پرش به محتوا

منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ')
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#))
خط ۷۱: خط ۷۱:


«"[[انتظار]]" به معنای عام آن که ناشی از [[خوش‌بینی]] جریان کلی [[نظام]] [[طبیعت]] و سیر [[تکامل]] [[تاریخ]] و [[اطمینان]] به [[آینده]] است، امری فطری و همگانی است و برای هر [[قوم]] و [[پیروان]] هر آیینی وجود دارد؛ اما [[انتظار ظهور]]، با مفهوم و محتوای خاص [[شیعی]] آن، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر رویکرد‌ها، متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها، متعدد و گوناگون است که هر کدام، از ابعاد مختلف، قابل بررسی است. این جا به سه ویژگی مهم و اساسی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، اشاره می‌کنم:
«"[[انتظار]]" به معنای عام آن که ناشی از [[خوش‌بینی]] جریان کلی [[نظام]] [[طبیعت]] و سیر [[تکامل]] [[تاریخ]] و [[اطمینان]] به [[آینده]] است، امری فطری و همگانی است و برای هر [[قوم]] و [[پیروان]] هر آیینی وجود دارد؛ اما [[انتظار ظهور]]، با مفهوم و محتوای خاص [[شیعی]] آن، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از سایر رویکرد‌ها، متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها، متعدد و گوناگون است که هر کدام، از ابعاد مختلف، قابل بررسی است. این جا به سه ویژگی مهم و اساسی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، اشاره می‌کنم:
:::::#'''گستره:''' [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گستره زمانی، دامندار‌ترین آموزه [[دینی]]-[[تاریخی]] است که تمام قلمرو [[تاریخ]] را اعم از گذشته، حال و [[آینده]]، در برمی‌گیرد. [[آیات]] ۱۰۵ سوره انبیاء<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}} «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، و ۵۵ [[سوره نور]]<ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}} «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> [[شاهد]] این فراگیری [[تاریخی]] است.
#'''گستره:''' [[انتظار ظهور]] [[منجی موعود]]، از نظر گستره زمانی، دامندار‌ترین آموزه [[دینی]]-[[تاریخی]] است که تمام قلمرو [[تاریخ]] را اعم از گذشته، حال و [[آینده]]، در برمی‌گیرد. [[آیات]] ۱۰۵ سوره انبیاء<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}} «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، و ۵۵ [[سوره نور]]<ref>{{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}} «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> [[شاهد]] این فراگیری [[تاریخی]] است.
:::::#'''جذبه:''' ویژگی دیگر [[انتظار ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}}، جذبه روزافزون و کشش فوق‌العاده این آموزه [[الهی]] و [[قرآنی]]، در گذر زمان است. این ویژگی که متأسفانه تا حدی مغفول مانده و کمتر بدان توجه می‌شود، موجب شده است [[انتظار ظهور]] در فرایند [[تاریخ]]، چنان شورانگیز و عشق‌آفرین باشد که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری می‌کند و صفوف [[مشتاقان]] و [[منتظران]] امروز و فردا، افزون‌تر و پر صلابت‌تر از دیروز و گذشته‌اند. این جذبه و [[اشتیاق]]، به حدی است که حتی دوران حضور اولیای [[معصوم]] قبل از آن [[حضرت]] را نیز شامل می‌شود؛ لذا [[امامان معصوم]]{{ع}} نیز ضمن اینکه نگاه [[مردم]] را به سوی یگانه دوران معطوف کرده‌اند، خود نیز این علاقه و اشیاق خود به آخرین [[ذخیره الهی]] را ابراز نموده‌اند. وقتی یکی از [[یاران امام]] [[صادق]]{{ع}} از به [[دنیا]] آمدن [[حضرت قائم]]{{ع}} می‌پرسد، [[حضرت]]، در پاسخ می‌فرماید: "نه"؛ سپس این جمله را می‌افزاید: "اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم"<ref>{{متن حدیث| وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج۳، ص۳۸۵.</ref>. در [[روایت]] دیگر، این جمله زیبا از زبان [[مبارک]] [[حضرت]] [[سید]] الشهدا{{ع}} نیز [[نقل]] شده است<ref>موسوعه کلمات الأمام الحسین{{ع}}، ص۷۸۶؛ شرح احقاق الحق، ص۵۸۹.</ref>. سرّ این همه شور و شیدایی، آن است که آن [[موعود]] [[الهی]]، همچنان که خود، تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] است، [[ظهور]] او نیز تجلیگاه تمام نیکی‌ها و تحقق‌بخش همه [[آرمان‌ها]] و آرزو‌های دور دست [[بشریت]] است.
#'''جذبه:''' ویژگی دیگر [[انتظار ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}}، جذبه روزافزون و کشش فوق‌العاده این آموزه [[الهی]] و [[قرآنی]]، در گذر زمان است. این ویژگی که متأسفانه تا حدی مغفول مانده و کمتر بدان توجه می‌شود، موجب شده است [[انتظار ظهور]] در فرایند [[تاریخ]]، چنان شورانگیز و عشق‌آفرین باشد که نه تنها مثل دیگر رویکرد‌های [[تاریخی]]، دچار روز‌مرگی، تکرار، ملالت، کهنگی و فرسودگی نمی‌شود؛ بلکه هر روز، بر افروخته‌تر، جذاب‌تر و تابنده‌تر از گذشته، جلوه‌گری می‌کند و صفوف [[مشتاقان]] و [[منتظران]] امروز و فردا، افزون‌تر و پر صلابت‌تر از دیروز و گذشته‌اند. این جذبه و [[اشتیاق]]، به حدی است که حتی دوران حضور اولیای [[معصوم]] قبل از آن [[حضرت]] را نیز شامل می‌شود؛ لذا [[امامان معصوم]]{{ع}} نیز ضمن اینکه نگاه [[مردم]] را به سوی یگانه دوران معطوف کرده‌اند، خود نیز این علاقه و اشیاق خود به آخرین [[ذخیره الهی]] را ابراز نموده‌اند. وقتی یکی از [[یاران امام]] [[صادق]]{{ع}} از به [[دنیا]] آمدن [[حضرت قائم]]{{ع}} می‌پرسد، [[حضرت]]، در پاسخ می‌فرماید: "نه"؛ سپس این جمله را می‌افزاید: "اگر او را [[درک]] می‌کردم، سراسر عمرم را به [[خدمت‌گذاری]] او می‌پرداختم"<ref>{{متن حدیث| وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي}}؛ الغیبه النعمانی، ص ۲۵۲؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۸؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج۳، ص۳۸۵.</ref>. در [[روایت]] دیگر، این جمله زیبا از زبان [[مبارک]] [[حضرت]] [[سید]] الشهدا{{ع}} نیز [[نقل]] شده است<ref>موسوعه کلمات الأمام الحسین{{ع}}، ص۷۸۶؛ شرح احقاق الحق، ص۵۸۹.</ref>. سرّ این همه شور و شیدایی، آن است که آن [[موعود]] [[الهی]]، همچنان که خود، تجسم همه [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] است، [[ظهور]] او نیز تجلیگاه تمام نیکی‌ها و تحقق‌بخش همه [[آرمان‌ها]] و آرزو‌های دور دست [[بشریت]] است.
:::::#'''[[عظمت]]:''' [[بشر]] در جریان [[زندگی]]، به طور طبیعی دارای انتظارات و اهداف گوناگون ‌است که در بسیاری از موارد، حیات فردی و [[اجتماعی]]، به تحقق و استمرار این انتظارات، وابسته است. در این میان، ویژگی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، این است که این [[انتظار]]، علاوه بر گستردگی و جذابیت آن، ماهیتاً چنان بزرگ و با [[عظمت]] است که سایر انتظارات بشری به هر اندازه که بزرگ و با اهمیت باشد، در مقایسه با آن، بسی ناچیز و بی مقدار است؛ زیرا این [[انتظار]]، چنان سترگ و فراگیر است که همه انتظارات [[مقدس]] و انسانی را در بر داشته و پوشش می‌دهد. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]، انتظاری است که در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]]{{ع}}، آن را نوید داده‌اند و [[بشریت]]، قرن‌ها و نسل‌ها، در آرزوی چنین روزی نشسته است، تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همه آرزو‌های بلند و دیرین [[انسانیت]]، به بار نشیند»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>.
#'''[[عظمت]]:''' [[بشر]] در جریان [[زندگی]]، به طور طبیعی دارای انتظارات و اهداف گوناگون ‌است که در بسیاری از موارد، حیات فردی و [[اجتماعی]]، به تحقق و استمرار این انتظارات، وابسته است. در این میان، ویژگی [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]{{ع}}، این است که این [[انتظار]]، علاوه بر گستردگی و جذابیت آن، ماهیتاً چنان بزرگ و با [[عظمت]] است که سایر انتظارات بشری به هر اندازه که بزرگ و با اهمیت باشد، در مقایسه با آن، بسی ناچیز و بی مقدار است؛ زیرا این [[انتظار]]، چنان سترگ و فراگیر است که همه انتظارات [[مقدس]] و انسانی را در بر داشته و پوشش می‌دهد. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]]، انتظاری است که در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]]{{ع}}، آن را نوید داده‌اند و [[بشریت]]، قرن‌ها و نسل‌ها، در آرزوی چنین روزی نشسته است، تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همه آرزو‌های بلند و دیرین [[انسانیت]]، به بار نشیند»<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:


«در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: یکی [[انتظار]] عام، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است. و دیگری [[انتظار]] خاص، که از آن، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} بالخصوص تعبیر گردیده است، این تعبیر عمدتاً در [[روایات شیعه]] وارد شده است(...) با مراجعه به برخی از [[روایات]] مشاهده می‌کنیم که مقصود از [[فرج]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} و [[ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}} است.
«در بین [[احادیث اسلامی]] که از طریق [[شیعه]] و [[سنی]] به دست ما رسیده، اشاره به دو نوع [[انتظار]] شده است: یکی [[انتظار]] عام، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است. و دیگری [[انتظار]] خاص، که از آن، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} بالخصوص تعبیر گردیده است، این تعبیر عمدتاً در [[روایات شیعه]] وارد شده است(...) با مراجعه به برخی از [[روایات]] مشاهده می‌کنیم که مقصود از [[فرج]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} و [[ظهور]] [[مهدی موعود]]{{ع}} است.
:::::#[[شیخ صدوق]] به سندش از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که فرمود: "کسی که [[منتظر]] [[امام]] ما ([[مهدی]]{{ع}}) باشد به مانند کسی می‌ماند که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غوطه‌ور است"<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، ح ۶.</ref>؛
#[[شیخ صدوق]] به سندش از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که فرمود: "کسی که [[منتظر]] [[امام]] ما ([[مهدی]]{{ع}}) باشد به مانند کسی می‌ماند که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غوطه‌ور است"<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، ح ۶.</ref>؛
:::::#و نیز به سندش از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که می‌فرماید: "خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند، و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود"<ref>{{متن حدیث|طُوبَى لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِكَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون‏}}؛ کمال الدین. ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref>.
#و نیز به سندش از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] می‌کند که می‌فرماید: "خوشا به حال [[شیعیان]] [[قائم]] ما، کسانی که [[منتظر ظهور]] [[غیبت]] اویند، و کسانی که هنگام ظهورش [[مطیع]] او خواهند بود، آنان اولیای خدایند، آن کسانی که [[خوف]] بر آنان نبوده و محزون نخواهند بود"<ref>{{متن حدیث|طُوبَى لِشِیعَةِ قَائِمِنَا الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ فِی غَیْبَتِهِ وَ الْمُطِیعِینَ لَهُ فِی ظُهُورِهِ أُولَئِكَ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون‏}}؛ کمال الدین. ص ۳۵۷، ح ۵۴.</ref>.


'''جمع بین [[روایات]]:''' [[روایات]] عام و کلی گرچه اشاره به مصداق واقعی [[منجی]] و کیفیت و چگونگی [[فرج]] و خصوصیات کسی که [[فرج]] [[حقیقی]] را در سطح کل [[جامعه]] پیاده خواهد کرد، نکرده است، ولی با مراجعه به [[روایات]] دیگر - از باب اینکه [[احادیث]] یکدیگر را [[تفسیر]] می‌کنند - پی می‌بریم که مراد به [[فرج]] در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} است که در [[آخرالزمان]] تحقق پیدا کرده و [[زمین]] به واسطه آن پر از [[عدل و داد]] می‌شود همان‌گونه که پر از [[ظلم و جور]] شده باشد.
'''جمع بین [[روایات]]:''' [[روایات]] عام و کلی گرچه اشاره به مصداق واقعی [[منجی]] و کیفیت و چگونگی [[فرج]] و خصوصیات کسی که [[فرج]] [[حقیقی]] را در سطح کل [[جامعه]] پیاده خواهد کرد، نکرده است، ولی با مراجعه به [[روایات]] دیگر - از باب اینکه [[احادیث]] یکدیگر را [[تفسیر]] می‌کنند - پی می‌بریم که مراد به [[فرج]] در [[روایات شیعه]] و [[سنی]] همان [[فرج]] [[آل محمد]]{{صل}} است که در [[آخرالزمان]] تحقق پیدا کرده و [[زمین]] به واسطه آن پر از [[عدل و داد]] می‌شود همان‌گونه که پر از [[ظلم و جور]] شده باشد.
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش