ابان بن ابی‌عیاش: تفاوت میان نسخه‌ها

ابان بن ابی‌عیاش (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۲

۱۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲

←‏تحقیق

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش

@@ خط ۶۵: / خط ۶۵: @@
 «[[احمد بن حمید]]» می‌گوید: «از [[احمد بن حنبل]] شنیدم که می‌‌گفت: {{عربی|لا یکتب عن أبان بن أبی عیاش. قلت: أبان کان له هوی؟<ref>علامه سید محسن جبل عاملی می‌نویسد: {{عربی|إنه کان له هوی؛ أی من أهل الأهواء و المراد به التشیع}}. (أعیان الشیعه، ج۲، ص۱۰۳).</ref> قال: کان منکر الحدیث}}<ref>ر.ک: الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۱، ص۳۸۲، ش۲۰۳.</ref>. «[[ابن عدی]]» هم نوشته بود: {{عربی|و عامة ما یرویه لا یتابع علیه}}<ref>الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۱، ص۳۸۷، ش۲۰۳.</ref>.
-«شُعبه»<ref>مقصود «شعبة بن الحجاج (م ۱۶۰ق)» است و بعید نیست اگر کسی ادعا کند که اساس تضعیفات «ابان» در کتب رجالی اهل سنت به تضعیف ایشان بر می‌گردد.</ref> تعبیرات بسیار تند و دور از نزاکت و [[ادب]] [[انسانی]] درباره «ابان بن ابی‌عیاش» به کار برده و می‌نویسد: {{عربی|لأن ارتکب سبعین کبیرة أحب إلی من أن أحدث عن أبان بن أبی عیاش»<ref>ر.ک: الجرح و التعدیل، ج۱، ص۱۳۴، ش۷.</ref>؛ «لأن أشرب من بول حماری أحب إلی من أن أقول حدثنی أبان» <ref>ر.ک: إکمال تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۶۸، ش۱۸۰.</ref>، «لأن أزنی سبعین مرة أحب إلی من أن أحدث عن أبان بن أبی عیاش»<ref>ر.ک: الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۱، ص۳۸۱، ش۲۰۳.</ref>؛ «ردائی و خماری فی المساکین صدقة إن لم یکن ابن أبی عیاش یکذب فی الحدیث»؛ «لأن یزنی الرجل خیر من أن یروی عن أبان}}<ref>ر.ک: تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۶، ش۱۷۴.</ref>.
+«شُعبه»<ref>مقصود «شعبة بن الحجاج (م ۱۶۰ق)» است و بعید نیست اگر کسی ادعا کند که اساس تضعیفات «ابان» در کتب رجالی اهل سنت به تضعیف ایشان بر می‌گردد.</ref> تعبیرات بسیار تند و دور از نزاکت و [[ادب]] [[انسانی]] درباره «ابان بن ابی‌عیاش» به کار برده و می‌نویسد: {{عربی|لأن ارتكب سبعين كبيرة أحب إلي من أن أحدث عن أبان بن أبي عياش»<ref>ر.ك: الجرح و التعديل، ج۱، ص۱۳۴، ش۷.</ref>؛ «لأن أشرب من بول حماري أحب إلي من أن أقول حدثني أبان» <ref>ر.ك: إكمال تهذيب الكمال، ج۱، ص۱۶۸، ش۱۸۰.</ref>، «لأن أزني سبعين مرة أحب إلي من أن أحدث عن أبان بن أبي عياش»<ref>ر.ك: الكامل في ضعفاء الرجال، ج۱، ص۳۸۱، ش۲۰۳.</ref>؛ «ردائي و خماري في المساكين صدقة إن لم يكن ابن أبي عياش يكذب في الحديث»؛ «لأن يزني الرجل خير من أن يروي عن أبان}}<ref>ر.ک: تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۶، ش۱۷۴.</ref>.
 بر این پایه، تضعیف و [[جرح]] «[[ابان]]» در کتب رجالی [[اهل سنت]] بر اثر [[فسق]] گفتاری یا [[رفتاری]] نبوده، بلکه برخاسته از امری مهم‌تر یعنی همان [[تشیع]] و [[نقل روایات]] [[فضائل اهل بیت]]{{عم}} بوده است.
@@ خط ۸۲: / خط ۸۲: @@
 :۱. [[اعتماد]] [[سلیم]] به «ابان» و اجازه نقل روایت به ایشان: کتاب سایم بن قیس از اصول [[شیعه]] شمرده می‌شود<ref>ر.ک: الذریعه، ج۲، ص۱۵۲، ش۵۹۰. «نعمانی صاحب کتاب الغیبه می‌نویسد: {{عربی|و لیس بین جمیع الشیعة ممن حمل العلم و رواه عن الأئمة{{عم}} خلاف فی أن کتاب سلیم بن قیس الهلالی أصل من أکبر کتب الأصول التی رواها أهل العلم و من حملة حدیث أهل البیت{{عم}} و أقدمها...، و هو من الأصول التی ترجع الشیعة إلیها و یعول علیها}}؛ (الغیبه (نعمانی)، ص۱۰۱ – ۱۰۲).</ref> و قدیمی‌ترین منبعی است که حوادث بعد از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} را گزارش می‌کند و چنان که گذشت، [[سلیم بن قیس]] هنگام مردن این کتاب را در [[اختیار]] «ابان بن ابی‌عیاش» نهاده و نقل روایت از آن را اجازه داده و «ابان» هم در [[حفظ]] و بقای آن از هیچ کوششی دریغ نکرده است. بر این اساس، عامل اصلی در ماندگاری این کتاب و انتقال آن به نسل‌های پسین «ابان بن ابی‌عیاش» بوده و اگر او از جهت [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] درخور اعتماد نبود، قطعاً در نابود کردن آن به خود تردیدی راه نمی‌داد و [[سلیم]] هیچ‌گاه این کتاب را در اختیارش نمی‌نهاد.
-افزون بر این، به دیده برخی بزرگان، همچون [[فقیه]] بزرگ شیعه، «[[آیت الله بروجردی]]» و «اجازه نقل روایت» از قرائن وثاقت است؛ برای نمونه، با آنکه «محمد بن اسماعیل» در اسناد شماری از [[روایات]] [[کتاب کافی]] یاد شده و از راویانی است که مشترک میان چند [[راوی]] است، از این رو بحث‌های فراوانی در کتب رجالی و [[فقهی]] در تعیین آن در میان [[فقها]] و [[رجالیان]] مطرح شده، بلکه رساله‌های مستقلی نوشته شده، «[[آیت الله بروجردی]]» درباره وی می‌نویسد: {{عربی|هو مجهول، و لکن الظاهر أنه هو محمد بن إسماعیل النیسابوری، الراوی عن الفضل بن شاذان، و هو و إن لم یکن مصرحاً بالتوثیق، إلا أن إجازة الفضل له نقل کتابه ربما یستفاد منها وثاقته}}<ref>نهایة التقریر، ج۲، ص۲۷۰.</ref>.
+افزون بر این، به دیده برخی بزرگان، همچون [[فقیه]] بزرگ شیعه، «[[آیت الله بروجردی]]» و «اجازه نقل روایت» از قرائن وثاقت است؛ برای نمونه، با آنکه «محمد بن اسماعیل» در اسناد شماری از [[روایات]] [[کتاب کافی]] یاد شده و از راویانی است که مشترک میان چند [[راوی]] است، از این رو بحث‌های فراوانی در کتب رجالی و [[فقهی]] در تعیین آن در میان [[فقها]] و [[رجالیان]] مطرح شده، بلکه رساله‌های مستقلی نوشته شده، «[[آیت الله بروجردی]]» درباره وی می‌نویسد: {{عربی|هو مجهول، و لكن الظاهر أنه هو محمد بن إسماعيل النيسابوري، الراوي عن الفضل بن شاذان، و هو و إن لم يكن مصرحاً بالتوثيق، إلا أن إجازة الفضل له نقل كتابه ربما يستفاد منها وثاقته}}<ref>نهایة التقریر، ج۲، ص۲۷۰.</ref>.
-آن‌گاه بر این اساس به اعتبار [[کتاب سلیم بن قیس]] [[معتقد]] می‌شود و مینگارد: {{عربی|ولیعلم أن سلیم بن قیس هو من الطبقة الثالثة و من أصحاب علی{{ع}} ولأجل اشتهاره بذلک هرب من الحجاج خائفاً منه حین قدم العراق فاختفی فی دار أبان بن أبی [[عیاش]] إلی أن حضرته الوفاة فدعاه و أعطاه کتابه و أجاز له نقل ما أودعه فیه مما رواه عن علی{{ع}} و کان هذا هو السبب فی روایة أبان بن أبی عیاش عن [[سلیم]]}}<ref>زبدة المقال، ص۱۲۸.</ref>.
+آن‌گاه بر این اساس به اعتبار [[کتاب سلیم بن قیس]] [[معتقد]] می‌شود و می‌نگارد: {{عربی|وليعلم أن سليم بن قيس هو من الطبقة الثالثة و من أصحاب علي{{ع}} ولأجل اشتهاره بذلك هرب من الحجاج خائفاً منه حين قدم العراق فاختفي في دار أبان بن أبي عياش إلي أن حضرته الوفاة فدعاه و أعطاه كتابه و أجاز له نقل ما أودعه فيه مما رواه عن علي{{ع}} و كان هذا هو السبب في رواية أبان بن أبي عياش عن سليم}}<ref>زبدة المقال، ص۱۲۸.</ref>.
 :۲. [[اعتماد]] بزرگانی مانند «[[محمد بن حسن صفار]]، [[کلینی]] و [[شیخ صدوق]]» در [[نقل روایت]] از «ابان بن ابی‌عیاش».
-:۳. ملاحظه [[سیاق]] سند «کلینی» در [[کتاب شریف کافی]] که به «ابن أبی عیاش» پایان میپذیرد و همگی از بزرگان [[حدیث]] شمرده شده‌اند:
+:۳. ملاحظه [[سیاق]] سند «کلینی» در [[کتاب شریف کافی]] که به «ابن ابی‌عیاش» پایان می‌پذیرد و همگی از بزرگان [[حدیث]] شمرده شده‌اند:
 ::۱. {{عربی|علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن حماد بن عیسی، عن إبراهیم بن عمر الیمانی، عن أبان بن أبی عیاش،...}}.
@@ خط ۹۹: / خط ۹۹: @@
 :۴. [[روایت]] «[[ابراهیم بن عمر یمانی]]» از «[[ابان]]» در موارد فراوان<ref>ر.ک: الکافی، ۱، ص۶۲ (ح۱)، ۵۲۹ (ح۴) و ۵۳۹ (ح۱).</ref>.
-«[[نجاشی]]» درباره «ابراهیم بن عمر یمانی» می‌نویسد: {{عربی|شیخ من أصحابنا، ثقة روی عن أبی جعفر و أبی عبدالله{{ع}}}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۰، ش۲۶.</ref>.
+«[[نجاشی]]» درباره «××ابراهیم بن عمر یمانی÷÷» می‌نویسد: {{عربی|شيخ من أصحابنا، ثقة روي عن أبي جعفر و أبي عبدالله{{ع}}}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۰، ش۲۶.</ref>.
-:۵. [[روایت]] «[[عمر]] بن أذینة» از «ابن أبی [[عیاش]]» در چندین مورد<ref>ر.ک: الکافی، ج۱، ص۴۴ (ح۱)، ۴۶ (ح۱) و۲۹۷ (ح۱).</ref>.
+:۵. [[روایت]] «[[عمر]] بن أذینة» از «ابن ابی‌عیاش]]» در چندین مورد<ref>ر.ک: الکافی، ج۱، ص۴۴ (ح۱)، ۴۶ (ح۱) و۲۹۷ (ح۱).</ref>.
-«[[شیخ طوسی]]» درباره «عمر بن أذینة» می‌نگارد: {{عربی|ثقة، له کتاب أخبرنا... عن ابن أبی عمیر و صفوان عن عمر بن أذینة}}<ref>الفهرست (طوسی)، ص۳۲۴، ش۵۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۹۵-۱۰۰.</ref>
+«[[شیخ طوسی]]» درباره «[[عمر بن اذینة]]» می‌نگارد: {{عربی|ثقة، له كتاب أخبرنا... عن ابن أبي عمیير و صفوان عن عمر بن أذينة}}<ref>الفهرست (طوسی)، ص۳۲۴، ش۵۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۹۵-۱۰۰.</ref>
 == منابع ==