آثار اخلاقی و تربیتی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

«[[انسان‌ها]]، معمار [[سرنوشت]] [[جامعه]] و تاریخ‌اند. ایشان، محور دگرگونی اوضاع [[اجتماعی]] هستند. با خود آنان است که بتوانند [[جامعه]] خویش را از وضع بد و نامناسب به خوب و مناسب برسانند و یا بر عکس. با دقت در [[آیات قرآن کریم]] و بررسی سرگذشت [[ملت‌ها]] و امت‌های پیشین، به روشنی درمی‌یابیم که [[سنت الهی]] چنین بوده که پدید‌آمدن هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعه‌های انسانی، به دست و [[اراده]] خود آنان شدنی است. همان‌گونه که [[سرنوشت]] یک [[انسان]]، در گرو چگونگی [[رفتار]] و کارهای او است، [[سرنوشت]] یک [[جامعه]] نیز بستگی فراوانی به کارکرد گروهی افراد دارد. [[خداوند]] بزرگ در آیه‌ا‌ی تأکید کرده [[سرنوشت]] هیچ [[قوم]] و ملتی را دچار دگرگونی نمی‌کند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند<ref>رعد (۱۳)، آیه ۱۱.</ref>. و در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: نعمتی را که به گروه و امتی داده، تغییر نمی‌دهد؛ جز آنکه آنان، خودشان را تغییر دهند<ref>انفال (۸)، آیه ۵۳.</ref>.  

::::::از واژه‌های "[[قوم]]" و "انفسهم" در این دو [[آیه]]، به روشنی به دست می‌آید که خواست گروهیِ [[جامعه]]، بسترهای گوناگونی را فراهم می‌سازد که در دگرگونی [[سرنوشت]] آن اجتماع، نقش به‌سزایی دارد. در واقع، دگرگونی زیرساخت‌های ارزشی [[جامعه]]، بستر و زمینه مهمی در دگرگونی اوضاع [[اجتماعی]] است. این تغییر از درون [[اندیشه]] و [[جان]] [[انسان‌ها]] سر برآورده و آن‌گاه [[اراده]] [[اجتماعی]] نوین هماهنگ با آن [[اندیشه]] و [[آرمان]] را پدید می‌آورد. و [[حکومت‌ها]] به مثابه بزرگ‌ترین فرآورده [[اراده]] [[اجتماعی]]، پیرو این اصل اساسی است.

«در [[حدیثی]] که از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] شده است، معلوم می‌شود که از [[وظایف]] [[زمان غیبت]]، آن است که باید [[ایمان]] داشته باشند و کارهای خیر، انجام دهند نه که دست روی دست بگذارند، و صرفا با لقلقه زبان بگویند، ما منتظریم که در این صورت، [[ایمان]] شخص، هیچ سودی نخواهد داشت. آن [[حضرت]]، در معنای [[آیه]] [[شریف]]: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان ر» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> فرمود: درباره [[قائم]] و یاران‌اش، نازل شده است<ref>الغیبة النعمانی ص ۲۴۰ ح ۳۵</ref>.  

::::::دوران [[دولت مهدی]]، به تعبیر [[قرآن]]، دوران عباد [[صالح]] است، یعنی آنان که صالح‌اند، [[وارث زمین]] می‌شوند. آیا [[انتظار]] این دوران، بدون گرایش به [[صلاح]] و [[زمینه‌سازی]] برای [[شایستگی]]، درست است،  یا انتظاری است کاذب؟ مگر نه این است که ما به [[انتظار]] [[وعده]] «[[زمین]] را [[بندگان]] [[صالح]] به [[ارث]] می‌برند» نشسته‌ایم؟ اگر [[منتظر]] این معنا هستیم و انتظاری [[راستین]] داریم، باید نخست، در زمره عباد [[صالح]] در آییم، آن‌گاه طالب نویدی که به آنان داده‌اند، باشیم؛ زیرا، که این نوید را به هرکسی نداده‌اند، بلکه از آن گروهی است که اهل صلاح‌اند. اگر جز این باشد، آن روزگار هم، باز روزگار [[فساد]] و ناشایستگی‌ها است، نه [[شایستگی‌ها]]! این است که نخست باید [[صالح]] باشیم و این است که خلقی که در [[انتظار ظهور]] [[مصلح]] به سر می‌برد،  باید خود [[صالح]] باشد<ref>در فجر ساحل، محمد حکیمی ص ۵۸</ref>. [[ابوبصیر]] از [[امام صادق]] {{ع}} ما [[نقل]] می‌کند که روزی، آن [[حضرت]] فرمود: آیا شما را خبر ندهم از چیزی که [[خداوند]] هیچ عملی را از [[بندگان]]، بدون آن‌ نمی‌پذیرد؟ عرض کردم: بله، بفرمایید. فرمود: «[[گواهی]] دادن بر این که معبودی به جز [[الله]] نیست، و اینکه، [[محمد]] [[بنده]] او و فرستاده او است و اقرارکردن به هر آن‌چه که [[خداوند]] به آن [[فرمان]] داده است، و [[دوستی]] از برای ما؛ و [[بیزاری از دشمنان]]، و [[تسلیم]] شدن به آنان و پرهیز و کوشش و [[اطمینان]] داشتن، و چشم به راه [[قائم]] بودن. سپس فرمود: ما را دولتی در پیش است که هروقت [[خدا]] بخواهد آن را پیش خواهد آورد. سپس فرمود: «هرکس که از بودن‌اش در شمار [[یاران امام]] [[قائم]]، شادمان است، باید به [[انتظار]] باشد و با همین حال [[انتظار]]، به پرهیز و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] کند. پس اگر اجل‌اش فرا رسید و [[امام]] [[قائم]]، پس از [[مرگ]] او [[قیام]] کرد، [[پاداش]] او، همانند [[پاداش]] کسی است که [[امام]] [[قائم]] را [[درک]] کرده باشد. پس کوشا باشید و به [[انتظار]] بنشینید. گوارا [[باد]] بر شما‌ای گروهی که مشمول [[رحمت]] خدایید‍!<ref>الغیبة النعمانی ص ۲۰۰ ح ۱۶</ref>. «[[فرهنگ انتظار]]» به گونه‌ای در حیطه‌ى [[اعمال]] و [[رفتار]] [[منتظر]] اثر می‌گذارد که [[آمادگی]] او، به [[رفتار]] پیوسته و همیشگی تبدیل می‌شود»<ref>[[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref>.