علائم و نشانه‌های ظهور چند قسم‌اند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

«علامت متضمن معنای [[کشف]]، دلالت، نشان دادن چیزی، که این شی‏ء علامت آن است می‏‌باشد. و چون ما اکنون درباره [[ظهور]] [[حضرت]] [[بقیة الله]] بحث می‏‌کنیم، درباره سبب وجود این حالت در [[علائم ظهور]] صحبت خواهیم کرد.

[[علائم]] به این مفهوم و معنی از دو دیدگاه تقسیم می‌‏شود:

با در نظر گرفتن ارتباط این [[علائم]] با [[برنامه‏‌ریزی الهی]]، به دو قسم تقسیم می‌‏شود:

:::::#رویدادهایی که در [[برنامه‏‌ریزی الهی]] دخالت دارند، همچون [[انحرافات]] که نشانه‏‌ای از [[ظهور]] نیز هستند.

:::::#حوادثی که در این برنامه‌‏ریزی دخالتی ندارند، بلکه به خودی خود بدون ارتباط با وجود [[انسان]] وجودی مستقل دارند، مانند [[گرفتن ماه در شب‌های آخر ماه]]، و [[گرفتن خورشید در وسط ماه]] و دیگر رویدادهایی نظیر اینها که به عنوان [[علائم ظهور]] ذکر شده‌‏اند.

:::::#رویدادهائی که نزدیک و چسبیده به زمان [[ظهور]] است، به‌طوری‌که از آخرین مقدمات [[ظهور]] شمرده می‌‏شود؛ همچون [[قتل نفس زکیه]]، چنانکه در [[اخبار]] و [[روایات]] آمده است.

:::::#روایاتی که گویای وقوع حادثه‏‌ای پیش از [[ظهور]] می‌‏باشند و لو اینکه با فاصله زمانی دور باشد. بنابراین مجموعه [[علائم]] را می‌‏توان به چهار گروه تقسیم کرد:

[[احادیث]] [[اهل بیت]]{{عم}} [[علایم ظهور]] را به دو قسم تقسیم کرده‏‌اند:

}}

{{پاسخ پرسش  

| پاسخ‌دهنده = محمد علی رضایی اصفهانی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[محمد علی رضایی اصفهانی]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:

چند نمونه از این [[علائم]] به شرح ذیل می‌باشد:

'''۵. [[خروج یمانی]]''': [[قیام]] سرداری از سرزمین [[یمن]] یکی از [[علائم حتمی]] است که اندکی پیش از [[ظهور]] رخ خواهد داد وی که مردی [[صالح]] و [[مؤمن]] است علیه [[بدی‌ها]] و [[انحرافات]] [[قیام]] می‌کند و با تمام توان با [[بدی‌ها]] و [[تباهی‌ها]] [[مبارزه]] می‌کند. از [[امام باقر]] {{ع}} در این باره حکایت شده: در میان بیرق‌هایی [که قبل از [[قیام]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} بلند می‌شود] پرچمی هدایت‌کننده‌تر از [[پرچم]] [[یمانی]] وجود ندارد که آن [[پرچم هدایت]] است<ref>غیبت نعمانی، ج ۱۳، ص ۲۶۴ ناشر مدین؛ نگین آفرینش، ص ۱۵۷؛ تاریخ غیبت کبری، سید محمد، صدر، ص ۶۵۳ ترجمه افتخارزاده.</ref>.

}}

{{پاسخ پرسش  

«[[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} به عنوان عظیم‌ترین حادثه‌ای که در دوران [[زندگی]] [[انسان]] رخ خواهد داد، بدون [[تردید]] دارای نشانه‌هایی است که از آنها در سخنان [[معصومین]]{{عم}} فراوان به آنها اشاره شده است. آنچه از [[کلام]] این بزرگان استفاده می‌شود اینکه آنها عبارتند از: آن رخدادهایی که در آستانه [[ظهور]]، یا همزمان و یا پس از [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} پدید می‌آیند و تحقّق هریک از آن [[نشانه‌ها]]، نویدی از [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و نزدیکتر شدن [[قیام]] جهانی آن [[حضرت]] است.

::::#نشانه‌هایی که با فاصله زمانی پیش از [[ظهور]] رخ می‌دهند.

::::#نشانه‌هایی که با فاصله بسیار اندک پیش از [[ظهور]] اتفاق می‌افتند "[[در آستانه ظهور]]".

::::#نشانه‌هایی که همزمان با حادثه بزرگ [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} رخ می‌دهند.

::::#نشانه‌هایی که با فاصله‌ای اندک پس از [[ظهور]] و پیش از [[قیام]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} اتفاق می‌افتند.

::::#بارش [[باران‌های فراوان]] در آستانه [[ظهور]].

::::#[[خسوف]] و [[کسوف]] نابه‌هنگام پیش از [[ظهور]].

::::#[[مرگ]] ومیرها، [[زلزله‌ها]] و جنگها و آشوب‌های فراگیر.

}}

{{پاسخ پرسش  

«نشانه‌های یاد شده در [[روایات]]، به گونه‌های مختلف قابل دسته بندی است؛ مفاد پاره‌ای از این [[روایات]] ویژگی‌های جسمانی [[امام مهدی|امام منتظر]]{{ع}} است. پاره‌ای دیگر به اوصاف و امتیازات [[روحانی]] و نفسانی آن [[حضرت]]{{ع}} اشاره دارد. دسته سوم، به حوادث تكوینی [[زمان ظهور]] یا نزدیک آن دلالت می‌کند. گروه چهارم به اوضاع [[اجتماعی]]، [[فرهنگی]]، [[دینی]]، [[سیاسی]] و [[اقتصادی]] [[جامعه]] و [[مردم]] می‌پردازد. جمعی از [[روایات]] نشانه‌های نزدیک [[ظهور]] یا [[هنگام ظهور]] را مطرح می‌کنند و دسته ای [[علائم]] بعيد [[ظهور]] را می‌شمارند. پاره ای از [[نشانه‌ها]] قطعی و حتمی‌اند و دسته ای دیگر غیر قطعی؛ یعنی امکان عدم تحقق آنها وجود دارد، زیرا قضای حتمی [[الهی]] بر وقوع آنها تعلق نگرفته است.  

::::#[[علائم ظهور]]، با توجه به ارتباط آنها در تخطيط [[الهی]] و [[نظام]] [[علی]] - معلولی [[جهان]]، دوگونه‌اند:

::::##حوادثی که تحت تخطيط [[الهی]] <ref> منظور از «تخليط الهی» حرکت تحت نظام علی و معلولی جهان است به گونه ای که پدیده های مختلف معلول وقوع علت یا عللی هستند که تحت اراده الهی بر جهان حاکم می باشند، ولو اینکه معلول امری مطلوب نباشد (توضیح از پژوهشکده [[مهدویت]] و آینده پژوهی).</ref> جای دارند، مانند [[انحراف]] [[جهان]] و [[انسان‌ها]] و ...؛  

::::##به [[زمان ظهور]] نزدیکند و از مقدمات اخير ان شمرده می‌شوند، مانند [[قتل نفس زکیه]]؛

::::##از [[زمان ظهور]] دورند، مثل از میان رفتن [[دولت]] [[بنی عباس]].

::::#[[علائم]] مندرج در تخطيط [[الهی]] و نزدیک به [[ظهور]]، مثل [[قتل نفس زکیه]]؛

::::#نشانه‌های مندرج در تخطيط [[الهی]] و دور از [[ظهور]]، مانند نابودی [[دولت]] [[بنی عباس]] و [[جنگ‌های صلیبی]]؛  

::::#[[علائم]] تکوینی نزدیک به [[ظهور]]، مثل [[کسوف]] و [[خسوف]]؛  

::::#نشانه‌های تکوینی دور از [[ظهور]]، مانند آفت ملخ و برداشت اندک محصولات زراعی.<ref> تاریخ الغيبة الكبرى، ص ۵۲۷ –۵۲۹ </ref>. او در ادامه می‌افزاید: پاره‌ای از این [[علائم]] خارق العاده‌اند و نوعی [[معجزه]] به شمار می‌آیند؛ یعنی تحقق آن به طور طبیعی ممکن نیست، مثل [[خسوف و کسوف]] در غیر زمان خود یا صيحه آسمانی. البته بسیاری از [[علائم]] طبیعی‌اند و در پرتو [[نظام]] على و معلولی [[جهان]] رخ می‌نمایند. [[علائم ظهور]]، نشانه‌هایی هستند که از حوادثی از آینده خبر می‌دهند و تنها به این [[دلیل]] که [[خداوند]] از طریق [[وحی]] به وسیله [[معصومان]]{{عم}} برایمان [[بیان]] کرده است، [[صادق]] شمرده می‌شوند.<ref>  تاریخ الغيبة الكبرى، ص ۵۳۱ به بعد </ref> [[سید محمد صدر]] درباره [[احادیث]] مربوط به [[علائم ظهور]] می‌نویسد: "غالب [[احادیث]] این باب باید بر رمز و [[تمثیل]] و کنایه حمل شود، زیرا مدلول‌های لفظی و مطابقی آنها که به وقایعی مشخص اشاره دارد، مراد نیست، این [[روایات]] به مسائلی که قبل از [[ظهور]] تحقق می‌یابند، اشاره‌ای کنایی دارند. [[معصومان]] {{عم}} به سبب مصالحی خاص، از زبان رمز بهره گرفته‌اند، در این جا پارهای از این مسائل را ذکر می‌کنیم به صراحت در [[بیان]] این حوادث [[اجتماعی]]، با سطح [[فکری]] [[مردم]] آن عصر سازگار نبود؛ - [[بیان]] غیررمزی حوادث، به موضع گیری‌های نادرست [[دشمنان]] [[ظهور]] می‌انجامید. بر اساس بسیاری از [[روایات]]، این حوادث به طریق [[اعجاز]] رخ می‌دهد. از آنجا که تحقق [[اعجازآمیز]] این وقایع با [[قانون]] [[برهان]] پذیر بودن [[معجزات]] ناسازگار است، پژوهشگر خود را در دوراهی طرح یا کنایه و رازآمیز شماردن آنها می‌یابد. بی [[تردید]]، حمل کردن [[روایات]] بر رمز و [[تأویل]]، از طرح آنها بهتر است؛ به ویژه در مواردی که حوادث با [[اخبار]] بسیار و طرق متعدد [[نقل]] شده و به لحاظ [[سند]] مشکل ندارد.<ref> تاریخ مابعد الظهور، ص ۱۵۳ - ۱۵۴.</ref>.

::::#براساس گفتار نویسنده محترم، بسیاری از [[روایات]] قابل [[فهم]] و [[تفسیر]]؛

::::#توجیه این [[روایات]] در دو طریقی که نویسنده [[گمان]] برده است، منحصر نیست، زیرا می‌توان آنها را بر معنای مطابقی حمل کرده، امکان وقوعشان را به همان شکل که در [[روایات]] [[بیان]] شده تعبدا پذیرفت و [[علم]] به چگونگی وقوع آنها را به اهلش واگذار کرد. به هر حال، قسمتی از [[نشانه‌های ظهور]] تا کنون محقق شده است و برخی از آنها در حال و آینده به تدریج رخ می‌نماید»<ref>[[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، [[ظهور (مقاله)|ظهور]]، ص ۲۴۲-۲۴۶.</ref>.

«در [[جوامع]] روایی [[شیعه]] و [[سنی]]، از امور متعددی به عنوان "[[علائم ظهور]]" یاد شده است. منظم ساختن این [[نشانه‌ها]] در ضمنِ تقسیم و دسته‌بندی آن‌ها، فوایدی را در پی دارد که بر اهل دقت پوشیده نیست. [[نشانه‌های ظهور]] را از زوایای مختلفی می‌توان نگریست؛ مثلاً از لحاظ [[پیوستگی]] و گسستگی نسبت به [[ظهور]]، [[علائم]] منفصل و [[علائم]] متصل - و به تعبیر دیگر [[علائم]] پیش از [[ظهور]] و [[علائم]] مقارن با [[ظهور]] - را تشکیل می‌دهند و از نظر [[میزان]] قطعیت، به [[علائم]] محتوم و [[علائم]] مشروط انقسام می‌یابند و از جهت طبیعی و انسانی بودن و شخصی یا عمومی بودن سه دسته "حوادث [[خارق العاده]]"، "اوضاع عمومی اجتماعات بشری" و "متخاصمان؛ نیروها و چهره ها" را تشکیل می‌دهند. پیش از ذکر [[علائم]]، دو نکته را خاطر نشان می‌کنیم:

:::::#علامت سال [[ظهور]] آن است که عدد آن فرد (یعنی مختوم به ۱، ۳، ۵، ۷ یا ۹) می‌باشد و علامت روز [[ظهور]] آن است که شنبه مصادف با [[عاشورا]] (دهم [[محرم]]) خواهد بود<ref>الارشاد، مفید، ج ۲، ص ۳۷۹؛ اِعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، ص ۴۲۹؛ الغیبة، طوسی، صص ۴۵۲ و ۴۵۳؛ کشف الغمه، ج ۲، صص ۳۶۰ و ۴۵۹؛ القطر الشهدی فی اوصاف المهدی، الحلوانی، ص ۵۰؛ الفصول المهمه، ابن صباغ مالکی، ص ۲۹۱؛ نوادر الاخبار فی ما یتعلق باصول الدین، فیض کاشانی، ص ۲۹۹؛ بحارالانوار، مجلسی، ج ۵۲، ص ۲۹۱؛ العطر الوردی، بلبیسی، ص ۵۱.</ref>.  

:::::#صبح روز [[ظهور]]، افراد زیر بالش خود صحیفه‌ای می‌یابند که بر آن نوشته شده: {{متن حدیث|طاعَةٌ مَعْرُوفَة}}<ref>اکمال الدین، صدوق، ج ۲، ص ۶۵۴؛ نوادر الاخبار، ص ۳۰۰؛ العدد القویه، علی بن یوسف الحلی، ص ۶۶؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۵؛ منتخب الانوارالمضیئه، ص ۳۱۱.</ref>.

:::::#[[جبرئیل]] {{ع}} از سمت راست و [[میکائیل]] {{ع}} از چپ، [[حضرت]] را مشایعت می‌کنند<ref>ا[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۱، ۲۶۸؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۸۰؛ اعلام الوری، ص ۴۶۰؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶؛ نوادر الاخبار، ص ۳۰۱ و ۳۰۸ و در منابع [[اهل سنت]] با اختلافی اندک: القطر الشهدی، ص ۶۴؛ العطر الوردی، ص ۶۴؛ عقد الدرر، صص ۱۳۶ و ۱۵۷.</ref>.و [[جبرئیل]] خروش بر می‌آورد: {{متن حدیث|البیعه لله}}<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۹؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۶۰؛ نوادر الاخبار، ص ۲۹۹؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱.</ref>.

:::::#همزمان با سال [[ظهور]]، [[مردمان]] [[شاهد]] بیست و چهار نوبت بارش [[باران]] و [[رحمت]] [[الهی]] و سرسبزی و طراوت [[زمین]] و پدید آمدن [[برکات]] بیشمار خواهند بود<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۰؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ بشاره المصطفی، ص ۳۸۳؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۵۶؛ الغیبة، طوسی، ص ۴۴۳؛ نوادر الاخبار، ص ۲۹۰ و ظهور برکات بیشمار: القول المختصر، ابن حجر هیتمی، ص ۵۶؛ تذکره الحفاظ، الذهبی، ج ۳، ص ۸۳۸؛ ینابیع الموده، ص ۴۶۷؛ منتخب کنزالعمال، ج ۶، ص ۳۲؛ مشکاه المصابیح، خطیب تبریزی، ج ۳، ص ۲۴؛ الصواعق المحرقه، ابن حجرهیتمی، ص ۹۷؛ المستدرک علی الصیحین، حاکم نیشابوری، ج ۴، صص ۵۵۷ و ۵۵۸؛ البیان، کنجی، ص ۳۱۶؛ مشارق الأنوار، حمزاوی، ص ۱۵۲؛ اسعاف الراغبین، صبان، ص ۱۴۸؛ مصابیح السنه، بغوی، ج ۲، ص ۱۳۴؛ عقد الدرر، صص ۷۳ و ۹۲؛ الفصول المهمه، صص ۲۸۸ و ۲۸۹ و ۳۰۰.</ref>.  

:::::#[[کسوف]] [[خورشید]] در نیمه [[رمضان]] و [[خسوف]] ماه در آخر آن ( بر خلاف [[قوانین]] حرکات طبیعی اجرام آسمانی)<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۶۸؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ الکافی، کلینی، ج ۸، صص ۱۷۹ و ۱۸۰؛ الغیبة، نعمانی، ص ۱۸۱؛ الغیبة، طوسی، ص ۴۴۴؛ العدد القویه، ص ۶۶؛ الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۵۸؛ الصراط المستقیم، زین الدین نباطی، ج ۲، ص ۲۴۹؛ نوادر الاخبار، ص ۲۸۸؛ منتخب الانوار المضیئه، ص ۳۱۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۳ و در منابع [[اهل سنت]] قریب به آن: القطر الشهدی، ص ۶۳؛ العطر الوردی، ص ۶۳؛ عقد الدرر، ص ۹۸ و در برخی نصوص [[اهل سنت]] به جای ماه رمضان، ماه شعبان ذکر شده است: العرائس الواضحه، ص ۱۰۶؛ جالیه الکدر، ص ۲۰۸.</ref>.  

:::::#فرو رفتن [[زمین]] در سرزمین "[[بیداء|البیداء]]" (میان [[مکه]] و [[مدینه]]) و قریه "[[جابیه]]"<ref>الارشاد، ج ۲ ص ۳۶۸؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹؛ الغیبة، نعمانی، صص ۱۷۵ و ۱۸۷؛ مجمع البیان، طبرسی، ج ۴، ص ۳۹۸؛ الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۵۶؛ ا[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، صص ۶۴۹ و ۶۵۰؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۱ و در منابع [[اهل سنت]]: عقد الدرر، مقدسی، صص ۸۵ و ۱۱۷ و ۱۱۸ و ۱۲۴ و ۱۲۹؛ سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۱۳۵۱؛ القول المختصر، ص ۵۶؛ سنن ابی داود، ج ۴، ص ۱۵۲؛ مسند احمد بن حنبل، ج ۶، ص ۳۱۶؛ منتخب کنز العمال، ج ۶، ص ۳۱؛ جالیه الکدر، ص ۲۰۸؛ العرائس الواضحه، ص ۱۰۶؛ مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۶؛ اشعه اللمعات، ج ۴، ص ۳۳۸.</ref> و قریه "[[حرستا|حَرَسْتا]]"<ref>الغیبة، طوسی، ص ۴۶۱؛ الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۵۱ و در منابع [[اهل سنت]]: القطر الشهدی، الحلوانی، ص ۶۱؛ العطر الوردی، بلبیسی، ص ۶۱ به نقل از: القول المختصر هیمتی؛ عقد الدرر، ص ۱۲۷.</ref>.  

:::::#[[صیحه آسمانی]] در ماه [[رمضان]] و ندای غیبی هاتفی که نام [[حضرت]] و نام [[پدر]] بزرگوارشان را فریاد می‌کند<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۲؛ ا[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۱، ص ۳۲۸؛ اعلام الوری، ص ۴۲۶؛ الغیبة، نعمانی، ص ۱۷۰؛ الغیبة، طوسی، صص ۴۳۳ و ۴۳۴؛ کشف الغمه، ج ۳، صص ۳۵۵ و ۳۶۰؛ اثبات الهداه، ج ۳، ص ۴۲۸؛ الکافی، ج ۸، صص ۲۰۹ و ۲۵۸؛ تفسیر العیاشی، ج ۱، ص ۶۴؛ الاختصاص، مفید ص ۲۵۵؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸ و در منابع [[اهل سنت]]: الفصول المهمه، ص ۳۱۰؛ عقد الدرر، صص ۱۳۹ و ۱۴۰ و ۱۴۴ و ۱۴۵.</ref>.  

:::::#[[مرگ‌های سرخ]] و سپیدی که پیش از [[ظهور]] [[حضرت]] بسیاری از [[مردمان]] را هلاک می‌سازد<ref>ا[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، ص ۶۵۵؛ اعلام الوری، ص ۴۲۷؛ العدد القویه، ص ۶۱؛ الغیبة، نعمانی، ص ۱۸۵؛ اثبات الهداه، ج ۳، ص ۷۲۳؛ الغیبة، طوسی، ص ۴۳۸؛ بحار الانوار، ج ۲، ص ۲۱۱؛ و در منابع [[اهل سنت]]: الفصول المهمه، ص ۳۰۱.</ref>.  

:::::#زوال [[علم]] و [[معرفت]] و [[خردورزی]] و انتشار [[جهالت]] و [[تقلید]]<ref>الکافی، ج ۱، صص ۳۱ - ۳۶؛ الملاحم والفتن، سید ابن طاووس، صص ۱۰۵ و ۱۵۷؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۱۲ و ج ۵۳، صص ۱۴۰ و ۱۴۱؛ الزام الناصب، ص ۶۴؛ و درمنابع [[اهل سنت]]: صحیح مسلم، ج ۸، ص ۵۷.</ref>.  

:::::#شیوع [[فساد]] [[مالی]] و جنسی و [[قتل]] و [[غارت]] و [[شهادت]] به [[دروغ]]<ref>الکافی، ج ۸، صص ۳۱ - ۳۶؛ تحف العقول، حرانی، ص ۴۳؛ اعلام الوری، ص ۴۳۱؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۲۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۲ و در منابع [[اهل سنت]]: العطر الوردی، ص ۵۸؛ عقد الدرر، ص ۱۵۵؛ مسند احمد بن حنبل، ج ۲، ص ۴۱۸؛ نور الابصار، شبلنجی، ص ۱۷۲.</ref>.  

:::::#بی‌رونقی [[نماز]] و [[عبادت]] و رونق یافتن [[دروغگویی]] و بی‌ثباتی [[مردم]] در [[دین]] خود<ref>الغیبة، نعمانی، ص ۱۳۸؛ بحار الانوار، ج ۵۲، صص ۱۰۱ و ۲۵۷ و ۲۶۴؛ الکافی، ج ۸، ص ۳۴؛ و در منابع [[اهل سنت]]: العطر الوردی، ص ۵۵؛ الحاوی للفتاوی، ج ۲، ص ۱۵۹؛ عقد الدرر، ص ۱۵۵.</ref>.  

:::::#تشبه زنان به مردان و مردان به زنان<ref>اعلام الوری، ص ۴۳۳؛ المحجه البیضاء، ج ۳، ص ۳۴۲؛ الکافی، ج ۸، ص ۳۳؛ نهج الفصاحه، ج ۲، ص ۴۷۴؛ مثیر الأحزان، الجواهری، ص ۲۹۸؛ الزام الناصب، ص ۱۸۰؛ بشارة الاسلام، صص ۲۶ و ۴۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، صص ۲۶۳ و ۲۶۴؛ الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۳۴.</ref>.  

:::::#[[خروج سفیانی]]<ref>ا[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج ۲، صص ۶۵۰ و ۶۵۱؛ الکافی، ج ۸، صص ۲۲۰ و ۲۵۸ و ۲۷۲؛ الخرائج، ج ۳، صص ۱۱۵۰ و ۱۱۵۵ و ۱۱۵۹؛ تفسیر القمی، ج ۲، ص ۱۱۸؛ تفسیر العیاشی، ج ۱، ص ۶۴ و ج ۲، ص ۵۲؛ الاختصاص، ص ۲۵۶؛ الغیبة، نعمانی، صص ۱۷۵ و ۱۷۶ و ۱۸۰ و ۱۸۷؛ الغیبة، طوسی، صص ۴۴۴ و ۴۴۹ و ۴۵۰ و ۴۶۲ و ۴۶۳؛ الارشاد، ج ۲، صص ۳۶۸ و ۳۷۱ و ۳۷۳؛ منتخب الانوار المضیئه، صص ۳۰۶ و ۳۱۰؛ اعلام الوری، ص ۴۲۸؛ کشف الغمه، ج ۳، صص ۳۵۵ و ۳۵۷؛ بحار الانوار، ج ۵۲، صص ۲۲۱ و ۲۷۱ و ۲۷۵؛ اثبات الهداه، ج ۳، صص ۷۲۰ - ۷۲۳ و ۷۲۵ - ۷۳۳ و ۷۳۵؛ نوادرالاخبار، ص ۲۹۰؛ الملاحم و الفتن، ابواب ۸۶ و ۸۷ و ۸۸ و ۹۱، صص ۵۰ و ۵۱ و ۶۴ و ۶۵ و در منابع [[اهل سنت]]: مستدرک الحاکم، ج ۴، ص ۵۲۰؛ الحاوی للفتاوی، ج ۲، صص ۶۷ و ۱۳۴ و ۱۳۵؛ ینابع الموده، ص ۴۴۰؛ عقد الدرر، صص ۱۰۶ - ۱۰۸ و ۱۱۲ - ۱۳۷.</ref>؛ نام این فرد پلید که [[رهبری]] [[جبهه]] [[باطل]] و نیروهای مهدی‌ستیز را به عهده خواهد داشت، [[عثمان بن عنبسه بن ابی سفیان]] است که از [[ابوسفیان]] [[مشرک]] معروف صدر [[اسلام]] نَسَب می‌برد. و همو لشکری را تجهیز نموده برای مقابله با [[امام مهدی|امام]] به سوی [[مکه]] روانه می‌کند که [[زمین]] در صحرای [[بیداء|البیداء]]، آنان را در کام خود می‌کشد. به مدت ۹ ماه بر نواحی پنجگانه [[دمشق]]، [[حمص]]، [[اردن]]، [[حلب]] و قنسرین [[حکومت]] خواهد کرد و خون‌های زیادی را خواهد ریخت تا این که سرانجام در منطقه [[فلسطین]] شرقی به دست [[سپاهیان]] [[امام زمان|صاحب الزمان]] {{ع}} [[اسیر]] شده و در کنار دریاچه "طبریه" چونان گوسفندی سر از بدنش جدا می‌گردد.

:::::#[[ظهور]] شصت [[کذاب]] که مدعی نبوت‌اند<ref>الارشاد، ج ۲، ص ۳۶۹؛ الغیبة، طوسی، ج ۴، ص ۴۳۴؛ اعلام الوری، ص ۴۲۶؛ الخرائج، ج ۳، ص ۱۱۴۹؛ نوادر الاخبار، ص ۲۸۹؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۰۹ و در منابع [[اهل سنت]]: جالیه الکدر، ص ۲۰۸؛ العرائس الواضحه، ص ۱۰۶؛ عقد الدرر، ص ۱۵۴.</ref>.