پرش به محتوا

تفسیر نورالثقلین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ق.)' به 'ق)'
جز (جایگزینی متن - 'https\:\/\/www\.gisoom\.com\/book\/(.*)\/(.*)\/' به 'https://www.gisoom.com/book/$1/')
جز (جایگزینی متن - ' ق.)' به 'ق)')
خط ۴۷: خط ۴۷:
روایات مخدوش و بی‌اساس و حتی روایاتی که با مقام و [[شأن]] [[معصومین]]{{عم}} منافات دارد نیز در این مجموعه نقل گردیده است مثل روایتی که مراد از {{متن قرآن|بَعُوضَةً}} در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ}}<ref>«خداوند پروا ندارد که به پشه یا فراتر از آن مثلی بزند، پس آنان که ایمان دارند می‌دانند این از سوی پروردگار آنها درست است اما کسانی که کافرند می‌گویند: «خداوند از این مثل، چه می‌خواهد؟»؛ با آن بسیاری را بیراه و بسیاری (دیگر) را رهیاب می‌کند. و جز نافرمانان را با آن بیراه نمی‌گرداند» سوره بقره، آیه ۲۶.</ref> را [[امیر مؤمنان]]{{ع}} می‌داند! و یا [[احادیث]] اسرائیلیاتی که [[هاروت و ماروت]] در آیه {{متن قرآن|وَاتَّبَعُواْ مَا تَتْلُواْ الشَّيَاطِينُ عَلَى مُلْكِ سُلَيْمَانَ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّى يَقُولاَ إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلاَ تَكْفُرْ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُم بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلاَ يَنفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُواْ لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنفُسَهُمْ لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و (یهودیان) از آنچه شیطان‌ها در فرمانروایی سلیمان (به گوش این و آن) می‌خواندند (که سلیمان جادوگر است)؛ پیروی کردند. و سلیمان کفر نورزید ولی شیطان‌ها کافر شدند که به مردم جادو می‌آموختند و نیز آنچه را بر دو فرشته هاروت و ماروت در (سرزمین) بابل فرو فرستاده شده بود در حالی که این دو به هیچ‌کس آموزشی نمی‌دادند مگر که می‌گفتند: ما تنها (ابزار) آزمونیم پس (با بکارگیری جادو) کافر مشو! اما (مردم) از آن دو چیزی را می‌آموختند که با آن میان مرد و همسرش جدایی می‌افکنند- در حالی که جز به اذن خداوند به کسی زیان نمی‌رساندند- چیزی را می‌آموختند که به آنان زیان می‌رسانید و برای آنها سودی نداشت و خوب می‌دانستند که هر کس خریدار آن باشد در جهان واپسین بهره‌ای ندارد و خود را به بد چیزی فروختند، اگر می‌دانستند» سوره بقره، آیه ۱۰۲.</ref> را به عنوان دو [[زنا]] کننده با [[ستاره]] [[زهره]] می‌داند که در اصل زنی بوده که [[مسخ]] گردیده است. بنابراین او همچنان که در مقدمه تفسیر یادآور شده و گفته است: «من [[تصمیم]] گرفتم در ذیل شماری از آیات، آثار [[اهل ذکر]] ([[اهل بیت]]{{عم}}) و [[برگزیدگان الهی]] را نقل نمایم و اگر چیزی را که نقل کرده‌ام، مخالف نظرات [[شیعه امامیه]] باشد، مقصودم [[اعتقاد]] بدان‌ها و عمل به آنها نیست، بلکه آنها را آورده‌ام تا افراد [[آگاه]] بدانند که چگونه نقل شده و از چه کسی به ما رسیده است، تا راه علاج آنها را بیابد و توجیه نمایند»، این اثر را صِرفاً به عنوان جمع‌آوری [[اخبار]] وارده مربوط به [[آیات قرآن]]، عرضه نموده است و لزوماً به معنای [[تأیید]] بی‌قید و شرط همه آنها نمی‌باشد.
روایات مخدوش و بی‌اساس و حتی روایاتی که با مقام و [[شأن]] [[معصومین]]{{عم}} منافات دارد نیز در این مجموعه نقل گردیده است مثل روایتی که مراد از {{متن قرآن|بَعُوضَةً}} در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلًا يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَيَهْدِي بِهِ كَثِيرًا وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِينَ}}<ref>«خداوند پروا ندارد که به پشه یا فراتر از آن مثلی بزند، پس آنان که ایمان دارند می‌دانند این از سوی پروردگار آنها درست است اما کسانی که کافرند می‌گویند: «خداوند از این مثل، چه می‌خواهد؟»؛ با آن بسیاری را بیراه و بسیاری (دیگر) را رهیاب می‌کند. و جز نافرمانان را با آن بیراه نمی‌گرداند» سوره بقره، آیه ۲۶.</ref> را [[امیر مؤمنان]]{{ع}} می‌داند! و یا [[احادیث]] اسرائیلیاتی که [[هاروت و ماروت]] در آیه {{متن قرآن|وَاتَّبَعُواْ مَا تَتْلُواْ الشَّيَاطِينُ عَلَى مُلْكِ سُلَيْمَانَ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّى يَقُولاَ إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلاَ تَكْفُرْ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُم بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلاَ يَنفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُواْ لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنفُسَهُمْ لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ}}<ref>«و (یهودیان) از آنچه شیطان‌ها در فرمانروایی سلیمان (به گوش این و آن) می‌خواندند (که سلیمان جادوگر است)؛ پیروی کردند. و سلیمان کفر نورزید ولی شیطان‌ها کافر شدند که به مردم جادو می‌آموختند و نیز آنچه را بر دو فرشته هاروت و ماروت در (سرزمین) بابل فرو فرستاده شده بود در حالی که این دو به هیچ‌کس آموزشی نمی‌دادند مگر که می‌گفتند: ما تنها (ابزار) آزمونیم پس (با بکارگیری جادو) کافر مشو! اما (مردم) از آن دو چیزی را می‌آموختند که با آن میان مرد و همسرش جدایی می‌افکنند- در حالی که جز به اذن خداوند به کسی زیان نمی‌رساندند- چیزی را می‌آموختند که به آنان زیان می‌رسانید و برای آنها سودی نداشت و خوب می‌دانستند که هر کس خریدار آن باشد در جهان واپسین بهره‌ای ندارد و خود را به بد چیزی فروختند، اگر می‌دانستند» سوره بقره، آیه ۱۰۲.</ref> را به عنوان دو [[زنا]] کننده با [[ستاره]] [[زهره]] می‌داند که در اصل زنی بوده که [[مسخ]] گردیده است. بنابراین او همچنان که در مقدمه تفسیر یادآور شده و گفته است: «من [[تصمیم]] گرفتم در ذیل شماری از آیات، آثار [[اهل ذکر]] ([[اهل بیت]]{{عم}}) و [[برگزیدگان الهی]] را نقل نمایم و اگر چیزی را که نقل کرده‌ام، مخالف نظرات [[شیعه امامیه]] باشد، مقصودم [[اعتقاد]] بدان‌ها و عمل به آنها نیست، بلکه آنها را آورده‌ام تا افراد [[آگاه]] بدانند که چگونه نقل شده و از چه کسی به ما رسیده است، تا راه علاج آنها را بیابد و توجیه نمایند»، این اثر را صِرفاً به عنوان جمع‌آوری [[اخبار]] وارده مربوط به [[آیات قرآن]]، عرضه نموده است و لزوماً به معنای [[تأیید]] بی‌قید و شرط همه آنها نمی‌باشد.


امتیاز این [[تفسیر]] تنها به جمع اخبار مربوط به [[آیات قرآن کریم]] از طریق [[منابع حدیثی]] است و البته نفس چنین کاری قابل [[قدردانی]] و [[سپاسگزاری]] است؛ هر چند که از چنین [[عالمی]] [[انتظار]] می‌رفت که خود به [[نقد]] و بررسی و رفع تضاد و [[تعارض]] [[روایات]] منقوله بپردازد و به طور مستقیم، [[تفسیر آیه]] را در قالب روایات بی‌سند به [[معصوم]]{{عم}} نسبت ندهد؛ مثلاً او صرفاً از [[کتابی]] که منسوب به [[امام حسن عسکری]] است وقتی چیزی نقل می‌کند می‌گوید: «[[امام عسکری]] در تفسیر آیه چنین فرموده است»<ref> نورالثقلین، ج۱، ص۷۳، ۷۸-۷۹ و ۹۱.</ref>؛ در حالی که، در اصل آن کتاب قابل بحث است که از امام عسکری هست یا نه!<ref>تفسیر نورالثقلین، عروسی حویزی (۱۱۱۲ ق.)، به کوشش سید هاشم رسولی محلاتی، قم، انتشارات دارالتفسیر، ۱۳۸۴ش.</ref>.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر نورالثقلین (مقاله)|مقاله «تفسیر نورالثقلین»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>
امتیاز این [[تفسیر]] تنها به جمع اخبار مربوط به [[آیات قرآن کریم]] از طریق [[منابع حدیثی]] است و البته نفس چنین کاری قابل [[قدردانی]] و [[سپاسگزاری]] است؛ هر چند که از چنین [[عالمی]] [[انتظار]] می‌رفت که خود به [[نقد]] و بررسی و رفع تضاد و [[تعارض]] [[روایات]] منقوله بپردازد و به طور مستقیم، [[تفسیر آیه]] را در قالب روایات بی‌سند به [[معصوم]]{{عم}} نسبت ندهد؛ مثلاً او صرفاً از [[کتابی]] که منسوب به [[امام حسن عسکری]] است وقتی چیزی نقل می‌کند می‌گوید: «[[امام عسکری]] در تفسیر آیه چنین فرموده است»<ref> نورالثقلین، ج۱، ص۷۳، ۷۸-۷۹ و ۹۱.</ref>؛ در حالی که، در اصل آن کتاب قابل بحث است که از امام عسکری هست یا نه!<ref>تفسیر نورالثقلین، عروسی حویزی (۱۱۱۲ق)، به کوشش سید هاشم رسولی محلاتی، قم، انتشارات دارالتفسیر، ۱۳۸۴ش.</ref>.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر نورالثقلین (مقاله)|مقاله «تفسیر نورالثقلین»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>


== فهرست کتاب ==
== فهرست کتاب ==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش