جهاد در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←آثار و برکات شرکت در جهاد
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
#'''[[تصفیه]] و [[خالص]] شدن دلهای [[مؤمنان]]:''' [[جهاد]] و دشواریهای آن سبب رها شدن جهادگران از علایق [[دنیوی]] و [[گناهان]] میگردد و آزمونی برای آنهاست: {{متن قرآن|وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.</ref>، {{متن قرآن|وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَمْحَقَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«و تا خداوند مؤمنان را بپالاید و کافران را از میان بردارد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۱.</ref>، {{متن قرآن|وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ }}<ref>« آنچه در دلهایتان دارید بپالاید» سوره آل عمران، آیه ۱۵۴.</ref> «[[تمحیص]]» به معنای [[پاکی]] و تصفیه [[دل انسان]] از کدورتهای [[گناه]] <ref>مفردات، ص۴۶۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۹، ص۱۸.</ref> است که در پی [[ابتلا]] به [[گرفتاریها]] حاصل میشود. <ref>التبیان، ج ۳، ص۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص۲۱۹ ـ ۲۲۰.</ref> | #'''[[تصفیه]] و [[خالص]] شدن دلهای [[مؤمنان]]:''' [[جهاد]] و دشواریهای آن سبب رها شدن جهادگران از علایق [[دنیوی]] و [[گناهان]] میگردد و آزمونی برای آنهاست: {{متن قرآن|وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}}<ref>«و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.</ref>، {{متن قرآن|وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَمْحَقَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«و تا خداوند مؤمنان را بپالاید و کافران را از میان بردارد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۱.</ref>، {{متن قرآن|وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ }}<ref>« آنچه در دلهایتان دارید بپالاید» سوره آل عمران، آیه ۱۵۴.</ref> «[[تمحیص]]» به معنای [[پاکی]] و تصفیه [[دل انسان]] از کدورتهای [[گناه]] <ref>مفردات، ص۴۶۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۹، ص۱۸.</ref> است که در پی [[ابتلا]] به [[گرفتاریها]] حاصل میشود. <ref>التبیان، ج ۳، ص۳؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص۲۱۹ ـ ۲۲۰.</ref> | ||
#'''[[بصیرت]] در [[دین]] و [[هدایت الهی]]:''' [[بصیرت]] در دین از دیگر [[آثار جهاد]] به شمار میرود: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيَارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا يُوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِيتًا}}<ref>«و اگر بر آنان مقرّر میداشتیم که یکدیگر را بکشید یا از دیار خویش بیرون روید جز اندکی از ایشان آن را انجام نمیدادند و اگر اندرزی که داده شده بود به کار میبستند برای آنان بهتر و استوارتر میبود» سوره نساء، آیه ۶۶.</ref> «تثبیت» به معنای [[ثبات قدم]] در [[ایمان]] <ref>الکشاف، ج ۱، ص۵۳۹؛ فتح القدیر، ج ۱، ص۴۸۵.</ref> و کنایه از [[بصیرت دینی]] است؛ زیرا بصیرت در دین موجب ثبات قدم در آن میشود؛<ref>مجمع البیان، ج ۳، ص۱۲۴ ـ ۱۲۵؛ التحریر و التنویر، ج ۳، ص۱۱۴.</ref> همچنین جهاد مایه [[هدایت شدن]] جهادگران به [[راه خدا]] خوانده شده است: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ}}<ref>«و راههای خویش را به آنان که در (راه) ما بکوشند مینماییم و بیگمان خداوند با نیکوکاران است» سوره عنکبوت، آیه ۶۹.</ref> مراد از [[هدایت]] در [[آیه]]، به نظر برخی رهنمون شدن به [[هدایت خاص]] [[الهی]] یعنی رسیدن به [[مقامات]] بالای [[معنوی]] است. <ref>شرح اصول کافی، ج ۹، ص۱۳۴؛ ج ۱۰، ص۳۴۷؛ المیزان، ج ۱، ص۳۵؛ روح المعانی، ج ۱، ص۹۱.</ref> برخی نیز مراد از هدایت را در آیه رساندن فرد به [[ثواب الهی]] و [[بهشت]] دانستهاند. <ref>التبیان، ج ۸، ص۲۲۶؛ زبدة البیان، ص۳۵۵.</ref> | #'''[[بصیرت]] در [[دین]] و [[هدایت الهی]]:''' [[بصیرت]] در دین از دیگر [[آثار جهاد]] به شمار میرود: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيَارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا يُوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِيتًا}}<ref>«و اگر بر آنان مقرّر میداشتیم که یکدیگر را بکشید یا از دیار خویش بیرون روید جز اندکی از ایشان آن را انجام نمیدادند و اگر اندرزی که داده شده بود به کار میبستند برای آنان بهتر و استوارتر میبود» سوره نساء، آیه ۶۶.</ref> «تثبیت» به معنای [[ثبات قدم]] در [[ایمان]] <ref>الکشاف، ج ۱، ص۵۳۹؛ فتح القدیر، ج ۱، ص۴۸۵.</ref> و کنایه از [[بصیرت دینی]] است؛ زیرا بصیرت در دین موجب ثبات قدم در آن میشود؛<ref>مجمع البیان، ج ۳، ص۱۲۴ ـ ۱۲۵؛ التحریر و التنویر، ج ۳، ص۱۱۴.</ref> همچنین جهاد مایه [[هدایت شدن]] جهادگران به [[راه خدا]] خوانده شده است: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ}}<ref>«و راههای خویش را به آنان که در (راه) ما بکوشند مینماییم و بیگمان خداوند با نیکوکاران است» سوره عنکبوت، آیه ۶۹.</ref> مراد از [[هدایت]] در [[آیه]]، به نظر برخی رهنمون شدن به [[هدایت خاص]] [[الهی]] یعنی رسیدن به [[مقامات]] بالای [[معنوی]] است. <ref>شرح اصول کافی، ج ۹، ص۱۳۴؛ ج ۱۰، ص۳۴۷؛ المیزان، ج ۱، ص۳۵؛ روح المعانی، ج ۱، ص۹۱.</ref> برخی نیز مراد از هدایت را در آیه رساندن فرد به [[ثواب الهی]] و [[بهشت]] دانستهاند. <ref>التبیان، ج ۸، ص۲۲۶؛ زبدة البیان، ص۳۵۵.</ref> | ||
#'''[[بخشودگی]] گناهان:''' [[خداوند]] گناهان جهادگران در راه خدا را میپوشاند: | #'''[[بخشودگی]] گناهان:''' [[خداوند]] گناهان جهادگران در راه خدا را میپوشاند: {{متن قرآن|فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأُوذُوا فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُوا وَقُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ثَوَابًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ}}<ref>«آنگاه پروردگارشان به آنان پاسخ داد که: من پاداش انجام دهنده هیچ کاری را از شما چه مرد و چه زن -که همانند یکدیگرید- تباه نمیگردانم بنابراین بیگمان از گناه آنان که مهاجرت کردند و از دیار خود رانده شدند و در راه من آزار دیدند و کارزار کردند یا کشته شدند چشم میپوشم و آنان را به بوستانهایی در خواهم آورد که از بن آنها جویباران روان است، به پاداشی از نزد خداوند؛ و پاداش نیک (تنها) نزد خداوند است» سوره آل عمران، آیه ۱۹۵.</ref> به گفته برخی، [[سیئات]] در [[قرآن کریم]] به معنای [[گناهان]] [[صغیره]] است و بنابراین، جهادگران از [[گناهان کبیره]] اجتناب یا [[توبه]] میکنند و [[خداوند]] هم از گناهان صغیره آنان چشمپوشی میکند. <ref>المیزان، ج ۴، ص۸۹.</ref> [[آیات]] دیگری از [[قرآن]] بیانگر [[بخشش]] مطلق گناهان جهادگراناند: {{متن قرآن|تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ}}<ref>«به خدا و پیامبرش ایمان آورید و در راه خداوند با مال و جان خویش جهاد کنید، این برای شما بهتر است اگر بدانید» سوره صف، آیه ۱۱.</ref>، {{متن قرآن|يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَيُدْخِلْكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«تا گناهانتان را بیامرزد و شما را به بهشتهایی که از بن آنها جویبارها روان است و به جایگاههایی پاکیزه در بهشت برین درآورد؛ این همان رستگاری سترگ است» سوره صف، آیه ۱۲.</ref>، {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُولَئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللَّهِ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«بیگمان کسانی که ایمان آوردند و در راه خداوند هجرت و جهاد کردند، به بخشایش خداوند امید دارند و خداوند آمرزندهای بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۲۱۸.</ref>، {{متن قرآن|دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا}}<ref>«به پایگاههایی و آمرزش و بخشایشی از سوی خویش و خداوند آمرزنده بخشاینده است» سوره نساء، آیه ۹۶.</ref>، {{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ}}<ref>«و کسانی که ایمان آورده و هجرت گزیده و در راه خداوند جهاد کردهاند و کسانی که (به آنان) پناه داده و یاری رساندهاند به راستی مؤمناند؛ آنان آمرزش و روزی ارجمندی دارند» سوره انفال، آیه ۷۴.</ref>، {{متن قرآن|ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُوا مِنْ بَعْدِ مَا فُتِنُوا ثُمَّ جَاهَدُوا وَصَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«سپس پروردگارت برای آنان که پس از آزار دیدن هجرت گزیدند آنگاه جهاد کردند و شکیبایی ورزیدند، بیگمان پس از آن آمرزندهای بخشاینده است» سوره نحل، آیه ۱۱۰.</ref> | ||
#'''[[رحمت الهی]]:''' جهادگران به رحمت الهی امیدوارند: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُولَئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللَّهِ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«بیگمان کسانی که ایمان آوردند و در راه خداوند هجرت و جهاد کردند، به بخشایش خداوند امید دارند و خداوند آمرزندهای بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۲۱۸.</ref> خداوند هم [[رحمت]] ویژه خود را به آنان [[بشارت]] داده است: {{متن قرآن|يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ }}<ref>«پروردگارشان آنان را به بخشایش و خشنودی از سوی خویش نوید میدهد» سوره توبه، آیه ۲۱.</ref>، {{متن قرآن|ْ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَحِيمٌ}}<ref>« او نسبت به آنها مهربانی بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۱۱۷.</ref>، {{متن قرآن|ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُوا مِنْ بَعْدِ مَا فُتِنُوا ثُمَّ جَاهَدُوا وَصَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«سپس پروردگارت برای آنان که پس از آزار دیدن هجرت گزیدند آنگاه جهاد کردند و شکیبایی ورزیدند، بیگمان پس از آن آمرزندهای بخشاینده است» سوره نحل، آیه ۱۱۰.</ref> | |||
جهادگران به رحمت الهی امیدوارند: | #'''[[نجات]] و [[رستگاری]]:''' [[جهاد در راه خدا]] موجب رستگاری است: {{متن قرآن|وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref>؛ {{متن قرآن|لَكِنِ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ وَأُولَئِكَ لَهُمُ الْخَيْرَاتُ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref>«اما پیامبر و کسانی که با وی ایمان آوردهاند با مال و جان جهاد کردهاند و آنانند که نیکیها از آن آنهاست و آنانند که رستگارند» سوره توبه، آیه ۸۸.</ref>، {{متن قرآن|ِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ}}<ref>« آنانند که رستگارند» سوره توبه، آیه ۲۰.</ref>، بلکه رستگاری بزرگ و [[پیروزی]] [[واقعی]] نصیب جهادگران میشود: {{متن قرآن| وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«و آن است که رستگاری سترگ است» سوره توبه، آیه ۱۱۱.</ref>، {{متن قرآن|تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ}}<ref>«به خدا و پیامبرش ایمان آورید و در راه خداوند با مال و جان خویش جهاد کنید، این برای شما بهتر است اگر بدانید» سوره صف، آیه ۱۱.</ref> برخی [[مفسران]] مراد از [[فوز]] را نجات از [[گناه]] یا نجات از [[آتش دوزخ]] یا رسیدن به [[ثواب الهی]] و [[درجات عالی]] دانستهاند. <ref>مجمعالبیان، ج ۷، ص۲۱۴؛ التفسیر الکبیر، ج ۱۶، ص۱۴؛ جامع البیان، ج ۱۰، ص۱۲۵.</ref> جهادگران در واقع با خداوند [[معامله]] میکنند و در نتیجه به بالاترین [[سود]] دست مییابند. <ref>الامثل، ج ۶، ص۲۲۹.</ref> | ||
#'''دستیابی به [[مقام شهادت]]:''' به فرموده قرآن «[[شهداء]]» ([[شهیدان]]) از میان [[مؤمنان]] خواهند بود: {{متن قرآن| وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَدَاءَ}}<ref>« و تا مؤمنان را خداوند معلوم بدارد و از (میان) شما گواهانی بگیرد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۰.</ref> بسیاری از مفسران مراد از کلمه «شهداء» را در [[آیه]]، کشته شدگان در راه [[جهاد]] دانسته <ref>جامع البیان، ج ۴، ص۱۴۱؛ فقه القرآن، ج ۱، ص۳۵۳.</ref> و از اینرو گفتهاند که [[مسلمانان]] پس از [[جنگ بدر]]، آرزوی وقوع جهادی دیگر و نایل شدن به [[مقام شهادت]] * داشتند که واقع شدن [[جنگ احد]] آرزوی آنان را برآورده کرد و این [[آیه]] نازل شد؛<ref>جامع البیان، ج ۴، ص۱۴۲؛ التفسیر الکبیر، ج ۹، ص۱۷؛ زاد المسیر، ج ۲، ص۳۳.</ref> اما به نظر برخی دیگر مراد از واژه [[شهداء]]، [[گواهان بر اعمال]] دیگر [[بندگان]] است. <ref>التفسیر الکبیر، ج ۹، ص۱۷؛ المیزان، ج ۴، ص۲۸ - ۲۹.</ref> | |||
[[جهاد در راه خدا]] موجب رستگاری است: | #'''[[پاداش اخروی]]:''' به تصریح [[قرآن کریم]]، هرگونه [[سختی]] مانند [[تشنگی]] یا [[گرسنگی]] که جهادگران متحمل شوند و حتی هر گامی که بردارند یا هر ضربهای که از جانب [[دشمن]] دریافت کنند، به عنوان کار [[شایسته]] ([[عمل صالح]]) ثبت شده و [[پاداش]] آن داده میشود: {{متن قرآن|مَا كَانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَمَنْ حَوْلَهُمْ مِنَ الْأَعْرَابِ أَنْ يَتَخَلَّفُوا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ وَلَا يَرْغَبُوا بِأَنْفُسِهِمْ عَنْ نَفْسِهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ لَا يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَطَئُونَ مَوْطِئًا يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَيْلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ إِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ}}<ref>«مردم مدینه و تازیان بیاباننشین پیرامون آنان حق ندارند از (همراهی) پیامبر بازمانند و نه جانهای خودشان را از جان او دوستتر بدارند؛ از این رو که هیچ تشنگی و سختی و گرسنگی در راه خداوند به آنان نمیرسد و بر هیچ جایگاهی که کافران را به خشم آورد گام نمینهند و هیچ زیانی به دشمنی نمیزنند مگر که در برابر آن، کاری شایسته برای آنان نوشته میشود؛ بیگمان خداوند پاداش نکوکاران را تباه نمیسازد» سوره توبه، آیه ۱۲۰.</ref>؛ همچنین هر [[مال]] اندک که در این راه هزینه شود، مشمول [[پاداش الهی]] است. {{متن قرآن|وَلَا يُنْفِقُونَ نَفَقَةً صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً وَلَا يَقْطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«و هیچ هزینهای چه خرد چه کلان نمیکنند و هیچ درّهای را نمیپیمایند مگر آنکه برای آنان نوشته میشود تا خداوند نیکوتر از آنچه میکردهاند به آنان پاداش دهد» سوره توبه، آیه ۱۲۱.</ref> [[آیات]] مذکور درباره [[جنگ تبوک]] نازل شد که چون بدون کار زار با دشمن به پایان رسید برخی آن را جهادی بیفایده میدانستند؛ ولی با [[نزول]] این آیات، همه کارهای جهادگران موجب پاداش به شمار رفت. <ref>کنز العرفان، ج ۱، ص۳۴۹ ـ ۳۵۰؛ المیزان، ج ۹، ص۴۰۳.</ref> | ||
به فرموده قرآن «[[شهداء]]» ([[شهیدان]]) از میان [[مؤمنان]] خواهند بود: | |||
به تصریح [[قرآن کریم]]، هرگونه [[سختی]] مانند [[تشنگی]] یا [[گرسنگی]] که جهادگران متحمل شوند و حتی هر گامی که بردارند یا هر ضربهای که از جانب [[دشمن]] دریافت کنند، به عنوان کار [[شایسته]] ([[عمل صالح]]) ثبت شده و [[پاداش]] آن داده میشود: | |||
.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[جهاد - رضوی (مقاله)|مقاله «جهاد»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج۱۰.</ref> | در [[قرآن]] این پاداش، «پاداشی [[نیک]]» {{متن قرآن|قُلْ لِلْمُخَلَّفِينَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَى قَوْمٍ أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِنْ تُطِيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْرًا حَسَنًا وَإِنْ تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا}}<ref>«به جهادگریزان از تازیهای بادیهنشین بگو: به زودی به سوی قومی سخت جنگجو فرا خوانده خواهید شد که با آنان کارزار کنید (تا کشته شوند) یا اسلام آورند آنگاه، اگر فرمان برید خداوند پاداشی نیکو به شما خواهد داد و اگر روی برتابید چنان که پیشتر روی برتافتید شما» سوره فتح، آیه ۱۶.</ref> و «اجری بزرگ» {{متن قرآن|خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«در حالی که هماره در آن جاودانند؛ بیگمان خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره توبه، آیه ۲۲.</ref> خوانده شده و البته پاداش کسانی که در اوضاع دشوار [[جهاد]] کنند، بزرگتر به شمار رفته است: {{متن قرآن|أُولَئِكَ أَعْظَمُ دَرَجَةً}}<ref>« بلند پایهترند » سوره حدید، آیه ۱۰.</ref> | ||
قرآن مصادیق پاداش الهی[[جهاد]] را نیز بیان کرده است؛ از جمله [[بهشت]] جاویدان و بستانهایی دارای نعمتهای [[پایدار]]: {{متن قرآن|وَجَنَّاتٍ لَهُمْ فِيهَا نَعِيمٌ مُقِيمٌ}}<ref>«پروردگارشان آنان را به بخشایش و خشنودی از سوی خویش و بوستانهایی که ایشان را در آنها نعمتی پایدار است نوید میدهد» سوره توبه، آیه ۲۱.</ref>؛ {{متن قرآن|أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُوا مِنْكُمْ وَيَعْلَمَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«آیا پنداشتهاید به بهشت میروید بیآنکه خداوند جهادگران و شکیبایان شما را معلوم دارد؟» سوره آل عمران، آیه ۱۴۲.</ref>، {{متن قرآن|لَيُدْخِلَنَّهُمْ مُدْخَلًا يَرْضَوْنَهُ وَإِنَّ اللَّهَ لَعَلِيمٌ حَلِيمٌ}}<ref>«به یقین آنان را به جایگاهی که آن را میپسندند در میآورد و بیگمان خداوند بردباری داناست» سوره حج، آیه ۵۹.</ref>، باغهایی که نهرهای بهشتی از زیر آنهاروان است {{متن قرآن|فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأُوذُوا فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُوا وَقُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ثَوَابًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ}}<ref>«آنگاه پروردگارشان به آنان پاسخ داد که: من پاداش انجام دهنده هیچ کاری را از شما چه مرد و چه زن -که همانند یکدیگرید- تباه نمیگردانم بنابراین بیگمان از گناه آنان که مهاجرت کردند و از دیار خود رانده شدند و در راه من آزار دیدند و کارزار کردند یا کشته شدند چشم میپوشم و آنان را به بوستانهایی در خواهم آورد که از بن آنها جویباران روان است، به پاداشی از نزد خداوند؛ و پاداش نیک (تنها) نزد خداوند است» سوره آل عمران، آیه ۱۹۵.</ref>، {{متن قرآن|يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَيُدْخِلْكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«تا گناهانتان را بیامرزد و شما را به بهشتهایی که از بن آنها جویبارها روان است و به جایگاههایی پاکیزه در بهشت برین درآورد؛ این همان رستگاری سترگ است» سوره صف، آیه ۱۲.</ref>، روزی [[نیک]] {{متن قرآن|وَلَا يَزَالُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي مِرْيَةٍ مِنْهُ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَقِيمٍ}}<ref>«و کافران هماره در آن شک دارند تا آنکه ناگاه رستخیز یا عذاب روزی بیدنباله بر آنان سر برسد» سوره حج، آیه ۵۵.</ref>، روزی کریمانه {{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ}}<ref>«و کسانی که ایمان آورده و هجرت گزیده و در راه خداوند جهاد کردهاند و کسانی که (به آنان) پناه داده و یاری رساندهاند به راستی مؤمناند؛ آنان آمرزش و روزی ارجمندی دارند» سوره انفال، آیه ۷۴.</ref> و مسکنهای [[پاک]] در [[بهشت]] جاودان {{متن قرآن|يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَيُدْخِلْكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}<ref>«تا گناهانتان را بیامرزد و شما را به بهشتهایی که از بن آنها جویبارها روان است و به جایگاههایی پاکیزه در بهشت برین درآورد؛ این همان رستگاری سترگ است» سوره صف، آیه ۱۲.</ref>، {{متن قرآن|خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«در حالی که هماره در آن جاودانند؛ بیگمان خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره توبه، آیه ۲۲.</ref>؛ ولی [[برترین]] [[پاداش]]، [[رضوان]] و [[خشنودی]] خداست: {{متن قرآن|يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ }}<ref>«پروردگارشان آنان را به بخشایش و خشنودی از سوی خویش و بوستانهایی که ایشان را در آنها نعمتی پایدار است نوید میدهد» سوره توبه، آیه ۲۱.</ref>، {{متن قرآن|وَرِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ }}<ref>« و خشنودی خداوند (از همه اینها) برتر است» سوره توبه، آیه ۷۲.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[جهاد - رضوی (مقاله)|مقاله «جهاد»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج۱۰.</ref> | |||
== زمینهها و عوامل [[تخلف از جهاد]]== | == زمینهها و عوامل [[تخلف از جهاد]]== |