُ‏ الرِّيَاحَ‏ وَ لَأُذَلِّلَنَ‏ لَهُ‏ الرِّقَابَ‏ الصِّعَاب‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۴، باب ۲۳، ح ۴.</ref>.

}}