عفت در معارف و سیره فاطمی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.

==[[حیا]] و [[عفت]]==

پاره وجود [[رسول خدا]]{{صل}} [[کامل‌ترین]] [[اسوه]] و الگوی حیا، عفت و حجاب است. او با آنکه در کنار [[پدر]] و نیز در [[خانه]] شوهر در بسیاری از صحنه‌ها حضور داشت، چه در [[دوران کودکی]] در شرایط [[طاقت]] فرسای [[مکه]] و [[محاصره اقتصادی]] در [[شعب ابی طالب]]، چه در دوران [[مدنی]] و کشاکش [[جنگ‌ها]] و حوادث گوناگون و چه در [[خانه علی]]{{ع}} که محل آمد و شد فراوان [[اصحاب]] و [[یاران رسول خدا]]{{صل}} بود، عفاف و حجاب او در اوج قرار داشت. آنچه او عمل کرد، موضع گرفت و رعایت نمود، حجتی است برای همه زنان در [[جامعه اسلامی]]، [[فاطمه]]{{س}} در این عرصه همچون دیگر عرصه‌ها، [[میزان]] و محک و معیار و وسیله سنجش است.

===[[پرهیز]] از همه نامحرمان===

اگر او مرا نمی‌بیند، من او را می‌بینم. وانگهی اگر چه او نمی‌بیند، ولی بو را استشمام می‌کند.

===[[بهترین]] [[سیره]] برای [[زنان]]===

#به‌کارگیری کلمه «خیر» در سؤال [[پیامبر]]{{صل}} و نیز پاسخ [[حضرت زهرا]]{{س}} گویای این است که سیره یاد شده یک رجحان و مزیت است و در حقیقت حضرت زهرا{{س}} در [[مقام]] بیان یک روش آرمانی و ترجیحی است که تا وقتی نیاز و ضرورتی بر حضور زنان در عرصه [[اجتماع]] و [[ارتباط]] ایشان با نامحرمان، پیش نیامده است، رعایت آن بهتر و مطلوب‌تر است. و این، هرگز به معنای ممنوعیت قانونی نیست. از دیدگاه [[اسلام]] زنان می‌توانند در صورت نیاز با رعایت [[موازین شرعی]] و [[ارزش‌های اخلاقی]] به عرصه‌های [[اجتماعی]] وارد شوند و به فعالیت بپردازند. [[حکم]] بیان شده در روایت یک توصیه [[اخلاقی]] ترجیحی است و نه یک [[حکم تکلیفی]] الزامی.

# [[احکام]] و مسائل [[اسلامی]] در عرصه‌های مختلفی ارائه و عرضه می‌شوند: [[احکام فقهی]] و [[حقوقی]] الزام‌آور و احکام ارزشی و اخلاقی. توجه به تفاوت‌ها و مرزهای میان هر دسته، امری ضروری است. احکام حقوقی و [[فقهی]] الزام‌آور - که ناظر به [[رفتارها]] و ارتباط‌های اجتماعی [[انسان]] می‌باشند- قابل پیگیری‌اند و اگر از آنها [[تخلف]] شود، آن‌که حقش ضایع شده می‌تواند در [[مراجع]] قانونی [[شکایت]] کند. اما احکام ارزشی و اخلاقی - که از منظر فقهی بیشتر حکم [[مستحبات]] را دارند - ناظر به جهات حسن و کمال [[رفتار انسان]] در [[ارتباط با خود]]، [[خدا]] و [[خلق]] خدایند. این احکام هر چند الزام‌آور نیستند، ولی رعایت آنها در [[تکامل]] [[روح آدمی]] بسیار مؤثر است. بیان چند نمونه از مسائل حقوقی و اخلاقی مربوط به [[زن]]، موضوع را روشن‌تر می‌کند: پرداخت مخارج ضروری زن از سوی [[مرد]] ([[نفقه]])، یک [[واجب]] [[حقوقی]] است که در صورت [[تخلف]] مرد، زن می‌تواند از او به [[دادگاه]] [[شکایت]] کند؛ اما توسعه در وضعیت معاش [[خانواده]] و خرید [[هدیه]] برای اعضای آن، توصیه‌ای ارزشی و [[اخلاقی]] است. [[تمکین]] زن در مقابل شوهر یک واجب حقوقی است، ولی [[زینت]] و خود آرایی وی برای شوهر یک [[فضیلت اخلاقی]] است. [[حجاب]] و [[پوشش]] مناسب برای [[بانوان]]، یک [[واجب شرعی]] است؛ اما چادر، یک [[ارزش اخلاقی]] است و.... سخن [[حضرت زهرا]]{{س}} نیز در بیان [[بهترین]] [[سیره]] برای [[زنان]]، ناظر به [[فضیلت]] و ترجیح اخلاقی است که در صورت عدم وجود رجحان و [[ضرورت]] برخلاف آن، بهترین و مطلوب‌ترین سیره برای بانوان است. همین است [[حکمت]] بیان دیگر آن [[حضرت]] که: {{متن حدیث|أَدْنَى مَا تَكُونُ مِنْ رَبِّهَا أَنْ تَلْزَمَ قَعْرَ بَيْتِهَا}}<ref>بحارالانوار ج۴۳، ص۹۲.</ref>. نزدیک‌ترین حالت زن به پروردگارش آن [[زمان]] است که در [[خانه]] خویش می‌ماند [و به امور خانه و [[تربیت فرزند]] می‌پردازد]. دوری زن از همه نامحرمان و قرار گرفتن در [[منزل]] - در صورت امکان و عدم وجود [[مرجع]] برای خروج و [[ارتباط با دیگران]] - باعث ایجاد و دوام [[آرامش]] لازم برای انجام [[وظایف]] زنانه و مادرانه او در عرصه خانواده و در نتیجه، بهترین زمینه‌ساز [[کمال معنوی]] زن در راستای [[قرب به خدا]] خواهد بود.

===دستور ساختن [[تابوت]]===

[[اسماء]] می‌افزاید: وقتی نگرانی [[حضرت فاطمه]]{{س}} را دیدم که در این خصوص به علی{{ع}} سفارش کرد: «[[پسر عمو]]! به شما [[وصیت]] می‌کنم که برای من تابوتی - آن گونه که [[فرشتگان]]، شکل آن را به من نشان داده‌اند - بسازی!» [[خدمت]] آن [[حضرت]] عرض کردم که در [[سرزمین حبشه]] برای حمل جنازه از تابوتی استفاده می‌کنند که بدن میت را می‌پوشاند و سپس با چوب و شاخه‌های درخت، شکل آن را برای حضرت فاطمه{{س}} ترسیم کردم. حضرت خوشحال شد و فرمود: برای من تابوتی مثل آن بساز و مرا با آن بپوشان، [[خدا]] تو را از [[آتش دوزخ]] [[حفظ]] کند<ref>کشف الغمه، ج۱، ص۵۰۳؛ ذخائر العقبی، ص۵۳؛ حلیة الأولیاء، ج۲، ص۴۳؛ جلاء العیون، ج۱، ص۲۱۷؛ کنز العمال، ج۱۳، ص۶۸۶، ح۳۷۷۵۶.</ref>.

== جستارهای وابسته ==