حقوق امام مهدی بر شیعیان چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
حقوق امام مهدی بر شیعیان چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۲
، ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲جایگزینی متن - '. ::::::' به '. '
جز (جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. ') |
جز (جایگزینی متن - '. ::::::' به '. ') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
*'''[[دوست]] داشتن''': [[رسول اکرم]] {{صل}} در ازای زحمات فراوانی که در راه [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] پذیرا شد، تنها یک چیز از [[مردم]] درخواست کرد و آن [[دوستی]] [[خویشاوندان]] خود بود. [[قرآن کریم]] در این باره میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمیخواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ شخصی که از ایشان درباره [[تفسیر]] این [[آیه]] پرسیده بود، میفرماید: ... به [[خدا]] [[سوگند]] که این [[دوستی]]، فریضهای است که [[خداوند]] نسبت به [[اهل بیت]] [[محمد]] بر عهده [[بندگان]] نهاده است<ref>احمدبن محمدبن خالد برقی، المحاسن، چاپ دوم: قم، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ ه- ق، ج ۱، ص ۲۴۴؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۵۶، ح ۸۱۹.</ref>. | *'''[[دوست]] داشتن''': [[رسول اکرم]] {{صل}} در ازای زحمات فراوانی که در راه [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] پذیرا شد، تنها یک چیز از [[مردم]] درخواست کرد و آن [[دوستی]] [[خویشاوندان]] خود بود. [[قرآن کریم]] در این باره میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمیخواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در پاسخ شخصی که از ایشان درباره [[تفسیر]] این [[آیه]] پرسیده بود، میفرماید: ... به [[خدا]] [[سوگند]] که این [[دوستی]]، فریضهای است که [[خداوند]] نسبت به [[اهل بیت]] [[محمد]] بر عهده [[بندگان]] نهاده است<ref>احمدبن محمدبن خالد برقی، المحاسن، چاپ دوم: قم، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ ه- ق، ج ۱، ص ۲۴۴؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۵۶، ح ۸۱۹.</ref>. | ||
[[احادیث]] دیگری نیز در این زمینه وارد شده است که به جهت رعایت اختصار به همین مقدار بسنده میکنیم<ref>ر.ک: اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، صص ۵۵۱ - ۵۵۹.</ref>. | [[احادیث]] دیگری نیز در این زمینه وارد شده است که به جهت رعایت اختصار به همین مقدار بسنده میکنیم<ref>ر.ک: اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، صص ۵۵۱ - ۵۵۹.</ref>. | ||
*'''[[تمسک]] جستن''': بیتردید در تندباد حوادث روزگار و به هنگام برخاستن توفانهای سهمگین، تنها با چنگ زدن به "دستگیرهای محکم" میتوان از درافتادن به وادی [[گمراهی]] در [[امان]] ماند و راه [[هدایت]] و [[رستگاری]] را باز [[شناخت]]. [[قرآن کریم]] از این دستگیره محکم، گاه با تعبیر "عروة الوثقی: دستاویز [[استوار]]"<ref>ر.ک: سوره بقره، آیه ۲۵۶ و سوره لقمان، آیه ۲۲.</ref> و گاه با تعبیر "حبل [[الله]]؛ ریسمان [[خدا]]"<ref>ر.ک: سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref> یاد کرده است. به تصریح [[روایات]]، این دستگیره محکم تنها [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} هستند و به همین [[دلیل]] همه اهل [[ایمان]] موظف شدهاند که تنها به آنها [[تمسک]] جویند. | *'''[[تمسک]] جستن''': بیتردید در تندباد حوادث روزگار و به هنگام برخاستن توفانهای سهمگین، تنها با چنگ زدن به "دستگیرهای محکم" میتوان از درافتادن به وادی [[گمراهی]] در [[امان]] ماند و راه [[هدایت]] و [[رستگاری]] را باز [[شناخت]]. [[قرآن کریم]] از این دستگیره محکم، گاه با تعبیر "عروة الوثقی: دستاویز [[استوار]]"<ref>ر.ک: سوره بقره، آیه ۲۵۶ و سوره لقمان، آیه ۲۲.</ref> و گاه با تعبیر "حبل [[الله]]؛ ریسمان [[خدا]]"<ref>ر.ک: سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref> یاد کرده است. به تصریح [[روایات]]، این دستگیره محکم تنها [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} هستند و به همین [[دلیل]] همه اهل [[ایمان]] موظف شدهاند که تنها به آنها [[تمسک]] جویند. | ||
[[امام علی]] {{ع}} در این باره میفرماید: [[رسول خدا]] - [[درود]] [[خدا]] بر او و خاندانش باد - به من فرمود: "ای [[علی]]...! شما [[حجت خدا]] بر خلق او و آن دستگیره محکم هستید که هر کس بدان چنگ زند، [[هدایت]] شود و هر که رهایش کند، [[گمراه]] گردد<ref>محمدبن محمدبن نعمان (شیخ مفید)، الأمالی، چاپ دوم: قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۴ ه-. ق، ح ۹؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۱، ح ۸۳۴.</ref>. | |||
از [[امام صادق]] {{ع}} نیز در این باره چنین [[روایت]] شده است: [[دروغ]] میگوید کسی که مدعی است ما را شناخته، ولی به دامن دیگران چنگ آویخته است<ref>محمدبن علی بن حسین (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، چاپ اول: قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۶۱، ص ۳۹۹، ح ۵۷؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۵، ح ۸۴۵.</ref>. گفتنی است، برخی از اهل تحقیق معتقدند: احادیثی که بر [[وجوب]] [[تمسک]] به [[اهل بیت]] دلالت دارند، بیش از حد تواترند<ref>ر.ک: اهل بیت در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۵.</ref>. | از [[امام صادق]] {{ع}} نیز در این باره چنین [[روایت]] شده است: [[دروغ]] میگوید کسی که مدعی است ما را شناخته، ولی به دامن دیگران چنگ آویخته است<ref>محمدبن علی بن حسین (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، چاپ اول: قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۶۱، ص ۳۹۹، ح ۵۷؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۵، ح ۸۴۵.</ref>. گفتنی است، برخی از اهل تحقیق معتقدند: احادیثی که بر [[وجوب]] [[تمسک]] به [[اهل بیت]] دلالت دارند، بیش از حد تواترند<ref>ر.ک: اهل بیت در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۵.</ref>. | ||
*'''[[دوستی]] با [[دوستان]] و [[دشمنی]] با [[دشمنان]]''': آنگاه ما در ادعای [[دوستی]] با [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} [[صادق]] هستیم که [[دوستان]] آنها را [[دوست]] بداریم و با [[دشمنان]] آنها [[دشمنی]] کنیم. از این رو در [[روایات]]، [[دوستی]] با [[دوستان]] [[اهل بیت]]: و [[دشمنی]] با [[دشمنان]] آنها، یکی از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}} برشمرده شده و بسیار بر آن تأکید شده است. | *'''[[دوستی]] با [[دوستان]] و [[دشمنی]] با [[دشمنان]]''': آنگاه ما در ادعای [[دوستی]] با [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} [[صادق]] هستیم که [[دوستان]] آنها را [[دوست]] بداریم و با [[دشمنان]] آنها [[دشمنی]] کنیم. از این رو در [[روایات]]، [[دوستی]] با [[دوستان]] [[اهل بیت]]: و [[دشمنی]] با [[دشمنان]] آنها، یکی از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}} برشمرده شده و بسیار بر آن تأکید شده است. | ||
[[پیامبر خاتم]] {{صل}} در این باره میفرماید: هر کس [[دوست]] دارد که بر [[کشتی نجات]] بنشیند و به دستگیره محکم چنگ آویزد و ریسمان [[استوار]] [[خدا]] را بگیرد، باید پس از من، [[علی]] را [[دوست]] بدارد و با [[دشمن]] او [[دشمنی]] کند و [[امامان]] [[هدایتگر]] از [[نسل]] او را به [[پیشوایی]] بپذیرد؛ زیرا آنان پس از من [[جانشینان]] و اوصیای من و [[حجت خدا]] بر خلقند و سروران [[امت]] هستند و پرهیزگاران را به سوی [[بهشت]] میبرند. حزب آنها، حزب من و حزب من، حزب خداست و حزب [[دشمنان]] آنان، حزب [[شیطان]] است<ref>عیون أخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۹۲، ح ۴۳؛ بحارالأنوار، ج ۲۳، ص ۱۴۴، ح ۱۰۰؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۱، ح ۸۳۲.</ref>. | |||
*'''پذیرفتن [[ولایت]]''': به تصریح [[روایات]]، در [[آموزههای اسلامی]] هیچ موضوعی به اندازه موضوع [[ولایت]]، تأکید نشده است<ref>ر.ک: الکافی، ج ۲، ص ۱۸، ح ۳.</ref> و به همین [[دلیل]] میتوان گفت، [[پذیرش ولایت]] و [[سرپرستی]] [[امامان معصوم]] {{عم}} یکی از مهمترین [[حقوق]] آنهاست. در روایتی که از [[پیامبر اعظم]] {{صل}} [[نقل]] شده است، در این زمینه چنین میخوانیم: هرکس [[دوست]] دارد که مانند من [[زندگی]] و چون من بمیرد و به بهشتی که پرودگارم مرا [[وعده]] داده است، وارد شود، پس باید [[ولایت]] [[علی بن ابیطالب]] و [[وارثان]] [[پاک]] او را که پس از من [[امامان]] [[هدایتگر]] و چراغهای تاریکیها هستند، بپذیرد؛ زیرا آنها هرگز شما را از راه راست به کجراهه [[گمراهی]] نمیکشانند<ref>محمn بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، الأمالی، چاپ پنجم: بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰ ه- ق. ص ۸۸، ح ۶۰؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۷، ح ۸۴۹.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} نیز در این باره میفرماید: ما را بر عهده [[مردم]]، [[حق]] [[فرمانبری]] و [[ولایت]] است و برای این کار، از [[خداوند سبحان]] [[پاداش نیک]] خواهند گرفت<ref>عبدالواحد الآمدی التمیمی، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق: میر سید جلال الدین المحدث الأرموی، چاپ دوم: تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۰، ج ۵، ص ۱۲۹، ح ۷۶۲۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۸، ح ۸۵۶.</ref>. | *'''پذیرفتن [[ولایت]]''': به تصریح [[روایات]]، در [[آموزههای اسلامی]] هیچ موضوعی به اندازه موضوع [[ولایت]]، تأکید نشده است<ref>ر.ک: الکافی، ج ۲، ص ۱۸، ح ۳.</ref> و به همین [[دلیل]] میتوان گفت، [[پذیرش ولایت]] و [[سرپرستی]] [[امامان معصوم]] {{عم}} یکی از مهمترین [[حقوق]] آنهاست. در روایتی که از [[پیامبر اعظم]] {{صل}} [[نقل]] شده است، در این زمینه چنین میخوانیم: هرکس [[دوست]] دارد که مانند من [[زندگی]] و چون من بمیرد و به بهشتی که پرودگارم مرا [[وعده]] داده است، وارد شود، پس باید [[ولایت]] [[علی بن ابیطالب]] و [[وارثان]] [[پاک]] او را که پس از من [[امامان]] [[هدایتگر]] و چراغهای تاریکیها هستند، بپذیرد؛ زیرا آنها هرگز شما را از راه راست به کجراهه [[گمراهی]] نمیکشانند<ref>محمn بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، الأمالی، چاپ پنجم: بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰ ه- ق. ص ۸۸، ح ۶۰؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۷، ح ۸۴۹.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} نیز در این باره میفرماید: ما را بر عهده [[مردم]]، [[حق]] [[فرمانبری]] و [[ولایت]] است و برای این کار، از [[خداوند سبحان]] [[پاداش نیک]] خواهند گرفت<ref>عبدالواحد الآمدی التمیمی، غرر الحکم و درر الکلم، تحقیق: میر سید جلال الدین المحدث الأرموی، چاپ دوم: تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۰، ج ۵، ص ۱۲۹، ح ۷۶۲۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۶۸، ح ۸۵۶.</ref>. | ||
*'''مقدم داشتن''': به [[دلیل]] برتریها و ویژگیهای بیمانندی که [[خدای متعال]] به [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} ارزانی داشته، سزاوار است که آنها در همه زمینهها بر همگان مقدم داشته شوند و هیچ کس بر آنها ترجیح داده نشود، به این موضوع نیز به عنوان یکی از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}}، در [[روایات]] بسیار آمده توجه است شده و از جمله در روایتی که از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] شده، چنین آمده است: [[خدای متعال]] ذریه هر [[پیامبری]] را از پشت خود او قرار داده است، ولی ذریه مرا از پشت [[علی بن ابیطالب]] {{ع}}.... پس آنان را پیشرو قرار دهید و از ایشان جلو نیفتید؛ زیرا آنان در خردسالی، بردبارترین شما هستند و در بزرگی، داناترینتان. بنابراین، از آنها [[پیروی]] کنید؛ چرا که ایشان شما را به [[گمراهی]] نمیکشانند و از راه راست بیرونتان نمیبرند<ref>بحارالأنوار، ج ۲۳، ص ۱۴۴، ح ۹۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، م ۵۷۵، ح ۸۶۹.</ref>. | *'''مقدم داشتن''': به [[دلیل]] برتریها و ویژگیهای بیمانندی که [[خدای متعال]] به [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} ارزانی داشته، سزاوار است که آنها در همه زمینهها بر همگان مقدم داشته شوند و هیچ کس بر آنها ترجیح داده نشود، به این موضوع نیز به عنوان یکی از [[حقوق]] [[امامان معصوم]] {{عم}}، در [[روایات]] بسیار آمده توجه است شده و از جمله در روایتی که از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] شده، چنین آمده است: [[خدای متعال]] ذریه هر [[پیامبری]] را از پشت خود او قرار داده است، ولی ذریه مرا از پشت [[علی بن ابیطالب]] {{ع}}.... پس آنان را پیشرو قرار دهید و از ایشان جلو نیفتید؛ زیرا آنان در خردسالی، بردبارترین شما هستند و در بزرگی، داناترینتان. بنابراین، از آنها [[پیروی]] کنید؛ چرا که ایشان شما را به [[گمراهی]] نمیکشانند و از راه راست بیرونتان نمیبرند<ref>بحارالأنوار، ج ۲۳، ص ۱۴۴، ح ۹۸؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، م ۵۷۵، ح ۸۶۹.</ref>. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۵: | ||
آن [[حضرت]] همچنین درباره [[فلسفه]] پرداخت [[خمس]] میفرماید: [[اموال]] شما را نمیپذیریم مگر به [[دلیل]] اینکه [[پاک]] شوید، پس هر که میخواهد، بپردازد و هر کس میخواهد، نپردازد. پس آنچه [[خدا]] به ما ارزانی داشته از آنچه به شما ارزانی داشته بهتر است<ref>همان، ص ۱۸۰، ح ۱۰.</ref>. | آن [[حضرت]] همچنین درباره [[فلسفه]] پرداخت [[خمس]] میفرماید: [[اموال]] شما را نمیپذیریم مگر به [[دلیل]] اینکه [[پاک]] شوید، پس هر که میخواهد، بپردازد و هر کس میخواهد، نپردازد. پس آنچه [[خدا]] به ما ارزانی داشته از آنچه به شما ارزانی داشته بهتر است<ref>همان، ص ۱۸۰، ح ۱۰.</ref>. | ||
*'''پیشکش کردن [[مال]]''': چنانکه در مقدمه این مبحث یاد آور شدیم، همه فیضهای مادی و [[معنوی]] و همه نعمتهای [[دنیوی]] و [[اخروی]] که ما از آنها بهرهمندیم، به [[برکت]] وجود [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] است و از همین رو [[شایسته]] است که ما به هر طریق ممکن [[سپاس]] خود را به پیشگاه این بزرگواران عرضه و به هر بهانهای مهر و [[محبت]] خود را به آنان اعلام کنیم. اگرچه آنها از [[سپاس]]، مهر و [[محبت]] ما کاملاً بینیازند. یکی از این راهها، پیشکش کردن [[مال]] به پیشگاه حضرات [[معصومان]] {{عم}} است که در اصطلاح از آن به "صله دادن" تعبیر میشود. | *'''پیشکش کردن [[مال]]''': چنانکه در مقدمه این مبحث یاد آور شدیم، همه فیضهای مادی و [[معنوی]] و همه نعمتهای [[دنیوی]] و [[اخروی]] که ما از آنها بهرهمندیم، به [[برکت]] وجود [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] است و از همین رو [[شایسته]] است که ما به هر طریق ممکن [[سپاس]] خود را به پیشگاه این بزرگواران عرضه و به هر بهانهای مهر و [[محبت]] خود را به آنان اعلام کنیم. اگرچه آنها از [[سپاس]]، مهر و [[محبت]] ما کاملاً بینیازند. یکی از این راهها، پیشکش کردن [[مال]] به پیشگاه حضرات [[معصومان]] {{عم}} است که در اصطلاح از آن به "صله دادن" تعبیر میشود. | ||
در روایتی که از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده در این زمینه چنین آمده است: صله (هدیه) دادن از [[اموال]] خود به [[آل محمد]] را فرو مگذارید. هرکه داراست به [[قدر]] دارایاش [صله دهد] و هر که نادار است به فراخور ناداریاش. هرکه میخواهد [[خداوند]]، مهمترین حاجتهایی را که از [[خدا]] میخواهد، برآورده سازد، از [[مال]] خود، آنچه را بیشتر از همه مورد [[نیاز]] اوست، به [[آل محمد]] و [[شیعیان]] آنان صله دهد<ref>بحارالأنوار، ج ۹۶، ص ۲۱۶، ح ۶؛ اهل بیت {{عم}} در قرآن و حدیث، ج ۲، ص ۵۸۷، ح ۸۹۸.</ref>. | |||
چنانکه از [[روایت]] یاد شده هم به دست میآید، مراد از صله دادن، این نیست که [[مالی]] را به طور مستقیم به [[اهل بیت]] پیشکش کنیم، بلکه منظور این است که ما به قصد [[خشنودی]] این [[خاندان]]، [[اموال]] خود را در راههایی که آنها میپسندند، به ویژه در راه دستگیری از [[شیعیان]] درمانده که [[پیمان]] [[آل محمد]] {{عم}} به شمار میآیند، هزینه کنیم. | چنانکه از [[روایت]] یاد شده هم به دست میآید، مراد از صله دادن، این نیست که [[مالی]] را به طور مستقیم به [[اهل بیت]] پیشکش کنیم، بلکه منظور این است که ما به قصد [[خشنودی]] این [[خاندان]]، [[اموال]] خود را در راههایی که آنها میپسندند، به ویژه در راه دستگیری از [[شیعیان]] درمانده که [[پیمان]] [[آل محمد]] {{عم}} به شمار میآیند، هزینه کنیم. |