پرش به محتوا

تفسیر متشابهات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
برای نمونه، مطابق این دیدگاه در مثال پیشین، بنا به [[دلایل]] و قراین [[عقلی]] و دلالت محکمات کتاب، مانند آیه {{متن قرآن|لا تُدْرِكُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ}}<ref> چشم‌ها او را در نمی‌یابند و او چشم‌ها را در می‌یابد و او نازک‌بین آگاه است؛ سوره انعام، آیه:۱۰۳.</ref> [[رؤیت]] [[پروردگار]] با چشم امکان‌پذیر نیست، اما نمی‌‏توان گفت که مراد از نظر به پروردگار چیست. این نویسنده در [[نقد]] دیدگاه [[علامه طباطبایی]] در مورد مثال فوق می‌نویسد: هیچ تناسبی بین رؤیت [[آیات]] و نظر به [[خداوند]] وجود ندارد. اساساً تفسیر نظر به رؤیت در آیات فوق توجیه مقبولی ندارد؛ زیرا اوّلاً نظر غیر از رؤیت است، ثانیاً در آیه مورد بحث نظر به [[رب]] آمده، در حالی که در آیه مورد [[استشهاد]] سخن از رؤیت آیات است<ref>ر.ک: نگاهی به علوم قرآنی، محمد باقر ملکی میانجی، ترجمۀ علی‌نقی خدایاری، قم، نشر خرم، ۱۳۷۷ ﻫ.ش، ص۸۳.</ref>
برای نمونه، مطابق این دیدگاه در مثال پیشین، بنا به [[دلایل]] و قراین [[عقلی]] و دلالت محکمات کتاب، مانند آیه {{متن قرآن|لا تُدْرِكُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ}}<ref> چشم‌ها او را در نمی‌یابند و او چشم‌ها را در می‌یابد و او نازک‌بین آگاه است؛ سوره انعام، آیه:۱۰۳.</ref> [[رؤیت]] [[پروردگار]] با چشم امکان‌پذیر نیست، اما نمی‌‏توان گفت که مراد از نظر به پروردگار چیست. این نویسنده در [[نقد]] دیدگاه [[علامه طباطبایی]] در مورد مثال فوق می‌نویسد: هیچ تناسبی بین رؤیت [[آیات]] و نظر به [[خداوند]] وجود ندارد. اساساً تفسیر نظر به رؤیت در آیات فوق توجیه مقبولی ندارد؛ زیرا اوّلاً نظر غیر از رؤیت است، ثانیاً در آیه مورد بحث نظر به [[رب]] آمده، در حالی که در آیه مورد [[استشهاد]] سخن از رؤیت آیات است<ref>ر.ک: نگاهی به علوم قرآنی، محمد باقر ملکی میانجی، ترجمۀ علی‌نقی خدایاری، قم، نشر خرم، ۱۳۷۷ ﻫ.ش، ص۸۳.</ref>


به نظر ایشان توضیح و [[تفسیر متشابهات]] را باید در [[ادله]] دیگری که به طور مستقیم و غیر مستقیم در مورد تبیین آنها وارد شده است، جست و جو کرد<ref>ر.ک: نگاهی به علوم قرآنی، محمد باقر ملکی میانجی، ترجمۀ علی‌نقی خدایاری، قم، نشر خرم، ۱۳۷۷ ﻫ.ش، ص۸۴.</ref>. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که چه مانعی دارد که این [[ادله]] دیگر، که به نظر شما می‌تواند [[مفسر]] [[متشابهات]] باشد، از خود [[قرآن]] باشد. اگر این امر امکان‌پذیر باشد، [[بدیهی]] است که نباید خود این [[آیات]] نیز در آن جهتی که می‌خواهد [[تفسیر]] کند، [[متشابه]] باشد. پس این [[آیات محکم]] است که می‌تواند متشابهات را تفسیر کند. نهایت حرفی که این دیدگاه می‌تواند مطرح کند، این است که نباید [[انتظار]] داشت تفسیر همه موارد تشابه در آیات، در خود قرآن آمده باشد، ولی نمی‌توان صلاحیت [[تفسیر متشابهات]] را از خود قرآن [[نفی]] و به ادله دیگر واگذار کرد<ref>[[محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم]]، [[آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی]]، ص۱۷۹ - ۱۸۲.</ref>.
به نظر ایشان توضیح و تفسیر متشابهات را باید در [[ادله]] دیگری که به طور مستقیم و غیر مستقیم در مورد تبیین آنها وارد شده است، جست و جو کرد<ref>ر.ک: نگاهی به علوم قرآنی، محمد باقر ملکی میانجی، ترجمۀ علی‌نقی خدایاری، قم، نشر خرم، ۱۳۷۷ ﻫ.ش، ص۸۴.</ref>. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که چه مانعی دارد که این [[ادله]] دیگر، که به نظر شما می‌تواند [[مفسر]] [[متشابهات]] باشد، از خود [[قرآن]] باشد. اگر این امر امکان‌پذیر باشد، [[بدیهی]] است که نباید خود این [[آیات]] نیز در آن جهتی که می‌خواهد [[تفسیر]] کند، [[متشابه]] باشد. پس این [[آیات محکم]] است که می‌تواند متشابهات را تفسیر کند. نهایت حرفی که این دیدگاه می‌تواند مطرح کند، این است که نباید [[انتظار]] داشت تفسیر همه موارد تشابه در آیات، در خود قرآن آمده باشد، ولی نمی‌توان صلاحیت تفسیر متشابهات را از خود قرآن [[نفی]] و به ادله دیگر واگذار کرد<ref>[[محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم]]، [[آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی]]، ص۱۷۹ - ۱۸۲.</ref>.


==دیدگاه سوم: نفی تفسیر متشابهات به طور مطلق==
==دیدگاه سوم: نفی تفسیر متشابهات به طور مطلق==
۱۱۳٬۱۰۸

ویرایش