پرش به محتوا

ابی بن مالک قشیری عامری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'احمدبن' به 'احمد بن'
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==')
جز (جایگزینی متن - 'احمدبن' به 'احمد بن')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابی بن مالک قشیری عامری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابی بن مالک قشیری عامری در تاریخ اسلامی]]</div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
وی [[ابی بن مالک بن عمرو بن ربیعة بن عبدالله بن کعب بن ربیعة]] از [[بنو عامر بن صعصعه]] از [[قبایل یمنی]] است. کنیه‌اش ابومالک و به قُشَیری و حَرَشی نیز منسوب است که قشیری را همان [[عامر بن صعصعه]] و یا قشیری و حرشی دو [[برادر]] از [[فرزندان]] [[کعب بن ربیعه]] بوده‌اند <ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۱.</ref>، قشیری را همان عامری دانسته‌اند. حرشی نیز به جرشی<ref>طوسی، ص۲۳.</ref>، جوشی<ref>تفرشی، ج۱، ص۹۸؛ بروجردی، ج۲، ص۱۲۲.</ref> و جرشمی<ref>اردبیلی، ج۱، ص۳۹.</ref> تصحیف شده است.
وی [[ابی بن مالک بن عمرو بن ربیعة بن عبدالله بن کعب بن ربیعة]] از [[بنو عامر بن صعصعه]] از [[قبایل یمنی]] است. کنیه‌اش ابومالک و به قُشَیری و حَرَشی نیز منسوب است که قشیری را همان [[عامر بن صعصعه]] و یا قشیری و حرشی دو [[برادر]] از [[فرزندان]] [[کعب بن ربیعه]] بوده‌اند <ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۱.</ref>، قشیری را همان عامری دانسته‌اند. حرشی نیز به جرشی<ref>طوسی، ص۲۳.</ref>، جوشی<ref>تفرشی، ج۱، ص۹۸؛ بروجردی، ج۲، ص۱۲۲.</ref> و جرشمی<ref>اردبیلی، ج۱، ص۳۹.</ref> تصحیف شده است.


[[ابن معین]] برخلاف مشهور نام او را [[عمرو بن مالک]] دانسته و بیان داشته که ابی بن مالک [[اشتباه]] است و در میان [[صحابه]] کسی به این نام نیست<ref>ابویعلی، ج۲، ص۲۲۷؛ ابن حمزه، ص۱۴؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۵.</ref>. نام‌های دیگری چون «مالک بن عمرو»، «مالک بن حارث» و «مالک بن مالک» نیز آمده که صحیح از میان این اسامی چنان که [[بخاری]] و دیگران گفته‌اند همان ابی بن مالک است<ref>بخاری، ج۲، ص۴۰؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۵؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۱؛ ذهبی، ج۱، ص۴؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۸۳-۱۸۳ و ج۵، ص۵۴۷.</ref>.
[[ابن معین]] برخلاف مشهور نام او را [[عمرو بن مالک]] دانسته و بیان داشته که ابی بن مالک [[اشتباه]] است و در میان [[صحابه]] کسی به این نام نیست<ref>ابویعلی، ج۲، ص۲۲۷؛ ابن حمزه، ص۱۴؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۵.</ref>. نام‌های دیگری چون «مالک بن عمرو»، «مالک بن حارث» و «مالک بن مالک» نیز آمده که صحیح از میان این اسامی چنان که [[بخاری]] و دیگران گفته‌اند همان ابی بن مالک است<ref>بخاری، ج۲، ص۴۰؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۵؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۱؛ ذهبی، ج۱، ص۴؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۸۳-۱۸۳ و ج۵، ص۵۴۷.</ref>.


وی از اصحابی بود<ref>ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۹۰.</ref> که در [[بصره]] سکونت یافت<ref> ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۸۲.</ref> و به همین مناسبت او را [[بصری]] می‌‌گفتند <ref>ابن عبد البر، ج۱، ص۱۶۵.</ref>.
وی از اصحابی بود<ref>ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۹۰.</ref> که در [[بصره]] سکونت یافت<ref> ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۸۲.</ref> و به همین مناسبت او را [[بصری]] می‌‌گفتند <ref>ابن عبد البر، ج۱، ص۱۶۵.</ref>.


[[روایت]] وی از [[رسول خدا]]{{صل}} چنین است: «هر کس [[پدر]] و [[مادر]] یا یکی از آن دو را داشته باشد با این حال وارد [[دوزخ]] شود [[خداوند]] او را (از [[رحمت]] خود) دورگرداند» <ref>{{متن حدیث|من أدرك والديه أو أحدهما، ثم دخل النار من بعد ذلك فأبعده الله و أسحقه}}؛ ابن جعد، ص۱۵۰؛ بخاری، ج۲، ص۴۰؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۳۴۴؛ طبرانی، ج۱، ص۲۰۲؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۶.</ref>. تنها [[راوی]] این [[حدیث]] از او، [[زرارة بن أوفی]] است<ref>احمدبن حنبل، ج۴، ص۳۴۴.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۱۸۳.</ref> به نقل از [[ابن سکن]] <ref>[[سعید بن عثمان]]، م ۳۵۳ مؤلف الحروف بالصحابة</ref>، [[سند روایت]] را از [[زرارة بن اوفی]] به ابی بن مالک صحیح دانسته، و [[بغوی]] و دیگران هم این را ترجیح داده‌اند.
[[روایت]] وی از [[رسول خدا]] {{صل}} چنین است: «هر کس [[پدر]] و [[مادر]] یا یکی از آن دو را داشته باشد با این حال وارد [[دوزخ]] شود [[خداوند]] او را (از [[رحمت]] خود) دورگرداند» <ref>{{متن حدیث|من أدرك والديه أو أحدهما، ثم دخل النار من بعد ذلك فأبعده الله و أسحقه}}؛ ابن جعد، ص۱۵۰؛ بخاری، ج۲، ص۴۰؛ احمد بن حنبل، ج۴، ص۳۴۴؛ طبرانی، ج۱، ص۲۰۲؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۲۱؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۶۶.</ref>. تنها [[راوی]] این [[حدیث]] از او، [[زرارة بن أوفی]] است<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۳۴۴.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۱۸۳.</ref> به نقل از [[ابن سکن]] <ref>[[سعید بن عثمان]]، م ۳۵۳ مؤلف الحروف بالصحابة</ref>، [[سند روایت]] را از [[زرارة بن اوفی]] به ابی بن مالک صحیح دانسته، و [[بغوی]] و دیگران هم این را ترجیح داده‌اند.


از [[ابوزید]] نقل شده است که [[مروان بن قیس دوسی]]<ref>ر.ک: مروان بن قیس؛ ابن حجر، ج۶، ص۶۶.</ref> برای [[دیدار]] [[رسول خدا]]{{صل}} [[هجرت]] کرد و در مسیرش به شترهای ثقیف برخورد نمود و آنها را رم داد. ثقیفیان بر او [[حمله]] کردند و [[زن]] و فرزند و شترش را گرفتند. او نزد رسول خدا{{صل}} - که از حنین برمی‌گشت و به قصد [[طائف]] در حرکت بود از عمل ثقیفیان [[شکایت]] کرد. [[حضرت]] به او فرمود: به جای خانواده‌ات، به اول کسی که برخورد کردی، او را [[اسیر]] بگیر. در برخی از نقل‌ها آمده است که اگر به دو [[نوجوان]] از [[قبیله]] [[هوازن]] برخورد کردی، آنان را دستگیر کن. مروان، ابی بن مالک<ref>ابن هشام، ج۴، ص۹۲۳؛ ابن شبه، ج۲، ص۴۴۲.</ref> و حیده<ref>ابن حجر، ج۶، ص۶۶.</ref> را اسیر کرد تا اینکه خانواده‌اش را برگردانند. [[ضحاک بن قیس]] با ثقیفیان [[گفتگو]] کرد تا اینکه آنان، [[خانواده]] مروان را فرستادند و او هم اُبی را [[آزاد]] کرد. در درگیری میان او و [[ضحاک]]، ضحاک اشعاری خواند تا خاطره گذشته را زنده کند. [[ابن هشام]]<ref>ابن هشام، ج۴، ص۹۲۳.</ref> اشعار او را آورده است.<ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ابی بن مالک قشیری عامری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۶.</ref>
از [[ابوزید]] نقل شده است که [[مروان بن قیس دوسی]]<ref>ر. ک: مروان بن قیس؛ ابن حجر، ج۶، ص۶۶.</ref> برای [[دیدار]] [[رسول خدا]] {{صل}} [[هجرت]] کرد و در مسیرش به شترهای ثقیف برخورد نمود و آنها را رم داد. ثقیفیان بر او [[حمله]] کردند و [[زن]] و فرزند و شترش را گرفتند. او نزد رسول خدا {{صل}} - که از حنین برمی‌گشت و به قصد [[طائف]] در حرکت بود از عمل ثقیفیان [[شکایت]] کرد. [[حضرت]] به او فرمود: به جای خانواده‌ات، به اول کسی که برخورد کردی، او را [[اسیر]] بگیر. در برخی از نقل‌ها آمده است که اگر به دو [[نوجوان]] از [[قبیله هوازن]] برخورد کردی، آنان را دستگیر کن. مروان، ابی بن مالک<ref>ابن هشام، ج۴، ص۹۲۳؛ ابن شبه، ج۲، ص۴۴۲.</ref> و حیده<ref>ابن حجر، ج۶، ص۶۶.</ref> را اسیر کرد تا اینکه خانواده‌اش را برگردانند. [[ضحاک بن قیس]] با ثقیفیان [[گفتگو]] کرد تا اینکه آنان، [[خانواده]] مروان را فرستادند و او هم اُبی را [[آزاد]] کرد. در درگیری میان او و [[ضحاک]]، ضحاک اشعاری خواند تا خاطره گذشته را زنده کند. [[ابن هشام]]<ref>ابن هشام، ج۴، ص۹۲۳.</ref> اشعار او را آورده است.<ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ابی بن مالک قشیری عامری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۲۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{صحابه}}
[[رده:ابی بن مالک قشیری عامری]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش