تفسیر مأثور: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
این اصطلاح در [[علوم قرآنی]]، اعم از مراجعه به [[معصوم]] است و آثار منقول از [[صحابه]]، [[تابعین]] و تابعانِ تابعین را شامل می‌گردد، و اگر گفته می‌شود فلان [[تفسیر]]، اثری و ماثور است، یعنی به نقل گفته‌های [[مفسران]] [[عصر رسالت]] بسنده کرده به دیدگاه‌های آنان ملتزم است. برخی همچون [[ذهبی]] در [[التفسیر و المفسرون]] [[تفسیر آیات]] به کمک [[آیات]] را نیز | این اصطلاح در [[علوم قرآنی]]، اعم از مراجعه به [[معصوم]] است و آثار منقول از [[صحابه]]، [[تابعین]] و تابعانِ تابعین را شامل می‌گردد، و اگر گفته می‌شود فلان [[تفسیر]]، اثری و ماثور است، یعنی به نقل گفته‌های [[مفسران]] [[عصر رسالت]] بسنده کرده به دیدگاه‌های آنان ملتزم است. برخی همچون [[ذهبی]] در [[التفسیر و المفسرون]] [[تفسیر آیات]] به کمک [[آیات]] را نیز تفسیر مأثور دانسته‌اند. [[آیه شریفه]]{{متن قرآن|وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ}}<ref>«(آنان را) با برهان‌ها (ی روشن) و نوشته‌ها (فرستادیم) و بر تو قرآن را فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را که به سوی آنان فرو فرستاده‌اند روشن گردانی و باشد که بیندیشند» سوره نحل، آیه ۴۴.</ref> بر [[حجیت]] [[کلام پیامبر]]{{صل}} دلالت دارد؛ زیرا [[وظیفه پیامبر]]{{صل}} را بیان مطالب و تفسیر و توضیح معانی [[وحی]] می‌داند. حجیت قول [[اهل‌بیت]]{{ع}} هم به کمک [[حدیث متواتر]] [[ثقلین]] و [[حدیث]] {{متن حدیث|أَنَا مَدِينَةُ اَلْعِلْمِ وَ عَلِيٌّ بَابُهَا}} و [[آیه تطهیر]] ([[اثبات]] کننده [[طهارت]] [[اهل بیت]]) و امثال آن استفاده می‌شود. | ||
اما درباره حجیت منقولات از صحابه، این نقل‌ها بر دو قسم‌اند: مرفوع و موقوف. مأثورات مرفوعی که به [[پیامبر]]{{صل}} اسناد داده شده است و [[سلسله]] روات آن به پیامبر می‌رسد، در [[حکم]] [[روایت]] پیامبر{{صل}} و تفسیر [[حضرت]] شمرده می‌شوند؛ اما اگر خبر موقوف باشد و تنها نقل از صحابه باشد، حجیت آن مورد [[اختلاف]] است. | اما درباره حجیت منقولات از صحابه، این نقل‌ها بر دو قسم‌اند: مرفوع و موقوف. مأثورات مرفوعی که به [[پیامبر]]{{صل}} اسناد داده شده است و [[سلسله]] روات آن به پیامبر می‌رسد، در [[حکم]] [[روایت]] پیامبر{{صل}} و تفسیر [[حضرت]] شمرده می‌شوند؛ اما اگر خبر موقوف باشد و تنها نقل از صحابه باشد، حجیت آن مورد [[اختلاف]] است. | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
[[مفسران شیعه]] از اقوال صحابه و [[تابعین]] در [[تفسیر]] بهره می‌بردند؛ اما آنها را به‌طور مستقل [[حجت]] نمی‌دانستند. | [[مفسران شیعه]] از اقوال صحابه و [[تابعین]] در [[تفسیر]] بهره می‌بردند؛ اما آنها را به‌طور مستقل [[حجت]] نمی‌دانستند. | ||
'''حاصل سخن:''' پس از [[قرآن‌کریم]] دومین منبع مهم و یکی از گسترده‌ترین روش‌های تفسیر | '''حاصل سخن:''' پس از [[قرآن‌کریم]] دومین منبع مهم و یکی از گسترده‌ترین روش‌های تفسیر تفسیر مأثور است و نمونه این دسته از [[تفاسیر]] در [[تفاسیر شیعی]]، [[تفسیر قمی (کتاب)|تفسیر قمی]] از [[علی بن ابراهیم قمی]]، [[تفسیر عیاشی (کتاب)|تفسیر عیاشی]]، [[نورالثقلین]] [[عبد علی حویزی]] و [[ البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر البرهان]] [[سید هاشم بحرانی]] و [[تفسیر صافی (کتاب)|تفسیر صافی]]؛ و در [[تفاسیر اهل سنت]]، [[تفسیر طبری (کتاب)|تفسیر طبری]] و [[الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور (کتاب)|الدر المنثور]] است.<ref>خرمشاهی، بهاء الدین، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، جلد۱، صفحه (۶۴۵-۶۴۶)؛ خویی، ابوالقاسم، البیان فی تفسیرالقرآن، صفحه ۳۹۷؛ بلاغی، محمد جواد، آلاءالرحمن فی تفسیرالقرآن، جلد۱، صفحه ۴۵؛ کفافی، محمد عبد السلام، فی علوم القرآن دراسات ومحاضرات، صفحه (۱۵۶-۱۶۲)؛ بغا، مصطفی دیب، الواضح فی علوم القرآن، صفحه ۲۳۶؛ ذهبی، محمد حسین، التفسیروالمفسرون، جلد۱، صفحه (۱۵۲-۱۵۷)؛ جمعی از محققان، مجله پژوهشهای قرآنی، جلد۳، صفحه ۲۴۹؛ جلالیان،حبیب الله، تاریخ تفسیرقرآن کریم، صفحه (۱۳۰-۱۳۱)و۱۰۵</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۱۸۲۸.</ref> | ||
==[[تفاسیر مأثور]]== | ==[[تفاسیر مأثور]]== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:تفسیر | [[رده:تفسیر مأثور]] | ||