خردگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'اقبال' به 'اقبال'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
جز (جایگزینی متن - 'اقبال' به 'اقبال') |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
گسترش خرافه‌ها و سنّت‌های نادرست، [[بدعت]] شمرده می‌شود؛ زیرا با [[روح]] دین در تضاد است. بنابراین، کسانی که این [[خرافه‌ها]] را گسترش می‌دهند و برای نهادینه کردن آن می‌کوشند، [[شیطان]] صفت و ملعونند. [[پیامبر گرامی اسلام]] در این باره می‌فرماید: آنان که [[بدعت‌ها]] و سنّت‌های [[خرافی]] را گسترش می‌دهند، [[عذاب]] آن دامن‌گیر خودشان می‌شود و [[گناه]] هر کس که به آنها عمل می‌کند، بر گردن آنهاست<ref>محمد محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ج۱، ص۳۸۰.</ref>. | گسترش خرافه‌ها و سنّت‌های نادرست، [[بدعت]] شمرده می‌شود؛ زیرا با [[روح]] دین در تضاد است. بنابراین، کسانی که این [[خرافه‌ها]] را گسترش می‌دهند و برای نهادینه کردن آن می‌کوشند، [[شیطان]] صفت و ملعونند. [[پیامبر گرامی اسلام]] در این باره می‌فرماید: آنان که [[بدعت‌ها]] و سنّت‌های [[خرافی]] را گسترش می‌دهند، [[عذاب]] آن دامن‌گیر خودشان می‌شود و [[گناه]] هر کس که به آنها عمل می‌کند، بر گردن آنهاست<ref>محمد محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، ج۱، ص۳۸۰.</ref>. | ||
از دیدگاه [[اسلام]]، شانس و | از دیدگاه [[اسلام]]، شانس و اقبال، [[روزهای هفته]]، سال‌ها، [[ستارگان]]، [[خورشید و ماه]] هیچ دخالت و اثری در [[سرنوشت انسان]] ندارند و تعیین کننده خوش‌بختی یا [[بدبختی]] وی نیستند، بلکه [[سرنوشت]] و تقدیر آنها به دست [[خدای حکیم]] و بر اساس [[حکمت بالغه]] او رقم خورده<ref>نک: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ وَلِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ وَكُلَّ شَيْءٍ فَصَّلْنَاهُ تَفْصِيلًا}} «و شب و روز را دو نشانه قرار دادیم آنگاه نشانه شب را زدودیم و نشانه روز را روشنی بخش آوردیم تا بخششی از پروردگارتان بجویید و شمارگان سال‌ها و حساب را بدانید و هر چیز را نیک روشن داشته‌ایم» سوره اسراء، آیه ۱۲؛ {{متن قرآن|وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ}} «و شب و روز و خورشید و ماه را رام شما گردانید و ستارگان رام‌شدگانی به فرمان اویند، به راستی در آن برای گروهی که خرد می‌ورزند نشانه‌هایی است» سوره نحل، آیه ۱۲.</ref> و رفتارهای اختیاری خودشان نیز در این رابطه مؤثر است. بنابراین، فال بد زدن به برخی [[انسان‌ها]] یا چیزها، [[شیوه]] و اندیشه‌ای نادرست و نابخردانه است. | ||
[[پیامبر اکرم]]{{صل}} همواره [[پیروان]] خود را از فال بد زدن باز می‌داشت و به کسانی که با دیدن برخی چیزها یا روبه رو شدن با برخی موقعیت‌ها و حوادث فال بد می‌زدند، می‌فرمود: بگویید خدایا! خیر و [[نیکی]] جز از جانب تو نیست و [[بدی]] و نادرستی را کسی جز تو نمی‌تواند دور کند. در حوزه [[فرمان روایی]] ات هیچ نیرو و توانی جز نیروی لایزال تو وجود ندارد<ref>محمدرضا حکیمی، الحیاة، ج۳، ص۲۲۹.</ref>. | [[پیامبر اکرم]]{{صل}} همواره [[پیروان]] خود را از فال بد زدن باز می‌داشت و به کسانی که با دیدن برخی چیزها یا روبه رو شدن با برخی موقعیت‌ها و حوادث فال بد می‌زدند، می‌فرمود: بگویید خدایا! خیر و [[نیکی]] جز از جانب تو نیست و [[بدی]] و نادرستی را کسی جز تو نمی‌تواند دور کند. در حوزه [[فرمان روایی]] ات هیچ نیرو و توانی جز نیروی لایزال تو وجود ندارد<ref>محمدرضا حکیمی، الحیاة، ج۳، ص۲۲۹.</ref>. | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
بر اساس [[آموزه‌های الهی]] [[پیامبر اعظم]]{{صل}}، [[سرنوشت]] هر فرد و جامعه‌ای تغییرپذیر و وابسته به [[اختیار]] و [[انتخاب]] آگاهانه یا غیرآگاهانه خود اوست، چنان‌که [[خداوند]] در کتاب آسمانی‌اش می‌فرماید: «خداوند سرنوشت جامعه‌ای را [[تغییر]] نمی‌دهد مگر آنکه [[مردم]] آن [[جامعه]]، خود، شرایط را تغییر دهند»<ref>{{متن قرآن|لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ}} «او را از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>. بنابراین، در پیشانی هیچ فردی از آغاز [[تولد]]، [[فقر]] یا [[ثروت]] و [[نیک‌بختی]] یا بدبختی وی نوشته نشده است. | بر اساس [[آموزه‌های الهی]] [[پیامبر اعظم]]{{صل}}، [[سرنوشت]] هر فرد و جامعه‌ای تغییرپذیر و وابسته به [[اختیار]] و [[انتخاب]] آگاهانه یا غیرآگاهانه خود اوست، چنان‌که [[خداوند]] در کتاب آسمانی‌اش می‌فرماید: «خداوند سرنوشت جامعه‌ای را [[تغییر]] نمی‌دهد مگر آنکه [[مردم]] آن [[جامعه]]، خود، شرایط را تغییر دهند»<ref>{{متن قرآن|لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ}} «او را از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست» سوره رعد، آیه ۱۱.</ref>. بنابراین، در پیشانی هیچ فردی از آغاز [[تولد]]، [[فقر]] یا [[ثروت]] و [[نیک‌بختی]] یا بدبختی وی نوشته نشده است. | ||
[[رسول خدا]]{{صل}} همواره پیروانش را از [[تقلید]] از [[سنّت‌های جاهلی]] و [[پیروی]] از [[آداب و رسوم]] نادرست پیشینیان مانند [[قربانی کردن]] برای محفوظ ماندن از [[بلا]] و [[شر]] موجودات [[غیبی]] مانند [[جن]]، [[عقیده]] به | [[رسول خدا]]{{صل}} همواره پیروانش را از [[تقلید]] از [[سنّت‌های جاهلی]] و [[پیروی]] از [[آداب و رسوم]] نادرست پیشینیان مانند [[قربانی کردن]] برای محفوظ ماندن از [[بلا]] و [[شر]] موجودات [[غیبی]] مانند [[جن]]، [[عقیده]] به اقبال و شانس و [[پذیرفتن]] پیش‌گویی‌های [[کاهنان]] و فال‌گیران باز می‌داشت. در این باره روایت‌های بسیاری از آن [[حضرت]] نقل شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم. | ||
نقل است در [[زمان پیامبر]] [[خدا]] برخی [[مردم]] پس از خرید خانه‌ای نو یا به آب رسیدن قنات و چاهی که حفاری می‌کردند و رخ دادن حوادث خوبی مانند آن، حیوانی را برای خوش‌یُمنی و در [[امان]] ماندن از [[شر]] [[نیروهای غیبی]] (مانند [[جن]]) [[ذبح]] می‌کردند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} این شیوه را سنّتی ناروا و بی‌اثر می‌دانست و مردم را از این کار باز می‌داشت<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۳۸۱.</ref>. آن حضرت در [[کلامی]] گهربار می‌فرماید: «هرکس نزد کاهنی برود و پیش گویی‌های او را [[باور]] کند، از آنچه خدا بر پیامبرش نازل کرده، [[بیزاری]] جسته است»<ref>حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۱۱۲.</ref>. و در سخن دیگری از آن حضرت آمده است: «سه چیز از کارهای [[جاهلیت]] است که مردم تا [[قیامت]] به آن پای بندند.... یکی از آنها [[نوحه سرایی]] بر [[مردگان]] است»<ref>حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۹۳.</ref>.<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص ۴۳.</ref>. | نقل است در [[زمان پیامبر]] [[خدا]] برخی [[مردم]] پس از خرید خانه‌ای نو یا به آب رسیدن قنات و چاهی که حفاری می‌کردند و رخ دادن حوادث خوبی مانند آن، حیوانی را برای خوش‌یُمنی و در [[امان]] ماندن از [[شر]] [[نیروهای غیبی]] (مانند [[جن]]) [[ذبح]] می‌کردند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} این شیوه را سنّتی ناروا و بی‌اثر می‌دانست و مردم را از این کار باز می‌داشت<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۳۸۱.</ref>. آن حضرت در [[کلامی]] گهربار می‌فرماید: «هرکس نزد کاهنی برود و پیش گویی‌های او را [[باور]] کند، از آنچه خدا بر پیامبرش نازل کرده، [[بیزاری]] جسته است»<ref>حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۱۱۲.</ref>. و در سخن دیگری از آن حضرت آمده است: «سه چیز از کارهای [[جاهلیت]] است که مردم تا [[قیامت]] به آن پای بندند.... یکی از آنها [[نوحه سرایی]] بر [[مردگان]] است»<ref>حسین نوری طبرسی، مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۹۳.</ref>.<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص ۴۳.</ref>. | ||